Urlop macierzyński

Powrót do pracy po macierzyńskim

19 marca 2020

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 8 głosów

8 głosów

13 komentarzy
Powrót do pracy po macierzyńskim
Urlop macierzyński to czas, kiedy matka (a czasem również ojciec) spędza każdą chwilę z nowonarodzonym lub adoptowanym dzieckiem, zapewniając mu odpowiednią dozę troski i opieki. Czasem jego przedłużeniem bywają urlop wypoczynkowy, urlop rodzicielski i urlop wychowawczy. Jeśli jednak rodzic się nie zdecyduje na ich wykorzystanie, czeka go powrót do pracy po macierzyńskim. Co warto wiedzieć w tej kwestii? Jakie są prawa pracownika i oświadczenie o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim? Podpowiadamy!

Warunki korzystania przez pracowników z urlopu macierzyńskiego regulują artykuły 176 - 189 Kodeksu pracy. To kwestie dotyczące nie tylko tego, komu przysługuje czy jaki jest jego wymiar, ale też odnośnie zagwarantowania pracownikowi powrotu do pracy po długotrwałej nieobecności z powodu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Dowiedz się więcej na ten temat!

Jak przygotować się do powrotu do pracy z urlopu macierzyńskiego?

Powrót do pracy z urlopu macierzyńskiego to nie lada wyzwanie. Odpowiednie przygotowanie sprawi jednak, że uporanie się z sytuacją będzie łatwiejsze. W pierwszej kolejności kobieta musi odpowiedzieć sobie przede wszystkim na pytanie, czy faktycznie chce wracać do pracy, czy może jednak zdecyduje się na urlop rodzicielski. Powinna dokładnie zaplanować kwestię opieki nad dzieckiem – czy będzie zajmował się nim partner, dziadkowie czy opiekunka? Czy w grę będzie wchodziła konieczność wydawania pieniędzy na zajmowanie się maluchem? Przed oficjalnym powrotem do pracy warto umówić się z szefem na spotkanie i porozmawiać o wspólnej wizji dalszej współpracy. Nie trzeba się przed nikim tłumaczyć i starać się za wszelką cenę być perfekcyjną. Ważna jest szczerość i komunikowanie jasno o swoich potrzebach, np. w sytuacjach, w których nie będzie się w stanie zagwarantować zrealizowania danej czynności. Warto zadbać o dobrą organizację, a w razie potrzeby przedyskutować z pracodawcą kwestię możliwości pracy zdalnej bądź hybrydowej. Należy też pamiętać o swoich prawach, np. tych dotyczących wynagrodzenia po powrocie z urlopu macierzyńskiego – musi ono być takie, jakie obowiązywałoby wtedy, gdyby przerwa w pracy spowodowana urlopem nie istniała. Ważna jest również kwestia powrotu z macierzyńskiego a likwidacji stanowiska pracyPracownica jest objęta ochroną, dlatego w przypadku likwidacji jej stanowiska, pracodawca ma obowiązek dopuszczenia jej do pracy na stanowisku równorzędnym bądź odpowiadającym jej kwalifikacjom.

Urlop macierzyński i powrót do pracy

Na urlop macierzyński pracownice przechodzą zwykle już przed porodem (mogą wówczas wykorzystać maksymalnie 6 tygodni z tego urlopu) i kontynuują go po urodzeniu dziecka. W przypadku jednego dziecka matce przysługuje łącznie 20 tygodni urlopu macierzyńskiego, przy czym może zrezygnować z jego części (po wykorzystaniu 14 tygodni) na rzecz pracującego ojca.

Szukasz pracy?

Pracownik / Pracownica magazynu sklepu - Wrocław (Bielany)

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 700-6 400 zł brutto / mc
  • Bielany Wrocławskie
Dodana

Automatyk – Programista PLC Siemens i Allen Bradley

OREX Rotomoulding machines

  • 6 000-9 000 zł brutto / mc
  • Chybie
Dodana

Pracownik / Pracownica magazynu sklepu - Wrocław (Krakowska)

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 700-6 400 zł brutto / mc
  • Wrocław
Dodana

Pracownik / Pracownica magazynu sklepu - Jelenia Góra

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 600-6 200 zł brutto / mc
  • Jelenia Góra
Dodana

Kasjer / Kasjerka - Wrocław (Bielany)

Leroy Merlin Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-5 300 zł brutto / mc
  • Bielany Wrocławskie
Dodana

Czy świeżo upieczona matka musi wykorzystać urlop macierzyński? Rzadko się nad tym zastanawiamy, bo zdecydowana większość kobiet przedkłada w tym okresie opiekę nad dzieckiem nad sprawy zawodowe. Jednak bywa i tak, że praca stanowi istotną część życia i związane z nią plany mają spore znaczenie dla zatrudnionej. Co, jeśli zależy nam na szybkim powrocie do pracy po porodzie? Zasadniczo według prawa nie można zrzec się urlopu macierzyńskiego, a jest to podyktowane tym, w jakim celu ów przysługuje: regeneracja psychiczna i fizyczna po porodzie, ochrona pracownicy przed presją zawodową, ochrona rodziny w kontekście społecznym.

Długość urlopu macierzyńskiego - infografika

Źródło: https://www.blogksiegowy.pl/urlop-rodzicielski-2017/

A zatem urlop macierzyński jest obowiązkowy – pracodawca musi go udzielić nawet, jeśli nie otrzymał o to wniosku –  a każda zatrudniona matka powinna go wykorzystać w minimalnym wymiarze 14 tygodni. Po tym okresie może wrócić do pracy, przekazać prawo do pozostałego urlopu ojcu dziecka, bądź kontynuować urlop i odbyć go w pełnym wymiarze. Oczywiście bez względu na to, jaką podejmie decyzję, po zakończeniu urlopu pracodawca musi mieć dla niej posadę, wynika to z przepisów Kodeksu pracy. Jak dokładnie w kwestii powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim funkcjonuje ochrona przed zwolnieniem?

Okres ochronny po macierzyńskim

Matka na urlopie macierzyńskim nie może być zwolniona, chyba że zajdą wyjątkowe okoliczności. Zgodnie z prawem pracy, wskazanie likwidacji stanowiska czy zaistniałych zmian organizacyjnych w firmie jako przyczyny zwolnienia może nie wystarczyć. Tym samym, kiedy kobieta skończy już swój urlop macierzyński, ma zagwarantowane prawo powrotu do pracy, a pracodawca zobowiązany jest dopełnić tego obowiązku.

Warto wiedzieć!
Według prawa pracy zatrudniona powracająca po urlopie macierzyńskim powinna mieć zapewnione co najmniej takie same warunki zatrudnienia, jakie miała przed okresem ochronnym.

Obowiązek dopuszczenia do pracy jest niepodważalny – pracodawca musi go dopełnić, w przeciwnym wypadku pracownica może wnieść pozew do sądu. Może się jednak zdarzyć sytuacja, że w firmie zajdą zmiany, w związku z którymi nie będzie możliwości zagwarantowania tego samego stanowiska pracy. Wówczas pracodawca zobowiązany jest do stworzenia miejsca pracy na stanowisku równorzędnym lub na innym, odpowiadającym kwalifikacjom pracownicy, za wynagrodzeniem identycznym, jakie otrzymywałaby, gdyby nie korzystała z urlopu macierzyńskiego.

Co ważne, gdy pracownica zostaje przyjęta po powrocie z urlopu macierzyńskiego na zgodnych z prawem warunkach, na tym się kończy jej ochrona pracy. Oznacza to, że teoretycznie pracodawca może zwolnić zatrudnioną matkę zaraz po jej ponownym rozpoczęciu pracy. Niestety to zjawisko nadal jest częste, omawiamy to szerzej w dalszej części artykułu.

Wartą uwagi praktyką jest także obniżenie wymiaru etatu. Po powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim ochrona przed zwolnieniem ponownie może zacząć funkcjonować. W tej sytuacji pracownica uprawniona do urlopu wychowawczego (sprawująca opiekę nad dzieckiem do 5 lat oraz legitymująca się przynajmniej 6-miesięcznym stażem pracy) może złożyć do pracodawcy wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy maksymalnie do ½ wymiaru etatu. Dzięki temu zyska dodatkową ochronę przed zwolnieniem lub rozwiązaniem ochrony na maksymalnie 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Matki w pracy - prawa w państwach UE infografika

Prównanie wymiarów płatnego urlopu macierzyńskiego w państwach UE. Źródło: https://babygo.pl/atrakcje-krakow/urlop-macierzynski-w-polsce-jednym-z-najdluzszych-w-ue

Należy pamiętać, że wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy musi zostać złożony do pracodawcy na dwa tygodnie przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze i nie może zostać przez niego odrzucony. Dotyczy to również ojca wychowującego dziecko, który po urlopie macierzyńskim (tzw. tacierzyńskim) może obniżyć swój etat i zyskać dodatkową ochronę na okres 12 miesięcy.

Istotne jest jednak, że osoby, które przed rozpoczęciem urlopu macierzyńskiego były zatrudnione w wymiarze ½ etatu, nie mają już możliwości redukcji etatu, a zatem tracą możliwość zyskania ochrony. Utracą także tę możliwość wówczas, gdy pracodawca uprzedzi rodzica i przed złożeniem wniosku wręczy mu wypowiedzenie zmieniające, obniżając wymiar czasu pracy do ½ pełnego wymiaru.

Powrót do pracy po urlopie macierzyńskim a wypowiedzenie

Zwolnienia po powrocie z urlopu macierzyńskiego nadal stanowią jedno z najbardziej emocjonujących i kontrowersyjnych zagadnień na polskim rynku pracy. Skąd te wątpliwości, skoro Kodeks pracy jasno stanowi, iż kobieta w ciąży, a także w trakcie urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego jest chroniona przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę?

Okazuje się bowiem, że w przypadku powrotu do pracy po urlopie macierzyńskim ochrona przed zwolnieniem traci swoją moc. Pracodawca może złożyć pracownicy wypowiedzenie, jednak musi mieć ku temu solidne podstawy. W przeciwnym razie jego działanie mogłoby zostać podważone i uznane przez sąd jako przejaw dyskryminacji.

Wypowiedzenie po powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego
Kiedy kobieta, która otrzyma wypowiedzenie, zdecyduje się wnieść pozew do sądu pracy, to po stronie pracodawcy będzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że wypowiedzenie było zasadne i nie miało związku z jej prawem do skorzystania z uprawnień rodzicielskich związanych z macierzyństwem.

Powyższe dotyczy w szczególności umów na czas nieokreślony, gdzie pracodawca winien jest wskazać konkretną przyczynę rozwiązania umowy. O tę może być trudno, kiedy kobieta wraca po długiej nieobecności – chyba, że naruszy poważnie obowiązki służbowe i np. nie stawi się w pracy bez powiadomienia przełożonego czy przedłożenia L4.

Oświadczenie o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim wzór

W związku z tym, że wiele kobiet decyduje się na skrócenie urlopu macierzyńskiego albo jego wydłużenie poprzez skorzystanie z urlopu rodzicielskiego, wypoczynkowego lub wychowawczego, oświadczenie o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim jest niezwykle istotne. Za sprawą takiego dokumentu możemy poinformować pracodawcę o swoich planach powrotu do firmy, dzięki czemu ten będzie miał możliwość zorganizowania pracy w zespołach bądź stworzenia stanowiska dla pracownicy, jeśli jej dotychczasowe zostało zlikwidowane.

Jak więc powinien wyglądać wzór oświadczenia o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim? Jego treść przypomina wszelkie inne dokumenty, podania i wnioski, ale zawiera też dodatkowe informacje. Oto, jakie elementy powinny znaleźć się w takim piśmie:

  • Data i miejscowość sporządzenia dokumentu
  • Dane pracownika
  • Dane pracodawcy
  • Nagłówek „Oświadczenie o powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim”
  • Formułkę: „Niniejszym deklaruję powrót do pracy po urlopie macierzyńskim, od dnia … na stanowisko …, ze względu na to:

Opcja 1: „iż wykorzystałam cały przysługujący mi urlop macierzyński i nie zamierzam korzystać z urlopu rodzicielskiego ani wychowawczego.”

Opcja 2: „iż część urlopu macierzyńskiego w wymiarze … przekazałam ojcu dziecka i nie zamierzam korzystać z jego kontynuacji ani również nie zamierzam korzystać z urlopu rodzicielskiego czy wychowawczego.”

  • Odręczny podpis.

Podsumowując, powrót do pracy po macierzyńskim jest prawem każdej kobiety, która zatrudniona była na podstawie umowy o pracę. Warto też pamiętać, że istnieje możliwość wydłużenia okresu ochrony po powrocie do pracy z macierzyńskiego, poprzez zmniejszenie wymiaru czasu pracy, co dotyczy zarówno matki, jak i ojca dziecka. Dobrze jest znać swoje przywileje pracownicze i z nich korzystać, kiedy zaistnieje taka okoliczność.

To może Cię również zainteresować

Wniosek o urlop macierzyński

Najczęściej zadawane pytania

Ile trwa urlop macierzyński?

Pracownicy przysługuje łącznie od 20 do 37 tygodni uropu macierzyńskiego w zależności od liczby dzieci narodzonych przy porodzie i ich stanu zdrowia. Matka musi wykorzystać min. 14 tygodni z tego urlopu, a pozostałej części może się zrzec na rzecz pracującego ojca dziecka.

Na czym polega ochrona pracy na urlopie macierzyńskim?

W trakcie urlopu macierzyńskiego oraz wychowawczego pracownica jest objęta ochroną zatrudnienia - pracodawca ma obowiązek przyjęcia jej do pracy po urlopie. Jeśli zmiany w firmie nie pozwalają na przydzielenie tego samego stanowiska, pracodawca musi jej zapewnić inne, przy czym warunki wynagrodzenia nie mogą być gorsze niż na stanowisku, które pracownica obejmowała przed porodem.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma prawie 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

13 komentarzy

Kamila Nolka

Kamila Nolka

Jako pracodawca jest mi trudno patrzeć na ten artykuł z obiektywnym punktu widzenia. Oczywiście chcę, aby moje pracownice były zadowolone i chronione przez ustawy, ale równocześnie muszę dbać o to, aby firma funkcjonowała prawidłowo. Dlatego, gdy zajdą zmiany, które wymagają zwolnień, muszę szukać równowagi między interesami pracowników a interesami firmy.
Sluchtern

Sluchtern

Artykuł pokazuje, że prawa matki na rynku pracy są zabezpieczone i chronione przez kodeks pracy. Cieszę się, że jako osoba poszukująca pracy mogę zdobyć wiedzę na temat swoich praw po powrocie z urlopu macierzyńskiego. Dzięki temu będę teraz przygotowany na ewentualne zmiany w organizacji pracy, które mogą wpłynąć na moją sytuację zawodową.
Włodek

Włodek

Jako osoba bezrobotna z pewnością pomyślałabym w pierwszej kolejności o przerwie w pracy na opiekę nad dzieckiem i wykorzystaniu przysługującego mi urlopu macierzyńskiego. Dzięki artykułowi dowiedziałam się, że po jego wykorzystaniu można oddać pozostałą część ojcu dziecka. To ciekawa opcja i na pewno warto z nią się zapoznać.
Marian

Marian

Jako świeżo upieczona matka właśnie wróciłam do pracy po urlopie macierzyńskim i muszę przyznać, że powrót ten był dla mnie bardzo trudny. Mój pracodawca wykazał się niewielką empatią i oczekiwał ode mnie pełnej wydajności od pierwszego dnia. Art. słusznie zauważa, że praca stanowi dla wielu kobiet ważną część ich życia, ale czasami trzeba zdecydować się na dłuższy odpoczynek i skupić się na opiece nad dzieckiem.
skinskin222

skinskin222

Zawsze trzeba wrócić o chyba, że się wygra w lotto i wtedy nie trzeba wracać. Tym niemniej wielu ludziom taka porada się przyda.
Danusia

Danusia

Zawsze był w normalnych warunkach okres ochronny.cKobieta idąca na zwolnienie w związku z ciążą ma zapewniony powrót do pracy na etat i nie można jej zwolnić. tak było i jest zawsze.
Aurelia

Aurelia

Dobrze zorganizować to wszystko korzystnie i mieć swoje prawa. Np. Matka może pracować godzinę krócej ze względu na karmienie dziecka.
Gabriel

Gabriel

Bardzo dużo jest w tym zakresie możliwości. Trzeba tylko znać przepisy by wiedzieć jak najkorzystniej zrealizować to wszystko. W końcu to jest ważna rzecz dla całej rodziny/.
pracownica

pracownica

U mnie w pracy wróciły 3 pracownice po urlopie macierzyńskim. Szef kombinował gdzie je dać- do jakiego działu, ale zgodnie z przepisami musiał je zatrudnić.
Kania

Kania

Jeśli kobieta otrzymała zasiłek dla bezrobotnych przed porodem lub spełniła warunki do tego, jest również uprawniona do zasiłku dziennego. Wszystko trzeba poznać.
Matka

Matka

Twój pracodawca powinien potwierdzić datę zakończenia urlopu macierzyńskiego. Jeśli nie, warto poprosić o to, aby mieć pewność, że oboje macie tę samą datę.
Feliks

Feliks

Matka, która przebywała na urlopie macierzyńskim, może skorzystać z urlopu, aby zaopiekować się dzieckiem natychmiast po zakończeniu zwolnienia lekarskiego, ponieważ nie można jednocześnie przebywać na zwolnieniu lekarskim i na urlopie.
Mariola

Mariola

U nas w firmie wiele dziewczyn idzie na macierzyński i wraca po nim do pracy. Jest to normalna sytuacja, że nie ma istotnego problemu z takimi normalnymi sytuacjami.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.