Spis treści
Zobacz także artykuł: Kiedy czas na zmianę pracy?
Czym tak właściwie jest ergofobia?
Stres w pracy dotyczy każdego. Gorzej, kiedy zamienia się to w paraliżujący strach, który całkowicie uniemożliwia wykonywanie obowiązków zawodowych. Ergofobia to słowo pochodzące z greki (połączenie słów ergos - praca i phobos - strach). Jak wskazuje nazwa, ergofobia to jedna z fobii specyficznych, która jest strachem przed wszystkim, co wiąże się z aktywnością zawodową bądź poszukiwaniem zatrudnienia. Objawy ergofobii objawiają się nie tylko w trakcie pracy, ale również po wyjściu z zakładu.
Osoby dotknięte tym zaburzeniem zazwyczaj zdają sobie sprawę z tego, że ich nastawienie do pracy nie jest prawidłowe. Wielokrotnie podejmują samodzielne wysiłki zmierzające do zmiany tego stanu rzeczy, jednak nie są w stanie nad tym zapanować. Nieleczona ergofobia może spowodować wyalienowanie człowieka z życia zawodowego i prywatnego, dlatego pacjenci dotknięci tym schorzeniem powinni po zaobserwowaniu pierwszych niepokojących objawów udać się na konsultację do lekarza specjalisty.
Kogo głównie może dotyczyć ergofobia?
Kto najczęściej choruje na ergofobię? Dokładne przyczyny występowania tego zaburzenia nie zostały jeszcze wyjaśnione. Większość lekarzy składania się ku teorii mówiącej o tym, że ergofobię wywołują czynniki genetyczne oraz środowiskowe.
Ryzyko wystąpienia ergofobii jest znacznie wyższe u osób, które wyróżniają cechy takie jak niskie poczucie własnej wartości, są niestabilne emocjonalnie, ciężko radzą sobie z krytyką bądź obawiają się odrzucenia lub krytyki. Często zdarza się, że osoby chorujące na ergofobię w dzieciństwie borykały się z problemami rodzinnymi bądź źle traktowano je w szkole. Możliwość zachorowania na ergofobię rośnie także wtedy, gdy wobec pracowników stosowany jest mobbing.
Jakie są objawy ergofobii?
Po czym można rozpoznać, że dana osoba boryka się z ergofobią? Do podstawowych objawów tego schorzenia zaliczamy:
- silny i niepohamowany lęk przed wykonywaniem czynności zawodowych, rozmawianiem ze współpracownikami lub przebywaniem w miejscu pracy - wszystkie czynności są odkładane w pracy na inny termin w myśl zasady "zrobię to później",
- odczuwanie silnego dyskomfortu psychicznego poza pracą we wszystkich sytuacjach, które w jakikolwiek sposób skojarzą się choremu ze sferą zawodową,
- lęk przed podjęciem pracy wywołany strachem przed odbyciem rozmowy kwalifikacyjnej,
- nienaturalne zachowania wywołane lękiem (np. ataki śmiechu, krzyk itd.).
Czy ergofobię można leczyć?
Jeżeli ergofobia nie jest leczona, może doprowadzić do utraty zatrudnienia oraz pogorszenia się sytuacji materialnej. Wówczas osoba dotknięta zaburzeniem boryka się z jeszcze większym spadkiem poczucia własnej wartości. Pogorszeniu ulegają także jej relacje z bliskimi. W najcięższych przypadkach ergofobia może przeistoczyć się w ciężką depresję oraz towarzyszące jej wcześniej wymienione dolegliwości natury somatycznej. Na szczęście, istnieje szereg metod pozwalających na leczenie ergofobii.
Osoba, która podejrzewa u siebie ergofobię, powinna w pierwszej kolejności udać się do lekarza. Najważniejsza jest właściwa diagnoza. Jeżeli przypuszczenia się potwierdzą, rozpoczyna się terapię. Zazwyczaj stosowana jest terapia poznawczo-behawioralna. Dzięki niej pacjent może przeanalizować swoje dawne porażki czy błędy, które przyczyniły się do wystąpienia u niego tego groźnego schorzenia a także nauczyć się funkcjonować w sferze zawodowej.
Jedną z metod uczenia ergofobików właściwego podejścia do kwestii pracy jest desensytyzacja. Polega ona na stopniowym dostosowywaniu pacjenta do sytuacji stresowej. W ten sposób pacjent uczy się, jak powinny wyglądać naturalne, zdrowe reakcje na różne wydarzenia czy sytuacje. Bardzo ważna w procesie leczenia jest także psychoedukacja. Służy ona do przekazania ergofobikowi wiedzy na temat specyfiki zaburzeń nerwicowych oraz możliwości zapobiegania im.
Pacjent dotknięty ergofobią powinien także stosować trening oddechowy oraz różnorodne metody relaksacyjne. Dzięki temu będzie w stanie łatwiej uspokajać się w sytuacji stresowej.
Jeżeli wszystkie opisane powyżej metody leczenia nie przyniosą rezultatów, lekarz może wprowadzić leczenie farmakologiczne (środki antydepresyjne i przeciwlękowe). Wiele osób interesuje także, czy ergofobia uprawnia do ubiegania się o rentę. Teoretycznie tak, jednak znając przedziwne decyzje ZUS z przeszłości, można mieć wątpliwości, czy omawiana fobia (nawet odpowiednio udowodniona) wystarczyłaby do uzyskania renty.
Jak zapobiegać rozwojowi ergofobii?
Aby w skuteczny sposób zapobiec ergofobii we wczesnym stadium, należy jak najszybciej udać się do lekarza specjalisty. Jeśli odpowiednio wcześnie zostaną wprowadzone środki zaradcze, to ta specyficzna fobia nie zamieni się w depresję lub inną groźną chorobę psychiczną.
Jednocześnie osoby, które borykają się z niską samooceną lub różnymi traumami z przeszłości i czują, że potrzebują pomocy, nie powinny zwlekać, tylko skorzystać z pomocy psychoterapeuty, psychologa lub psychiatry. Przepracowanie ciężkich doświadczeń spowoduje, że ryzyko stania się przez takie osoby ergofobikiem będzie znacznie mniejsze.
Ergofobia a praca zdalna
Obecnie mamy do czynienia z ogromną popularnością pracy zdalnej. Czy dla osób dotkniętych ergofobią ta forma zatrudnienia może być atrakcyjna? Z pewnością tak, jednak wiele zależy od tego, jaki charakter będzie miała taka praca.
Przykładem pracy, w której ograniczony jest do minimum kontakt z innymi ludźmi, jest dziennikarstwo internetowe (copywriting). Większość formalności załatwia się tutaj poprzez e-maile czy SMS-y, dlatego takie zajęcie jest strzałem w dziesiątkę dla ergofobików. Z kolei pracą online, z którą nie poradzi sobie ergofobik, są konsultacje telefoniczne, ponieważ wiąże się ona z nieustannym kontaktem z innymi ludźmi - klientami oraz szefostwem.
- Ergofobia to fobia specyficzna, czyli strach przed pracą lub poszukiwaniem zatrudnienia, który powoduje paraliżujący strach i uniemożliwia wykonywanie obowiązków zawodowych.
- Objawy ergofobii objawiają się również poza miejscem pracy, a osoby dotknięte tym schorzeniem często podejmują samodzielne wysiłki, aby to zmienić, ale nie są w stanie nad tym zapanować.
- Leczenie ergofobii zwykle obejmuje terapię poznawczo-behawioralną, desensytyzację, psychoedukację, trening oddechowy i relaksacyjny oraz, w niektórych przypadkach, leczenie farmakologiczne.
- Wczesne rozpoznanie ergofobii jest kluczowe dla jej skutecznego leczenia, a osoby borykające się z tym schorzeniem powinny jak najszybciej udać się do lekarza specjalisty.