Spis treści
Pracujesz na emeryturze albo znalazły się dokumenty sprzed 1999, które potwierdzają Twoje zatrudnienie? Koniecznie złóż wniosek o przeliczenie emerytury. Przeczytaj o wszystkim, co warto wiedzieć na temat przeliczania świadczenia emerytalnego.
Spis treści:
- Jak złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
- Kto może wnioskować o przeliczenie emerytury?
- Kiedy złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
- Dlaczego warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
- Jak często można składać wniosek o przeliczenie emerytury?
- Ponowne przeliczenie emerytury – kiedy można z niego skorzystać?
Zobacz także artykuł: Emerytura. Co powinniśmy wiedzieć?
Jak złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
Wniosek o przeliczenie emerytury (tzw. wniosek ERPO) można złożyć w formie papierowej w oddziale ZUS odpowiednim ze względu na miejsce zamieszkania. Wzór dokumentu znajdziesz na stronie internetowej ZUS-u (www.zus.pl) w zakładce ‘Wzory formularzy’. Możesz wysłać go także pocztą na adres placówki albo złożyć w formie elektronicznej. Zastanawiasz się, jak wypełnić wniosek o przeliczenie emerytury w Internecie? Po prostu zaloguj się do PUE ZUS, czyli do platformy usług elektronicznej ZUS.
W dokumencie trzeba podać swoje najważniejsze dane, takie jak imię i nazwisko, adres, numer PESEL oraz serię i numer dowodu osobistego. Należy również wskazać powód przeliczenia emerytury i dołączyć niezbędne dokumenty. ZUS w formularzu podpowiada, jak napisać wniosek o przeliczenie emerytury. Złożenie wniosku o ponowne przeliczenie emerytury można uzasadnić m.in.:
- chęcią zastosowania najkorzystniejszego wskaźnika średniego dalszego trwania życia;
- doliczeniem kolejnych okresów składkowych do kapitału emerytalnego;
- przyjęciem do obliczenia zarobków z 10 lat (spośród ostatnich 20 lat składkowych) lub dowolnych 20 lat składkowych, o ile emeryt odnalazł dokumenty, które potwierdzają zatrudnienie i odprowadzanie składek;
- uwzględnieniem zagranicznego ubezpieczenia emerytalnego, o ile Polska zawarła z danym krajem umowę dwustronną o ubezpieczeniach społecznych.
Kto może wnioskować o przeliczenie emerytury?
Zanim dowiesz się, kto może złożyć wniosek o przeliczenie emerytury, warto jasno wskazać, na jakiej podstawie wylicza się świadczenie emerytalne. Podstawę do obliczenia wysokości emerytury stanowi suma zapłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne. Za odprowadzanie tych składek odpowiedzialna jest osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą albo pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania składek emerytalnych za pracowników. Zgromadzone składki są waloryzowane aż do końca miesiąca, który poprzedza miesiąc, w którym następuje przejście na emeryturę. Jak zatem wylicza się emeryturę? Suma zgromadzonych składek dzielona jest przez uśrednioną dalszą możliwą długość życia emeryta. Ten wskaźnik, wyrażony w liczbie miesięcy, co roku do 31 marca podaje prezes Głównego Urzędu Statystycznego (to tzw. tablice życia GUS).
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Kielce
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500 zł brutto / mc
- Kajetanów
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 4 500-4 950 zł brutto / mc
- Występa
Magazynier - operator wózka widłowego
Randstad Polska Sp. z o.o.
- 5 100-6 000 zł brutto / mc
- Nowiny
Kto może zatem wystąpić z wnioskiem do ZUS-u o waloryzację emerytury? Osoby, które mimo przejścia na emeryturę są aktywnie na rynku pracy. Tak jak wszyscy inni pracujący Polacy, nadal odprowadzają oni składki emerytalne, a tym samym powiększają sumę składek na swoim koncie emerytalnym w ZUS-ie.
Przeliczenie emerytury możliwe jest też w kilku innych przypadkach. Jeżeli odnalazły się dokumenty, w których udokumentowano zatrudnienie przed laty obecnego emeryta, możliwe jest dołączenie ich do wniosku o przeliczenie emerytury.
Innym przykładem jest przejście z okresu pobierania wcześniejszej emerytury do wieku emerytalnego, który w Polsce wynosi 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Emeryt może wnioskować o przeliczenie kapitału początkowego w związku z przejściem z wcześniejszej emerytury na emeryturę powszechną. (Warto wiedzieć, że od jakiegoś czasu w Polsce rozmawia się na temat emerytur stażowych, na które można byłoby przejść nie ze względu na osiągnięty wiek, ale liczbę przepracowanych lat).
Wniosek o przeliczenie podstawy wyliczenia emerytury mogą złożyć także kobiety, które przed 1999 rokiem korzystały z urlopu wychowawczego lub bezpłatnego urlopu na opiekę nad dzieckiem. Do kapitału początkowego można zaliczyć maksymalnie 6 lat opieki nad dziećmi, które są uznawane za okresy składkowe ze wskaźnikiem 1,3% podstawy emerytury.
Odrębne zasady dotyczą osób, które studiowały na uczelni wyższej przed 1 stycznia 1999 roku. Mogą one złożyć wniosek o przeliczenie emerytury, a lata spędzone na nauce w szkole wyższej zaliczyć do okresu składkowego. Nie może on jednak przekraczać 1/3 wszystkich przepracowanych lat, w których trakcie odprowadzano składki emerytalne.
O przeliczenie emerytury może wnioskować np. wdowa, która pobiera emeryturę po mężu. Powinna ona jednak załączyć do wniosku o przeliczenie emerytury dokumenty potwierdzające zatrudnienie męża i odprowadzanie składek emerytalnych, które do tej pory nie były znane ZUS-owi.
Wniosku o przeliczenie emerytury nie mogą składać:
- niepracujący emeryci, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 roku i otrzymali świadczenia emerytalne na zasadach obowiązujących w starym systemie;
- emeryci urodzeni po 31 grudnia 1948 roku, którzy nie pracują, ale prawo do świadczeń nabyli w nowym systemie emerytalnym (wówczas ich emerytura została już przeliczona według tablic życia GUS).
Kiedy złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
Wniosek o przeliczenie emerytury można składać co roku w styczniu. Co ważne, ZUS nie przelicza automatycznie emerytury, nawet jeżeli wydaje Ci się, że w Twoim przypadku zwiększenie świadczenia to właściwie oczywistość, bo np. nadal pracujesz, a co miesiąc Twoje konto w ZUS-ie powiększa się o kolejne składki. ZUS waloryzuje emerytury konkretnych osób wyłącznie na wyraźny wniosek o przeliczenie emerytury. Co ważne, wyższa emerytura wypłacana jest od miesiąca, w którym do ZUS-u wpłynął wniosek o przeliczenie emerytury.
Dlaczego warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury?
Powód jest prosty – bo to może się po prostu opłacać! Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych każdy, kto jest uprawniony do pobierania emerytury i spełni określone wymogi, może złożyć wniosek o przeliczenie emerytury.
Zdarza się tak, że seniorzy czują obawy przed ubieganiem się w ZUS-ie o waloryzację emerytur. Jedno jest pewne – składając wniosek o ponowne przeliczenie emerytury, nie można stracić. Na mocy artykułu 109 wspomnianej wcześniej ustawy o emeryturach ZUS nie może obniżyć emerytury, jeżeli nowe przeliczenia wskazują, że powinno być wypłacane niższe świadczenie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może odrzucić wniosku, a jeśli przeliczona emerytura będzie niższa, Twoje świadczenie się nie zmieni. Będziesz otrzymywać tę samą kwotę co przed złożeniem wniosku.
Jak często można składać wniosek o przeliczenie emerytury?
W dniu 1 stycznia 2022 roku nastąpiły spore zmiany w ZUS. Waloryzacja emerytur na podstawie wniosku o przeliczenie emerytury możliwa jest od teraz tylko raz w roku. Do 31 grudnia 2021 roku można było składać dokument raz na kwartał. Tracą na tym przede wszystkim pracujący emeryci.
Ponowne przeliczenie emerytury – kiedy można z niego skorzystać?
Najkorzystniej jest złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury najwcześniej w dniu swoich urodzin. Co do zasady ponowne przeliczenie emerytury to termin, który dotyczy głównie pracujących emerytów. Możesz skorzystać z tego prawa, o ile nadal odprowadzasz składki emerytalne, a Twój kapitał systematycznie się o nie powiększa. Do ponownego przeliczenia emerytury musisz wybrać 10 lat kalendarzowych z ostatnich 20 lat kalendarzowych, licząc wstecz od momentu uzyskania świadczeń emerytalnych. Możesz także wybrać dowolne 20 lat składkowych z całego życia zawodowego.
- Świadczenie emerytalne w Polsce jest wyliczane na podstawie sumy zapłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne.
- Osoby, które mimo przejścia na emeryturę są aktywnie na rynku pracy, mogą wystąpić z wnioskiem o przeliczenie emerytury.
- Ponowne przeliczenie emerytury jest możliwe w przypadku chęci zastosowania najkorzystniejszego wskaźnika średniego dalszego trwania życia, doliczenia kolejnych okresów składkowych do kapitału emerytalnego, uwzględnienia zagranicznego ubezpieczenia emerytalnego oraz innych sytuacji.
- Wniosek o przeliczenie emerytury może złożyć np. wdowa pobierająca emeryturę po mężu, która załącza dokumenty potwierdzające zatrudnienie męża i odprowadzanie składek emerytalnych.
