Skierowanie na badania medycyny pracy
Medycyną pracy nazywamy specjalizację lekarską, której przedmiotem jest badanie wpływu środowiska pracy na pacjenta. Medycyna pracy zajmuje się również diagnostyką, leczeniem i profilaktyką chorób zawodowych. Lekarze medycyny pracy badają pracowników w zakresie profilaktycznym wykonując badania wstępne, okresowe i kontrolne. Badanie u lekarza medycyny pracy jest obowiązkiem każdego pracownika, jednak to pracodawca każdorazowo wystawia skierowanie na badania medycyny pracy i pilnuje terminów badań okresowych i kontrolnych. Pracodawca, który zatrudnia pracowników w warunkach trudnych/szkodliwych, czyli warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających ma obowiązek zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
- po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami
- po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
Warto zwrócić uwagę, że kosztami badań medycyny pracy obciążany jest wyłącznie pracodawca. Wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie należy zgłaszać do odpowiednich służb, np. do Państwowej Inspekcji Pracy.
Do lekarza medycyny pracy należy zabrać ze sobą:
- skierowanie na badania od pracodawcy
- okulary/soczewki – w przypadku wady wzroku
- dokumenty poświadczające stan zdrowia – w przypadku przewlekłej choroby
- dokumenty poświadczające niepełnosprawność – w przypadku orzeczenia o niepełnosprawności
Wzór skierowania na badania lekarskie
Wzór skierowania został szczegółowo określony przez rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2015 roku. Oznacza to, że pracodawcy muszą się trzymać odgórnie ustalonego szablonu dokumentu i nie mogą w nim zachodzić odstępstwa od reguły. Skierowanie na badanie lekarskie przede wszystkim powinno zawierać informację o rodzaju zlecanych badań. Pracodawcy mogą zarządzić jedno z trzech badań lekarskich oceniających zdolności do pracy pracownika:
- wstępne, wykonywane przed rozpoczęciem zatrudnienia, lub przy zmianie stanowiska u tego samego pracodawcy;
- okresowe, wykonywane po upływie ważności poprzednich badań;
- kontrolne, wykonywane po dłuższej absencji pracownika (np. L4 przekraczającym 30 dni).
W skierowaniu na badania lekarskie bez względu na rodzaj badań należy umieścić dane osoby kierowanej oraz jej numer PESEL. W przypadku osoby, której nie nadano numeru PESEL, konieczne jest posłużenie się danymi dokumentu tożsamości takimi jak numer i seria dowodu osobistego, a przy osobie przyjmowanej do pracy należy podać datę jej urodzenia. Zgodnie z przepisami we wniosku musi się znaleźć opis stanowiska praca, określenie dokładnie rodzaju pracy oraz wykonywanych czynności. Kluczowy jest również opis warunków pracy i wskazanie ewentualnych czynników niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia.
Wypełnione skierowanie na badania lekarskie
Poprawne uzupełnienie stworzonego przez portal Aplikuj.pl skierowania na badania medycyny pracy nie powinno stanowić problemu. Trzeba jednak pamiętać o kilku ważnych elementach, które powinny pojawić się w takim skierowaniu. Nieodzownym elementem są oczywiście dane zarówno pracodawcy jak i pracownika. Następnie należy zawrzeć takie elementy jak:
- rodzaj pracy,
- podstawowe czynności,
- sposób i czas ich wykonywania.
Do tego momentu formularz skierowania nie powinien być wyzwaniem dla pracodawców. Kolejny krok, może jednak sprawić drobne trudności. Chodzi o sekcję, w której należy określić czynniki niebezpieczne dla zdrowia pracownika, które występują w zakładzie pracy i pracownik będzie mieć z nimi styczność. Najrozsądniej jest zwrócić się w tej sprawie do specjalisty ds. BHP, jednak wiadomo, że nie zawsze jest to możliwe. Wówczas czynniki niebezpieczne możemy odszukać w dokumencie „Ryzyko zawodowe”, który pracodawca powinien posiadać dla każdego stworzonego w firmie stanowiska pracy.
Skierowanie na badania sanitarno-epidemiologiczne
Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych stanowią obowiązek pracownika wynikający z odrębnych przepisów. Mają one na celu wykluczenie (albo wykrycie) przeciwwskazań do pracy w kontakcie z żywnością, lub wówczas, gdy pracownik wykonuje czynności, które w przypadku jego nosicielstwa choroby zakaźnej mogłyby spowodować zarażenie (najczęściej drogą kropelkową) innych pracowników bądź klientów. Skierowanie na takie badania również leży po stronie pracodawcy. Podobnie jak w przypadku badań medycyny pracy, za badania sanitarno-epidemiologiczne w całości płaci pracodawca. Warto zaznaczyć, że konieczność posiadania popularnej do niedawna książeczki sanepidowskiej nie została uregulowana w żadnym obowiązującym obecnie akcie prawnym. Obecnie lekarz zobowiązany jest jedynie do przedstawienia odpowiedniego orzeczenia o zdolności lub niezdolności pracownika do wykonywania obowiązków pracowniczych.
Kiedy wykonuje się badania lekarskie do pracy?
Dokument kierujący na badania wystawia się zawsze w przypadku chęci zatrudnienia nowego pracownika, by uzyskać orzeczenie lekarskie uprawniające do wykonywania danej pracy. Kolejne badania obowiązują okresowo po czasie określonym przez lekarza wystawiającego orzeczenie, a także kontrolnie, gdy zajdzie taka potrzeba. Warto także wspomnieć, że nie zawsze przy zatrudnianiu pracownika trzeba kierować pracownika na wstępne badania lekarskie. Wyjątkami są sytuacje, gdy:
- pracownik zatrudnia się ponownie u tego samego pracodawcy i na to samo stanowisko lub na stanowisko o podobnych warunkach pracy w ciągu 30 dni od zakończenia poprzedniego stosunku pracy;
- pracownik zatrudnia się u innego pracodawcy w ciągu 30 dni po zakończeniu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli nowy pracodawca uzna, że orzeczenie lekarskie zezwala na pracę w warunkach odpowiadających warunkom na danym stanowisku.