Własna firma

Czym jest czynny żal i kiedy można z niego skorzystać?

26 października 2021

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 4 głosy

4 głosy

4 komentarze
Czym jest czynny żal i kiedy można z niego skorzystać?
Czynny żal to pojęcie, które od wielu lat jest obecne w polskim systemie prawnym. Czynny żal jest precyzyjnie uregulowanym sposobem, na uniknięcie odpowiedzialności za popełnienie niedozwolonego czynu. W jaki sposób możemy wykorzystać czynny żal przy opóźnieniu w złożeniu deklaracji podatkowej? W jakich innych sytuacjach warto złożyć czynny żal? Jaki jest wzór czynnego żalu? Tego dowiemy się poniżej.

Zobacz też - Jak poprawnie wyliczyć staż pracy?

Czym jest czynny żal?

Zacznijmy od wyjaśnienia, czym dokładnie jest czynny żal. To instytucja, która została bardzo precyzyjnie zdefiniowana w artykule 16 kodeksu karnego skarbowego. Zarówno w dużej korporacji, jak i małej rodzinnej firmie może dojść do sytuacji, w której przypadkowo, nieintencjonalnie nie dopełniły obowiązku złożenia deklaracji podatkowej lub zapłaty podatku w terminie.

Chociaż prawo jasno wskazuje, jakie kary grożą przedsiębiorcom niewywiązującym się z obowiązków względem państwa, istnieje ratunek w postaci samodzielnego zawiadomienia organów ścigania o popełnieniu czynu niedozwolonego. Tym właśnie jest czynny żal. Czynny żal możemy złożyć jednak wraz z obszernymi wyjaśnieniami opisującymi okoliczności dokonania czynu zabronionego. 

Video

Szukasz pracy?

Specjalista/Specjalistka w biurze Fundacji

American Heart of Poland Spółka Akcyjna

  • Katowice
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Gliwice
Dodana

Prace magazynowe

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Tychy
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Żory
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Częstochowa
Dodana

Co zrobić jeżeli nie złoży się deklaracji podatkowej?

Jednym z najpopularniejszych wykroczeń, z jakim do czynienia ma organ ścigający przewinienia skarbowe, jest niedotrzymanie terminu złożenia deklaracji podatkowej. Takie zachowanie ma znamiona wykroczenia skarbowego, co w istocie skutkuje dotkliwymi karami pieniężnymi. 

By uniknąć odpowiedzialności cywilnej i karnej, podatnik jest zobowiązany do złożenia czynnego żalu. Nie jest jednak powiedziane, że złożenie takiej deklaracji jest tożsame z uniknięciem kary. Skuteczność instytucji czynnego żalu zależne jest od wystąpienia pewnych warunków, takich jak:

  • Przyznanie się do wykroczenia w momencie, gdy organy skarbowe nie rozpoczną procedury egzekwowania prawa,
  • Dopełnienie wszelkich obowiązków związanych z zadośćuczynieniem zaistniałej sytuacji,
  • Podanie dokładnych okoliczności, które mogą uzasadnić dokonanie czynu zabronionego.

Kiedy złożyć czynny żal?

Wcześniej wspomniane opóźnienie w terminowym złożeniu deklaracji podatkowej jest zaledwie jednym z wielu okoliczności, w których instytucja czynnego żalu może zminimalizować fatalne skutki niedopatrzenia. Innymi przykładami takich sytuacji jest między innymi:

Czynny żal powinien być złożony w stosownym urzędzie skarbowym, zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej, wobec której sporządza się protokół. Na ten moment istnieje dodatkowa możliwość złożenia elektronicznej wersji czynnego żalu. W tym celu powinniśmy zalogować się w do swojego profilu zaufanego, a następnie za pośrednictwem skrzynki e-PUAP dokonać odpowiedniego wypełnienia formularza. Czynny żal powinien być sporządzony samodzielnie, podpisany a w treści powinniśmy poinformować, czy krzywda wobec urzędu skarbowego bądź celnego została już naprawiona. 

Czynny żal złożony w stosownej instytucji zostanie rozpatrzony przez naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego w terminie bliżej nieokreślonym - niestety ustawa nie reguluje czasu, w którym przedsiębiorca powinien uzyskać odpowiedź dotyczącą oceny danej sytuacji. 

Czynny żal a terminy zawiadomienia

By czynny żal mógł być uznany i zaakceptowany przez urząd skarbowy bądź urząd skarbowo-celny, niezbędne jest złożenie dokumentu jeszcze przed oficjalnym udokumentowaniem przestępstwa. Ponadto już na etapie składania czynnego żalu zaległe zobowiązania muszą być uregulowane lub odpowiednie deklaracje muszą być złożone. W przeciwnym wypadku czynny żal nie przyniesie żadnego skutku.

Dodatkowo czynny żal nie przyniesie skutku, gdy osoba zainteresowana znajduje się obecnie w trakcie postępowania kontrolnego, zostało wobec tej osoby zastosowane wezwanie w związku z popełnionym czynem, lub też osoba zainteresowana była odpowiedzialna za organizację grupy zajmującej się przestępstwami skarbowymi. 

Tak więc wprawdzie termin złożenia czynnego żalu jest dowolny, bardzo istotne jest, by takie zawiadomienie było złożone przez nas samodzielnie natychmiast po zauważeniu nieścisłości. Zwłoka w złożeniu czynnego żalu może wyeliminować to rozwiązanie, a nam pozostanie ponieść konsekwencje czynu zabronionego. 

Czynny żal – wzór

Choć polskie ustawodawstwo nie dysponuje oficjalnym dokumentem, które mogłoby stanowić urzędowy wzór zawiadomienia o czynnym żalu, na przestrzeni lat utarły się pewne wzory, które możemy wykorzystać i dzisiaj, składając taki dokument. 

Jak powinien wyglądać wzór zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego? Na samym początku posłużmy się zwrotem "Na podstawie art 16 ustawy z dnia 10 września 1999r. Kodeks karny skarbowy zawiadamiam o popełnieniu przeze mnie czynu zabronionego w postaci .... o którym mowa w art.".

Następnie powinniśmy podać informację o okolicznościach, osobach uczestniczących a także potwierdzeniu, że czyn zabroniony został już przez nas naprawiony. Gotowy wzór do wykorzystania znajdziemy, wpisując w wyszukiwarce frazę "czynny żal - wzór"

Podsumowanie:
  • Czynny żal to instytucja opisana w artykule 16 kodeksu karnego skarbowego, która umożliwia przedsiębiorcom uniknięcie dotkliwych kar za niedotrzymanie terminów złożenia deklaracji podatkowej lub zapłaty podatku.
  • Każdy przedsiębiorca powinien złożyć czynny żal samodzielnie w stosownym urzędzie skarbowym, opisując dokładne okoliczności popełnionego czynu zabronionego oraz zadośćuczynienie za przewinienie.
  • Czynny żal może być skuteczny tylko wtedy, gdy zostanie złożony przed oficjalnym udokumentowaniem przestępstwa i po uregulowaniu zaległych zobowiązań lub złożeniu odpowiednich deklaracji.
  • Choć polskie ustawodawstwo nie dysponuje oficjalnym dokumentem wzoru zawiadomienia o czynnym żalu, istnieją wzorce, które można wykorzystać.

Najczęściej zadawane pytania

Jak działa czynny żal?

Czynny żal to instytucja prawna, która umożliwia nam zgłoszenie się do organu skarbowego z informacją o popełnieniu czynu zabronionego jeszcze przed momentem, gdy urzędnik udokumentuje oficjalnie takie zdarzenie. Czynny żal pozwoli nam na uniknięcie odpowiedzialności cywilnej oraz karnej, co w przypadku przestępstw skarbowych może skutkować poważnymi konsekwencjami. Czynny żal należy złożyć w urzędzie skarbowym lub urzędzie skarbowo-celnym, a rozpatrzeniem naszego zaświadczenia zajmie się naczelnik organu skarbowego.

Czym jest czynny żal?

Czynny żal to zagadnienie, które w polskim ustawodawstwie ma swoje miejsce już od ponad 20 lat. Dzięki niemu wielu drobnych przedsiębiorców, którzy mają problem z dotrzymywaniem terminów składania deklaracji podatkowych lub uiszczania terminowo podatków mogą zminimalizować ryzyko poniesienia dotkliwych kar. Istotne jest jednak, by w momencie składania czynnego żalu w urzędzie skarbowym nasze przewinienie zostało już naprawione.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

4 komentarze

Michalina

Michalina

Ciekawy artykuł na temat instytucji czynnego żalu. Myślę, że to ważna wiedza dla każdego przedsiębiorcy i osoby poszukującej pracy w branży podatkowej, na przykład w dziale księgowości.
Bibi

Bibi

Bardzo ważny artykuł. Każdemu przedsiębiorcy zależy na tym, aby uniknąć kar związanych z niedopełnieniem obowiązków podatkowych. Czynny żal może stanowić skuteczne rozwiązanie, ale trzeba spełnić określone warunki. Dobrze wiedzieć.
Ewa

Ewa

Interesujące, że nawet w małych firmach może dojść do nieprawidłowości w związku z niedopełnieniem obowiązków podatkowych. Dobrze, że istnieje instytucja czynnego żalu, która może pomóc w naprawieniu szkód.
agent Jurek

agent Jurek

Ciekawy artykuł, który pozwala poznać instytucję czynnego żalu. Widzę w tym szansę dla ludzi, którzy przez przypadek nie dopełnili swoich obowiązków podatkowych i chcą uniknąć kar.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.