Spis treści
Z czego składa się na minimalne wynagrodzenie?
Kontrowersje wokół minimalnego wynagrodzenia za pracę są olbrzymie. Co roku rząd podaje aktualną wysokość płacy minimalnej i co roku przez media przetacza się dyskusja, czy ustanawianie takiej płacy ma sens. To ciekawe pytanie; zasadniczo celem takiego wynagrodzenia jest, aby pozwalało ono na zabezpieczenie podstawowego bytu pracownika i jego rodziny. Tyle w teorii, gdyż w praktyce zgodni są wszyscy – wynagrodzenie na tym poziomie nie pozwala na godne życie.
Abstrahując jednak od wysokości wynagrodzenia, pracodawcy często mylą dwa pojęcia, czyli wspomnianą płacę minimalną i wynagrodzenie zasadnicze. Terminy te nie mają tego samego znaczenia.
Warto wiedzieć, że na minimalne wynagrodzenie za pracę może składać się zarówno pensja zasadnicza, jak i wszelkie dodatki, które pracodawca przewiduje (np. premia). Z tego też względu kwota minimalnego wynagrodzenia nie zawsze musi zostać wprost zapisana w umowie. W zależności od firmy stosuje się różne kalkulatory wynagrodzenia, a miesięczna stawka wraz z dodatkami, jeśli przysługują pracownikowi, musi być co najmniej taka sama jak określona prawem na dany rok najniższa krajowa.
Pełen etat i minimalne wynagrodzenie za pracę
A zatem wysokość wynagrodzenia pracownika, który świadczy pracę w pełnym wymiarze godzin, nie może być niższa od minimalnego krajowego wynagrodzenia za pracę. W 2020 roku jest to kwota 2600 zł brutto. W praktyce oznacza to, że pracownik, który podpisał umowę o pracę, nie może zarabiać mniej (gdy świadczy pracę przez 8 godzin dziennie w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy).
Z punktu widzenia specjalistów, którzy zajmują się problemem wynagrodzeń pracowników od strony teoretycznej, warto znów podkreślić, że powyższa kwota nie musi bezpośrednio wynikać z zawartej przez strony umowy. W dokumencie podpisanym przez pracodawcę i pracownika znaleźć może się niższa kwota (jako płaca zasadnicza) i zapis o dodatkowym wynagrodzeniu, które jest premią.
Od lat ze względu na rozwój gospodarki i rynku pracy w Polsce pensja minimalna ustanawiana przez rząd rośnie z każdym rokiem.
Źródło: ZUS za: https://selectednews.info/pl/placa-minimalna-2020-ile-wyniesie-najnizsza-krajowa-w-polsce-zarobki-brutto-i-netto/
Składniki wynagrodzenia
Powyższa zasada ma swoje odzwierciedlenie w sposobie liczenia wynagrodzenia. W praktyce bowiem do wynagrodzenia pracownika wlicza się takie elementy, jak: wynagrodzenie podstawowe, wszelkiego rodzaju premie, nagrody czy wyróżnienia finansowe, jakie zostały przyznane pracownikowi oraz dodatki (np. dodatek stażowy). Ponadto, w przypadku pracowników, którzy świadczą pracę w godzinach nadliczbowych, trzeba będzie do pensji wliczyć wszelkie dodatkowe pieniądze otrzymywane z tego tytułu.
Wspomnijmy też o wynagrodzeniu za czas, w którym pracownik faktycznie nie wykonywał pracy (np. przebywanie na zwolnieniu lekarskim czy urlopie macierzyńskim), a za który również należy mu się wypłata. Dopiero wszystkie te elementy składają się na pensję pracownika i łącznie mają spełniać wymóg wysokości najniższego wynagrodzenia.
Zmiana umowy nie zawsze jest konieczna
Z punktu widzenia pracowników pojawia się jeszcze inne pytanie związane z wynagrodzeniem minimalnym. Zasadniczo bowiem, gdy dochodzi do zmiany warunków pracy lub płacy, pracodawca powinien przygotować wypowiedzenie zmieniające. Czy w przypadku zmiany wysokości płacy minimalnej również jest to konieczne?
Czy w przypadku zmiany wysokości płacy minimalnej również jest to konieczne? Okazuje się, że sprawa nie jest prosta, wszystko zaś zależy wyłącznie od tego, czy w umowie, którą podpisały strony, znalazł się zapis, że pracownik za swoją pracę będzie otrzymywał wynagrodzenie minimalne. Jeżeli tak, to nie jest konieczne przygotowywanie wypowiedzenia zmieniającego, gdyż pod tym pojęciem rozumiana jest aktualnie obowiązująca wysokość minimalnej krajowej. Wówczas zmiana warunków płacy nie ma miejsca. Pracownik wciąż otrzymuje płacę minimalną, której wysokość po prostu uległa zmianie zgodnie z aktualizacjami prawnymi.
Jeżeli jednak w umowie znajdują się inne zapisy, np. dokładna kwota niespełniająca już normy, to konieczne będzie poczynienie odpowiednich zmian.
Wyższe wynagrodzenie pracownika a koszty pracodawcy
Wyższe wynagrodzenie minimalne wiąże się również z faktem, że pracodawca musi liczyć się z wyższymi kosztami po swojej stronie. Zgodnie z wyliczeniami specjalistów w przypadku pracownika, który świadczy pracę w roku 2022 za 3010 zł brutto, całkowity koszt jego zatrudnienia dla pracodawcy to 3 626,46 PLN. Oznacza to faktycznie, że wraz z podniesionym minimalnym wynagrodzeniem wzrastają koszty zatrudnienia i ten fakt może negatywnie odbić się na trudnym już rynku pracy.
Co wchodzi w skład minimalnego wynagrodzenia?
Minimalne wynagrodzenie otrzymuje nawet 1,4 mln Polaków. Jego kwota jest odgórnie ustalana przez nasze Państwo i każdy pracodawca powinien jej przestrzegać, czyli nie może zaproponować pracownikowi na umowie o pracę niższej pensji.
W skład minimalnego wynagrodzenia wchodzi kilka elementów. Przede wszystkim jest to wynagrodzenie zasadnicze, które może przyjmować różne formy, zależne od stanowiska i specyfiki pracy w danym przedsiębiorstwie.
- miesięczny,
- akordowy,
- prowizyjny,
- godzinowy.
Kolejnym składnikiem są dodatki do wynagrodzenia zasadniczego. To na przykład dodatkowe pieniądze za długi staż pracy w danej firmie, uciążliwe warunki pracy czy pełnione dodatkowe funkcje przez danego pracownika. Płaca zasadnicza może być również powiększona o nagrody i premie regulaminowe czy dodatek wyrównawczy przeznaczony dla osób np. cierpiących na chorobę zawodową. Wszystkie powyższe składniki muszą dać kwotę wynoszącą przynajmniej tyle, ile wynosi aktualnie obowiązująca minimalna krajowa.
Czego nie można wliczać do minimalnej pensji?
Kwota najniższego wynagrodzenia nie może zawierać pewnych dodatków, które powinny zostać wypłacone jakby poza minimalną pensją. Są to na przykład:
- nagrody jubileuszowe,
- odprawy,
- wynagrodzenie za pracę w porze nocnej,
- świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Należy także pamiętać, że jeśli w danym miesiącu pracownikowi z wyliczeń wychodzi niższa kwota niż minimalna krajowa, bo np. tak wynika z rozkładu pracy, to pracodawca ma obowiązek wyrównać jego wynagrodzenie do najniższej krajowej. W przeciwnym wypadku postąpiłby niezgodnie z prawem.
To może Cię również zainteresować