Spis treści
Dla każdego pracodawcy liczą się przede wszystkim oddani pracownicy, którzy w rzetelny sposób wykonują powierzone im zadania. Z tego właśnie względu wiele kontrowersji budzi sytuacja, w której pracownik decyduje się na zawarcie drugiej umowy o pracę lub cywilnoprawnej z podmiotem działającym w tej samej branży. Pytania rodzą się przy tym zarówno po stronie pracodawców, jak i samych zainteresowanych. Ci drudzy obawiają się, że takie postępowanie może być nieetyczne i w konsekwencji doprowadzić do ewentualnego rozwiązania umowy. Czy rzeczywiście jest się czego obawiać?
Czym jest działalność konkurencyjna?
W kodeksie pracy na próżno szukać definicji pojęcia „działalność konkurencyjna”. Z tego względu przyjmuje się, że pod takim sformułowaniem należy rozumieć korzystanie z poufnych informacji lub świadczenie pracy dla konkurencji. To samo dotyczy usług – trzeba pamiętać, że zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej może odnosić się również do nich.
Z punktu widzenia podmiotu zainteresowanego zastosowaniem umowy o zakazie konkurencji istotne jest to, że nie dotyczy ona wyłącznie sytuacji, w której pracownik rozpoczyna własną działalność gospodarczą. Zakaz obejmuje również fakt wykonywania pracy (zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej) dla innych podmiotów, które działają w tej samej branży co dotychczasowy pracodawca. Tylko bowiem tak rozumiany zakaz konkurencji wyczerpuje w pełni swój sens.
Podstawa to zapisy w umowie
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500 zł brutto / mc
- Kajetanów
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Bodzentyn
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Występa
Podstawową kwestią przy omawianiu tego zagadnienia są ustalenia zainteresowanych stron, które zostały zawarte w umowie o pracę. Warto pamiętać, że przepisy Kodeksu pracy dopuszczają możliwość podpisania przez pracodawcę i pracownika dokumentu, który tego drugiego będzie zobowiązywał do świadczenia pracy tylko dla jednego podmiotu. Zakaz konkurencji, gdyż o nim mowa, uregulowany jest w artykułach od 1011 do 1014. Jeżeli zatem strony nie zawarły tej dodatkowej umowy lub nie wpisały stosowanych ustaleń w umowie o pracę, to teoretycznie pracodawca nie może mieć pretensji do swojego podwładnego, że ten zatrudnił się w innej firmie.
Fakt, że pracodawca nie może powoływać się na zakaz konkurencji gdy brak go w umowie nie oznacza, że ewentualne wykonywanie zadań dla podmiotu konkurencyjnego dla pracodawcy nie może być podstawą do zwolnienia. W praktyce przyjmuje się bowiem, że jest to przyczyna wystarczająca do tego, aby podmiot zatrudniający mógł wypowiedzieć umowę o pracę swojemu podwładnemu z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jednocześnie za nadużycie należałoby uznać sytuację, w której pracodawca rozwiązałby umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Pamiętaj, że taka sytuacja jest to możliwa, ale tylko w niektórych przypadkach, które zostały określone w Kodeksie pracy, czyli w razie:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Jeżeli pracodawca zdecyduje się na rozwiązanie umowy w tym trybie, to pracownik może dochodzić swoich praw przed sądem.
Gdy dodatkowa praca koliduje z podstawową
Nieco inaczej jest w sytuacji, gdy pracownik nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków z uwagi na fakt, że te kolidują z jego dodatkową pracą. W takiej sytuacji rozstanie stron jest nieuniknione. Jeżeli jednak osoba zatrudniona jest w stanie godzić swoje obowiązki z pracą po godzinach, to nie ma przeszkód do tego, aby pracowała ona w firmie, która świadczy podobne usługi lub oferuje takie same produkty.
Takie stanowisko zaprezentował również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 marca 2013 roku (sygn. akt II PK 194/12), który zauważył, że świadczenia pracy przez pracownika na rzecz firmy konkurencyjnej nie można uznać za działanie, które godzi w majątkowe lub niemajątkowe interesy pracodawcy. Dopiero takie działania mogłyby zostać uznane za podstawę do rozwiązania umowy o pracę. Właśnie z tego względu, choć takie działanie może wydawać się nieetyczne, jest z całą pewnością zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa pracy.
Zakazie konkurencji, a rozwój kariery zawodowej
Kiedy myślisz o swojej karierze i ewentualnych ścieżkach rozwoju, jednym z aspektów, który może być kluczowy, jest kwestia zakazu konkurencji. Zakaz konkurencji jest elementem prawa pracy, który zasługuje na uwagę ze strony pracownika, gdyż może mieć wpływ na możliwości zatrudnienia po ustaniu stosunku pracy. Zakaz ten, który jest regulowany prawnie, zobowiązuje pracownika do nieprowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Jest to szczególnie istotne, gdy pragniesz zmienić pracę i zastanawiasz się, jakie działania są dozwolone, a które mogą naruszyć zasady dotyczące zakazu konkurencji.
| Zakaz konkurencji | Opis |
|---|---|
| Podczas stosunku pracy | Zakaz konkurencji obowiązuje pracownika podczas trwania stosunku pracy, uniemożliwiając prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. |
| Po ustaniu stosunku pracy | Zakaz konkurencji może nadal obowiązywać po ustaniu stosunku pracy, ograniczając możliwości zatrudnienia pracownika. Okres obowiązywania jest określony w umowie. |
| Naruszenie zakazu | Jeżeli pracownik złamie zakaz, pracodawca może domagać się odszkodowania lub zastosować kary umowne. |
| Ustanie obowiązywania | Zakaz konkurencji przestaje obowiązywać, gdy pracodawca niesłusznie wypowiedział umowę o pracę lub naruszył warunki umowy. |
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Zakaz konkurencji może obowiązywać zarówno w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego ustaniu. Ważne jest, aby pamiętać, że po ustaniu stosunku pracy, pracownik może być zobowiązany do przestrzegania zakazu konkurencji, co oznacza, że nie będzie mógł podjąć pracy u konkurencyjnego pracodawcy, prowadzić działalności konkurencyjnej lub zaangażować się w inne działania, które mogą zaszkodzić interesom poprzedniego pracodawcy. Okres obowiązywania zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest określony w umowie o pracę i nie może przekroczyć trzech lat.
Sprawdź konsekwencje złamania zakazu konkurencji
Jeżeli jako pracownik złamiesz zakaz konkurencji, może to mieć poważne konsekwencje. Pracodawca ma prawo domagać się od pracownika, który prowadził działalność konkurencyjną, odszkodowania za straty, które firma poniosła w wyniku tego działania. Ponadto, pracodawca może zawrzeć w umowie kary umowne za naruszenie zakazu konkurencji. W praktyce, taka kara umowna może przybierać formę obowiązku zapłaty określonej sumy pieniędzy przez pracownika na rzecz pracodawcy.
Kiedy przestaje obowiązywać zakaz konkurencji?
Ponadto, jako pracownik, musisz być świadom, że zakaz konkurencji przestaje obowiązywać w przypadku, gdy pracodawca bez ważnej przyczyny wypowiedział umowę o pracę lub rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia. To samo dotyczy sytuacji, gdy pracodawca sam naruszył warunki umowy o pracę. Jest to kluczowe dla zrozumienia swoich praw w zakresie zakazu konkurencji i podejmowania decyzji dotyczących swojej kariery zawodowej.
5 ciekawostek i dodatkowych informacji o pracy u konkurencji
- Ciekawostka: W Polsce, klauzula o zakazie konkurencji po zakończeniu stosunku pracy może zostać zawarta tylko wtedy, gdy pracownik otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie za czas jej obowiązywania
- Ciekawostka: Przechodzenie do pracy do konkurencji jest często widziane jako sposobność do zwiększenia swoich umiejętności i kwalifikacji, a także do zdobycia nowego doświadczenia i perspektywy
- Ciekawostka: Niektóre firmy, zwłaszcza w sektorach o dużej konkurencji, mogą stosować "gardening leave" - okres, w którym pracownik odchodzący do konkurencji jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy, ale nadal otrzymuje wynagrodzenie, aby zapobiec udostępnianiu cennych informacji konkurencji
- Statystyka: Z badań przeprowadzonych w USA wynika, że 27% pracowników zdecydowało się przejść do pracy do konkurencji Źródło
- Statystyka: W Polsce, tylko około 5% umów o pracę zawiera klauzulę o zakazie konkurencji
To może Cię również zainteresować
