Spis treści
Czym jest rozdzielność majątkowa w małżeństwie?
Rozdzielność majątkowa w małżeństwie oznacza, że każdy z małżonków posiada oddzielny majątek, którym dobrowolnie dysponuje. Mogą oni również zaciągać zobowiązania bez zgody współmałżonka oraz samodzielnie odpowiadają za swoje długi. Mówiąc prostymi słowami rozdzielność majątkowa oznacza, że w małżeństwie nie ma majątku wspólnego. Nie oznacza to jednak, że małżonkowie nie mogą kupić sobie nic wspólnego. Oczywiście jest to możliwe, a taki zakup stanowi wówczas tzw. współwłasność ułamkową.
Jak i kiedy może powstać rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa w małżeństwie może dobrowolnym postanowieniem małżonków lub przymusową decyzją sądu.
- w formie intercyzy, czyli umowy małżeńskiej stanowiącej akt notarialny;
- poprzez przymusowe orzeczenie sądu;
- z mocy prawa, kiedy jeden ze współmałżonków został ubezwłasnowolniony lub ogłoszona została jego upadłość;
- w przypadku orzeczenia separacji.
Rozdzielność majątkowa na mocy orzeczenia sądu musi wynikać z zaistnienia ważnych powodów. Mogą nimi być wszystkie sytuacje, które naruszają lub zagrażają interesom współmałżonka lub rodziny.
Małżeńskie umowy majątkowe – do czego służą?
Małżeńskie umowy majątkowe to odzwierciedlenie ustaleń pomiędzy współmałżonkami dotyczących gromadzenia i dysponowania majątkiem w czasie trwania małżeństwa. Jeżeli stosowna umowa nie zostanie zawarta to na mocy polskiego prawa małżonków obowiązuje wspólność majątkowa. Istnieją jednak sytuacje, w których to rozwiązanie nie jest optymalne, w związku z czym para podpisuje umowę majątkową, na mocy której modyfikuje lub wyłącza istniejącą wspólność ustawową.
- rozszerzoną wspólność majątkową;
- ograniczoną wspólność majątkową;
- rozdzielność majątkową;
- rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.
Co to jest intercyza? Jakie są jej plusy i minusy
Intercyza czyli majątkowa umowa małżeńska postrzegana jest przez wiele osób jako rozdzielność majątkowa. Jest to błędne stwierdzenie, ponieważ intercyza jako akt notarialny może stanowić nie tylko o rozdzielności, ale również o szczegółowym zakresie wspólności małżeńskiej. W związku z tym można ją definiować jako umowę określająca szczegółowe zasady ustroju majątkowego w małżeństwie, która została zawarta dobrowolnie, a jej moc poświadczył notariusz.
Kolejnym mitem dotyczącym intercyzy jest opinia, że chroni ona bogatszego małżonka na wypadek niewierności drugiej strony. W praktyce umowa małżeńska jest zawierana zazwyczaj w celu ochrony majątku drugiej osoby przed negatywnymi konsekwencjami działań biznesowych czynionych przez jednego małżonka. Z intercyzy korzystają najczęściej przedsiębiorcy, którzy dzięki temu samodzielnie mogą dysponować swoim majątkiem oraz zaciągać zobowiązania bez zgody współmałżonka. Oczywiście w takiej sytuacji współmałżonek nie odpowiada za niepowodzenia w biznesie oraz ewentualne długi, a jego majątek osobisty nie podlega egzekucji.
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł netto / mc
- Bliżyn
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Bodzentyn
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500 zł brutto / mc
- Kajetanów
Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Zastanawiasz się, jakie są negatywne skutki rozdzielności majątkowej? Wadą intercyzy jako rozdzielności majątkowej jest brak możliwości wspólnego rozliczania podatków w małżeństwie. Prawo podatkowe określa, że wspólnych rozliczeń mogą dokonywać wyłącznie małżonkowie pozostający przez pełny rok podatkowy we wspólnocie majątkowej. Minus ten jest szczególnie odczuwalny w przypadku małżeństw o dużej dysproporcji osiąganych dochodów.
Intercyza - czy taka umowa się opłaca?
Odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnej sytuacji danego małżeństwa, źródeł uzyskiwanych dochodów, czy podejmowanych działalności biznesowych. Intercyzę zawierają zazwyczaj przedsiębiorcy, którzy muszą podejmować ryzyko finansowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Odpowiedzialność małżonka prowadzącego działalność gospodarczą może zagrażać bezpieczeństwu finansowemu jego rodziny. Rzadziej dotyczy ona osób pracujących na etacie, ponieważ jest to nieopłacalne ze względów podatkowych.
Należy również wspomnieć, że rozdzielność majątkowa nie wpływa w bezpośredni sposób na dziedziczenie ustawowe pomiędzy małżonkami. Oznacza to, że osoba dziedziczy majątek współmałżonka, do którego za jego życia nie miała żadnych praw.
Jak jest ustanawiana rozdzielność majątkowa?
Umowa rozdzielności majątkowej zgodnie z polskim prawem musi być sporządzona w formie aktu notarialnego. Samo jej podpisanie może nastąpić przed zawarciem małżeństwa albo już w takcie jego trwania. W tym drugim przypadku majątek małżonków, który do tej pory był wspólny, przekształcony zostaje we współwłasność ułamkową. Udziały do niej są wtedy zaliczane do osobistych majątku małżonków.
Jak przeprowadzić rozdzielność majątkową? Jeżeli dokonujemy tego przed ślubem, wystarczy umówić się na spotkanie z notariuszem, zabierając ze sobą dowody osobiste. Przygotowana przez notariusza umowa o rozdzielności majątkowej wymaga zgodnego poświadczenia woli w formie złożenia podpisów. Jak zrobić rozdzielność majątkową w trakcie małżeństwa? Również należy spotkać się z notariuszem, ale oprócz dowodów osobistych, wymagany jest również akt małżeństwa, oraz dokładny spis wszystkich wspólnych składników majątku wraz z ich wyceną.
Zgodnie z obowiązującą obecnie taksą maksymalnych stawek notarialnych za sporządzenie aktu umowy majątkowej – małżeńskiej, małżonkowie zapłacą 400 zł plus podatek VAT 23%, oraz poniosą koszt opłat kancelaryjnych m.in. za przygotowanie odpisów aktu.
Podkreślić należy fakt, że rozdzielność majątkowa nie działa wstecz. Oznacza to, że umowa obowiązuje od momentu jej podpisania lub od terminu, który został w niej wskazany. Rozdzielność nie będzie dotyczyła wierzytelności, które zostały podjęte przed zawarciem umowy. W sytuacji, gdy wierzytelność powstaje po zawarciu intercyzy, to będzie skuteczna, gdy wierzyciel wie o obowiązującej umowie rozdzielności.
Zasady rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków to szczególny rodzaj rozdzielności majątkowej, który polega na tym, że rozdzielność majątków obowiązuje dopóki trwa małżeństwo (lub dopóki trwa rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków w czasie trwania małżeństwa) i w tym czasie każdy z małżonków dysponuje własnym majątkiem. W momencie ustania małżeństwa lub zmiany obwiązującego w nim ustroju następuje wyrównanie dorobków. Z wnioskiem o wyrównanie dorobków ma prawo wystąpić małżonek, który w trakcie trwania rozdzielności zgromadził mniejszy majątek lub otrzymywał niższą pensję. Takie rozwiązanie chroni osoby, które poświęciły prace zawodową na rzecz wychowywania dzieci lub zajmowania się domem.
Rozdzielność majątkowa, a prowadzenie firmy i długi
Z rozdzielności majątkowej korzystają najczęściej przedsiębiorcy, którzy chcą uchronić swoich małżonków przed odpowiadaniem za zobowiązania firmy. W przypadku braku intercyzy wierzyciel ma prawo do egzekwowania należności z majątku wspólnego. Na skuteczność aktu rozdzielności majątkowej wpływ ma przede wszystkim data jego podpisania. Jak już wspomniano intercyza nie działa wstecz, co sprawia, że jej podpisanie w sytuacji, gdy problemy finansowe małżonka już powstały nie ma większego sensu.
Rozdzielność majątkowa w przypadku przedsiębiorców to nie tylko ochrona małżonka, ale również ułatwienie działań biznesowych. Posiadając intercyzę dana osoba może bez wiedzy małżonka dysponować swoim majątkiem osobistym, m.in. zaciągać zobowiązania, czy sprzedawać nieruchomości.
Rozdzielność majątkowa i jej konsekwencje po rozwodzie
Rozdzielność majątkowa nie ma wpływu na fakt uzyskania rozwodu, ponieważ są bada trwałość i zupełność rozkładu pożycia małżeńskiego. Intercyza ma natomiast znaczenie w przypadku podziału majątku po rozwodzie. Najistotniejszą kwestią jest data jej podpisania, która pozwala określić moment, w którym nastąpiło rozdzielenie majątków. W tym przypadku dzielone są tylko te składniki majątku, których nie objęła rozdzielność, czyli małżeństwo uzyskało je przed podpisaniem intercyzy.
Rozwód małżeństwa, które nie posiadało intercyzy wymusza dokonanie rozdzielności majątkowej. Podział majątku odbywa się w sądzie rodzinnym (razem z rozwodem) lub cywilnym (już po wydaniu wyroku). Małżonkowie mają prawo do przedstawienia zgodnego projektu podziału majątku, który właściwy sąd akceptuje. W przypadku, gdy tego nie zrobią, podziału dokonuje sędzia, na podstawie przedstawionych argumentów i dowodów.
Rozdzielność majątkowa to dobre rozwiązanie dla osób, które prowadzą działalność gospodarczą, ponieważ dzięki intercyzie jest to znacznie wygodniejsze. Dodatkowo chroni małżonka przed odpowiedzialnością za zobowiązania firmy.
- Rozdzielność majątkowa w małżeństwie może powstać dobrowolnym postanowieniem małżonków lub przymusową decyzją sądu.
- Małżeńskie umowy majątkowe określają zasady gromadzenia i dysponowania majątkiem w czasie trwania małżeństwa.
- Intercyza to akt notarialny określający szczegółowe zasady ustroju majątkowego w małżeństwie, chroniący zwykle majątek jednego małżonka przed konsekwencjami działań biznesowych drugiego.
- Rozdzielność majątkowa musi być ustanowiona w formie aktu notarialnego, a jej wprowadzenie nie działa wstecz.
