Spis treści
Z poniższego artykułu dowiesz się:
- kim tak naprawdę jest asystent sędziego;
- kto najlepiej sprawdzi się na tym stanowisku;
- jaki powinien być idealny asystent sędziego;
- na jakie zarobki może liczyć asystent sędziego;
- jaka jest ścieżka kształcenia do tego zawodu;
- gdzie może pracować asystent sędziego;
- czy jest to zawód z przyszłością.
Asystent sędziego - na czym polega praca?
Miejscem pracy asystenta sędziego jest sąd, niemniej samo przygotowanie do sprawy może wymagać tzw. zabrania pracy do domu. Asystent sędziego wspiera bowiem sędziego, do którego jest przydzielony w obowiązkach służbowych. Analizuje akta sprawy, przygotuje podsumowania i sprawozdania dla sędziego, porządkuje akta i dowody zebrane w sprawie, kontroluje czy nie ma braków w aktach poszczególnych spraw. Do jego zadań należy nadzorowanie pracy biegłych sądowych, np. pilnowanie terminów przedłożenia niezbędnych w postępowaniu opinii. Asystent sędziego samodzielnie sporządza uzasadnienia wyroków i postanowień w sprawach. Asystent podpisuje sporządzone przez siebie dokumenty własnym nazwiskiem, nie może posługiwać się danymi sędziego, z którym współpracuje. Asystent sędziego ma status urzędnika.
Obecnie droga do zawodu asystenta sędziego wiedzie poprzez konkurs, który kandydat musi wygrać. Pierwsza część konkursu polega na sprawdzeniu wiedzy z zakresu prawa karnego oraz cywilnego w formie testu. W drugiej części kandydat na asystenta sędziego sporządza postanowienie w sprawie wraz z uzasadnieniem na podstawie przykładowych akt sprawy. Podstawowe przygotowanie merytoryczne kandydat zdobywa podczas studiów prawniczych. W ramach przygotowania do konkursu na stanowisko asystenta sędziego, kandydat może uzupełnić swoją wiedzę za pomocą oferowanych w sieci szkoleń z zakresu prawa materialnego oraz procesowego.
- analiza dokumentacji zebranej na etapie przed rozpoczęciem procesu;
- przygotowywanie raportów i sprawozdań dla sędziego;
- porządkowanie dokumentacji;
- sporządzanie prostych pism procesowych na etapie postępowania przygotowawczego lub już w toku procesu sądowego.
Dla kogo najlepsza jest praca na stanowisku asystenta sędziego?
Asystent Radcy prawnego
BPBP SA
- Bielsko-Biała
Inspektor ds. wdrażania projektów drogowych
Miejski Zarząd Dróg w Bielsku-Białej
- Bielsko-Biała
Specjalista ds. prawnych - Warszawa
Centrum Finansowe S.A.
- Warszawa
Praca jako asystent sędziego to jedna ze ścieżek kariery, jaką mogą podążyć absolwenci polskich lub zagranicznych studiów prawniczych. Jeżeli chodzi o predyspozycje psychiczne do wykonywania tego zawodu, jest to zajęcie raczej dla osób systematycznych, skrupulatnych, cierpliwych i potrafiących współpracować. Nie bez znaczenia będzie też ambicja oraz wytrwałość w dążeniu do celu, ponieważ jak w każdym zawodzie urzędniczym, jakikolwiek awans jest poprzedzony latami sumiennej pracy. Godziny pracy asystenta sędziego są skorelowane z terminarzem konkretnego sędziego, do czego asystent musi się dostosować. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby sędzia wraz z asystentem określili własne zasady współpracy, o ile nie stoją one w sprzeczności z regulaminem działa sądu.
- dobry wzrok lub odpowiednio dobrana korekcja okularowa bądź soczewki - praca z dużą ilością tekstu do przeczytania i przeanalizowania;
- zdrowy kręgosłup - praca siedząca biurowa;
- dobra kondycja psychiczna - praca często pod presją czasu.
Cechy dobrego asystenta sędziego
Asystent sędziego nie jest zupełnie samodzielnym specjalistą, jego praca polega na ścisłej współpracy z sędzią. Jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako asystent sędziego?
- umiejętność pracy w zespole;
- wysoka kultura osobista;
- elastyczność i umiejętność organizacji pracy własnej;
- umiejętność radzenia sobie ze stresem, pracą pod presją;
- zarządzanie konfliktem;
- komunikatywność.
Elastyczność w tym zawodzie, to przede wszystkim umiejętność szybkiego reagowania na nowe okoliczności, a także niekiedy nie unoszenie się honorem. Może się bowiem zdarzyć się tak, że w sądzie nie będzie zbyt wielu pracowników (co jest szczególnie częste w dobie pandemii i pracy zdalnej) i to asystent sędziego będzie zmuszony wykonać kserokopie akt. Priorytetem dla asystenta sędziego jest bowiem przygotowanie wszelkich niezbędnych sędziemu materiałów, aby ten ostatni był w stanie w terminie i zgodnie z procedurami rozpatrzyć sprawę.
Ile zarabia asystent sędziego?
W poniższej tabeli przedstawiamy szacunkowe zarobki, na jakie mogą liczyć asystenci sędziów w poszczególnych województwach.
| POZIOM WYNAGRODZENIA | ZAROBKI BRUTTO | ZAROBKI NETTO |
|---|---|---|
| MINIMALNE | 4 500 zł | 3 341 zł |
| ŚREDNIE | 5 000 zł | 3 660 zł |
| WYSOKIE | 5 800 zł | 4 178 zł |
Czy do pracy na stanowisku asystenta sędziego potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia?
Poniższa tabela przedstawia ścieżkę kształcenia, prowadzącą do zawodu asystenta sędziego.
| CZY POTRZEBNE? | SZKOŁY / STUDIA | SZKOLENIA / KURSY |
|---|---|---|
| WYMAGANE | Do pełnienia zawodu asystenta sędziego konieczne jest ukończenie studiów wyższych prawniczych i posiadanie tytułu magistra. | - |
| PRZYDATNE | - | - |
Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie asystenta sędziego?
Ilość wakatów w zawodzie asystenta sędziego jest podyktowana zapotrzebowaniem konkretnych sądów. Konkursy są ogłaszane, gdy zwalnia się to stanowisko albo natłok pracy wymaga zatrudnienia dodatkowej osoby. Asystent sędziego z oczywistych względów nie może wykonywać swoich obowiązków w innym miejscu, niż sąd. Zgodnie bowiem z polskim prawem, tylko w sądach mogą być rozpatrywane sprawy z zakresu m. in. prawa karnego czy cywilnego.
Czy zawód asystenta sędziego jest przyszłościowy?
Wiele osób traktuje zawód asystenta sędziego jako przejściowy, głównie z uwagi na niewielkie zarobki. Niemniej praca w tym charakterze upoważnia do przystąpienia do egzaminu zawodowego bez konieczności odbycia aplikacji. Oznacza to, że asystent sędziego po 4 latach pracy ma prawo podejść do egzaminu zawodowego na radcę prawnego lub adwokata. Od 2017 roku asystent sędziego, podobnie jak referendarz sądowy, nie może podejść do egzaminu sędziowskiego.
- Asystent sędziego wspiera sędziego w przygotowaniu do sprawy oraz analizuje akta i przygotowuje podsumowania i sprawozdania dla sędziego. Do pracy na tym stanowisku wymagana jest wykształcenie prawnicze oraz elastyczność, szybkość reagowania na zmieniające się okoliczności oraz umiejętność współpracy z sędzią.
- Asystent sędziego może liczyć na zarobki w przedziale od 4 500 zł do 5 800 zł brutto na miesiąc, co zależy od województwa oraz poziomu wynagrodzenia.
- Aby zostać asystentem sędziego, konieczne jest ukończenie studiów prawniczych oraz wygranie konkursu na stanowisko. Kandydat na asystenta sędziego może także skorzystać z oferowanych w sieci szkoleń z zakresu prawa materialnego i procesowego.
- Asystent sędziego może pracować wyłącznie w sądach, gdzie podejmuje się konkursy na to stanowisko, zależnie od potrzeb danego sądu. Mimo niewielkich zarobków, zawód ten jest przyszłościowy i stanowi jedną ze ścieżek kariery dla absolwentów studiów prawniczych.
