Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się:
- na czym polega praca suflera,
- jak nim zostać,
- jakie są cechy dobrego specjalisty,
- ile zarabia sufler,
- czy potrzebne są dodatkowe szkolenia,
- jakie są możliwości zatrudnienia,
- czy zawód ten jest przyszłościowy.
Sufler - na czym polega praca?
Praca suflera polega na podpowiadaniu aktorowi teatralnemu lub prezenterowi telewizyjnemu podczas występu na żywo. Jego głównym zadaniem jest inicjowanie wypowiadanych kwestii na kilka sekund przed ich wypowiedzeniem. Niekiedy wspiera także śpiewaków operowych. Aktualnie pracuje za kulisami, pozostając niewidocznym dla widzów. Dawniej przebywał w specjalnie wyznaczonym miejscu. Budka suflerska przeważnie znajdowała się w proscenium, a od widzów oddzielona była elementem dekoracyjnym, np. muszlą.
Warto podkreślić, iż podpowiedzi wygłaszane są specjalnie wypracowanym szeptem scenicznym, który pozostaje niesłyszalny dla zgromadzonej widowni. Dzięki temu nie zakłóca przebiegu występu oraz nie wpływa na walory artystyczne prezentowanego dzieła. Sufler bierze udział we wszystkich próbach, dzięki czemu staje się integralną częścią zespołu. Dodatkowo poznaje nawyki aktorów, przez co może dostosować sposób podpowiadania do ich potrzeb. Wie zatem, kiedy aktor robi zaplanowaną przerwę, a kiedy potrzebuje pomocy. Zarówno podczas prób, jak i przedstawienia korzysta ze specjalnie opracowanego scenariusza.
Jak wspomniano, suflerzy znajdują zatrudnienie także w programach telewizyjnych, gdzie podpowiadają fragmenty wypowiedzi prezenterom i aktorom. Specjalista musi jednak zmienić szept sceniczny na ruch warg. Nawet najcichszy dźwięk jest bowiem rejestrowany przez specjalistyczny sprzęt nagrywający. Głównym celem suflera jest zapewnianie bezpieczeństwa aktorom i reżyserowi.
Jaki jest zakres obowiązków na stanowisku suflera?
- Dopilnowanie prawidłowego wypowiadania kwestii przez aktorów,
- stworzenie suflerskiego egzemplarza scenariusza,
- podpowiadanie tekstu podczas przedstawienia,
- udział w próbach,
- korygowanie błędów aktorów,
- wykonywanie innych prac pomocniczych w teatrze.
Jak zostać suflerem?
Aby zostać suflerem, konieczne jest posiadanie wykształcenia średniego oraz doświadczenia zdobytego przy produkcji przedstawień teatralnych. Aktualnie nie ma specyficznych kursów zawodowych, które przygotowywałyby do pracy w omawianym zawodzie. Jest to jednak ciekawa ścieżka zawodowa dla absolwentów wiedzy o teatrze oraz teatrologii. Przydatne bywa dodatkowo doświadczenie aktorskie, które ułatwia nawiązywanie współpracy z zespołem. Przeciwwskazaniem do podjęcia pracy stanowią wady wymowy, wzroku oraz słuchu.
Jakie są predyspozycje zdrowotne na stanowisku suflera?
- Sprawny narząd wzroku i słuchu,
- możliwość klarownej artykulacji,
- poprawna wymowa,
- refleks,
- dobra pamięć.
Cechy dobrego suflera
Dobry sufler powinien odznaczać się dużą cierpliwością oraz umiejętnością utrzymania koncentracji. Specjalista musi zachować czujność podczas całego przedstawienia. Powinien być wyczulony na wszelkie zmiany w zachowaniu aktora, co pozwoli mu na szybkie reagowanie podczas sytuacji kryzysowych. Sam powinien wiedzieć bowiem, kiedy aktor lub prezenter potrzebuje pomocy. Konieczne jest także opanowanie oraz umiejętność zachowania spokoju. Przydatne w codziennej pracy może okazać się doświadczenie aktorskie.
Jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako sufler?
- Szept sceniczny,
- umiejętność bezgłośnego podpowiadania,
- umiejętność szybkiego reagowania,
- umiejętność pracy w zespole,
- odporność na presję,
- znajomość zasad poprawnej wymowy,
- nienaganna dykcja.
Ile zarabia sufler?
Zarobki suflera zależeć będą nie tylko od doświadczenia i umiejętności, ale także od miejsca zatrudnienia. Średnio przyjmuje się, iż pracownik teatru może liczyć na 2500 zł brutto miesięcznie. Szczegółowe informacje na temat zarobków zebrane zostały w tabeli nr 1.
POZIOM WYNAGRODZENIA | ZAROBKI BRUTTO | ZAROBKI NETTO |
---|---|---|
MINIMALNE | 2500zł / msc | 1963 zł / msc |
ŚREDNIE | 3010zł / msc | 2364 zł/ msc |
WYSOKIE | 3900zł / msc | 2957 zł / msc |
Czy do pracy na stanowisku suflera potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia?
Aktualnie nie ma możliwości podjęcia kształcenia zawodowego na kierunku suflera. Najbardziej cenione przez pracodawców jest doświadczenie aktorskie oraz praktyka w teatrze lub telewizji. Więcej informacji na temat możliwości zdobycia wykształcenia w zawodzenia znajdziesz w tabeli nr 2.
CZY POTRZEBNE | SZKOŁY / STUDIA | KURSY / SZKOLENIA |
---|---|---|
WYMAGANE | - | - |
PRZYDATNE | Szkoła aktorska | - |
Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie suflera?
Sufler może znaleźć zatrudnienie w teatrze zarówno dramatycznym, jak i teatrze muzycznym oraz operze. Warto podkreślić, iż jest to praca na pełen etat. Specjalista musi być bowiem obecny nie tylko podczas występów, ale także uczestniczyć w próbach aktorów oraz w spotkaniach z reżyserem. Dodatkowo może znaleźć zatrudnienie w telewizji, gdzie uczestniczy w nagrywaniu programów oraz występach na żywo.
W teatrze często sufler łączy obowiązki z zawodem inspicjenta, czyli osoby odpowiedzialnej za prawidłowy przebieg występu. Czuwa przy tym nad techniczną stroną organizacji przedstawienia. Od niego zależy płynność wchodzenia aktorów na scenę oraz zmian dekoracji. Nadzoruje obecność wszelkich zaangażowanych pracowników zarówno przed, jak i w trakcie przedstawienia. Obowiązki suflera pełni niekiedy także asystent lub menadżer.
Czy zawód suflera jest przyszłościowy?
Niestety zawód suflera jest coraz mniej potrzebny. W studiach telewizyjnych najczęściej zastępowany jest prompterem. Z elektronicznych wyświetlaczy coraz chętniej korzystają także pracownicy teatralni, zwłaszcza podczas prób. W czasie przedstawień obowiązki suflera może pełnić inspicjent lub asystent. Szczegółowy podział obowiązków określony jest przez reżysera i zależy od danej instytucji. Warto zauważyć, iż niekiedy obecność suflera przewidziana jest przez scenariusz i wtedy pomocnik staje się dodatkowym aktorem. Jeśli myślisz o podjęciu pracy w teatrze, warto stawiać na inne zawody, które często łączą się z obowiązkami tradycyjnego suflera.