Czy mamy już w Polsce rynek pracownika? Rekrutacja 2019

W grudniu 2018 roku portal Aplikuj.pl przeprowadził badanie online na temat jakości procesów rekrutacji wśród poszukujących pracy i zatrudnionych. Internauci byli pytani m.in. o sposoby poszukiwania ofert, poszczególne elementy rozmowy kwalifikacyjnej i oczekiwania wobec pracodawców.

W ostatnich latach na rynku pracy w Polsce obserwujemy duży i systematyczny spadek stopy bezrobocia – pod koniec ubiegłego roku wynosiła już ona 5,7%. Przekształcenia, które obserwujemy na rynku pracy, wpływają na relacje pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, a przede wszystkim na procesy rekrutacji.

Badanie online miało na celu sprawdzenie, jak dziś przedstawiają się oczekiwania kandydatów do pracy wobec ofert, które przeglądają oni w sieci i warunków zatrudnienia proponowanych przez firmy. Za pomocą ankiety chcieliśmy również wykazać, jak ważne są dziś wizerunek firmy i dobre praktyki budujące pozytywne relacje z potencjalnym pracownikiem. Organizatorem badania jest serwisu Aplikuj.pl, publikujący ogłoszenia pracy w Krakowie, Katowicach, Bielsku-Białej.

Uczestnicy badania 

Kwestionariusz online, który zaproponowaliśmy internautom, był skierowany do osób zatrudnionych oraz poszukujących pracy, które na podstawie własnych doświadczeń udzieliły informacji odnośnie do procesów rekrutacji. 

W przeprowadzonym badaniu blisko 82% ankietowanych stanowiły osoby młode, będące w przedziale wiekowym od 18 do 39 lat. 67% badanych stanowiły kobiety, 33% – mężczyźni. Każdy z respondentów miał już okazję brać udział w rekrutacjach, a najczęściej wymieniany przez nich rodzaj pracy, w której szukali zatrudnienia to praca biurowa (59%). Spośród badanych najwięcej było osób posiadających wykształcenie wyższe (64%) i średnie (31%).

Jak zmienia się rynek pracy w Polsce?

Poprzez rosnąca liczbę miejsc pracy, a przy tym otwarcie rynku na pracowników zza granicy rekruterzy stają przed nowymi wyzwaniami. Kandydat zmienia się stopniowo w podmiot, który już nie tylko ubiega się o stanowisko, ale także stawia swoje warunki i niekiedy – w przypadku zawodów deficytowych – może wybierać spośród wielu ofert te, które są najbardziej atrakcyjne.

Według Barometru Zawodów, czyli narzędzia prognozującego zapotrzebowanie na pracowników wśród pracodawców w odniesieniu do poszczególnych regionów, pula zawodów deficytowych rośnie. W praktyce oznacza to, że pojawiają się wolne wakaty w określonych branżach i na poszczególnych stanowiskach.

 

Źródło: https://barometrzawodow.pl/userfiles/Barometr/2019/raport_ogolnopolski_pl.pdf

Ogólna prognoza na Polskę w 2019 roku wskazuje, że w puli zawodów deficytowych znajdują się przede wszystkim te związane ze specjalistycznymi kwalifikacjami. Nie zabraknie pracy dla fachowców w budownictwie, gastronomii i innych usługach, stale wzrasta zapotrzebowanie na kierowców autobusów i ciężarówek. Od lat niezmiennie brakuje również rąk do pracy w branży medycznej.
W zawodach nadwyżkowych natomiast znaleźli się jedynie ekonomiści.

Czy postawa kandydatów wobec rekrutacji uległa zmianie w ostatnich latach? Jakie elementy rekrutacji można poprawić, aby podnieść jej skuteczność i budować pozytywny wizerunek firmy? Na te i inne pytania staraliśmy się odpowiedzieć na podstawie odpowiedzi ankietowanych.
 

Najważniejsze wnioski z ankiety 

Kwestionariusz online zawierał pytania zamknięte jedno- lub wielokrotnego wyboru oraz kilka dodatkowych pytań otwartych. Poruszaliśmy zagadnienia związane z poszczególnymi etapami poszukiwania zatrudnienia – od przeglądania ogłoszeń, poprzez wysyłanie aplikacji, aż do rozmów kwalifikacyjnych i decyzji o podjęciu pracy.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze wnioski podzielone na sekcje tematyczne.
 

 

Poszukiwanie ofert

Podczas szukania ofert pracy, jak wskazali respondenci, kandydaci korzystają głównie ze źródeł internetowych. Najczęściej przeglądają portale pracy – 94%, inne portale ogłoszeniowe (regionalne, miejskie, ogólne itp) – 48% oraz portale
społecznościowe – 43%. Co ciekawe, wysoki odsetek badanych kieruje się także informacjami od znajomych (48%) – zaznaczmy jednak, że płynną wymianę informacji zapewne ułatwiają właśnie social media.
 

Przeglądanie ogłoszeń – co jest najważniejsze dla kandydata?

Na etapie przeglądania ofert pracy bardzo ważna okazuje się być treść ogłoszenia. Liczne badania potwierdzają, że w przypadku internetowych treści zdecydowana większość użytkowników ma tendencję do zapoznawania się tylko z pierwszymi linijkami tekstu. Co za tym idzie, warto najistotniejsze dla kandydata dane na temat zatrudnienia umieścić w pierwszej części ogłoszenia. Jednak które informacje należą do tych najważniejszych?

Jeśli chodzi o samą treść oferty, ankietowani wskazali: zakres obowiązków, charakter zatrudnienia i wysokość
wynagrodzenia. Co do informacji na temat warunków zatrudnienia, do tych, które najbardziej interesują respondentów, należą:

• wysokość zarobków (91% ankietowanych)
• możliwości rozwoju (84%)
• opinia o firmie (67%)
• wygląd oferty (59%)

Zapytaliśmy również o najatrakcyjniejsze benefity, które mogą skutecznie zachęcić potencjalnych pracowników. Wśród tych dodatków najpopularniejsze okazały się: darmowe szkolenia (76%), program ubezpieczeniowy (63%), transport lub dopłata do dojazdów (35%) oraz karta multisport lub dopłata do niej (33%).

Warto także zwrócić uwagę na kwestie wzbudzające niechęć kandydatów – warto przedstawić je w ofercie tak, by odbiorca miał świadomość nie tylko wad, ale i zalet niektórych warunków zatrudnienia. Które z informacji są najbardziej problematyczne dla kandydata? Według badanych to: wymaganie dyspozycyjności w weekendy i święta, zmianowy system pracy oraz konieczność posiadania certyfikatu znajomości języka obcego:

Aplikacja i rozmowa kwalifikacyjna

Pracodawcy często komunikują, że w odpowiedzi na wystawione przez nich ogłoszenie o pracę zwykle otrzymują wiele aplikacji nieadekwatnych wymagań określonych w ofercie. Nic dziwnego – 63% respondentów deklaruje, że wysyła dokumenty aplikacyjne, gdy spełnia tylko część wymagań pracodawcy. O połowę mniej badanych potwierdziło, że aplikuje, gdy spełnia wszystkie wymogi. 

Aby już na etapie selekcji CV poprawić skuteczność rekrutacji, warto wyraźnie zaznaczyć w ofercie, które wymogi są niezbędne do podjęcia pracy na danym stanowisku. Natomiast poszukujący pracy powinni zwracać uwagę szczególnie na wymagania, które wiążą się z udekumentowanymi umiejętnościami i specjalistycznymi kwalifkacjami – przesyłanie dokumentów na stanowisko, na które nie mamy wymaganych uprawnień, jest zwykle stratą czasu. 

Gdy już dojdzie do rozmowy kwalifikacyjnej, kandydat ma szansę wykazać się i przekonać do siebie pracodawcę. Zapytaliśmy ankietowanych, jakie elementy rozmowy rekrutacyjnej sprawiają im największą trudność. Okazuje się, że aż 48% kandydatów ma problem z odpowiedzią na pytania w języku obcym. Kłopotliwe są dla nich także pytania o plany na przyszłość, powód aplikacji, mocne i słabe strony oraz oczekiwania finansowe. 

Te informacje mogą stanowić cenną wskazówkę dla kandydatów na temat tego, co warto dopracować, wybierając się na rozmowę kwalifikacyjną. Przygotowując się ze szczególną uwagą do tych pytań, które większości osób sprawiają problem, możemy zwiększyć swoje szanse i wyróżnić się w oczach pracodawcy.

Po rozmowie rekrutacyjnej pozostaje zwykle czekać na informację o wyniku. Zazwyczaj milczenie pracodawcy oznacza dla kandydata negatywny wynik rekrutacji. Dziś jednak warto mimo wszystko poinformować o tym zainteresowanego. Aż 53% respondentów deklaruje, że rzadko otrzymuje jakąkolwiek wiadomość o wyniku rekrutacji. Pracodawcy powinni pamiętać, że w dobie błyskawicznej i prostej komunikacji przez internet, brak dbałości o kontakt z kandydatem do momentu zatrudnienia pracownika może negatywnie wpłynąć na wizerunek firmy. Internauci mogą łatwo i szybko skomentować firmowy profil w social mediach, wyrazić swój żal na forach, a przede wszystkim przekazać bliskim niepochlebną opinię o pracodawcy tylko na podstawie braku informacji zwrotnej po rozmowie.

Pracodawco, czego jeszcze dowiesz się z raportu?

• czy przy rekrutacji warto wspierać się platformami społecznościowymi
• jakich elementów oferty brakuje w większości ofert pracy
• jak ważna dla kandydatów jest możliwość podnoszenia kwalifikacji
• czy warto dbać o szczegóły: budowanie relacji z potencjalnym pracownikiem
• dlaczego ważna jest strategia Employer Branding firmy

Kandydacie, czego jeszcze dowiesz się z raportu?

• w jakich zawodach będzie coraz łatwiej o pracę
• jak przygotować się do wieloetapowej rekrutacji
• dlaczego warto dostosować dokumenty aplikacyjne do oferty
• jakie zachowania wyeliminować, by nie stracić swojej szansy w danej firmie

 

Nie tylko suche dane

W ankiecie umieściliśmy również pytanie otwarte do kandydatów – mogli oni opowiedzieć nam o swoich zaskakujących doświadczeniach rekrutacyjnych. W pełnej wersji raportu przytaczamy najciekawsze odpowiedzi respondentów.

Rekrutacja na medal

Ankietowani wskazali nam również firmy, w których zetknęły się z wzorowo przeprowadzoną rekrutacją. Do najczęściej wyróżnianych pracodawców należą:  Accor Hotels, Aluprof S.A., Asseco, Eaton, FCA Services (Fiat), General Electric, Grupa Lotos S.A., Ikea, KGHM Polska Miedź, Lidl, Maspex, Mokate, TAURON Polska Energia S.A, Trenkwalder, Valeo. W związku z tym wyróżnieniem Accor Hotels, Eaton, Maspex oraz Trenkwalder objęli patronatem honorowym publikację raportu. 

Poznaj opinie specjalistów

W pełnej treści raportu zamieściliśmy również wypowiedzi eksperckie specjalistów z branży do wniosków z badania. Swoimi spostrzeżeniami podzielili się: Martyna Bloch z Professional (LeasingTeam Group), Mikołaj Tarnawski (HRfactory), Katarzyna Zych-Wiśniewska (Trenkwalder), Mariusz Poparda (Eaton Automotive Systems), Katarzyna Szokaluk (Grupa Maspex), Kaja Gryciak (Employer Branding Institute), a także Izabela Foltyn i Ewa Sztuczka (Aplikuj.pl).
Komentarze ekspertów pozwolą na efektywniejsze odniesienie danych do obecnej sytuacji rynkowej i skuteczne wykorzystanie informacji uzyskanych od ankietowanych w działaniachz wiązanych z procesami rekrutacji. 

Mamy nadzieję, że znajdą Państwo w raporcie garść informacji, które pomogą w poprawie jakości procesów rekrutacyjnych zarówno od strony poszukujących pracy, jak i zatrudniających. 

 

Partnerzy projektu: