L4 i choroby zawodowe

Choroby zawodowe: definicja, obowiązki pracodawcy i prewencja

4 lipca 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 3 głosy

3 głosy

8 komentarzy
Choroby zawodowe: definicja, obowiązki pracodawcy i prewencja
Poznaj definicję choroby zawodowej, dowiedz się o obowiązkach pracodawcy, oraz zasadach prewencji. Zasady Kodeksu Pracy wyjaśnione w sposób przystępny i klarowny.

Definicja choroby zawodowej

Definicję choroby zawodowej znaleźć można w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 2351 za taką uważa się chorobę, która została wymieniona w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych narażeniem zawodowym. Rozpoznanie choroby zawodowej może przy tym nastąpić zarówno u obecnego, jak i u byłego pracownika.

Jak zapobiegać chorobom zawodowym?

Działania prewencyjne powinny być integralnym elementem strategii zarządzania bezpieczeństwem i zdrowiem w pracy. Podejście to obejmuje regularne oceny warunków pracy, stosowanie środków zapobiegawczych (takich jak odpowiednie wyposażenie ochronne), a także modyfikacje procesów pracy w celu zmniejszenia ekspozycji na czynniki szkodliwe. Pracodawcy powinni także przeprowadzać regularne kontrole zdrowotne pracowników, które mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu objawów choroby zawodowej.

Jako pracodawca, musisz pamiętać, że zrozumienie definicji choroby zawodowej, wiedza o obowiązkach, środkach prewencji i postępowaniu po jej rozpoznaniu to klucz do efektywnego zarządzania zdrowiem i bezpieczeństwem w miejscu pracy. 

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł netto / mc
  • Bliżyn
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Co powinien zrobić pracodawca?

Również na pracodawcy spoczywają określone obowiązki w zakresie informowania o chorobie zawodowej. Pracodawca powinien nie tylko ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej, ale również rozmiar zagrożenia tą chorobą. Jego działania powinny być też ukierunkowane na niezwłoczne usunięcie wszystkich czynników, które przyczyniają się do powstania chorób zawodowych w zakładzie pracy. Co więcej, to na podmiocie organizującym pracę leży konieczność zapewnienia realizacji wszelkich zaleceń lekarskich. Jeżeli zaś w zakładzie pracy były już odnotowane przypadki chorób zawodowych, to niezbędne jest też prowadzenie rejestru, który obejmuje stwierdzone wcześniej zachorowania.

Kto powinien zgłosić chorobę zawodową?

Jeżeli w zakładzie pracy dochodzi do podejrzenia choroby zawodowej, to pracodawca jest zobowiązany do zgłoszenia tego faktu zarówno Państwowemu Inspektorowi Sanitarnemu, jak również okręgowemu Inspektorowi Pracy. Co więcej, taki sam obowiązek spoczywa na lekarzu, który ma możliwość rozpoznania choroby zawodowej. To właśnie on powinien skierować pracownika na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej lub też braku podstaw do jej rozpoznania.
Warto wiedzieć, że osobą uprawnioną do zgłoszenia choroby zawodowej jest również sam pracownik lub były zatrudniony w zakładzie pracy. W takim przypadku jednak zgłoszenia dokonuje się za pośrednictwem lekarza, który sprawuje nad pracownikiem profilaktyczną opiekę zdrowotną.

Gdzie zgłosić podejrzenie choroby zawodowej?

Podejrzenie choroby zawodowej należy zgłosić dwóm podmiotom:

  • właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy,
  • właściwemu inspektorowi Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Dopełniając tego obowiązku trzeba pamiętać, że zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonać należy niezwłocznie. Co więcej, konieczne będzie także wypełnienie formularza. Ten określony został w rozporządzeniu w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób. Wyjątkiem jest sytuacja, w której dochodzi do podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika. W takim przypadku zgłoszenia należy dokonać telefonicznie.

Choroba zawodowa - co dalej?

Z punktu widzenia pracodawcy, jeżeli u podwładnego stwierdzono chorobę zawodową, konieczne jest,  zadbanie o jego stanowisko pracy. Zgodnie z art. 230 § 1 Kodeksu pracy, w razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstanie choroby zawodowej, pracodawca jest zobowiązany na podstawie orzeczenia lekarskiego przenieść pracownika do innej pracy. Powinno się to odbyć w terminie określonym przez specjalistę. Przydzielając pracownikowi nowe stanowisko pracodawca powinien mieć na uwadze również to, aby wykonywanie pracy na nim nie narażało zatrudnionego na działanie czynników, które wywołały objawy choroby zawodowej. Podobne wytyczne ustawodawca ustanowił w razie stwierdzenia niezdolności do wykonywania dotychczasowej pracy. Zgodnie z przepisami zawartymi w art. 231 Kodeksu pracy, podmiot zatrudniający powinien przenieść na inne stanowisko pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ciekawostki na temat chorób zawodowych

  • W Polsce, najczęściej występującą chorobą zawodową jest przewlekłe nieswoiste zapalenie dróg oddechowych, które stanowi około 60% wszystkich zgłoszonych przypadków.
  • Choroby zawodowe są najczęściej diagnozowane u osób pracujących w przemyśle ciężkim, takim jak górnictwo czy hutnictwo.
  • Choroby zawodowe mogą być przyczyną nie tylko utraty zdrowia, ale także utraty pracy, a nawet emerytury.
  • W Polsce, pracownicy mają prawo do odszkodowania za choroby zawodowe, które są uznane za wynik ich pracy.
  • Statystyka: Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2020 roku w Polsce zgłoszono 2500 nowych przypadków chorób zawodowych.
  • Statystyka: Według Światowej Organizacji Zdrowia, choroby zawodowe są przyczyną śmierci około 2 milionów osób na świecie każdego roku.
  • Statystyka: Według danych z 2020 roku, najwięcej przypadków chorób zawodowych zgłoszono w sektorze przemysłowym (40%), a następnie w sektorze usług (30%).
  • Statystyka: W Polsce, około 70% zgłoszonych przypadków chorób zawodowych dotyczy mężczyzn.
  • Statystyka: Według danych GUS, w 2020 roku najwięcej przypadków chorób zawodowych zgłoszono w województwie śląskim.

To może Cię również zainteresować

Choroba zawodowa - czym jest i jak wygląda zgłoszenie?

Najczęściej zadawane pytania

Jak brzmi definicja choroby zawodowej według kodeksu pracy?

Według kodeksu pracy, chorobą zawodową uważa się chorobę, która została wymieniona w wykazie chorób zawodowych i spowodowana jest działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Jakie obowiązki pracodawcy wynikają w przypadku choroby zawodowej pracownika?

Pracodawca ma obowiązek zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, zbadania przyczyn jej powstania, zapewnienia pracownikowi wsparcia oraz wprowadzenia zmian mających na celu zapobieganie podobnym przypadkom w przyszłości.

Jakie czynniki mogą prowadzić do powstania choroby zawodowej?

Czynniki mogące prowadzić do powstania choroby zawodowej to m.in. ekspozycja na szkodliwe substancje chemiczne, fizyczne czy biologiczne, nadmierne obciążenia fizyczne czy psychiczne, nieprawidłowości ergonomiczne stanowiska pracy.

Jakie kroki powinien podjąć pracodawca w celu zapobiegania chorobom zawodowym?

Pracodawca powinien przeprowadzać regularne oceny warunków pracy, wprowadzać odpowiednie środki zapobiegawcze, prowadzić szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także monitorować zdrowie pracowników.

Jak powinien postępować pracodawca po rozpoznaniu choroby zawodowej u pracownika?

Pracodawca powinien zapewnić pracownikowi wsparcie, dostosować jego stanowisko pracy, zbadać przyczyny powstania choroby i wprowadzić zmiany zapobiegające podobnym przypadkom w przyszłości.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Robert Ćwiertnia

Student

Cześć! Jestem Robert i jestem copywriterem dla  serwisu Aplikuj.pl. Obecnie zajmuję się pisaniem artykułów,
Pasjonuję się  prawem pracy i wszystkimi powiązanymi z nimi tematami.

8 komentarzy

Holalla

Holalla

Z każdej strony są prawa i obowiązki. Trzeba o tym wiedzieć. W tej tematyce także.
Jonasz

Jonasz

Obowiązki pracodawcy są określone w kodeksie pracy i nie może on tego według prawa w żaden sposób łamać. Trzeba uważać.
Żmiju

Żmiju

Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy zawsze dobrze poznać. regulamin także powinien określać obowiązki i inne rzeczy. Z grubsza jest to jednak związane z tym co tu napisano.
Leon

Leon

Bardzo ciekawy, interesujący i przydatny artykuł. Dużo się można dowiedzieć z niego.
Bania

Bania

W wielu przypadkach przewlekła choroba ogranicza ilość czynności, które można wykonać w ciągu jednego dnia. Trzeba zdefiniować u siebie czy choroba jest zawodowa.
Proksa

Proksa

Lekarz jak da kwity to zgodnie z prawem są jakieś profity z tego tytułu. W końcu choroba to choroba i jak dotyka pracownika to przecież jest to na jego szkodę zdrowotną.
Bronek

Bronek

Wszystko jest uregulowane odpowiednio. Wiadomo, że w mniejszych firmach może to być kłopot dla pracodawcy jednak ogólnie jest to przecież sytuacja jaka zawsze się zdarza.
hutnik

hutnik

Dobrze wiedzieć takie rzeczy, w wielu ciężkich zawodach ludzie nawet nie myślą o podjęciu takich działań, bo boją się, że np. mniej zarobią i zdrowie na tym cierpi.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.