Spis treści
Na polskim rynku pracy bardzo popularne jest stwierdzenie, że jedyną słuszną formą zatrudnienia jest zawarcie umowy o pracę zamiast umów cywilnoprawnych. Najlepiej, aby była podpisana na czas nieokreślony.
Dla większości osób umowa na czas nieokreślony stanowi najbardziej komfortową formę zatrudnienia. Jej warunki określają przepisy kodeksu pracy, które ściśle regulują przebieg stosunku pracy i jasno wskazują na prawa i obowiązki obu stron.
Umowa o pracę na czas nieokreślony – korzyści
- Bezpieczeństwo zatrudnienia: umowa o pracę zapewnia pracownikom większe bezpieczeństwo zatrudnienia w porównaniu do umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia czy umowa o dzieło.
- Ubezpieczenie społeczne: pracownik zatrudniony na umowę o pracę jest objęty pełnym ubezpieczeniem społecznym, które obejmuje ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.
- Ubezpieczenie zdrowotne: pracownik ma zapewnione ubezpieczenie zdrowotne, co daje mu dostęp do opieki zdrowotnej finansowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
- Urlop wypoczynkowy: pracownik ma prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego. Długość urlopu zależy od stażu pracy.
- Ochrona przed zwolnieniem: pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę jest chroniony przed nieuzasadnionym zwolnieniem, a prawo pracy określa ściśle procedury dotyczące wypowiadania umowy o pracę.
- Świadczenia socjalne: pracownik może korzystać ze świadczeń socjalnych, takich jak dodatki rodzinne, zasiłki chorobowe i macierzyńskie.
- Godziny pracy i nadgodziny: pracownik ma zapewnione regulowane prawem godziny pracy oraz wynagrodzenie za nadgodziny.
- Bezpieczeństwo i higiena pracy: pracownik korzysta z ochrony związanej z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy.
Kiedy umowa na czas nieokreślony?
Umowa na czas nieokreślony jest jednym z podstawowych rodzajów umów o pracę. Może zostać zawarta na samym początku zatrudnienia, ale częściej spotykanym scenariuszem jest przejście z umowy na czas określony do umowy na czas nieokreślony.
Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, zawarcie umowy musi mieć miejsce, gdy łączny okres zatrudnienia na podstawie umów terminowych przekroczy 33 miesiące lub po zawarciu czwartej umowy na czas określony. Zgodnie z prawem, po tym czasie umowa na czas określony automatycznie zmienia się na umowę na czas nieokreślony.
Zgodnie z umową na czas nieokreślony, pracownik jest zobowiązany do wykonywania pracy odpowiadającej obowiązkom wymienionym w umowie, z zachowaniem okresu wypowiedzenia. To oznacza, że niezależnie od okoliczności, pracownik jest zobowiązany do realizacji swoich zadań, o ile nie zostanie zakończona umowa o pracę przez jedną lub obie strony z zachowaniem okresu wypowiedzenia umowy.
Łączny okres zatrudnienia – o co chodzi?
Kiedy mówimy o łącznym okresie zatrudnienia, mamy na myśli czas trwania wszystkich umów z jednym pracodawcą. To właśnie ten okres decyduje o tym, kiedy umowa na czas określony zmienia się na umowę na czas nieokreślony. Jest to kluczowe dla zrozumienia, po jakim czasie należy się umowa na czas nieokreślony.
Jak liczyć limit umów na czas określony?
Limit trzech umów na czas określony, po których następuje automatyczne przekształcenie w umowę na czas nieokreślony, dotyczy sytuacji, gdy pomiędzy umowami nie ma przerwy lub przerwa nie przekracza jednego miesiąca. Przerwa dłuższa niż jeden miesiąc „zeruje” licznik umów, umożliwiając zawarcie kolejnych umów na czas określony.
Zachowanie okresu wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Polsce zależy od rodzaju umowy oraz czasu pracy u danego pracodawcy. Istnieją trzy podstawowe typy umów o pracę: na czas nieokreślony, na czas określony oraz na okres próbny.
- Umowa na czas nieokreślony:
Pracownik zatrudniony krócej niż 6 miesięcy: okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie.
Pracownik zatrudniony od 6 miesięcy do 3 lat: okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc.
Pracownik zatrudniony powyżej 3 lat: okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.
- Umowa na czas określony:
Zwykle okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie, ale może być inny, jeśli został ustalony w umowie. Warto zauważyć, że w przypadku umów na czas określony zawartych na okres dłuższy niż 6 miesięcy, po 33 dniach pracy możliwe jest rozwiązanie umowy z dwutygodniowym okresem wypowiedzenia.
- Umowa na okres próbny:
Jeśli okres próbny nie przekracza 2 tygodni: brak formalnego okresu wypowiedzenia.
Przy okresie próbnym dłuższym niż 2 tygodnie: okres wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze.
Okresy wypowiedzenia mogą być modyfikowane w indywidualnych umowach o pracę, lecz nie mogą być krótsze niż te przewidziane przez kodeks pracy. Dodatkowo w niektórych przypadkach istnieje możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia, na przykład w przypadku poważnego naruszenia obowiązków przez pracownika lub pracodawcę.
Podsumowanie
Umowa na czas nieokreślony w Polsce stanowi bezpieczną i stabilną formę zatrudnienia, oferując szereg korzyści dla pracowników, takich jak pełne ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, prawo do urlopu, ochrona przed zwolnieniem oraz dostęp do świadczeń socjalnych.
Zgodnie z kodeksem pracy, umowa na czas określony automatycznie zmienia się na umowę na czas nieokreślony po przekroczeniu 33 miesięcy zatrudnienia lub zawarciu czwartej takiej umowy. Ważne jest również przestrzeganie okresu wypowiedzenia, który zależy od rodzaju umowy i stażu pracy.