Spis treści
W obliczu wyzwań, jakie niesie ze sobą macierzyństwo, przepisy prawa pracy w Polsce zapewniają kobietom w ciąży i młodym matkom szereg uprawnień mających na celu ich ochronę i wsparcie. Od zakazu zlecania im niektórych prac i obowiązku zapewnienia urlopu macierzyńskiego po niemożność wypowiedzenia umowy o pracę w okresie ciąży i macierzyństwa, polskie prawo stara się chronić prawa zawodowe i osobiste pracownic będących w ciąży.
W artykule poruszamy zagadnienia związane z powrotem do pracy po urlopie macierzyńskim, wskazując na wyzwania i rozwiązania, z jakimi mogą się zmierzyć młode matki, dążące do kontynuowania swojej kariery zawodowej.
Prawa kobiety w ciąży
Z punktu widzenia prawa pracy każda kobieta w ciąży ma szereg praw. Nie może ona wykonywać niektórych zadań służbowych, nie może również świadczyć pracy po godzinach. Przysługuje jej również urlop macierzyński, może też skorzystać z urlopu wychowawczego. Co więcej, pracodawca nie ma też dowolności w rozwiązaniu z nią umowy.
Zgodnie z kodeksem pracy umowa kobiety w ciąży musi ulec przedłużeniu do dnia porodu, a art. 177 § 1 mówi, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
- Urlop macierzyński: kobieta w ciąży ma prawo do 20 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego, z możliwością wykorzystania części tego urlopu przed przewidywaną datą porodu.
- Urlop rodzicielski: dodatkowo przysługuje jej urlop rodzicielski w wymiarze do 32 tygodni, który można wykorzystać bezpośrednio po urlopie macierzyńskim.
- Ochrona przed zwolnieniem: od momentu zajścia w ciążę aż do końca urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego, czy wychowawczego, kobieta zatrudniona na umowę o pracę jest chroniona przed zwolnieniem, chyba że występują wyjątkowe okoliczności, jak np. likwidacja pracodawcy.
- Zakaz pracy w godzinach nadliczbowych i nocnych: przyszła mama nie może być zatrudniona do pracy w godzinach nadliczbowych, nocnych ani delegowana poza stałe miejsce pracy.
- Przerwa na karmienie piersią: kobiety karmiące mają prawo do przerw w pracy na karmienie dziecka.
- Dni wolne na opiekę nad dzieckiem: pracownicy przysługują również dni wolne na opiekę nad dziećmi, co jest szczególnie ważne w przypadku nagłych sytuacji rodzinnych.
- Bezpłatny urlop opiekuńczy: pracownik ma prawo do skorzystania z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym (płatny wymiar tego urlopu wynosi 2 dni na rok).
- Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej: w pilnych sprawach rodzinnych pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym, zachowując przy tym prawo do połowy wynagrodzenia.
- Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim: po powrocie z urlopu macierzyńskiego pracownica powinna dostać to samo lub równorzędne stanowisko.
Powrót młodej mamy do kariery zawodowej
Zanim zakończy się urlop macierzyński, ważne jest, aby omówić z pracodawcą swoje potrzeby i oczekiwania. To dobry moment na rozmowę o możliwościach elastycznych godzin pracy, pracy zdalnej, czy też powrotu na część etatu. Takie negocjacje pomagają dostosować warunki pracy do nowych obowiązków rodzicielskich, a pracodawcy pozwolą przygotować się na powrót pracownicy.
Elektromechanik Pojazdów Samochodowych
SMART-HR
- Katowice
Automatyk
SMART-HR
- Kępno
Doradca ds. Obsługi Klientów - Ubezpieczenia i Finansowanie
SMART-HR
- Katowice
Kierownik budowy
SMART-HR
- Katowice
Operator maszyn piekarniczych - od 6200 zł/mies.
Dijo Baking Sp. z o.o.
- Wrocław
Warto rozważyć powrót do pracy w sposób stopniowy. Zaczynanie od częściowego etatu lub pracy na elastycznych godzinach może pomóc w łagodniejszym przejściu od pełnego skupienia na macierzyństwie do równowagi między życiem zawodowym a rodzinnym. Stopniowy powrót pozwala na dostosowanie się do nowego rytmu życia bez nadmiernego stresu.
Nie należy zapominać o tym, że jednym z kluczowych elementów jest zorganizowanie niezawodnej i zaufanej opieki nad dzieckiem na czas pracy. Może to być żłobek, niania, opieka dzienna lub wsparcie ze strony rodziny. Wiedząc, że dziecko jest w dobrych rękach, można skupić się na pracy.
Niezwykle ważne jest również dbanie o zdrowie i dobrostan samej mamy. Warto zadbać o odpowiednią ilość snu, zdrowe odżywianie i znalezienie czasu na relaks oraz aktywność fizyczną. To pomoże zachować energię i dobre samopoczucie, które są niezbędne w równoważeniu obowiązków zawodowych i rodzicielskich.
Warto utrzymywać kontakt z innymi rodzicami, którzy mogą podzielić się swoimi doświadczeniami i radami dotyczącymi powrotu do pracy. Możliwość wymiany doświadczeń i wzajemne wsparcie często okazują się bezcenne w takich sytuacjach.
Czy powrót do pracy jest konieczny?
Nad takim pytaniem powinny zastanowić się przede wszystkim te kobiety, których szefowie nie są zwolennikami polityki prorodzinnej czy nawet nie chcą negocjować warunków zatrudnienia. W takiej sytuacji praca na pełen etat, ewentualne nadgodziny czy przynoszenie nieukończonych zadań do domu może być olbrzymim problemem. Czasem warto chwilę odczekać lub po prostu poszukać nowej posady.
Jaka praca oprócz etatu?
Być może macierzyństwo sprawi, że mama zdecyduje się spędzać więcej czasu z dzieckiem, ale nie chce zrezygnować z rozwoju zawodowego. Na szczęście jest kilka możliwości. Należą do nich:
- Praca zdalna – daje matkom możliwość pracy z domu, co ułatwia opiekę nad dziećmi. Mogą to być stanowiska w dziedzinie marketingu, copywritingu programowania i inne.
- Freelancing – działalność na własny rachunek, czy to jako pisarka, projektantka, konsultantka czy inna specjalistka, pozwala na samodzielne zarządzanie czasem i projektami.
- Franczyza lub biznes domowy – prowadzenie własnego małego biznesu lub franczyzy może dać pełną kontrolę nad harmonogramem i równocześnie zapewnić dochód.
- Praca sezonowa lub tymczasowa – dla matek, które potrzebują bardziej elastycznego podejścia do pracy, praca sezonowa lub tymczasowa może być odpowiednią opcją.
- Edukacja i szkolenia – dla matek, które chcą zmienić ścieżkę kariery, inwestycja w dodatkową edukację i szkolenia może otworzyć nowe drzwi zawodowe, które lepiej pasują do ich stylu życia.
- Sprzedaż bezpośrednia lub marketing sieciowy – dla tych, którzy cenią sobie elastyczność i niezależność, sprzedaż bezpośrednia produktów lub marketing sieciowy może być atrakcyjną opcją.
Podsumowanie
W powrocie młodej mamy na rynek pracy po przerwie macierzyńskiej kryje się wiele wyzwań, lecz także możliwości. Polskie prawo pracy oferuje matkom wsparcie w postaci różnych uprawnień, takich jak urlop macierzyński, rodzicielski i wychowawczy, a także ochrona przed niesprawiedliwym zwolnieniem. Mimo to, powrót do pracy może być czasem trudnym procesem, wymagającym od matek adaptacji i znalezienia równowagi między życiem zawodowym a rodzinnym.
Przede wszystkim, istotne jest, aby młode mamy pamiętały o swoim prawie do negocjowania elastycznych warunków pracy, które mogą obejmować pracę zdalną, skrócone godziny pracy lub powrót na część etatu. Równie ważne jest zorganizowanie niezawodnej opieki nad dzieckiem na czas pracy, co pozwoli matce skupić się na obowiązkach zawodowych bez dodatkowego stresu.
Warto również pamiętać o znaczeniu wsparcia społecznego, zarówno w miejscu pracy, jak i poza nim. Kontakt z innymi rodzicami oraz wymiana doświadczeń i rad mogą okazać się bardzo pomocne. Wszystkie te aspekty razem składają się na bezbolesny powrót do kariery zawodowej, co w końcu może przynieść satysfakcję i poczucie spełnienia zarówno w życiu zawodowym, jak i rodzinnym.
Pamiętajmy, że każda sytuacja jest unikalna i wymaga indywidualnego podejścia, ale z odpowiednim wsparciem i planowaniem, powrót do pracy może okazać się owocnym i pozytywnym doświadczeniem.
To może Cię również zainteresować
