Spis treści
Praca w oparciu o umowę zlecenie wybierana jest także przez ludzi młodych. Najczęściej są to osoby w wieku 21-25 lat. Duża część z nich to studenci, którzy pracują głównie w weekendy. Jest to dla nich korzystne rozwiązanie głównie ze względu na aspekt finansowy. Według statystyk z 2014 roku młode osoby stanowiły 30% wszystkich zatrudnionych w ten sposób. Jakie składki trzeba odprowadzać z umowy zlecenie? Jak rozwiązać taką umowę? Te i inne zagadnienia wyjaśniamy poniższym materiale.
Umowa zlecenie — krótka charakterystyka
Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna, dlatego nie reguluje jej Kodeks Pracy, a przepisy Kodeksu Cywilnego. Osoba zatrudniona w oparciu o ten rodzaj umowy zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej (na przykład pracy) dla zlecającego (w tym przypadku pracodawcy) na warunkach określonych w umowie. Stronami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i spółki.
W przeciwieństwie do umowy o pracę, umowa zlecenie nie musi być zawarta w formie pisemnej. Można zawrzeć ją również w formie ustnej. Należy jednak pamiętać, że w sytuacji konfliktu między zleceniobiorcą a zleceniodawcą nie będzie możliwości odwołania się do fizycznego dokumentu potwierdzającego słowa jednej ze stron. Może być zawarta zarówno na czas określony, jak i nieokreślony.
- Dane obu stron zawierających umowę.
- Szczegółowy opis zlecenia i zakres współpracy, obowiązki zleceniodawcy.
- Określenie odpowiedzialności zleceniobiorcy i konsekwencji na wypadek niewywiązania się ze zlecenia.
- Data zawarcia umowy i podpisy obu stron.
Jeśli chodzi o dane obu stron, w przypadku osoby fizycznej są to imię i nazwisko, imiona rodziców, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego oraz numer PESEL. Gdy jedna z osób fizycznych prowadzi działalność gospodarczą, to dodatkowo należy wpisać nazwę działalności oraz numer NIP. Warto pamiętać, że przypadku spółki w umowie zlecenie również muszą się znaleźć takie dane, jak jej nazwa oraz adres, numer wpisu do KRS oraz imiona i nazwiska osób ją reprezentujących.
W umowie zlecenie powinien zostać również określony opis zlecenia oraz zakres współpracy. Opis ten powinien być jak najbardziej szczegółowy. W punkcie tym należy również zawrzeć obowiązki zleceniodawcy. Najważniejszym z nich jest wypłata wynagrodzenia. Umowa musi określać jej wysokość oraz termin i formę przekazania pieniędzy. Do innych obowiązków zleceniodawcy należą między innymi zapewnienie bezpiecznych warunków pracy oraz odzieży ochronnej.
Następnym punktem w umowie zlecenie jest określenie odpowiedzialności. Dotyczy ona między innymi konsekwencji w przypadku niewywiązania się z powierzonego zleceniobiorcy zadania. Dodatkowe informacje mogą regulować na przykład takie zagadnienia, jak dopuszczenie osób trzecich do wykonania zlecenia czy zasady wprowadzania zmian do umowy. Podczas podpisywania umowy zlecenie należy pamiętać, że pracownika nie obowiązują przepisy Kodeksu Pracy, takie jak czas pracy, prawo do urlopu czy okres wypowiedzenia. Mogą one obowiązywać jedynie wtedy, kiedy pracodawca zgodzi się na zawarcie ich w umowie. Na dokumencie musi się znaleźć także data oraz podpisy obu stron.
Umowa zlecenie a ZUS
Pracodawca, zatrudniając pracownika na umowie zlecenie, ma obowiązek odprowadzania do ZUS-u składek ubezpieczenia społecznego. Nie musi on tego robić jedynie w dwóch przypadkach. Pierwszym z nich jest sytuacja, w której zatrudnia on studenta do 26 roku życia. Drugi przypadek dotyczy zatrudnienia pracownika posiadającego inne tytuły do ubezpieczenia. Muszą być one jednak równe lub wyższe od minimalnej krajowej. Jeśli pracodawca zatrudnia zleceniobiorcę również na umowę o pracę, to z tytułu umowy zlecenia również musi opłacać za niego ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne.
Aby zacząć odprowadzać składki za zleceniobiorcę, przedsiębiorca musi wypełnić formularz ZUS-ZUA. Na jego złożenie ma siedem dni od rozpoczęcia umowy zlecenie. Jeśli zleceniobiorca nie posiada innych tytułów do ubezpieczenia, to pracodawca musi odprowadzać za niego również składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Koszty pracodawcy przy umowie zlecenie
Koszty pracodawcy przy umowie zlecenie mogą się między sobą różnić. Wyróżniamy trzy podstawowe przypadki, które mają na nie wpływ. Pierwszym z nich jest umowa zlecenie podpisana z osobą uczącą się, która nie ukończyła jeszcze 26 roku życia. W takiej sytuacji całkowite koszty pracodawcy wynoszą tyle, ile kwota brutto wpisana na umowie. Takie same koszty ponosi on w przypadku zatrudnienia osoby, która ma umowę o pracę w innej firmie. Dodatkowym warunkiem jest posiadanie przez nią wynagrodzenia równego bądź wyższego niż minimalna krajowa pensja.
Najbardziej niekorzystną opcją dla pracodawcy jest zatrudnienie na umowę zlecenie osoby, która nie posiada umowy o pracę w innej firmie, nie studiuje lub ukończyła 26 lat. W takim przypadku musi on pokryć koszty ubezpieczenia emerytalnego, zdrowotnego oraz rentowego. Musi także wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy, składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Składka chorobowa nie jest obowiązkowa, chyba że pracownik złoży taki wniosek. Jeśli zleceniobiorca dostaje wynagrodzenie w kwocie 3500 zł brutto, to całkowity koszt pracodawcy wynosi 4216,80 zł.
Kwoty te można wyliczyć, używając dostępnych w Internecie kalkulatorów wynagrodzenia, obliczających koszty pracodawcy na podstawie podanych danych. Należą do nich między innymi wynagrodzenie brutto pracownika, rok podatkowy, rodzaj umowy zlecenie, opłacane składki, czy koszty uzyskania przychodu. W wyniku dostajemy wszystkie kwoty dotyczące poszczególnych świadczeń oraz kwotę netto, którą otrzymuje pracownik.
Dokładny sposób przeliczania wynagrodzeń netto i brutto omówiono szczegółowo w poniższym filmie:
Pracodawca zatrudniający w oparciu o umowę zlecenie może być obarczony również kosztami wyjazdów zleceniobiorców. Warunkiem jest jedynie konieczność posiadania takiego zapisu w umowie. Zwrot kosztów sporządzany jest najczęściej na podstawie tzw. kilometrówki. Jest to nic innego jak ewidencja przebiegu pojazdu prowadzona przez pracowników. Znajdują się w niej takie informacje jak dane osobowe zleceniobiorcy, numer rejestracyjny samochodu, pojemność silnika, data i cel wyjazdu czy stawka za 1 przejechany kilometr.
Całkowite koszty pracodawcy przy umowie zlecenie są dla niego korzystne głównie w przypadku zatrudniania studentów. Należy pamiętać, że wzrastają one wraz z podwyżką minimalnej stawki godzinowej, która obowiązuje podczas umowy zlecenia. W 2022 roku wynosi ona 19,70 zł brutto.
Dokładne kwoty wynagrodzenia netto można sprawdzać we wspomnianych kalkulatorach wynagrodzeń, jednak każdy pracodawca powinien dokładnie wiedzieć, ile i jakie składki ma obowiązek odprowadzać od kwoty wynagrodzenia na umowie zlecenie, by być w pełni świadomym kosztów z tym związanych.
Wypowiedzenie umowy zlecenie
Warunki wypowiadania umowy zlecenie określa art. 746 Kodeksu cywilnego. Według tego przepisu zleceniodawca, tak samo, jak zleceniobiorca, ma prawo wypowiedzieć umowę zlecenie w każdym czasie, wiążą się z tym jednak konsekwencje. Zleceniodawca rozwiązujący w ten sposób umowę zlecenie ma obowiązek zwrócić wydatki, jakie poczynił do tego momentu zleceniobiorca w celu wykonania zadania określonego umową. Musi także wypłacić zleceniobiorcy część należnego wynagrodzenia stosownie do podjętych dotychczas czynności. Ponadto w przypadku, gdy którakolwiek ze stron wypowiada umowę bez ważnego powodu, powinna naprawić szkodę wobec drugiej, przez co rozumie się stosowną wypłatę lub inną rekompensatę (w zależności od ustaleń).
- zmiany utrudniające kontakt ze zleceniobiorcą (np. przeprowadzka) lub brak kontaktu,
- zmiany prawa lub sytuacji gospodarczej wpływające na działania którejś ze stron,
- zmiana profilu działalności zleceniodawcy,
- niewłaściwe wykonywanie zadań przez zleceniobiorcę.
Rozwiązanie umowy zlecenie ma charakter natychmiastowy, chyba że strony wskazały w umowie okres wypowiedzenia na taką okoliczność. Jednak nawet jeśli taki zapis pojawił się w umowie zlecenie, nie pozbawia to obu stron możliwości wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym w przypadku ważnych powodów, których przykłady omówiliśmy wyżej.
To może Cię również zainteresować