Spis treści
Praca nauczyciela wiąże się z odpowiedzialnością
Wykonywanie zawodu nauczyciela wiąże się z wielką odpowiedzialnością, koniecznością zaangażowania w pracę, cierpliwością oraz ogromną empatią. Nauczyciel powinien być dla swoich uczniów mentorem, przewodnikiem oraz przyjacielem.
To Cię powinno też zainteresować: Wzór listu motywacyjnego dla nauczyciela wychowania przedszkolnego
Jest to osoba, która przekazuje nie tylko wiedzę i umiejętności, ale również podstawowe wartości. To ona kształtuje postawy uczniów — zwłaszcza podczas edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, kiedy to nauczyciel jest pierwszym wychowawcą, opiekunem. Doświadczenia uczniów w trakcie pierwszego okresu edukacji mają wpływ na kolejne lata szkolnej nauki, a nawet na ich przyszłą karierę zawodową. Nauczyciel, który poświęca się na 100% swojej pracy — motywuje swoich podopiecznych do pracy, okazuje im cierpliwość i szacunek, z pewnością odniesie w tym zawodzie spory sukces.
Właściwe wykonywanie powierzonych obowiązków to jednak nie wszystko. Nauczyciel, który chce osiągać kolejne stopnie awansu zawodowego, musi nieustannie podnosić swoje kwalifikacje.
Droga zawodowa awansu nauczyciela podzielona na 3 stopnie nauczycielskie
Awans zawodowy nauczycieli przebiega zgodnie z określoną ścieżką. Regulacje prawne odnośnie podnoszenia kwalifikacji przez nauczycieli obowiązują w naszym kraju począwszy od 2000 roku. Proces wzrostu kwalifikacji przedstawicieli tego zawodu ma na celu przede wszystkim wzrost jakości funkcjonowania placówek oświatowych, a także rozwój osobowy nauczycieli.
To Cię powinno też zainteresować: Nauczyciel Kraków - najnowsze oferty pracy
- Nauczyciel początkujący.
- Nauczyciel mianowany.
- Nauczyciel dyplomowany.
Aby osiągnąć każdy kolejny stopień, należy podjąć określone działania wskazane w Karcie Nauczyciela i innych aktach prawnych. Proces awansu zawodowego ma charakter mocno sformalizowany. Bez spełnienia określonych warunków formalnych, otrzymanie kolejnego stopnia nie jest możliwe. Zapewnia to pełną transparentność oraz jasne warunki awansu zawodowego.
Akty prawne – awans zawodowy nauczycieli
W 2022 zaczęła obowiązywać nowelizacja Katy nauczyciela. Zgodnie z nimi nauczyciel stażysta oraz nauczyciel kontraktowy zostali przekształceni w nauczyciela początkowego. To ogromna, ale nie jedyna zmiana. Przepisy z 2019, czyli ostatniej zmiany dotyczącej pracy nauczycieli zakładały nie tylko wprowadzenie podwyżek czy dodatków za wychowawstwo, ale również znacząco zmieniły zasady awansu zawodowego nauczycieli.
To Cię powinno też zainteresować: Nauczyciel jest kobietą
Wcześniej, we wrześniu 2018 roku, awans zawodowy nauczycieli wydłużono z 10 do 15 lat. Z tego staż nauczyciela początkującego miał trwać 2 lata. W ten sposób zaoszczędzone pieniądze miały pokryć podwyżki obowiązujące od stycznia 2019 roku. Zmiany zaproponowane przez ustawodawcę wywołały jednak ogromny sprzeciw w środowisku nauczycielskim. Była to jedna z przyczyn ogłoszonego w kwietniu 2019 roku strajku. W związku z protestem, rząd podjął decyzję o wycofaniu się z niekorzystnych zmian dotyczących awansu nauczycielskiego. Nowelizacja Karty nauczyciela z 2019 roku, była owocem negocjacji postrajkowych pomiędzy przedstawicielami środowiska nauczycielskiego a rządem.
Jakie zmiany zaszły w zakresie awansu zawodowego - najważniejsza zmiana to redukcja stopni awansu
W myśl nowych przepisów, utworzono stanowisko nauczyciela początkującego - bez żadnego stopnia awansu. Przygotowanie do zawodu ma teraz trwać 3 lata i 9 miesięcy (w wymiarze skróconym 2 lata i 9 miesięcy).
Osoba rozpoczynająca pracę w zawodzie nauczyciela ma być przez ten okres pod opieką mentora, czyli starszego stażem oraz stopniem nauczyciela mianowanego lub kontraktowego, który zostanie wyznaczony przez dyrekcję.
To Cię powinno też zainteresować: Wzór listu motywacyjnego dla nauczyciela
1 września 2022 wprowadzono również przepisy przejściowe, dla nauczycieli starających się o awans na nauczyciela maniowanego lub dyplomowanego. Dla tych osób wymagany okres do przepracowania zostanie skrócony.
Zmiany w awansie zawodowym nauczycieli od 1 września 2022
Nowelizacja Karty nauczyciela z 1 września 2022 przyniosła wiele zmian. Poniżej podsumowanie najważniejszych z nich.
- Odmieniona ścieżka awansu (likwidacja stopnia nauczyciela stażysty i kontraktowego);
- Nowa procedura awansu (m.in. odejście od odbywania staży, przygotowywania planów rozwoju zawodowego oraz sprawozdań z ich realizacji);
- Konieczność prowadzenia przez nauczyciela początkującego zajęć w obecności komisji w wymiarze jednej godziny w drugim oraz ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela;
- Inne pensje dla nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie.
Ile czasu zajmuje awans zawodowy nauczyciela?
Od 2022 roku ścieżka awansu zawodowego nauczycieli wygląda zupełnie inaczej, niż w latach poprzednich.
- Staż nauczyciela początkującego trwa 3 lata i 9 miesięcy.
- Pierwszym stopniem awansu jest obecnie nauczyciel mianowany.
- Nauczyciel początkujący musi zdać odpowiedni egzamin, aby zostać nauczycielem mianowanym.
- Kolejny stopień awansu to nauczyciel dyplomowany.
- Nauczyciel mianowany musi przepracować 5 lat i 9 miesięcy, aby nim zostać.
To Cię powinno też zainteresować: Wzór CV dla nauczyciela
Co istotne, po uzyskaniu najwyższego stopnia awansu (nauczyciel dyplomowany), nie ma możliwości systemowego podnoszenia swoich kwalifikacji. Nawet gdy nauczyciel samodzielnie podnosi swoją wiedzę i umiejętności poprzez udział w kursach i szkoleniach, nie daje mu to prawa do ubiegania się o dodatkową podwyżkę wynagrodzenia.
Awans zawodowy nauczyciela – jak zaplanować staż?
Zaplanowanie awansu zawodowego nauczyciela wbrew pozorom nie jest trudne. Każdemu początkującemu nauczycielowi przydzielony jest mentor, który pomoże mu wdrożyć się w swoich obowiązkach oraz udzieli mu wszystkich niezbędnych, dodatkowych informacji odnośnie osiągania kolejnych stopni awansu zawodowego w karierze nauczyciela.
Nauczyciel początkujący
Gdy nauczyciel rozpoczyna swoją pracę, otrzymuje stanowisko nauczyciela początkującego. Ile trwa praca nauczyciela początkującego? Zgodnie z nowymi przepisami, trwa ona 3 lata i 9 miesięcy. W większości przypadków rozpoczyna się na początku roku szkolnego. Jest to czas, w którym osoba po studiach może właściwie wdrożyć się do pracy z uczniami.
Nauczyciel początkujący przygotowuje program rozwoju zawodowego, który musi przedstawić do zatwierdzenia dyrektorowi szkoły. Nauczyciel ten ma także wyznaczonego mentora, który w razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości może udzielić mu wszystkich niezbędnych informacji.
Pierwsze miesiące pracy nauczyciela są niezwykle istotne. Osoba, która już od jakiegoś czasu wykonuje swoje obowiązki, powinna wiedzieć, czy praca z młodzieżą to jej pasja oraz czy potrafi właściwie przekazywać wiedzę swoim podopiecznym. Jeżeli opiekun nauczyciela początkującego oraz dyrekcja nie będą miały zastrzeżeń co do pracy nowego nauczyciela, będzie on mógł ubiegać się o swój pierwszy tytuł, a mianowicie stopień nauczyciela mianowanego.
Nauczyciel mianowany
Otrzymanie tytułu nauczyciela mianowanego rozpoczyna tak naprawdę drogę awansu nauczycielskiego, ponieważ stanowisko nauczyciela początkującego nie jest związane z żadnym stopniem.
Aby zostać nauczycielem mianowanym należy przepracować minimum 3 lata i 9 miesięcy, lub według skróconej procedury 2 lata i 9 miesięcy jako nauczyciel początkujący. Osoba starająca się o stopień nauczyciela mianowanego musi uzyskać pozytywną opinię o przeprowadzonych zajęciach oraz dotyczącą jego pracy.
Jakość pracy oceniana jest nie tylko przez szkołę, ale również przez organ prowadzący daną placówkę oświatową, najczęściej gminę. Szkoła w szczególny sposób weryfikuje, jak prezentują się osiągnięcia nauczyciela w danym czasie oraz jak oceniają go uczniowie.
Wszystko odbywa się w ramach postępowania administracyjnego (na wniosek nauczyciela). Za prowadzenie tego postępowania odpowiada komisja organizacyjna powołana przez organ odpowiedzialny za prowadzenie szkoły. W ramach postępowania przeprowadzany jest także egzamin. Gdy nauczyciel otrzyma wynik pozytywny, uzyskuje stopień nauczyciela mianowanego.
Nauczyciel dyplomowany
Osoba starająca się o awans na nauczyciela dyplomowanego musi przepracować minimum 5 lat i 9 miesięcy na stanowisku nauczyciela mianowanego. Możliwe jest skrócenie tego okresu do 4 lat i 9 miesięcy.
Ocena pracy nauczyciela w przypadku tego stopnia ma również dwojaki charakter. Ocenę pracy przeprowadza zarówno szkoła jak i organ prowadzący szkołę. Przedstawiciele szkoły zwracają uwagę na całościowy dorobek oraz staż nauczyciela, z kolei komisja z organu prowadzącego szkołę sprawdza wszystkie umiejętności kandydata na nauczyciela dyplomowanego. Gdy ocena okaże się pozytywna, nauczyciel otrzymuje najwyższy stopień awansu zawodowego.
Zarobki nauczycieli w 2023 r. zależne od stopnia awansu zawodowego
Jakie wynagrodzenie minimalne przysługuje według awansu nauczycielom w Polsce w 2023 roku?
- Nauczyciel początkujący - 3 691 zł
- Nauczyciel mianowany - 3 877,50 zł
- Nauczyciel dyplomowany - 4 553,40 zł
To Cię powinno też zainteresować: Zarobki nauczycieli
Na wysokość wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli wpływ ma nie tylko stopień awansu zawodowego, ale również posiadane kwalifikacje dodatkowe oraz wymiar zajęć obowiązkowych i wychowawstwo.
Praca dla nauczycieli — gdzie szukać ofert?
Nauczyciele mogą szukać ofert pracy przede wszystkim na lokalnych stronach kuratoriów oświaty w poszczególnych województwach. Pracy w tym zawodzie można także z powodzeniem szukać za pośrednictwem popularnych portali ogłoszeniowych z ofertami pracy jak nasz. Można tam znaleźć nie tylko oferty pracy dla nauyczycieli w szkole, ale również jako korepetytor online.
- Od 2022 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli, wprowadzające m.in. likwidację stopnia nauczyciela stażysty i kontraktowego oraz nową procedurę awansu.
- Przygotowanie do zawodu ma teraz trwać 3 lata i 9 miesięcy (w wymiarze skróconym 2 lata i 9 miesięcy), a osoba rozpoczynająca pracę w zawodzie nauczyciela ma być przez ten okres pod opieką mentora.
- Zmiany wprowadzone 1 września 2022 obejmują również przepisy przejściowe dla nauczycieli starających się o awans na nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, dla których wymagany okres do przepracowania zostanie skrócony.
To może Cię również zainteresować