Spis treści
Złożenie pozwu do sądu pracy - walcz o swoje prawa
Życie społeczne, także życie zawodowe, w tym relacje pracownika z pracodawcą, bywają konfliktowe. To normalne sprawy, ale istnieje też normalny środek ich załatwiania, którym jest sąd pracy i pozew do sądu pracy złożony przez poszkodowanego pracownika. Powodów do składania pozwu do sądu pracy może być bardzo wiele, ale wszystkie sprowadzają się do jednego mianownika: ktoś pogwałcił obowiązujące prawo pracy, zatem poszkodowany może odwołać się w drodze prawnej do wyrównania szkód lub zadośćuczynienia. Składamy pozew do sądu pracy o wypłatę zaległego wynagrodzenia, także wtedy, gdy nie otrzymujemy należnej nam wypłaty odprawy, gdy ubiegamy się o słuszne odszkodowanie, gdy dotknie nas dyskryminacja w zakładzie pracy, itd. Za każdym razem, gdy prawo jest łamane, działają procedury sprawiedliwości, na które możemy się powołać, aby dojść swoich racji.
Nie możemy powiedzieć, że sądy pracy mają specjalnie wiele spraw, bowiem prawo pracy zwykle jest przestrzegane, tzn. zapisy umowy o pracę są zwykle respektowane przez wszystkie strony, jednakże gdy jako pracownicy czujemy się pokrzywdzeni przez swojego pracodawcę, zawsze możemy skorzystać z sądu pracy i napisać pozew. Widzimy więc, że będąc pracownikami nie jesteśmy skazani na pracę niewolniczą, która narusza nasze prawa, nie musimy zgadzać się na naruszanie zasad, nie musimy poddawać się presji, a jeśli uznamy, że nasze prawa pracownicze zostały złamane, wtedy czymś naturalnym jest złożenie pozwu do sądu pracy. Zachęcamy do korzystania z tej ścieżki, jeśli zajdzie taka konieczność.
Jak napisać pozew do sądu pracy - jakie elementy powinien zawierać?
Pozew do sądu pracy jest rodzajem pisma procesowego i tym stwierdzeniem powinniśmy się kierować w jego sporządzaniu - piszemy taki pozew na ogólnych zasadach formułowania pisma procesowego. Formalne sprawy dotyczące tego jak napisać pozew do sądu pracy, sprowadzają się do podania nazw załączników, złożeniu podpisów (także naszych pełnomocników), podaniu imienia, nazwiska, nazwy sądu, dołączeniu dowodów. Napisanie dobrego pozwu do sądu pracy wymaga również przedstawienia faktów dotyczących sprawy, sformułowanie żądania, jakie wnosimy do sądu, przedstawienie świadków lub powołanych biegłych sądowych. Ten gatunek wypowiedzi pisemnej, jakim jest pozew do sądu pracy, rządzi się konkretnością komunikatu, unikaniem ozdobników, używaniem stylu jasnego i klarownego, który najlepiej przedstawi istotę wnoszonej sprawy. Jeżeli wybieramy naszego reprezentanta, wtedy ten pełnomocnik składa podpis (tak zresztą dzieje się najczęściej - korzystamy z biur i kancelarii prawnych przy składaniu pozwów do sądu pracy, zatem kwestia tego jak napisać pozew zwykle leży w gestii specjalistów). Warto zadbać o stronę formalną pozwu, gdyż tzw. braki formalne przeciągną sprawę jako wymagające uzupełnienia.
Gdzie i jak złożyć pozew do sądu pracy?
Gdzie złożyć pozew do sądu pracy? Mamy dwie możliwości. Pierwsza, najczęstsza, to złożenie pozwu do sądu pracy, pod który podlega terytorialnie siedziba firmy, z którą się sądzimy. Inna droga to dostarczenie pozwu do sądu pracy obejmującego miejsce wykonywania pracy przez nas (jeśli siedziba mieści się w innym miejscu). Pozew dostarczamy drogą oficjalną (nie możemy złożyć pozwu do sądu pracy online), czym zwykle zajmuje się nasz prawnik.
Czy złożenie pozwu do sądu pracy wiąże się z opłatami?
To zależy - jest jeden warunek, aby nie wnosić żadnych opłat za pozew do sądu pracy: wartość sporu nie może być wyższa niż 50 tys. złotych. Jeśli jednak ten próg zostaje przekroczony, np. ubiegamy się o wypłatę odprawy wyższej niż ta kwota lub zaległe nam wynagrodzenie, którego pracodawca nie chce wypłacić jest wyższe niż ta kwota (analogicznie w pozostałych przypadkach, tzn. przedmiotach sporu) - wtedy na nasz pozew do sądu pracy zostanie nałożona opłata w wysokości 5% wartości przedmiotu sporu. Jeśli nie przekraczamy z naszym żądaniem sądowym do pracodawcy kwoty 50 tys. złotych, wtedy wnosimy pozew do sądu pracy bez dodatkowych opłat. Owe 5% pobieranej opłaty za sprawy przekraczające wartością pieniężną 50 tys. złotych, fachowo nazywa się opłatą stosunkową, która znajduje uzasadnienie w Ustawie o Kosztach Sądowych.
Jakie są terminy dochodzenia roszczeń w przypadku konfliktu pracownika z pracodawcą?
O następujących podstawowych terminach ustawowych związanych z pozwem do sądu pracy należy wiedzieć. Po trzech latach wygasają roszczenia dotyczące stosunku pracy. Ponadto mamy co najwyżej 21 dni na złożenie pozwu, jeśli odwołujemy się w sprawie wypowiedzenia umowy o pracę lub w sprawach wynagrodzenia. Terminy te zaczynają swój bieg o momentu dostarczenia nam przez pracodawcę pisemnego powiadomienia, bez względu na to, czy je przyjmiemy. Wyjątki stanowią okoliczności, gdy składający pozew przebywał w szpitalu lub nie mógł złożyć pozwu z przyczyn od siebie niezależnych. Inną zupełnie już sprawą jest osławiona przewlekłość postępowań…
Złożenie pozwu do sądu pracy jest najlepszym rozwiązaniem, gdy przysługujące nam prawa pracownika zostają naruszone.
Każdy, kto kiedykolwiek zakładał sprawę w sądzie doskonale wie, że napisanie pozwu i przygotowanie linii działania wymaga nie tylko poświęcenia czasu, lecz także znajomości procedur. W postępowaniu sądowym każda strona ma możliwość skorzystania z pomocy pełnomocnika. Co może zrobić pracownik, którego z uwagi na utratę źródła dochodu, nie stać na wynajęcie profesjonalisty? Okazuje się, że i w sprawach pracowniczych – w niektórych sytuacjach – można liczyć na adwokata z urzędu. Aby jednak sąd takiego przyznał, niezbędne będzie złożenie stosownego wniosku o ustanowienie adwokata.
Oświadczenie strony procesu
Jednym z wymogów formalnych, by pracownik mógł skorzystać nieodpłatnie z pomocy specjalisty z zakresu prawa pracy, jest złożenie oświadczenia. Wynikać z niego jednak musi, że strona nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata z własnej kieszeni bez uszczerbku dla swojego utrzymania. W związku z powyższym konieczne jest przedstawienie swojej sytuacji materialnej. Najprościej dokonać tego wykorzystując oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Stosowny wzór (tworzony na podstawie załącznika do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 kwietnia 2010 roku w sprawie określania wzoru oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania osoby fizycznej ubiegającej się o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego) znaleźć można w każdym sądzie.
Kiedy pracownik może liczyć na wsparcie?
Choć sytuacja materialna pracownika dochodzącego swoich roszczeń przed sądem ma znaczenie, nie tylko ona decyduje o tym, czy sąd przychyli się do złożonego wniosku. W praktyce bowiem wiele zależy od rodzaju sprawy. To sąd rozstrzyga, czy jest ona na tyle skomplikowana, że będzie potrzebna profesjonalna pomoc. Przy podejmowaniu decyzji sąd może również wziąć pod uwagę dotychczasowe zachowanie strony, np. jej nieznajomość prawa czy fakt, że nie radzi ona sobie ze sporządzaniem pism procesowych. To, czy pracownik będzie mógł liczyć na merytoryczne wsparcie zależy zatem od wielu czynników.
Poza adwokatem warto pamiętać o innej możliwości. Pracownik nie zawsze musi działać samodzielnie. W przypadku, gdy w zakładzie pracy doszło do nadużyć i te zostały odkryte przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy, to właśnie inspektor może wytoczyć postępowanie. Dotyczy to spraw m.in. o ustalenie stosunku pracy. W takim przypadku wystarczy pisemne oświadczenie pracownika.
Ustanowienie pełnomocnictwa
W niektórych przypadkach może okazać się, że pracownik nie będzie mógł samodzielnie uczestniczyć w rozprawach, np. z uwagi na wyjazd czy chorobę. W takim przypadku może on zdecydować się na pełnomocnika, który będzie reprezentował jego interesy w sądzie pracy. Krąg osób, które mogą pełnić taką rolę znaleźć można w Kodeksie cywilnym. W przypadku, gdy rozprawa dotyczy spraw pracowniczych, przed sądem pracownika może reprezentować np. inny współuczestnik sporu (osoba wnosząca pozew w tej samej sprawie) lub najbliżsi – rodzice, rodzeństwo czy dzieci. Pełnomocnikiem może zostać również przedstawiciel związku zawodowego.
W przypadku ustanowienia pełnomocnictwa nie można zapomnieć o konieczności złożenia przez zainteresowaną stronę oświadczenia woli. Pełnomocnictwo nie musi być składane np. w formie aktu notarialnego – wystarczy udzielenie go w zwykłej formie pisemnej. Dobrze też wiedzieć, że ustanowienie pełnomocnika w sprawie z zakresu prawa pracy nie podlega opłacie skarbowej.
- Sądy pracy są rzadko rozpatrują sprawy związane z pracą, ale pracownicy mają możliwość skorzystania z pozwu do sądu pracy, gdy ich prawa zostały naruszone przez pracodawcę.
- Aby napisać dobry pozew do sądu pracy, należy przedstawić fakty, sformułować żądania i wymienić świadków lub biegłych sądowych. Ważne jest również zadbanie o stronę formalną pozwu, aby zapobiec brakom formalnym i opóźnieniom w postępowaniu.
- Pozew do sądu pracy należy złożyć na sąd, który podlega terytorialnie siedzibie firmy, z którą wchodzimy w spór lub do sądu pracy w miejscu, w którym wykonywana jest praca. Nałożone opłaty za pozew zależą od wartości sporu, a terminy dochodzenia roszczeń zależą od ustawowych przepisów.
- Mimo, że sądy pracy rzadko rozpatrują sprawy związane z pracą, to złożenie pozwu do sądu pracy jest najlepszym rozwiązaniem, gdy prawa pracownika zostały naruszone.