Działalność gospodarcza

Analiza mikro- i makrootoczenia – kiedy powinno się ją przeprowadzić?

20 września 2022

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 9 głosów

9 głosów

17 komentarzy
Analiza mikro- i makrootoczenia – kiedy powinno się ją przeprowadzić?
Przedsiębiorstwo to organizacja, która nie funkcjonuje w oderwaniu od swojego otoczenia. Procesy zachodzące w gospodarce - zarówno w skali mikro-, jak i makroekonomicznej - mogą ułatwić, utrudnić lub nawet uniemożliwić działanie firmy. To właśnie dlatego mikrootoczenie i makrootoczenie stanowią nieodłączny element analizy działalności organizacji biznesowej. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, by móc przeanalizować pozycję strategiczną (konkurencyjną) przedsiębiorstwa? Jeżeli tak, to dobrze się składa. Użyteczne porady na ten temat znajdują się w poniższym tekście.

Jakie zagadnienia porusza artykuł?

  • Co zawiera się w mikrootoczeniu?
  • Co wchodzi w skład makrootoczenia firmy (przykłady)?
  • W jakim celu warto obserwować swoje otoczenie?
  • Jakie są metody analizy mikro i makro otoczenia?
  • Kiedy powinno przeprowadzić się taką analizę?

Oczywiście, analiza mikro- i makrootoczenia jest ważnym, lecz nie jedynym zagadnieniem, o którym należy pamiętać podczas prowadzenia własnego biznesu lub jego planowania. Cenna może okazać się również wiedza na temat zakładania działalności gospodarczej. Ciekawe wskazówki na ten temat można znaleźć w tekście: "O czym należy pamiętać, zakładając firmę?".

Co zawiera się w mikrootoczeniu?

Mikrootoczenie przedsiębiorstwa (w ekonomii określane czasem także jak tzw. otoczenie bliższe) to ogół czynników, procesów i zjawisk, które bezpośrednio oddziałują na funkcjonowanie danej firmy. Relacja na linii przedsiębiorstwo-otoczenie bliższe ma charakter relacji dwukierunkowej. Oznacza to, że poszczególne elementy wywierają wpływ na firmę; z drugiej jednak strony przedsiębiorstwo także może realnie kształtować sytuację w swoim bezpośrednim otoczeniu.

Poniżej zostały przedstawione niektóre elementy, które składają się na mikrootoczenie:

  • konkurenci, z naciskiem na konkurencję na szczeblu lokalnym; rywale biznesowi w tej kategorii mogą konkurować np. poprzez politykę cenową, co zmusza analizowane przedsiębiorstwo do podjęcia określonych działań; konkurencję można postrzegać w wąskim (zalicza się do producentów takiego samego lub bardzo zbliżonego towaru bądź usługi) lub szerokim (firmy wytwarzające dobra komplementarne lub substytucyjne) zakresie;
  • podmioty finansujące, w tym w szczególności banki/firmy pożyczkowe/leasingodawcy, którzy dostarczają kapitału niezbędnego do dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa;
  • klienci — to właśnie ich gusty, preferencje oraz interesy powinno uwzględniać przedsiębiorstwo podczas tworzenia asortymentu produktów czy ustalania polityki cenowej;
  • dostawcy usług dla przedsiębiorstwa — przykładowo od kondycji lokalnej branży księgowej zależy w dużej mierze to, czy analizowana firma będzie w stanie wdrożyć w swojej organizacji outsourcing w zakresie ewidencji rachunkowej.

Video

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Bodzentyn
Dodana

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Występa
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Co wchodzi w skład makrootoczenia firmy?

Kolejnym ważnym elementem otoczenia biznesowego jest makrootoczenie firmy (tzw. otoczenie dalsze). Kategoria ta obejmuje zbiór czynników, które w pośredni sposób rzutują na funkcjonowanie organizacji biznesowej. W odróżnieniu jednak od otoczenia bliższego, w przypadku makrootoczenia przedsiębiorca ma znacznie mniejszy wpływ na jego kształtowanie.

Oto przykładowe czynniki z otoczenia dalszego, które przekładają się na funkcjonowanie firmy jako makrootoczenie przedsiębiorstwa:

  • system polityczny i zmiany w obowiązującym prawie — negatywny wpływ na funkcjonowanie firmy mogą mieć turbulencje i zawirowania polityczne, czego dobrym przykładem jest konflikt zbrojny pomiędzy Ukrainą i Rosją; oczywiście, wpływ na przedsiębiorstwo w tym zakresie może być też pozytywny, czego przykładem są efekty przystąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej w 2004 roku;
  • postęp technologiczny i automatyzacja, które mogą trwale zmienić oblicze przedsiębiorstw, doprowadzając do rozkwitu biznesu (przykładowo, rozwój nowoczesnych technologii w korzystny sposób przekłada się na funkcjonowanie firm produkcyjnych, dając im szerokie możliwości w zakresie optymalizacji kosztów) lub jego upadku (dowodem jest tu osławiona anegdota o branży dorożkarskiej, która została na przestrzeni XIX i XX stulecia zastąpiona przez samochody);
  • zachowania w społeczeństwie, trendy w modzie oraz zwyczajach konsumenckich — przykładowo, wzrost popularności tematów związanych z ekologią przyczynił się do rozwoju branży produktów ekologicznych; ponadto, pojedyncza firma także może rozwijać swoje działania w obszarze CSR, tj. społecznej odpowiedzialności biznesu, bazując na kwestiach związanych z ochroną środowiska naturalnego.

W jakim celu warto obserwować swoje otoczenie?

Dzięki analizie otoczenia biznesowego można zidentyfikować szanse i zagrożenia w rozwoju przedsiębiorstwa. Oczywiście, trzeba pamiętać o tym, że makro- i mikrootoczenie firmy powinno się badać łącznie. W przeciwnym wypadku analiza może okazać się niepełna, a przecież to walor informacyjny jest najcenniejszym efektem badań w tym zakresie.

Jakie są metody analizy mikro i makro otoczenia?

Współczesna szkoła zarządzania oferuje różne metody w zakresie analizy mikro- oraz makrootoczenia. Jeśli chodzi o otoczenie bliższe, popularnym rozwiązaniem jest analiza pięciu sił Portera, która uwzględnia następujące "siły", czyli: konkurentów, dostawców, nabywców, produkty substytucyjne oraz groźbę pojawienia się nowych podmiotów w sektorze. Taka analiza pozwala przede wszystkim na analizę sytuacji w sektorze.

Z kolei prym wśród analiz makro otoczenia wiedzie metoda PEST. Obejmuje ona takie obszary z otoczenia makro jak sfera: polityczna (zmiany w prawodawstwie, wysokość i stopień skomplikowania podatków itp.), ekonomiczna (np. polityka pieniężna banku centralnego wpływająca na poziom inflacji oraz oprocentowania kredytów), społeczna (gusty i preferencje konsumentów) oraz technologiczna (postęp).

Kiedy powinno przeprowadzić się taką analizę?

Właściwie nie ma sytuacji, w której przeprowadzenie analizy makrootoczenia i mikrootoczenia firmy byłoby złym pomysłem. Przede wszystkim zaleca się wykonanie analizy jeszcze na etapie planowania działalności biznesowej. Wnioski z badań powinny stanowić integralną część biznesplanu, który opracowuje się, by móc pozyskać finansowanie ze strony banku, organów Unii Europejskiej lub urzędu pracy i móc rozpocząć prowadzenie działalności biznesowej.

Oczywiście, tworzenie własnej firmy to nie jedyna sytuacja, w której zaleca się przeprowadzenie analizy otoczenia bliższego i dalszego firmy. Obecne czasy są niezwykle dynamiczne i pełne turbulencji (zarówno w obszarze gospodarki, jak i na przykład dostępności surowców itp.). To właśnie dlatego umiejętne wykonana analiza otoczenia biznesowego może pomóc w znalezieniu odpowiedzi na pytanie: dlaczego przedsiębiorstwo nie zarabia?

Podsumowanie:
  • Mikrootoczenie firmy to ogół czynników bezpośrednio oddziałujących na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, natomiast makrootoczenie to zbiór czynników pośrednio rzutujących na działalność biznesową.
  • Analiza otoczenia biznesowego pozwala zidentyfikować szanse i zagrożenia w rozwoju firmy, a stosowane metody, tj. analiza pięciu sił Portera i metoda PEST, pozwalają na analizę sytuacji w sektorze oraz otoczenia makro, takiego jak sfera polityczna, ekonomiczna, społeczna i technologiczna.
  • Przeprowadzenie analizy mikro- i makrootoczenia firmy zaleca się na etapie planowania działalności biznesowej i wnioski z badań powinny stanowić integralną część biznes planu.
  • W obecnych czasach, pełnych turbulencji i dynamicznych zmian, analiza otoczenia biznesowego staje się coraz bardziej istotna i warto ją przeprowadzać regularnie.

Najczęściej zadawane pytania

Czym jest otoczenie bliższe i dalsze przedsiębiorstwa?

Przez otoczenie bliższe rozumie się ogół czynników bezpośrednio wpływających na funkcjonowanie firmy (mogą być to na przykład lokalni konkurenci), zaś otoczenie dalsze to zjawisko o wpływie pośrednim (zmiany w przepisach prawnych, stan środowiska naturalnego).

Jak można analizować mikro- i makrootoczenie przedsiębiorstwa?

Do tego celu wykorzystuje się różne metody działania. Jedną z nich jest analiza PEST, która pozwala na pogrupowanie czynników z uwzględnieniem podziału na sfery: polityczną, ekonomiczną, społeczną oraz technologiczną.

Kiedy zaleca się wykonanie analizy otoczenia?

Takie działanie jest zalecane zarówno podczas tworzenia działalności biznesowej, jak i w ramach już prowadzonego przedsiębiorstwa.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

17 komentarzy

pamela

pamela

Chciałbym znaleźć pracę w firmie, która rozwija się dynamicznie i ma dobry plan działania. Artykuł pokazuje, jak ważne jest zwrócenie uwagi na otoczenie przedsiębiorstwa. Mam nadzieję, że przedsiębiorcy będą to brali pod uwagę przy zatrudnianiu pracowników.
amelia

amelia

Bardzo ważne jest, aby przedsiębiorcy zwrócili uwagę na otoczenie, w którym operują. Dzięki temu będą mieli lepszy pogląd na swoje możliwości i zagrożenia. Polecam artykuł każdemu, kto chce mieć sukces w biznesie.
Majka

Majka

Zrozumienie otoczenia biznesowego to klucz do sukcesu na rynku pracy. Dzięki temu artykułowi dowiedziałem się, jakie czynniki decydują o tym, gdzie warto szukać pracy i jakie umiejętności są najbardziej pożądane przez pracodawców.
Ola

Ola

Otoczenie biznesowe to nie tylko konkurencja czy zasoby technologiczne. To także czynniki społeczne, takie jak opinia publiczna czy kultura, które mogą mieć wpływ na naszą pracę. Dzięki temu artykułowi zrozumiałem, jak ważne jest uwzględnienie tych czynników w analizie otoczenia firmy.
Aga

Aga

Analiza otoczenia biznesowego to kluczowa umiejętność dla każdego przedsiębiorcy. Dzięki temu artykułowi zrozumiałem, jakie czynniki wchodzą w skład mikro- i makrootoczenia i jak można je badać, by odnieść sukces na rynku.
Ada

Ada

Mikrootoczenie to zbiór czynników bezpośrednio oddziałujących na działalność firmy, dlatego ważne jest, aby wnikliwie je analizować. Dzięki temu artykułowi zrozumiałem, że możemy na przykład kontrolować relacje z naszymi dostawcami czy konkurować skuteczniej z innymi firmami na rynku.
katarina

katarina

Analiza otoczenia biznesowego pozwala nie tylko na zidentyfikowanie szans i zagrożeń, ale także na lepsze zrozumienie potrzeb i preferencji klientów. Dzięki temu możemy lepiej dopasować swoją ofertę do rynkowych oczekiwań.
Luchs

Luchs

Cieszę się, że w tekście pojawiają się również wskazówki dla osób, które chcą założyć swoją własną firmę. To zachęcające, że nawet w dzisiejszych czasach, pełnych zmian i niepewności, warto zaryzykować i spróbować swych sił w biznesie.
Hubert

Hubert

Nie tylko krajobraz biznesowy, ale także społeczny, technologiczny czy polityczny mają wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Dzięki temu artykułowi zrozumiałem, jak ważne jest spojrzenie na firmę w szerszym kontekście.
Teresa M

Teresa M

Nie zawsze jest łatwo zrozumieć, jakie czynniki oddziałują na naszą firmę, dlatego warto korzystać z różnych narzędzi i metod, by dokładnie przebadać otoczenie biznesowe. Ten artykuł to dobry początek dla tych, którzy chcą zacząć działać w tym kierunku.
Głuptas

Głuptas

Dla mnie, jako osoby szukającej pracy, artykuł ten był szczególnie przydatny. Dzięki niemu dowiedziałem się, jakie czynniki biorą udział w kształtowaniu rynku pracy i jak mogę wykorzystać tę wiedzę w swojej pracy poszukiwawczej.
Eliza

Eliza

Analiza otoczenia biznesowego to nie tylko kwestia dla właścicieli firm. Każdy z nas powinien o tym pamiętać przy poszukiwaniu pracy czy planowaniu swojej kariery zawodowej.
Morska

Morska

Cieszę się, że autor artykułu porusza kwestię wpływu biznesu na otoczenie. Według mnie, firmy mają również odpowiedzialność społeczną i środowiskową, a ich decyzje powinny mieć na uwadze nie tylko zysk, ale także dobro najbliższego otoczenia.
Władeeeek

Władeeeek

Jako osoba prowadząca firmę, muszę zawsze mieć na uwadze otoczenie biznesowe. To, co się dzieje w danej branży, co zmienia się prawnie czy społecznie, to kluczowe elementy, które warto śledzić, by móc dostosowywać swoją firmę do zmieniających się warunków rynkowych.
Kanada23

Kanada23

Mikro- i makrootoczenie to nie tylko ważne aspekty dla przedsiębiorcy, ale również dla osoby poszukującej pracy. Dzięki analizie rynku pracy można poznać oferty pracy, zidentyfikować firmy, w które warto składać aplikacje i odpowiednio dostosować swoją profil zawodowy do wymagań pracodawców.
Damian

Damian

Czytając ten artykuł, zrozumiałem, jak wiele czynników decyduje o sukcesie lub porażce firmy. To stawia przed nami dużo wyzwań, ale także daje nadzieję na to, że jeśli podejdziemy do planowania biznesowego w sposób odpowiedzialny i dokładny, to mamy szanse na sukces.
Tamara

Tamara

Bardzo ważne jest, aby znać swoje otoczenie biznesowe, gdyż może ono mieć wpływ na naszą pracę i nasze wyniki. Dzięki temu artykułowi dowiedziałem się o różnych metodach analizy mikro- i makrootoczenia.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.