Spis treści
Sitarz – na czym polega praca?
Sztuka wyplatania sit, czyli sitarstwo to dziedzina, która rozwinęła się już w XVI wieku. Zajmujący się nim sitarz to osoba, która zajmuje się produkcją sit i innych prostych urządzeń służących do przesiewania. Co ciekawe, w Polsce najbardziej znanym ośrodkiem sitarstwa był Biłgoraj położony w województwie lubelskim. I to do tego stopnia, że wzmiankach o sitarzach z tego miasta pojawia się w utworach Ignacego Krasickiego. Inne, znane ośrodki sitarstwa znajdowały się także w Goszczynie i w Rakowie.
Rewolucja przemysłowa przyczyniła się jednak do tego, że pod koniec XVIII wieku zawód ten zaczął powoli wymierać. Druciane sita sprawił, że sitka wytwarzane dotychczas z końskiego włosia stały się przeżytkiem. Tym samym zaczęły upadać cechy zrzeszające sitarzy, aż po I wojnie światowej przestały w ogóle istnieć. Obecnie w całej Polsce można znaleźć niewielu sitarzy, a w większości zakładów końskie włosie zastąpiono siateczkami z tworzyw sztucznych.
Współczesny sitarz w dalszym ciągu zajmuje się produkcją sit, jednak wiele się zmieniło. Dawne cechy rzemieślnicze zostały zamienione na wielkie parki maszynowe, w których powstają m.in. sita formierskie, jakie stosuje się do przesiewania np. w piekarniach. Obecnie jego praca została w znacznym stopniu zautomatyzowana – sitarz nie jest już zawodem o charakterze chałupniczym.
Jaki jest zakres obowiązków na stanowisku sitarz?
W tym miejscu warto zastanowić się nad tym, jakie obowiązki należą do sitarza. Poza produkcją sit, osoby wykonujące ten zawód są odpowiedzialne za:
-
Przygotowywanie i wybór materiałów do produkcji sit;
-
Przygotowanie elementów takich jak drewniane obręcze, ramy do przemysłowych sit itd.
- Odtwarzaniem rysunków i wzorników;
-
Konserwacją i czyszczeniem;
- Rozliczanie materiałów i surowców użytych do produkcji.
Ponadto sitarz zajmuje się także projektowaniem sit oraz wykonywaniem wzorów wyrobów plecionkarskich.
Ile zarabia sitarz?
Mimo iż zawód ten znajduje się na wymarciu – w całej Polsce istnieje jeszcze kilku specjalistów, którzy zajmują się sitarstwem. Ich zarobki różnią się jednak w zależności od doświadczenia, lokalizacji, oraz miejsca, w którym pracują. Zarobki sitarza prezentujemy w poniższej tabelce.
|
POZIOM WYNAGRODZENIA |
ZAROBKI BRUTTO | ZAROBKI NETTO |
|---|---|---|
|
MINIMALNE |
3 600 zł / msc |
2 766 zł / msc |
|
ŚREDNIE |
3 850 zł / msc |
2 926 zł / msc |
|
WYSOKIE |
4 100 zł / msc |
3 085 zł / msc |
W jakich warunkach pracuje sitarz?
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł netto / mc
- Bliżyn
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Bodzentyn
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Występa
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Dawniej sitarze pracowali głównie zimą. Dzięki temu wraz z nadejściem wiosny mogli wyruszyć w drogę i sprzedać swoje wyroby. Aktualnie jednak zawód ten nie ma formy handlu obwoźnego, a sitarze nie muszą wędrować pieszo od miasta do miasta, by sprzedać swoje rękodzieło. Zmiany dotknęły także organizacji pracy – sitarze nie organizują się w cechy, lecz działają indywidualnie, często również na własną rękę. Miejscem pracy sitarza jest natomiast warsztat lub park maszynowy – choć praca ta może być wykonywana również z domu.
Jakie są predyspozycje zdrowotne na stanowisku sitarz?
Mimo iż sitarz nie jest zawodem obarczonym wysokim ryzykiem, od osób pracujących na tym stanowisku wymaga się:
- Niczym niezakłóconego czucia w kończynach;
- Bardzo dobrego wzroku;
- Dobrej sprawności fizycznej i koordynacji wzrokowo–ruchowej:
- Poprawnego rozróżniania barw.
Ponadto mile widziane na stanowisku sitarz są również zdolność koncentracji, podzielność uwagi, a przede wszystkim zdolności techniczne.
Czy do pracy na stanowisku sitarz potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia?
W poprzednich stuleciach aby zostać sitarzem, wystarczyło zapisać się do cechu, odbyć praktyki i zdać egzamin zawodowy. Brak zakładów oraz czeladników sprawił jednak, że obecnie się tego nie praktykuje. Sitarzem może więc zostać każdy, kto zostanie przyuczony do wykonywania tego zawodu.
Jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako sitarz?
Mile widzianymi cechami u sitarza, są m.in.:[/sc_boks naglowek""]
- systematyczność;
- precyzja i dokładność;
- dobra organizacja pracy;
- zdolności techniczne;
- umiejętności manualne.[/sc_boks]
Sitarz powinien również charakteryzować się rzetelnym podejściem do swojej pracy i terminową realizacją zamówień.
|
CZY POTRZEBNE? |
SZKOŁY / STUDIA | KURSY / SZKOLENIA |
|---|---|---|
|
WYMAGANE |
- |
- |
|
PRZYDATNE |
- |
Przydatne może okazać się ukończenie kursu rzemieślniczego w danej specjalizacji, który zapewni nam niezbędne podstawowe umiejętności oraz widzę, aby samodzielnie samemu wytwarzać własne produkty. |
Jak wygląda organizacja stanowiska pracy na stanowisku Sitarz?
Aktualnie sitarze nie gromadzą się już w cechy rzemieślnicze, a ich praca nie przypomina już w niczym chałupnictwa – choć może ona odbywać się również z domu. W odróżnieniu od poprzednich epok, sitarze nie wyruszają już więcej wiosną w wędrówkę, po to, by sprzedać wytworzone zimą sita. Praca sitarza ma charakter całoroczny i odbywa się głównie z warsztatu, który nie rzadko przybiera formę parku maszynowego. Zmienił się nie tylko styl pracy, ale i materiały. Współcześni sitarze wykorzystują bowiem końskie włosie jedynie do produkcji replik i rekonstrukcji historycznych.
Obecnie znacznie częściej stosuje się tworzywa sztuczne i metal. Oczywiście w dalszym ciągu wykorzystuje się także tradycyjne obręcze drewniane, aczkolwiek znacznie rzadziej. Praca z drewnem wymaga poddania go specjalistycznej obróbce, której częścią są procesy takie jak parzenie, gięcie w formach oraz wielu innych czynności. Sitarz powinien więc mieć dostęp do wszelkich, niezbędnych mu narzędzi. Nic więc dziwnego, że warsztat sitarz bardzo często przypomina nowoczesny park maszynowy.
Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie sitarz?
Osoby przyuczone do zawodu sitarza, mogą znaleźć zatrudnienie m.in. w zakładach produkcyjnych. Co więcej, niekiedy sitarzy zatrudniają także młyny i duże piekarnie. Starzy zatrudnia się również w dużych zakładach przemysłowych, farmaceutycznych oraz wszędzie tam, gdzie ma się do czynienia z sitami. Z reguły jednak sitarze decydują się na otwarcie własnego przedsiębiorstwa i warsztatu, w którym będą wykonywać sita na zamówienia klientów.
Czy zawód sitarz jest przyszłościowy?
Tak, sitarz jest zawodem przyszłościowym. Wynika to głównie z faktu, iż specjaliści tego typu są potrzebni, a na rynku pracy panuje ich niedobór. W dodatku jest to zawód niemalże wymarły, przez co rzemieślnicy zajmujący się sitami są potrzebni na gwałt. Brak rzemieślników, którzy wytwarzają sita tradycyjną metodą, w połączeniu z dużą ilością zakładów korzystających z sit sprawia, że na rynku pracy powstaje luka. Ta z kolei jest szansą dla osób, które zastanawiają się nad swoją przyszłością zawodową.
