Własna firma

Faktoring - czym jest, jak działa i na czym polega? - koszty i rodzaje faktoringu

22 kwietnia 2021

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 8 głosów

8 głosów

6 komentarzy
Faktoring - czym jest, jak działa i na czym polega? - koszty i rodzaje faktoringu
Faktoring zdobywa w Polsce coraz większą popularność. Szacuje się, że obecnie z tego typu usług korzysta przeszło 20 tysięcy firm, a ich liczba stale rośnie. Jest to możliwe dzięki temu, że przedsiębiorcy dostrzegają zalety płynące z tego rozwiązania i coraz częściej decydują się na jego użycie. Na czym tak naprawdę polega faktoring? Jakie są jego rodzaje? Kiedy warto z niego skorzystać? Niniejszy artykuł stanowi kompendium wiedzy dotyczące faktoringu, zawierając tym samym odpowiedzi na te i inne pytania.

Zasady faktoringu - na czym polega mechanizm działania faktoringu?

Faktoring to usługa finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa, w której faktor wykupuje wierzytelności firmy na podstawie faktury wystawionej przez faktoranta. Usługa jest dedykowana głównie małym i średnim przedsiębiorstwom, które mogą dzięki niej zabezpieczyć swoje obroty. Dzięki skorzystaniu z faktoringu nie musza już czekać na uregulowanie płatności przez kontrahenta, a powszechnie wiadomo, że te w dzisiejszych czasach często bywają opóźnione. Faktor opłaca należność wynikającą z faktury zazwyczaj już w dniu, w którym otrzymuje ją od faktoranta. Wykorzystanie usługi faktoringu korzystnie wpływa na zachowanie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Mechanizm jego działania może różnić się, w zależności od rodzaju faktoringu, z którego skorzystamy.

Strony faktoringu: faktor i faktorant

Stronami każdej umowy faktoringowej jest faktor oraz faktorant. Kontrahent, którego wierzytelności zostają przejęte przez faktora nie jest stroną umowy. Faktor to ta strona umowy, która świadczy usługę faktoringu. Najczęściej jest nią bank lub firma zajmujące się skupem wierzytelności handlowych. W zależności od rodzaju faktoringu faktor może przyjmować na siebie ryzyko nieterminowej spłaty należności przez kontrahenta (faktoring pełny) lub przyjmować na siebie ryzyko, które nadal obciąża przedsiębiorstwo sprzedające należność (faktoring niepełny).

faktoring korzyści

Faktorantem jest natomiast strona korzystająca z usługi faktoringu. Jest to przedsiębiorca, który w następstwie zawartej umowy handlowej może żądać uregulowania należności z niej wynikającej. Jest to więc firma, która chce sprzedać posiadane wierzytelności by poprawić swoją płynność finansową lub przeniesienia tego ryzyka na inne przedsiębiorstwo. Z faktoringu najczęściej korzystają małe i średni przedsiębiorstwa, w związku z czym to one zazwyczaj pełnią funkcję faktoranta.

Początki faktoringu w Polsce i na świecie

Początków faktoringu można doszukiwać się nawet w starożytności, kiedy to osoby pełniące funkcję pośredników podejmowały się sprzedaży produktów w imieniu bogatszych zleceniodawców, wypłacając im zaliczki jeszcze przed dokonaniem sprzedaży. Faktoring, mimo iż wtedy jeszcze się tak nie nazywał, był stosowany przez Rzymian, Greków, czy Fenicjan. Usługa z którą spotykamy się dziś, rozwinęła się tak naprawdę w Ameryce Północnej, gdzie w XIX wieku zaczęto przyjmować w tzw. komis towary od ich producentów i pośredniczyć w ich sprzedaży. Instytucje faktoringowe stopniowo zaczęły zdobywać rynek finansując tym samym dostawców i przejmując na siebie ryzyko dotyczące regulowania wierzytelności.

Video

Szukasz pracy?

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Stolarz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Bielsko-Biała
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Występa
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Do Europy faktoring dotarł dopiero po zakończeniu II wojny światowej, a pierwszymi wyspecjalizowanymi faktorami były banki. W Polsce usługa zaczęła być dostępna dopiero po 1989 roku, kiedy rozpoczęła się transformacja gospodarcza. W pierwszych latach wolnego rynku faktorami były wyłącznie banki, a z czasem na rynku zaczęły funkcjonować wyspecjalizowane przedsiębiorstwa oferujące faktoring.

Rodzaje faktoringu: faktoring pełny i niepełny, odwrócony i mieszany

Podział faktoringu ze względu na ryzyko faktora wyodrębnia 3 rodzaje usługi, a mianowicie:

  • faktoring pełny (bez regresu),
  • faktoring niepełny (z regresem),
  • faktoring mieszany.

W faktoringu pełnym ryzyko niewypłacalności kontrahenta, którego wierzytelność jest objęta umową zostaje przejęte przez faktora. Wzięcie ryzyka na siebie nie jest bezinteresowne, a sam faktor najpierw ocenia jego poziom oraz dokonuje wglądu w majątek dłużnika. Dodatkowo umowa najczęściej jest zabezpieczona ubezpieczeniem.

Faktoring bez regresu poleca się przedsiębiorstwom, które dokonują licznych transakcji z nieznanymi kontrahentami, w związku z czym obawiają się, że mogą u nich wystąpić problemy z płatnościami. Dzięki umowie faktoringu pozbywają się ryzyka nieotrzymania należności, co ogranicza ryzyko zaburzeń płynności finansowej.

Całkowite przejęcie ryzyka na faktora przyczynia się do tego, że faktoring pełny jest najdroższy ze wszystkich rodzajów tej usługi. Firma faktoringowa dolicza sobie ryzyko do cenę usługi, zakładając, że w przyszłości może mieć problem z odzyskaniem należności. Zawarcie umowy faktoringu pełnego wymaga przedstawienie dokumentów dotyczących zarówno własnej przedsiębiorstwa, jak i kontrahenta, który uczestniczył w transakcji. To na ich podstawie faktor dokonuje oceny aktualnej sytuacji finansowej dłużnika oraz poziomu przejmowanego ryzyka, co pozwala mu wyliczyć koszt usługi faktoringu.

Faktoring niepełny to usługa, która polega na tym, że faktor wykupuje wierzytelność od klienta, nie przejmując od niego ryzyka wynikającego z niewypłacalności kontrahenta. Taki rodzaj umowy nazywany jest także faktoringiem z regresem, ponieważ polega na tym, że w przypadku niewypłacalności wierzyciela faktorant zobowiązany jest do oddania zapłaty za wierzytelność, która tym samym wraca do niego i w dalszych krokach musi ją samodzielnie egzekwować.

faktoring i jego cele

Faktoring z regresem kierowany jest do przedsiębiorców, którzy dobrze znają swoich partnerów biznesowych, a co za tym idzie mają pewność, że przysługująca należność zostanie spłacona w określonym wcześniej czasie. Korzystają oni jednak z faktoringu, by szybciej otrzymać zapłatę, zdając sobie jednocześnie sprawę z faktu, że ryzyko nadal pozostaje po ich stronie, co sprawia, że muszą się też liczyć z tym, że może nastąpić obowiązek zwrotu pieniędzy faktorowi. Z tego względu faktoring niepełny jest z reguły tańszy niż jego pełny odpowiednik.

Mechanizm działania faktoringu mieszanego stanowi połączenie cech faktoringu z regresem i bez regresu. Istnieje w nim możliwość przejęcia przez faktora ryzyka niewypłacalności, ale jedynie do pewnej wysokości należności. Po jej przekroczeniu odpowiedzialność pozostaje po stronie klienta, czyli faktoranta. W praktyce oznacza to, że w ramach ustalonego w ramach umowy limitu obowiązuje faktoring bez regresu, a powyżej tego limitu występuje już faktoring z regresem.

Szczególnym rodzajem faktoringu jest faktoring odwrotny, który dedykowany jest firmom dokonującym płatności za zakupione towary, czy usługi. Rozwiązanie umożliwia wydłużenie terminu zapłaty zobowiązań należnych kontrahentom. Mechanizm działania polega na zawarciu umowy faktoringowej, w ramach której faktor spłaca wierzycielowi należność wynikającą z faktury, wcielając się jednocześnie w jego rolę. Takie działanie sprawia, że pierwotny wierzyciel szybciej uzyskuje oczekiwaną należność, a firma reguluje ją na poczet faktora w wyznaczonym, o wiele dłuższym terminie.

Skorzystanie z usługi faktoringu odwrotnego pozwala przedsiębiorstwu uzyskać przewagę w negocjacjach biznesowych, zyskujac tym samym korzystniejsze warunki umów, czy dodatkowe rabaty cenowe ze względu na błyskawiczne uregulowanie należności.

faktoring zagraniczny

Kiedy warto skorzystać z faktoringu?

Z faktoringu warto skorzystać w sytuacji, gdy nie możemy sobie pozwolić na długie oczekiwanie na pieniądze. Wiele firm ma problemy z terminowym regulowaniem swoich zobowiązań, co sprawia, że inne nie otrzymują nie otrzymują zapłaty za sprzedany towar, czy świadczone usługi. Negatywnie wpływa to na bieżącą płynność finansową, ponieważ nie otrzymują pieniędzy od dłużnika, sami się nim stajemy, nie mając z czego zapłacić swoim kontrahentom.

Z faktoringu pełnego warto skorzystać w sytuacji, gdy obawiamy, się że wierzyciel wcale nie zapłaci, ponieważ faktor bierze na siebie to ryzyko. Oczywiście rekompensuje je sobie wyższą prowizją..

Zalety i wady faktoringu

Faktoring swoją popularność zawdzięcza korzyściom, które coraz bardziej doceniają przedsiębiorcy. Dzięki niemu otrzymują oni natychmiastowy dostęp do gotówki, co likwiduje zatory płatnicze i korzystnie wpływa na płynność finansową firmy. Z faktoringu może skorzystać każda firma, niezależnie od wielkości, czy rodzaju działalności. Usługa może być alternatywą dla kredytu firmowego, co jest korzystne dla przedsiębiorstw, które nie posiadają zdolności kredytowej. Firmy faktoringowe jej nie badają, nie wymagają zabezpieczeń, gwarantując tym samym szybki dostęp do pieniędzy. Istotną zaletą faktoringu jest również fakt, że skorzystanie z tej usługi potrafi zdyscyplinować kontrahenta do terminowych spłat.

Wady i zalety faktoringu - przeliczanie faktoringu

Za wadę faktoringu na pewno można uznać jego koszt, który pomniejsza wartość należności. Niedogodnością może być również konieczność poinformowania kontrahenta o skorzystaniu z faktoringu, co w niektórych przypadkach jest zaletą i dyscyplinuje do spłaty, a w innych negatywnie wpływa na relację pomiędzy partnerami i może doprowadzić do braku współpracy w przyszłości.

Faktoring na tle innych źródeł finansowania przedsiębiorstwa

Faktoring wraz z kredytem bankowym oraz leasingiem stanowi najpopularniejsze obecnie źródło finansowania inwestycji. Jak wygląda na ich tle?

Rozwijające się przedsiębiorstwo, które korzysta z leasingu powinno również zastanowić się nad skorzystaniem z usługi faktoringu, która może finansować jej bieżącą działalność. Faktoring i leasing może się również spotkać w sytuacji, w której firma ma problemy z płynnością finansową, a co za tym idzie regulowaniem rat leasingowych. Skorzystanie w takiej sytuacji z faktoringu, umożliwia bezpośrednie przelewanie środków od faktora do firmy leasingowej. Taka transakcja zawsze odbywa się w ramach trójstronnego porozumienia między przedsiębiorcą, faktorem oraz firmą leasingową/bankiem.

jak liczyć faktoring

Porównując faktoring z kredytem bankowym najważniejsza różnica, którą zauważamy to fakt, iż korzystając z kredytu dysponujemy pieniędzmi banku, które należy zwrócić wraz z odsetkami, prowizją itp. W przypadku faktoringu szybciej uzyskujemy nasze należne środki, które są jednak pomniejszone o koszt tej usługi. Śmiało można stwierdzić, że w większości przypadków jest to tańsze rozwiązanie. Dodatkowo faktoring nie obciąża zdolności kredytowej, co sprawia, że firma ma możliwość wzięcia kredytu w przyszłości lub na inny cel.

Finansowanie działalności poprzez faktoring przynosi firmie korzyści zarówno w okresie kryzysu, kiedy pomaga zabezpieczyć płynność, jak i rozwoju, kiedy to szybciej otrzymane środki można przeznaczyć na inwestycje. Często występują sytuację, że firma nie reguluje swoich zobowiązań, ponieważ sama czeka na pieniądze od swoich dłużników. Skorzystanie z faktoringu eliminuje tego typu zatory płatnicze, co ma pozytywny wpływ dla całej gospodarki.

Podsumowanie:
  • Faktoring to usługa, w której faktor wykupuje wierzytelność od klienta, co pozwala mu na poprawę płynności finansowej i przeniesienie ryzyka niewypłacalności na faktora.
  • W umowie faktoringowej występują dwie strony: faktor i faktorant, a faktor w zależności od rodzaju faktoringu może przyjąć na siebie ryzyko nieterminowej spłaty należności lub przejąć tylko same wierzytelności.
  • Początki faktoringu można doszukiwać się nawet w starożytności, jednak w Polsce usługa ta zaczęła być dostępna dopiero po 1989 roku, kiedy rozpoczęła się transformacja gospodarcza.
  • Ze względu na ryzyko faktora można wyróżnić trzy rodzaje faktoringu: pełny, niepełny (z regresem) i mieszany, a najczęściej z usługi korzystają małe i średnie przedsiębiorstwa.

Najczęściej zadawane pytania

W jakich sytuacjach skorzystanie z faktoringu jest opłacalne?

Skorzystanie z usługi faktoringu jest korzystne, kiedy firma szybko potrzebuje gotówki i nie może czekać na momentu otrzymania jej od swojego dłużnika. Dzięki temu błyskawicznie odzyskuje należne sobie środki, które może wykorzystać do regulowania swoich zobowiązań lub przeznaczyć na dalsze inwestycje.

Faktoring pełny, czy niepełny – co będzie lepsze?

Wszystko zależy od konkretnej sytuacji. Jeżeli spodziewamy się, że nasz kontrahent może nie zapłacić wcale, wtedy najlepszym rozwiązaniem będzie faktoring pełny, ponieważ to faktor przejmie na siebie ryzyko niewypłacalności. Oczywiście za odpowiednio wyższą prowizją. Faktoring niepełny sprawdzi się natomiast wtedy, kiedy mamy pewność, że nasz kontrahent zapłaci, ale termin tej zapłaty jest odległy. Dzięki skorzystaniu z usługi szybciej otrzymujemy należne nam środki.

Czy faktoring obciąża zdolność kredytową?

Nie. Umowa faktoringowa nie obciąża zdolności kredytowej, co umożliwia jednoczesne korzystanie z usługi faktoringu i kredytu bankowego. Co więcej, firmy faktoringowe nie badają zdolności kredytowej firmy, która chce skorzystać z ich usług.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

6 komentarzy

Pola B

Pola B

Bardzo dobrze napisany artykuł na temat faktoringu. Jest to bardzo ważna usługa dla firm, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Wszystkim, którzy myślą o skorzystaniu z faktoringu, polecam zapoznać się z tym artykułem, ponieważ zawiera on dużo informacji na temat różnych rodzajów faktoringu i ich zastosowania.
Monsun

Monsun

Interesujący artykuł na temat faktoringu. Cieszę się, że zawsze dowiaduję się czegoś nowego dzięki takim tekstom. Wiedza ta może się okazać przydatna na przyszłość, zwłaszcza przy prowadzeniu własnej działalności gospodarczej.
Monia2

Monia2

Przeczytałem ten artykuł z ciekawością, ale niestety nic tam nie znalazłem na temat poszukiwania pracy. Może jednak przyda mi się ta wiedza w przyszłości, kiedy będę miał swoją firmę.
Lizer

Lizer

Ciekawy artykuł, dużo się dowiedziałem o faktoringu. Interesujące, że ta usługa funkcjonowała już wieki temu, tylko pod inną nazwą. Ważne jest, że faktoring pomaga małym i średnim przedsiębiorstwom zwiększyć płynność finansową.
Ludmiła

Ludmiła

Niedogodnością może być również konieczność poinformowania kontrahenta o skorzystaniu z faktoringu - czy aby tak jest?
Malwina

Malwina

Tak sobie przeczytałem i rzeczywiście kolejne zagadnienie wpadło mi do głowy jako znane. Fajne takie merytoryczne wpisy.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.