Spis treści
Czym jest pełnomocnictwo i w jakich sytuacjach się przyda?
Pełnomocnictwo zgodnie z prawem to jednostronne upoważnienie osoby trzeciej do wykonywania wskazanych czynności za osobę udzielającą tego pełnomocnictwa. Pełnomocnik wykonuje określone czynności legalnie, a podejmowane przez niego decyzje są wiążące. Dokument pełnomocnictwa musi szczegółowo określać zakres kompetencji, które wchodzą w jego skład. W sytuacji, gdy ustawa lub zakres udzielonego pełnomocnictwa na to pozwala, pełnomocnik może udzielić pełnomocnictwa substytucyjnego kolejnym osobom.
Jak wspomniano we wstępie pełnomocnictwo sprawdza się w sytuacji, kiedy nie możemy samodzielnie załatwić pilnej sprawy, w związku z czym wyznaczamy do tego inną osobę. Stosownego pełnomocnictwa wymagają banki, urzędy, czy nawet poczta. Pełnomocnik może reprezentować nas również w sądzie.
Rodzaj pełnomocnictwa - jaki wybrać?
W zależności od rodzaju sprawy, którą ma w naszym imieniu załatwić pełnomocnik wyróżnia się następujące rodzaje pełnomocnictw: ogólne, szczególne, rodzajowe oraz procesowe.
Decyzja odnośnie tego, jakie pełnomocnictwo powinniśmy ustanowić musi wynikać z bieżących potrzeb oraz rodzaju spraw, które pełnomocnik ma za nas załatwić. Pełnomocnictwo ogólne, jak sama nazwa wskazuje ma najszerszy zakres i sprawdzi się przy czynnościach należących do zwykłego zarządu. Pełnomocnictwo szczególne uprawnia natomiast wyłącznie do czynności, która została w nim konkretnie wskazana. Jeszcze inną moc posiada pełnomocnictwo rodzajowe, które definiuje rodzaj oraz zakres czynności, które mają zostać dokonane przez osobę reprezentującą. Szczególnym rodzajem jest zaś pełnomocnictwo procesowe, które upoważnia do reprezentowania przed sądem.
Co obejmuje pełnomocnictwo ogólne i szczególne?
Jak już wspomniano pełnomocnictwo ogólne obejmuje swym zakresem czynności zwykłego zarządu.
- odbieranie wezwań i zawiadomień, które nie są czynnościami prawnymi;
- składanie oświadczeń i wniosków w urzędach, sądach i innych instytucjach państwowych;
- reprezentowanie mocodawcy w sprawach administracyjnych.
Tego typu pełnomocnictwo musi zostać sporządzone w formie pisemnej, co decyduje o jego ważności. Jako przykład pełnomocnictwa ogólnego można podać prokurę, która nie umożliwia ustanowienia przez prokurenta kolejnych pełnomocników w ramach pełnomocnictwa sybstytucyjnego.
Pełnomocnictwo szczególne zwane również notarialnym obejmuje natomiast ściśle określone czynności, do wykonania których upoważniamy daną osobę. W jego treści muszą znaleźć się konkretne wytyczne, które jasno wskazują wykonanie tych czynności. Przykładem może być udzielenie pełnomocnictwa do sprzedaży nieruchomości. Tego typu dokument jest ważny jedynie w przypadku wykonywania wskazanej czynności, co jest równoznaczne z tym, że nie można go honorować w żadnym innym przypadku. Jak wskazuje potoczna nazwa, pełnomocnictwo notarialne musi zostać sporządzone przez notariusza, który swoją pieczęcią potwierdza dobrowolne wyrażenie woli mocodawcy oraz konkretny zakres dokumentu. Notariusz dba również o to, by udzielone pełnomocnictwo było zgodne z prawem i by można było go legalnie użyć.
Z czego wynikają źródła pełnomocnictwa?
Zgodnie z polskim prawem wyróżnia się 2 źródła pełnomocnictwa, a mianowicie:
- z upoważnienia - czyli z woli danej osoby, która upoważnia osobę trzecią do wykonywania czynności wchodzących w zakres pełnomocnictwa;
- z mocy prawa - takim pełnomocnictwem dysponują m.in. rodzice jako przedstawiciele ustawowi swoich dzieci. Mogą oni reprezentować dziecko i dokonywać czynności w jego imieniu do ukończenia przez nie 18 roku życia.
Kto może być pełnomocnikiem do określonego rodzaju sprawy?
O tym, kto może być pełnomocnikiem w konkretnej sprawie decyduje rodzaj czynności do której zostało ono udzielone, i tak:
- w sprawach cywilnych przed sądem - pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny lub członek najbliższej rodziny (mąż, żona, matka, ojciec, syn, córka). W niektórych sprawach rolę pełnomocnika może pełnić również przedstawiciel organu państwowego, np. Rzecznik Praw Konsumentów w sprawach dotyczących ochrony konsumenta;
- w sprawach karnych - pełnomocnikiem może być jedynie adwokat. Odstępstwo od tej zasady obowiązuje tylko w przypadku spraw o wykroczenia, gdzie pełnomocnikiem oprócz adwokata może być również radca prawny;
- w sprawach administracyjnych w urzędach i instytucjach państwowych - pełnomocnikiem może być każda osoba, która jest pełnoletnia i posiada zdolność do czynności prawnych.
Pełnomocnictwo - jakiej wymaga formy?
Polskie prawo nie określa szczególnej formy udzielenia pełnomocnictwa. Zazwyczaj jest ono udzielane w formie pisemnej, jednak pełnomocnictwo ustne również może być wiążące. Jeżeli jednak do dokonania czynności prawnej wymagana jest szczególna forma to pełnomocnictwo w tym zakresie również musi zostać udzielone w takiej samej szczególnej formie, np. umowa sprzedaży nieruchomości sporządzana jest w formie aktu notarialnego, w związku z czym pełnomocnictwo do sprzedaży również musi zostać udzielone w formie takiego aktu.
Co powinien zawierać dokument pełnomocnictwa?
Pełnomocnictwo sporządzone na piśmie musi zawierać określone informacje, które sprawią, że będzie miało ono moc prawną. Brak którejkolwiek z tych informacji powoduje, że dokument nie może być honorowany.
- miejsce i data jego sporządzenia;
- tytuł dokumentu - pełnomocnictwo;
- zaznaczenie kto i komu udziela pełnomocnictwa - wraz ze wskazaniem ich dokładnych danych tj. imiona i nazwiska, miejsca zamieszkania, numer PESEL itp.;
- wskazanie zakresu umocowania, czyli do jakich czynności umocowany jest pełnomocnik. Jest to ważny element, ponieważ z treści pełnomocnictwa odczytujemy jego zakres i wiemy czy daną czynność pełnomocnik może wykonać;
- podpis mocodawcy.
Wzór pełnomocnictwa ogólnego - pobierz darmowy wzór
Pełnomocnictwo ogólne ma najszerszy zakres zastosowania, pozwalając na dokonywanie czynności w ramach zwykłego zarządu. Aby było wiążące musi zawierać odpowiednie informacje, które jasno wskazują kto i komu udziela pełnomocnictwa. Sporządzenie takiego pisma umożliwia skorzystanie z udostępnionego przez nas bezpłatnego wzoru.
Kto może być osobą upoważnioną - forma upoważnienia
Upoważnienie to oddelegowanie innej osoby do wykonywania czynności w naszym imieniu. Zgodnie z prawem upoważnić można każdego, jednak w trosce o własny interes warto zadbać o to, by była to osoba godna zaufania i uczciwa. Jest to ważne, ponieważ człowiek ten działa w naszym imieniu i to my ponosimy za to odpowiedzialność. W przypadku przedsiębiorców upoważnienie często posiadają pracownicy biura rachunkowego, którzy mogą dzięki niemu wykonywać czynności w imieniu swojego klienta.
Co powinien zawierać dokument upoważnienia?
Upoważnienie to wyrażenie dobrowolnej woli by konkretnie wskazana osoba trzecia podejmowała określone czynności w naszym imieniu.
- w prawym górnym rogu wskazujemy miejscowość, w której upoważnienie jest udzielane oraz datę;
- pod miejscowością i datą, ale z lewej strony wskazujemy adres do korespondencji;
- tytuł pisma, czyli upoważnienie;
- dane osoby, która upoważnia oraz dane osoby, która jest upoważniana - wskazujemy tutaj ich imiona i nazwiska, numer PESEL oraz numer dowodu osobistego;
- oświadczenie, w jakim celu upoważnione zostaje udzielone;
- czytelny podpis osoby upoważniającej - jeżeli upoważniającym jest firma to powinna być również jej pieczątka.
Jak napisać upoważnienie? Porady i przykładowe pismo
Samo napisanie upoważnienia jest bardzo proste i można tego dokonać na zwykłej kartce papieru. Należy jednak pamiętać by zawierało ono wszystkie wymienione wyżej elementy. Istotne jest również dokładne spisanie danych z dowodu osobistego osoby, która będzie upoważniona, ponieważ nawet mały błąd uniemożliwi identyfikację osoby upoważnionej i umożliwienie jej dokonania wskazanej czynności.
Upoważnienie a pełnomocnictwo - różnice, co jest lepsze?
Dla wielu osób pojęcia te są tożsame, co stanowi błąd w ich rozumieniu. Upoważnienie pozwala osobie trzeciej dokonywać czynności, które zostały powierzone przez upoważniającego, ale bez możliwości wyrażania jego woli, ponieważ do tego potrzebne jest pełnomocnictwo. W praktyce wygląda to tak, że pełnomocnik ma prawo do zawarcia umowy w imieniu mocodawcy, a osoba upoważniona może jedynie składać, czy odbierać pisma w imieniu upoważniającego.
Które rozwiązanie jest lepsze? Wszystko zależy od tego sprawy, wymagającej załatwienia. Pełnomocnictwo ma większe "ciężar gatunkowy" i umożliwia wykonywanie czynności za osobę, która go udzieliła, a nie jedynie w jej imieniu. Upoważnienie zaś sprawdzi się w prostych sytuacjach, takich jak m.in. odbiór przesyłki za inną osobę, czy złożenia dokumentów w jej imieniu.
Pełnomocnictwo to narzędzie, które może przydać się każdemu, kto nie może w danej chwili osobiście załatwić swojej sprawy. Należy jednak znać zasady dotyczące tego zagadnienia, ponieważ niewiedza może skutkować tym, że udzielone pełnomocnictwo nie będzie honorowane.
- Pełnomocnictwo to ustanowienie osoby, która może działać w naszym imieniu w określonych sytuacjach, takich jak sprawy bankowe, urzędowe czy sądowe.
- Wyróżnia się różne rodzaje pełnomocnictw: ogólne, szczególne, rodzajowe oraz procesowe, a ich rodzaj zależy od potrzeb i rodzaju spraw do załatwienia przez pełnomocnika.
- Pełnomocnictwo może być udzielane w formie pisemnej lub ustnej, jednak niektóre czynności prawne wymagają szczególnej formy pełnomocnictwa, na przykład aktu notarialnego.