Spis treści
Pracownica w ciąży i po ciąży
Pracownica w ciąży znajduje się pod szczególną ochroną. Nie tylko nie może ona świadczyć pracy w nadgodzinach, ani prac o charakterze szkodliwym, ale jeżeli dotychczas świadczyła pracę w porze nocnej – musi również zostać przeniesiona do innej pracy, którą będzie mogła wykonywać w ciągu dnia. To jednak tylko nieliczne uprawnienia, które przysługują pracownicy.
Co ważne, ochrona nie obejmuje wyłącznie kobiet w ciąży, została ona przewidziana również dla mam, które powracają do pracy po urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. Dotyczy to m.in. konieczności przywrócenia do poprzedniego stanowiska lub zapewnienia pracownicy takiego, które będzie odpowiadać jej kwalifikacjom.
Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim
Dla pracownicy powracającej do pracy po urlopie macierzyńskim proces adaptacji i ponownego zaangażowania w obowiązki zawodowe może być wyzwaniem. Wielu pracodawców zdaje sobie sprawę z tego, że kobieta po urlopie macierzyńskim może doświadczać pewnych trudności i stara się zapewnić wsparcie i udogodnienia w celu ułatwienia jej powrotu do pracy.
Formy tego wsparcia mogą być różne: od podarunków z okazji powrotu do pracy, poprzez szczegółową informację o przysługujących prawach, aż do indywidualnych ustaleń z pracownicą, umożliwiających łatwiejsze pogodzenie pracy z życiem prywatnym (np. jeden dzień pracy zdalnej w tygodniu).
To przykłady działań dobrowolnych, natomiast prawo obliguje pracodawcę do zapewnienia matce konkretnych udogodnień po powrocie do pracy, które omówimy poniżej.
Stanowisko pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego
Z punktu widzenia zarówno pracodawcy, jak i pracownicy istotne jest to, że wracając z urlopu macierzyńskiego powinna ona wrócić na swoje dotychczasowe stanowisko pracy. W praktyce często jest to niemożliwe z uwagi na dokonane w ciągu okresu jej nieobecności zmiany organizacyjne. Bywa, że pracodawca z konieczności zatrudnił na zastępstwo innego pracownika, ale z uwagi na fakt, że sprawdził się on w wykonywaniu zadań, decyduje się podpisać z nim umowę o pracę.
Wszystko to sprawia, że w efekcie powracająca do firmy mama nie zawsze może liczyć na to, że wróci na dotychczasowe stanowisko. Nie oznacza to jednak, że pracodawca ma tu dowolność – zgodnie z przepisami prawa pracy powinien on zapewnić swojej podwładnej stanowisko równorzędne z tym, które zajmowała ona przed przejściem na urlop.
Zarobki po powrocie z urlopu macierzyńskiego
Z ewentualną zmianą stanowiska wiąże się nieodłącznie pytanie o pensję. Czy ta może ulec zmianie? Nie, gdyż ustawodawca uregulował także tę kwestię w Kodeksie pracy. Niezależnie od tego, czy pracownica będzie zajmowała dotychczasowe stanowisko, czy też zostanie jej przyznane inne, podmiot zatrudniający jest zobowiązany zapewnić jej wynagrodzenie w takiej wysokości, jakie otrzymywałaby, gdyby nie korzystała z urlopu.
Co z czasem pracy?
Osobnym zagadnieniem jest czas pracy. Mama powracająca do zakładu pracy może wnioskować o zmniejszenie wymiaru czasu pracy – maksymalnie do połowy pełnego wymiaru. Co ważne, pracodawca nie ma prawa obniżać wymiaru czasu pracy pracownicy wracającej z urlopu macierzyńskiego, chyba że ta wyrazi na to zgodę.
Zazwyczaj jednak to właśnie matce zależy na zmniejszeniu liczby godzin w pracy, by lepiej godzić życie zawodowe z prywatnym. Wówczas powinna zgłosić się do pracodawcy z odpowiednim wnioskiem. W piśmie pracownica powinna wskazać, przez ile godzin dziennie chce świadczyć pracę i przez jak długi okres chce pracować w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli porozumie się w tej kwestii ze swoim przełożonym, to jest również objęta ochroną przed zwolnieniem. Dotyczy to jednak tylko 12 miesięcy.
Przerwy na karmienie
Inne ułatwienia przewidziane zostały dla pracownicy, która karmi dziecko piersią. W takiej sytuacji może ona złożyć oświadczenie o fakcie karmienia dziecka piersią, na podstawie którego będą jej przysługiwały dwie półgodzinne przerwy w ciągu dnia pracy. Warto zauważyć, że czas ten wlicza się do czasu pracy, zatem i w tym przypadku wynagrodzenie nie może ulec zmianie. Warto podkreślić, że kobieta składa tylko oświadczenie – oznacza to, że nie jest konieczne przedstawianie zaświadczenia od lekarza o fakcie karmienia dziecka.
Wówczas uzasadnionym wydaje się wystąpienie przez podmiot zatrudniający o stosowne zaświadczenie, aby zapobiec ewentualnym nadużyciom na tym polu.
Przy omawianiu zagadnienia przerw przeznaczonych na karmienie dziecka należy wskazać, że pracownica może wnioskować o wykorzystywanie przerw łącznie. Wówczas jej dzień pracy będzie zaczynał się później lub kończył wcześniej. Ograniczeniem jest jednak liczba godzin spędzanych w pracy. W przypadku, gdy pracownica świadczy pracę krócej niż 4 godziny dziennie, przerwa jej nie przysługuje.
Dodatkowe ułatwienia
Wyżej wymienione ułatwienia to nie jedyne, które ustawodawca przewidział z myślą o pracujących mamach. Warto zauważyć, że pracownica opiekująca się dzieckiem poniżej 4. roku życia nie może świadczyć pracy w godzinach nadliczbowych czy też w porze nocnej. Ograniczenia pracodawcy dotyczą także faktu, że nie może on zatrudnionej pracownicy oddelegować poza stałe miejsce pracy. Wszystkie te ułatwienia mają pomóc pogodzić pracującej mamie życie zawodowe z życiem prywatnym i przede wszystkim z wychowywaniem dziecka.
Dodatkowy urlop
Często pracownica po urlopie macierzyńskim potrzebuje dodatkowego czasu na załatwienie spraw związanych z opieką nad dzieckiem, np. znalezienie żłobka lub przystosowanie się do nowego harmonogramu. W takiej sytuacji możliwość skorzystania z dodatkowego urlopu może być niezwykle cenna. Pracodawcy, którzy doceniają wagę równowagi między pracą a życiem prywatnym, często oferują pracownicom elastyczność w kwestii urlopów lub umożliwiają skorzystanie z urlopu wychowawczego.
Pracownik chroniony
Kobieta powracająca do pracy po urlopie macierzyńskim jest objęta szczególną ochroną prawną. Jest to istotne z punktu widzenia pracodawcy, który musi respektować określone przepisy dotyczące zatrudniania pracownic w ciąży lub po urlopie macierzyńskim. Pracownica po powrocie z urlopu ma prawo do takiego samego traktowania jak przed odejściem na urlop, a pracodawca powinien zapewnić jej stanowisko pracy odpowiednie do jej kwalifikacji i umiejętności.
Warto zauważyć, że po urlopie macierzyńskim kobieta może potrzebować pewnego czasu na ponowne zaadaptowanie się do środowiska pracy. Mogą wystąpić nerwy i niepewność związane z powrotem do obowiązków zawodowych. Pracodawca może wesprzeć pracownicę, oferując jej dodatkowe szkolenia lub mentorstwo, które pomogą jej odzyskać pewność siebie i zaktualizować umiejętności.
Wsparcie dla młodych mam
Pracodawcy coraz częściej zdają sobie sprawę z wartości, jaką wnosi do zespołu pracownica po powrocie z urlopu macierzyńskiego. Młode matki często posiadają unikalne umiejętności i perspektywę, które mogą przyczynić się do rozwoju firmy. Dlatego ważne jest, aby pracodawcy oferowali wsparcie i udogodnienia, które pomogą młodym matkom skutecznie łączyć życie zawodowe z życiem rodzinnym.
Powrót z urlopu macierzyńskiego może być trudnym i emocjonalnie obciążającym czasem dla młodej matki, dlatego pracodawcy powinni podejść do tego procesu z empatią i zrozumieniem. Działania takie jak udzielanie informacji i wsparcie w zakresie korzystania z praw przysługujących pracownicom po urlopie macierzyńskim oraz zapewnienie dostępu do odpowiednich zasobów i programów, mogą pomóc pracownicom poczuć się pewniej i bardziej zmotywowane po powrocie do pracy.
Podsumowując, pracodawcy mają wiele możliwości, aby wesprzeć pracownice po powrocie z urlopu macierzyńskiego. Oferując elastyczność, dodatkowy urlop, szkolenia i wsparcie emocjonalne, mogą stworzyć przyjazne i atrakcyjne środowisko pracy dla młodych mam. Praca nad budowaniem równowagi między pracą a życiem prywatnym oraz uznawanie i docenianie wkładu młodych matek w organizację przyniesie korzyści zarówno pracownicom, jak i pracodawcom.
To może Cię również zainteresować