Spis treści
Czego dowiesz się z poniższego artykułu?
- czym jest częściowa, a czym całkowita niezdolność do pracy;
- kiedy przysługuje renta i jaka jest jej wysokość;
- co zrobić, aby otrzymać świadczenie pieniężne z tytułu niezdolności do pracy;
- na jaki okres czasu orzekana jest renta chorobowa;
- czy można pracować przy częściowej niezdolności do pracy;
- czy całkowita niezdolność do pracy wyklucza podjęcie pracy zarobkowej.
Jeśli chcesz się dowiedzieć czym dokładnie różnią się poszczególne rodzaje świadczeń z tytułu niezdolności do pracy, przeczytaj artykuł o rencie rodzinnej, szkoleniowej i wypadkowej.
Czym jest częściowa, a czym całkowita niezdolność do pracy?
Niezdolność do pracy przysługuje osobom, które utraciły pełną sprawność organizmu, zarówno dotyczącą zdrowia fizycznego, jak i psychicznego, która jest następstwem choroby lub nieszczęśliwego wypadku. Aby zostać uznanym za osobę niezdolną do pracy, doznany uszczerbek zdrowotny nie może rokować uzyskania możliwości zatrudnienia nawet po przekwalifikowaniu.
Częściowa niezdolność do pracy dotyczy osób, które tracą możliwość pracy na stanowisku zgodnym z posiadanymi kwalifikacjami. Z kolei całkowita niezdolność występuje w sytuacji gdy ma miejsce utrata zdolności do wykonywania jakiegokolwiek zawodu.
Doradca Klienta w Dziale Rowery/Skutery/Kosiarki
PeoplePro
- Żuromin
Operator maszyn stolarskich
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Krynki
Kiedy przysługuje i ile wynosi renta z tytułu niezdolności do pracy?
Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom, które spełniają trzy warunki. Pierwszy z nich to uznanie za osobę niezdolną do pracy przez lekarza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wymagane jest też, aby zdarzenie, które wywołało niezdolność do pracy wydarzyło się podczas określonych prawnie okresów składkowych lub nieskładkowych, a także przed upływem 18 miesięcy od momentu zakończenia wyżej wymienionych okresów.
Czy renta bez lat pracy w określonej, minimalnej ilości jest możliwa? W pewnych sytuacjach ZUS uwzględnia sytuacje niestandardowe. Podstawowym wymogiem jest brak przerw w ubezpieczeniu dłuższych niż pół roku. Osoby, które ubiegają się o rentę mając krótszy staż pracy niż określony ustawowo powinny także być zgłoszone do ubezpieczalni przed osiągnięciem pełnoletniości lub przed upływem okresu 6 miesięcy od zakończenia nauki. Udowadniać stażu pracy nie muszą osoby, które utraciły zdolność do wykonywania zawodu podczas drogi do pracy.
Renta z tytułu niezdolności do pracy może być różnej wysokości. Główne czynniki wpływające na ostateczną kwotę to staż pracy i wysokość podstawy wymiaru renty. Z reguły, bazą jest przeciętne wynagrodzenie ustalane na podstawie danych z ubiegłego roku kalendarzowego. Wszystkie dane dotyczące stawek pieniężny pobierane są z "Monitora Polskiego". Warto pamiętać też o tym, że istnieją różne rodzaje świadczeń związanych z niezdolnością do pracy, m.in renta rodzinna i szkoleniowa.
Jak otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy?
Aby otrzymać rentę chorobową należy dopełnić określonych formalności. Pierwszy krok to zebranie całej niezbędnej dokumentacji. Potrzebne będzie wypełnienie wniosku, zwrócenie się do lekarza prowadzącego o zaświadczenie o stanie zdrowia, uzyskanie wywiadu zawodowego, informacji dotyczącej okresów składkowych i nieskładkowych ( okresy nieskładkowe to m.in czas dotyczący zasiłku pielęgnacyjnego) oraz dokumentu, który będzie potwierdzał staż pracy - może to być m.in. zaświadczenie szkoły wyższej czy świadectwo pracy.
Następnie wszystkie dokumenty powinny zostać złożone w oddziale ZUS. Kolejny etap to stawienie się w wyznaczonym terminie na badaniu lekarskim. Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, podobnie jak i w przypadku niezdolności częściowej, przysługuje osobom, które otrzymają pozytywną decyzję od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Na jaki okres orzeka się niezdolność do pracy?
Renta chorobowa może przybrać różne formy. Wyróżnia się przede wszystkim rentę stałą, okresową i szkoleniową. Czym charakteryzują się te rodzaje świadczeń? Częściowa niezdolność do pracy a renta? Najczęściej przyznawana jest wtedy renta okresowa nadawana na określony czas. Osoba otrzymująca pieniądze z tego tytułu ma prawo do wnioskowania o przedłużenie wypłacania świadczenia, ale aby wniosek został pozytywnie rozpatrzony, niezbędne jest ponowne zgłoszenie się do lekarza w celu wydania opinii.
Niezdolność do pracy może też upoważniać do otrzymania renty stałej. Dotyczy ona osób, które cierpią na trwały uszczerbek zdrowotny. Szczególnym rodzajem jest renta szkoleniowa. Przyznawana jest w przypadku gdy lekarz wyklucza pracę w swoim zawodzie, ale dopuszcza możliwość przekwalifikowania. Wtedy świadczenie pieniężne z tytułu niezdolności do pracy jest przyznawane do momentu ponownego zatrudnienia w innej profesji.
Czy można pracować przy częściowej niezdolności do pracy?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi nie istnieją żadne przeciwwskazania dotyczące podjęcia pracy przez osobę częściowo niezdolną do wykonywania zawodu. Jednak zgodnie z Kodeksem Pracy, pracodawca ma obowiązek kontrolowania czy zatrudniony przez niego pracownik posiada zdolność wydaną przez lekarza. Wymagane jest więc, aby specjalista prowadzący daną osobę, wraz z orzeczeniem o częściowej niezdolności do pracy, wydał zaświadczenie potwierdzające możliwość wykonywania obowiązków na konkretnym stanowisku. Tylko w takim przypadku możliwe jest uzyskanie danej posady.
Osoby pobierające świadczenia pieniężne z tytułu częściowej niezdolności do pracy muszą również przestrzegać określonych limitów. Aby nie utracić renty, ich dochody nie mogą przekroczyć 130% miesięcznego wynagrodzenia za ostatni kwartał kalendarzowy, a także 70% miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przez Prezesa GUS. Niezastosowanie się do wyżej wymienionych limitów skutkuje zawieszeniem lub zmniejszeniem renty. Warto zapoznać się szczegółowo z regulacjami związanymi z pracą osób, które uzyskały orzeczenie o niepełnosprawności.
Czy można pracować przy całkowitej niezdolności do pracy?
Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że całkowita niezdolność do pracy może wykluczać możliwość zatrudnienia. Jednak ograniczenie dotyczy to jedynie wykonywania zawodu w normalnych warunkach. Każda osoba, która otrzymuje rentę z tego tytułu ma prawo do podjęcia pracy zarobkowej w przypadku, gdy pracodawca zapewni odpowiednie warunki pracy, które będą odpowiadały specyfice danego schorzenia.
Niezbędne jest jednak uzyskanie zgody wydanej przez lekarza medycyny pracy na wykonywanie określonych obowiązków. Po tego rodzaju zaświadczenie musi wystąpić pracownik, a pracodawca zobowiązany jest do zorganizowania odpowiedniej przestrzeni, która spełni specyficzne potrzeby danego pracownika. Podobnie jak osoby z niezdolnością częściową czy emeryci, którzy wykonują pracę zarobkową, również pracownicy, którzy posiadają zaświadczenie o całkowitej niezdolności do pracy, muszą przestrzegać odgórnie określonych limitów, aby nie utracić renty chorobowej.
- Niezdolność do pracy przysługuje osobom, które utraciły pełną sprawność organizmu, zarówno fizyczną, jak i psychiczną, a renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom spełniającym określone warunki.
- Osoby ubiegające się o rentę powinny dopełnić określonych formalności, takich jak zebranie dokumentów i stawienie się na badaniu lekarskim, a wysokość renty zależy m.in. od stażu pracy i wysokości podstawy wymiaru.
- Renta chorobowa może przybrać różne formy, w tym rentę stałą, okresową i szkoleniową, a przyznawana jest na okresy czasowe, których przedłużenie wymaga ponownej opinii lekarskiej.
