Spis treści
Zdarza się, że przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą tylko przez określoną część roku. Sezonowość, czyli popyt na towary lub usługi tylko przez jakiś czas, spotykana jest w wielu branżach, np. turystycznej czy gastronomicznej. Ponieważ w Polsce każda osoba prowadząca firmę jest zobowiązana do odprowadzania składek, warto wiedzieć, w jaki sposób ustawodawca uregulował prowadzenie działalności od strony formalnej.
Sezonowa działalność gospodarcza
Prowadzenie biznesu sezonowego to ciekawa alternatywa dla tych, którzy szukają niekonwencjonalnych form zarobkowania. W zależności od charakteru branży firma prowadząca działalność sezonową może być aktywna tylko przez pewien okres w roku – czy to lato, gdy szczyt sezonu turystycznego przyciąga tysiące turystów, czy zima, gdy rynek sprzedaży świątecznej rośnie. Podejmowanie działalności sezonowej wymaga jednak szczególnej uwagi w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej.
Czym jest działalność gospodarcza?
By odpowiedzieć na to pytanie, należy odwołać się do ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z informacjami w niej zawartymi, o prowadzeniu działalności gospodarczej można mówić wówczas, gdy ma ona charakter zarobkowy, jest działalnością np. wytwórczą i wykonywana jest w sposób ciągły i zorganizowany, a dochód przekracza 50% minimalnej kwoty wynagrodzenia za pracę.
W praktyce zatem nie ma znaczenia, przez jaki okres przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą. Czas nie warunkuje jej powstania. Osoba prowadząca firmę tylko przez kilka miesięcy w roku może mieć obowiązek jej zarejestrowania, jeżeli spełnia wyżej wymienione przesłanki.
Rejestracja w jeden dzień
Dziś przedsiębiorca nie musi kłopotać się szeregiem procedur. By zarejestrować działalność gospodarczą, wystarczy jeden dzień. Najprostszym sposobem zarejestrowania działalności jest dokonanie formalności drogą elektroniczną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). W tej bazie danych znaleźć można szczegółowe informacje na temat wszystkich prowadzonych w Polsce firm.
Aby zarejestrować działalność gospodarczą, wystarczy wypełnić wniosek CEIDG-1. Ten dostępny jest zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Wykonywanie działalności gospodarczej, również sezonowej, można rozpocząć już w dniu złożenia wspomnianego wniosku.
Rejestracja działalności nie zawsze wystarczy – dodatkowe obowiązki
Założenie działalności gospodarczej nie jest skomplikowane, ale przedsiębiorca musi pamiętać o kilku zasadach. Warto wiedzieć, że np. prowadzenie restauracji wymaga zdobycia odpowiednich zaświadczeń. Te wystawiane są przez uprawniony organ – Państwową Inspekcję Sanitarną.
Jeżeli we wspomnianej restauracji przedsiębiorca zamierza proponować gościom alkohol, niezbędne będzie też wystąpienie z wnioskiem o przyznanie koncesji na jego sprzedaż. W praktyce zatem otworzenie działalności gospodarczej może zająć dłużej, niż jej rejestracja. I ten aspekt warto mieć na uwadze, by uniknąć opóźnień.
Składki i podatek a zawieszenie działalności gospodarczej
Osoby prowadzące sezonową działalność gospodarczą uzyskują dochód jedynie przez część roku. Pojawia się więc pytanie, w jaki sposób regulować swoje zobowiązania wobec np. ZUS. Przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie niezależnie od tego, czy w danym miesiącu coś zarobił. Z tego względu rozwiązaniem może być zawieszenie działalności gospodarczej.
Aby zawiesić działalność gospodarczą, przedsiębiorca musi wypełnić odpowiedni formularz. Taki krok powoduje, że nie jest on zobowiązany np. opłacać wspomnianych składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne. Co więcej, zawieszenie działalności gospodarczej pozwala na jej szybkie wznowienie w każdym momencie.
Gdy właściciel firmy postanowi tymczasowo zawiesić swoją działalność, w tym czasie nie jest zobowiązany do:
- uiszczania składek społecznych oraz zdrowotnych,
- składania deklaracji VAT,
- płacenia zaliczek na podatek dochodowy.
Ważne jest również, że w okresie zawieszenia sezonowej działalności gospodarczej nadal trwa korzystanie z preferencyjnych stawek „małego ZUS-u”.
Działalność sezonowa a podatki
Dla firm sezonowych szczególne znaczenie ma prawidłowe zarządzanie podatkami. Przychody z działalności podlegają opodatkowaniu, a płatności takie jak VAT czy podatek dochodowy należy naliczać i uiszczać zgodnie z przepisami. W związku z tym, jeśli prowadzisz biznes sezonowy, powinieneś odłożyć odpowiednie sumy i prawidłowo nimi zarządzać. Pamiętaj, że niezależnie od okresu prowadzenia działalności, wszelkie transakcje muszą być odpowiednio zaksięgowane i zarejestrowane.
W przypadku tymczasowego wstrzymania działalności przedsiębiorstwa, obowiązek uiszczania składek ubezpieczeniowych oraz składania deklaracji VAT jest zawieszony. Jednakże, przedsiębiorca może kontynuować zapisywanie w księgach rachunkowych spłat kredytów zaciągniętych na potrzeby biznesowe. W okresie zawieszenia działalności nie jest dozwolone wystawianie faktur ani podejmowanie innych działań biznesowych związanych z normalnym funkcjonowaniem firmy.
Zawieszenie działalności a księgowość
Warto podkreślić, że prowadzenie własnej firmy, nawet jeśli jest to działalność sezonowa, wiąże się z koniecznością prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ewidencja sprzedaży, rozliczenia VAT, sporządzanie bilansu – to wszystko są obowiązki, które każdy przedsiębiorca musi spełniać.
Należy także pamiętać o odpowiednich terminach składania deklaracji i zapłaty zobowiązań podatkowych. Niewłaściwe zarządzanie finansami firmy może prowadzić do poważnych konsekwencji, włącznie z sankcjami finansowymi.
Podsumowanie
Podsumowując, sezonowa działalność gospodarcza, choć dynamiczna i zmienna, jest istotnym elementem wielu sektorów gospodarki, takich jak turystyka, rolnictwo czy budownictwo. Znacząca aktywność w określonych porach roku wymaga od przedsiębiorców strategicznego planowania i zarządzania, szczególnie w kontekście utrzymania płynności finansowej podczas okresów mniejszego popytu. Ponadto sezonowość wpływa na rynek pracy, generując wzmożone zapotrzebowanie na pracowników w czasach szczytowej aktywności sezonowych przedsiębiorstw.
W ostatnich latach, szczególnie w obliczu pandemii COVID-19, sektor sezonowy doświadczył znaczących zmian i wyzwań. W 2021 roku pandemia miała duży wpływ na sezonową działalność, szczególnie w branżach takich jak turystyka, co skutkowało niestabilnością i zmianami w wynikach finansowych firm. Mimo tych wyzwań, około 18% firm w Polsce w 2022 roku nadal prowadziło działalność o charakterze sezonowym, co świadczy o odporności i elastyczności tych przedsiębiorstw w adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych.
Sezonowa działalność gospodarcza pozostaje więc ważną częścią polskiej gospodarki, wymagającą jednak ciągłej uwagi i dostosowania do aktualnych wyzwań rynkowych.
To może Cię również zainteresować
Formy prowadzenia działalności gospodarczej – wybierz odpowiednią dla siebie