Spis treści
Pojawienie się nowego członka rodziny to radosny oraz wymagający moment. Maluszek potrzebuje opieki, a wyczerpana mama – odpoczynku. W Polsce prawodawca przewidział kilka rodzajów urlopów, z których mogą skorzystać nowo upieczeni rodzice, aby móc sprawować opiekę nad dzieckiem.
Pierwszym świadczeniem, z którego może skorzystać przyszła mama, jest urlop macierzyński. Nie musi się przy tym martwić, że pracodawca odmówi. Urlop macierzyński jest niezbywalnym prawem przyszłej mamy.
Z kolei wniosek o urlop rodzicielski należy złożyć 21 dni przed planowanym terminiem jego rozpoczęcia.
Kto może skorzystać z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego?
Urlop macierzyński z założenia przysługuje głównie matkom. Mogą jednak nie wykorzystywać go w pełnym wymiarze (minimum to 14 tygodni od dnia porodu) i pozostałą część (do 6 tygodni) urlopu przekazać ojcom.
Urlop rodzicielski przysługuje obojgu rodzicom. Co ważne, mogą korzystać z tego świadczenia w jednym czasie i spędzić wspólne chwile z dzieckiem. Mogą też pójść na urlop naprzemiennie.
Ile trwa urlop macierzyński, a ile rodzicielski?
Urlop macierzyński trwa 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka do aż 37 tygodni, jeśli jednocześnie urodzone zostaną pięcioraczki lub więcej dzieci. Dokładny podział wygląda jak niżej.
W przypadku jednego porodu wymiar czasu urlopu macierzyńskiego to:
20 tygodni – urodzenie jednego dziecka
31 tygodni – urodzenie dwojga dzieci
33 tygodnie – urodzenie trojga dzieci
35 tygodni – urodzenia czworga dzieci
37 tygodni – urodzenie pięciorga i więcej dzieci.
Urlop rodzicielski wynosi 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka, a 43 tygodnie jeśli dzieci rodzi się dwoje lub więcej.
Kiedy mogę zacząć korzystać z urlopu rodzicielskiego i macierzyńskiego?
Urlop macierzyński: do 6 tygodni z tego urlopu mama może wykorzystać przed przewidywaną datą porodu. Ten czas zostanie odjęty od łącznej sumy urlopu macierzyńskiego.
Przykład: jeśli urodzi się jedno dziecko, a matka wykorzystała 5 tygodni świadczenia przed porodem, od momentu narodzin zostanie jej 15 tygodni urlopu macierzyńskiego do wykorzystania.
Chcesz pracować do końca ciąży? Wówczas pierwszym dniem obowiązywania urlopu jest dzień porodu.
Urlop rodzicielski: może zostać wykorzystany do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Możesz skorzystać z całego urlopu rodzicielskiego na raz lub wybrać go w maksymalnie 4 częściach.
Jak urlopy dzielą się między matkę i ojca?
Urlop macierzyński jest przeważnie wykorzystywany przez matkę, ale może być częściowo przekazany na ojca. Jeśli kobieta wykorzysta 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie, jego pozostałą część może przekazać ojcu (maksymalnie 6 tygodni).
Urlop rodzicielski może być wykorzystany przez oboje rodziców jednocześnie lub na zmianę. Każde z rodziców ma niezbywalne prawo do 9 tygodni urlopu na wyłączność.
Przykład: jeśli urodziło się jedno dziecko, rodzicom należy się łącznie 41 tygodni urlopu. Z tego 32 może wykorzystać matka, a 9 ojciec lub na odwrót.
Mogą również inaczej podzielić się tym czasem, jednak z zachowaniem wspomnianych 9 tygodni urlopu na wyłączność.
Urlop ojcowski
Urlop ojcowski w Polsce trwa 14 dni kalendarzowych. Ojciec może wykorzystać ten okres w dowolnym momencie od narodzin dziecka, jednak nie później, niż do ukończenia przez nie 12 miesiąca życia. Istnieje możliwość podzielenia urlopu na dwie tygodniowe części, ale nie jest to obowiązkowe. Ojciec może skorzystać z całego przysługującego mu urlopu ojcowskiego na raz.
Podczas trwania urlopu ojciec ma zagwarantowane wynagrodzenie w wysokości 100% dotychczasowej pensji, które jest pokrywane przez pracodawcę. Oznacza to, że ojciec nie ponosi finansowych strat, korzystając z tego uprawnienia.
Urlop ojcowski w Polsce ma na celu umożliwienie ojcom aktywnego uczestnictwa w życiu swojego dziecka w początkowym okresie jego życia. To ważna inicjatywa, która wspiera równoważenie obowiązków rodzicielskich między matką a ojcem.
Czy urlopy macierzyński, rodzicielski i ojcowski są płatne?
Tak, te urlopy są płatne.
W przypadku urlopu macierzyńskiego zasiłek to średnia wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Czyli na urlopie macierzyńskim otrzymasz pełną wypłatę (chyba że zatrudnienie trwa krócej, niż rok. Wówczas średnią wylicza się na podstawie przepracowanych miesięcy).
Jeśli urlop macierzyński będzie łączony z rodzicielskim, wówczas przysługujące wynagrodzenie to 80%. Warunkiem jest złożenie odpowiedniego wniosku o urlop łączony do 21 dni po porodzie.
Jeśli wniosek zostanie złożony po terminie, wówczas przez pierwszych 20 tygodni na konto będzie wpływało 100% wynagrodzenia, później już tylko 60%. Łączna wysokość świadczeń jest jednakowa i wynosi 80%.
Termin jest więc dość istotny. Procedura składania wniosku jest prosta i wymaga jedynie dostarczenia odpowiednich dokumentów potwierdzających prawo do korzystania z tego uprawnienia.
Za urlop ojcowski wypłacane jest 100% wynagrodzenia.
Podsumowanie
Wymienione urlopy to ważne świadczenia, które umożliwiają ojcom i matkom opiekę nad dzieckiem w początkowym okresie jego życia. Zasiłek rodzicielski stanowi wsparcie finansowe, dzięki któremu rodzice mają możliwość pełnego zaangażowania się w wychowanie dziecka, budowania więzi rodzicielskich i tworzenia cennych wspomnień rodziny.
To może Cię również zainteresować