Pracownik - prawa i obowiązki

Konkurencyjne firmy - czy można w nich pracować bez konsekwencji?

13 lipca 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 23 głosy

23 głosy

4 komentarze
Konkurencyjne firmy - czy można w nich pracować bez konsekwencji?
Zakazu konkurencji w umowie - jak to może wpłynąć na twoją karierę, twoje prawa i obowiązki, oraz co oznacza dla twojego stosunku pracy?

Dla każdego pracodawcy liczą się przede wszystkim oddani pracownicy, którzy w rzetelny sposób wykonują powierzone im zadania. Z tego właśnie względu wiele kontrowersji budzi sytuacja, w której pracownik decyduje się na zawarcie drugiej umowy o pracę lub cywilnoprawnej z podmiotem działającym w tej samej branży. Pytania rodzą się przy tym zarówno po stronie pracodawców, jak i samych zainteresowanych. Ci drudzy obawiają się, że takie postępowanie może być nieetyczne i w konsekwencji doprowadzić do ewentualnego rozwiązania umowy. Czy rzeczywiście jest się czego obawiać?

Czym jest działalność konkurencyjna?

W kodeksie pracy na próżno szukać definicji pojęcia „działalność konkurencyjna”. Z tego względu przyjmuje się, że pod takim sformułowaniem należy rozumieć korzystanie z poufnych informacji lub świadczenie pracy dla konkurencji. To samo dotyczy usług – trzeba pamiętać, że zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej może odnosić się również do nich.

Z punktu widzenia podmiotu zainteresowanego zastosowaniem umowy o zakazie konkurencji istotne jest to, że nie dotyczy ona wyłącznie sytuacji, w której pracownik rozpoczyna własną działalność gospodarczą. Zakaz obejmuje również fakt wykonywania pracy (zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej) dla innych podmiotów, które działają w tej samej branży co dotychczasowy pracodawca. Tylko bowiem tak rozumiany zakaz konkurencji wyczerpuje w pełni swój sens.

Video

Podstawa to zapisy w umowie

Szukasz pracy?
Dodana
Dodana

STOLARZ – STYCZEŃ 2025- Produkcja domków drewnianych - Praca Niemcy

MR JOB Agencja Pracy Tymczasowej Sp. z o.o.

  • Niemcy
Dodana

Pracownik produkcji | pakowaczka, pakowacz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 800-5 100 zł brutto / mc
  • Smardzów
Dodana

Podstawową kwestią przy omawianiu tego zagadnienia są ustalenia zainteresowanych stron, które zostały zawarte w umowie o pracę. Warto pamiętać, że przepisy Kodeksu pracy dopuszczają możliwość podpisania przez pracodawcę i pracownika dokumentu, który tego drugiego będzie zobowiązywał do świadczenia pracy tylko dla jednego podmiotu. Zakaz konkurencji, gdyż o nim mowa, uregulowany jest w artykułach od 1011 do 1014. Jeżeli zatem strony nie zawarły tej dodatkowej umowy lub nie wpisały stosowanych ustaleń w umowie o pracę, to teoretycznie pracodawca nie może mieć pretensji do swojego podwładnego, że ten zatrudnił się w innej firmie.

Fakt, że pracodawca nie może powoływać się na zakaz konkurencji gdy brak go w umowie nie oznacza, że ewentualne wykonywanie zadań dla podmiotu konkurencyjnego dla pracodawcy nie może być podstawą do zwolnienia. W praktyce przyjmuje się bowiem, że jest to przyczyna wystarczająca do tego, aby podmiot zatrudniający mógł wypowiedzieć umowę o pracę swojemu podwładnemu z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jednocześnie za nadużycie należałoby uznać sytuację, w której pracodawca rozwiązałby umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Pamiętaj, że taka sytuacja jest to możliwa, ale tylko w niektórych przypadkach, które zostały określone w Kodeksie pracy, czyli w razie:

  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
     
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
     
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Jeżeli pracodawca zdecyduje się na rozwiązanie umowy w tym trybie, to pracownik może dochodzić swoich praw przed sądem.

Gdy dodatkowa praca koliduje z podstawową

Nieco inaczej jest w sytuacji, gdy pracownik nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków z uwagi na fakt, że te kolidują z jego dodatkową pracą. W takiej sytuacji rozstanie stron jest nieuniknione. Jeżeli jednak osoba zatrudniona jest w stanie godzić swoje obowiązki z pracą po godzinach, to nie ma przeszkód do tego, aby pracowała ona w firmie, która świadczy podobne usługi lub oferuje takie same produkty.

Takie stanowisko zaprezentował również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 marca 2013 roku (sygn. akt II PK 194/12), który zauważył, że świadczenia pracy przez pracownika na rzecz firmy konkurencyjnej nie można uznać za działanie, które godzi w majątkowe lub niemajątkowe interesy pracodawcy. Dopiero takie działania mogłyby zostać uznane za podstawę do rozwiązania umowy o pracę. Właśnie z tego względu, choć takie działanie może wydawać się nieetyczne, jest z całą pewnością zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa pracy.

Zakazie konkurencji, a rozwój kariery zawodowej

Kiedy myślisz o swojej karierze i ewentualnych ścieżkach rozwoju, jednym z aspektów, który może być kluczowy, jest kwestia zakazu konkurencji. Zakaz konkurencji jest elementem prawa pracy, który zasługuje na uwagę ze strony pracownika, gdyż może mieć wpływ na możliwości zatrudnienia po ustaniu stosunku pracy. Zakaz ten, który jest regulowany prawnie, zobowiązuje pracownika do nieprowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Jest to szczególnie istotne, gdy pragniesz zmienić pracę i zastanawiasz się, jakie działania są dozwolone, a które mogą naruszyć zasady dotyczące zakazu konkurencji.

Zakaz konkurencji Opis
Podczas stosunku pracy Zakaz konkurencji obowiązuje pracownika podczas trwania stosunku pracy, uniemożliwiając prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.
Po ustaniu stosunku pracy Zakaz konkurencji może nadal obowiązywać po ustaniu stosunku pracy, ograniczając możliwości zatrudnienia pracownika. Okres obowiązywania jest określony w umowie.
Naruszenie zakazu Jeżeli pracownik złamie zakaz, pracodawca może domagać się odszkodowania lub zastosować kary umowne.
Ustanie obowiązywania Zakaz konkurencji przestaje obowiązywać, gdy pracodawca niesłusznie wypowiedział umowę o pracę lub naruszył warunki umowy.

Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Zakaz konkurencji może obowiązywać zarówno w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego ustaniu. Ważne jest, aby pamiętać, że po ustaniu stosunku pracy, pracownik może być zobowiązany do przestrzegania zakazu konkurencji, co oznacza, że nie będzie mógł podjąć pracy u konkurencyjnego pracodawcy, prowadzić działalności konkurencyjnej lub zaangażować się w inne działania, które mogą zaszkodzić interesom poprzedniego pracodawcy. Okres obowiązywania zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest określony w umowie o pracę i nie może przekroczyć trzech lat.

Sprawdź konsekwencje złamania zakazu konkurencji

Jeżeli jako pracownik złamiesz zakaz konkurencji, może to mieć poważne konsekwencje. Pracodawca ma prawo domagać się od pracownika, który prowadził działalność konkurencyjną, odszkodowania za straty, które firma poniosła w wyniku tego działania. Ponadto, pracodawca może zawrzeć w umowie kary umowne za naruszenie zakazu konkurencji. W praktyce, taka kara umowna może przybierać formę obowiązku zapłaty określonej sumy pieniędzy przez pracownika na rzecz pracodawcy.

Zrozumienie zakazu konkurencji w twojej umowie o pracę jest kluczowe dla zarządzania twoją karierą i zabezpieczenia swoich praw.

Kiedy przestaje obowiązywać zakaz konkurencji?

Ponadto, jako pracownik, musisz być świadom, że zakaz konkurencji przestaje obowiązywać w przypadku, gdy pracodawca bez ważnej przyczyny wypowiedział umowę o pracę lub rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia. To samo dotyczy sytuacji, gdy pracodawca sam naruszył warunki umowy o pracę. Jest to kluczowe dla zrozumienia swoich praw w zakresie zakazu konkurencji i podejmowania decyzji dotyczących swojej kariery zawodowej.

5 ciekawostek i dodatkowych informacji o pracy u konkurencji

  • Ciekawostka: W Polsce, klauzula o zakazie konkurencji po zakończeniu stosunku pracy może zostać zawarta tylko wtedy, gdy pracownik otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie za czas jej obowiązywania 
  • Ciekawostka: Przechodzenie do pracy do konkurencji jest często widziane jako sposobność do zwiększenia swoich umiejętności i kwalifikacji, a także do zdobycia nowego doświadczenia i perspektywy
  • Ciekawostka: Niektóre firmy, zwłaszcza w sektorach o dużej konkurencji, mogą stosować "gardening leave" - okres, w którym pracownik odchodzący do konkurencji jest zwolniony z obowiązku wykonywania pracy, ale nadal otrzymuje wynagrodzenie, aby zapobiec udostępnianiu cennych informacji konkurencji 
  • Statystyka: Z badań przeprowadzonych w USA wynika, że 27% pracowników zdecydowało się przejść do pracy do konkurencji Źródło
  • Statystyka: W Polsce, tylko około 5% umów o pracę zawiera klauzulę o zakazie konkurencji

To może Cię również zainteresować

Umowa lojalnościowa - tym może zaskoczyć pracodawca

Najczęściej zadawane pytania

Czy zakaz konkurencji obowiązuje po ustaniu stosunku pracy?

Tak, zakaz konkurencji może nadal obowiązywać po ustaniu stosunku pracy, jeżeli jest to określone w umowie o pracę.

Jakie są konsekwencje naruszenia zakazu konkurencji?

Pracodawca może domagać się odszkodowania lub zastosować kary umowne w przypadku naruszenia zakazu konkurencji przez pracownika.

Czy mogę prowadzić działalność konkurencyjną podczas trwania stosunku pracy?

Nie, zakaz konkurencji obowiązuje pracownika podczas trwania stosunku pracy, uniemożliwiając prowadzenie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.

Czy zakaz konkurencji obowiązuje, jeżeli pracodawca niesłusznie rozwiązał umowę?

Nie, w takim przypadku zakaz konkurencji przestaje obowiązywać.

Czy mogę zignorować zakaz konkurencji, jeżeli nie jest zawarty w mojej umowie o pracę?

Zakaz konkurencji musi być wyraźnie określony w umowie o pracę. Jeśli nie jest, pracodawca nie ma prawa do egzekwowania takiego zakazu.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Jakub Strykowski

Copywriter

Jestem copywriterem dla Aplikuj.pl. Przygotowuję teksty na strony www, pracowałem też w researchu.
Zawsze interesowało mnie prawo pracy i wszystko, co związane z prowadzeniem firmy.

4 komentarze

Izek2004

Izek2004

Wszystko opisują odpowiednie przepisy, klauzule i cała reszta. Bez tego byby wielkibałagan, a tak to jest to lepiej ustawione.
Natalia

Natalia

Na ten temat też wiele można powiedzieć, gdyż to jakby w pewnym sensie jest nieetyczne i jest związane z klauzulą nt. konkurencji. Sytuacje sądzę bywają różne.
Piotr Wielki

Piotr Wielki

Jeśli w umowie, regulaminie pracy nie ma takiego zapisu, to można po swojej pracy pracować w konkurencji aby dorobić pieniądze.
Solejukowa

Solejukowa

Jeżeli jest klauzula to nie można bo w jaki sposób. Nawet gdyby ktoś pracował pół etatu tu, a potem u konkurencji to chyba żadna ze stron by czegoś takiego nie chciała.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.