Spis treści
Niegdyś studenci decydowali się na pierwszą pracę dopiero po obronie pracy magisterskiej. Obecnie ich podejście zmieniło się w kwestii zatrudnienia i wielu z nich poszukuje pierwszej pracy już w trakcie studiów. Pracodawcy, którzy zatrudniają studentów, zazwyczaj oferują im jedną z dwóch możliwości – zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie.
Zatrudnienie studenta na umowę o pracę
Umowa o pracę to, z punktu widzenia pracownika, najkorzystniejsza z form zatrudnienia. W przypadku takiej umowy to pracodawca opłaca za pracownika wszystkie składki ZUS oraz odprowadza podatek. Inne formy zatrudnienia tego nie gwarantują. Student zaoczny z powodzeniem może pogodzić pełny wymiar godzin pracy w tygodniu ze studiami w weekendy. Natomiast w przypadku studentów dziennych, wciąż można zdecydować się na umowę o pracę, ale najczęściej w niepełnym wymiarze godzin (np. na pół etatu).
Student zatrudniony na umowę o pracę podlega przepisom kodeksu pracy.
W związku z tym, przysługuje mu przynajmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, a pracodawca jest zobowiązany do uiszczania skladek za ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, Fundusz Pracy oraz Fundusz Świadczeń Pracowniczych.
Zgodnie z kodeksem pracy, zatrudnienie studenta na umowę o pracę zapewnia mu prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego (20 lub 26 dni wolnych). Ponadto, przysługuje mu także prawo do urlopu wychowawczego oraz macierzyńskiego, a w razie wypadku – otrzyma stosowne świadczenia. Chroniony jest także przed natychmiastowym zwolnieniem, ponieważ okres wypowiedzenia w przypadku pracy etatowej wynosi zazwyczaj od 1 do 3 miesięcy.
Czasem jednak zatrudnienie studenta na umowę o pracę okazuje się nieatrakcyjne dla obu stron. Student do ukończenia 26 roku życia, ma opłacane składki zdrowotne przez rodziców lub uczelnię. Z tego względu nie musi być on nimi dodatkowo obciążany przy podejmowaniu zatrudnienia, co stanowi zysk dla pracodawcy i dla samego pracownika. Ten pierwszy ma niższe koszty utrzymania zatrudnionego, drugi z kolei nie ma potrącanych składek więc może liczyć na wyższe wynagrodzenie netto. W takich sytuacjach często dochodzi do zatrudnienia studenta na umowę zlecenie. Jak to przebiega? Wyjaśniamy.
Zatrudnienie studenta na umowę zlecenie
Zatrudnienie studenta na umowę zlecenie cieszy się bardzo dużą popularnością wśród pracodawców. Taka forma zatrudnienia wiąże się bowiem z obniżeniem kosztów dla zatrudniającego. W przypadku uczących się osób, które nie skończyły 26 lat, pracodawca nie musi odprowadzać składek ZUS. Po ukończeniu tego wieku, mimo statusu studenta, osoba ta musi być obowiązkowo objęta ubezpieczeniem na ogólnych zasadach.
Brak konieczności opłacania ubezpieczenia ZUS nie występuje w sytuacji, kiedy student zatrudniony w oparciu na umowę zlecenie jest jednocześnie zatrudniony także na umowę o pracę u tego samego pracodawcy. Wówczas zatrudniający musi odprowadzać za niego wszelkie, obowiązkowe składki.
Inaczej wygląda sytuacja, w której student na umowie zlecenie jest zatrudniony na umowę o pracę u innego przedsiębiorcy. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje zwolnienie z opłacania składek ZUS z tytułu posiadania statusu studenta.
Zgodnie z nowelizacją przepisów, od 2016 roku osoby pracujące na umowę zlecenie, które nie osiągają minimalnego wynagrodzenia, również muszą być oskładkowane. Niemniej zasada nie obowiązuje w przypadku studentów. Dlatego też student może otrzymywać wynagrodzenie za wykonane zlecenie w kwocie niezależnej od minimalnego wynagrodzenia.
- ochrony przed wypowiedzeniem umowy,
- wypłacania wynagrodzenia za okres choroby,
- prawa do urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego i wychowawczego.,
Zatrudnienie studenta z Ukrainy
Zatrudnienie studenta z Ukrainy, Bialorusi, Mołdawii czy Armenii nie wymaga posiadania przez kandydata pozwolenia na pracę. Studenci z wymienionych krajów nie są zwolnieni wyłącznie z obowiązku posiadania wizy. Podobnie jak w przypadku polskich studentów, pracodawca zatrudniając zleceniobiorcę z Ukrainy, który posiada status studenta, nie musi opłacać skladek ZUS. Jedynym warunkiem jest brak ukończenia 26. roku życia. Od momentu utracenia statusu studenta lub ukończenia 26 lat przez zleceniobiorcę, zatrudniający powinien zacząć uiszczać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Jak wygląda kwestia opodatkowania umowy podczas zatrudnienia studenta z Ukrainy? Zależy to od jego zadeklarowanego miejsca zamieszkania. Jeżeli student wskazał, że jego miejsce zamieszkania znajduje się w rodzimym kraju, wówczas podatek ryczałtowy wynosi 20% i musi być przekazywany do urzędu skarbowego w miejscu siedziby lub w miejscu zamieszkania płatnika. Student może także przedstawić certyfikat rezydencji, który niweluje konieczność pobierania zaliczek na podatek dochodowy.
Korzyści z zatrudnienia studenta
Rozpoczęcie pierwszej pracy jeszcze w trakcie kształcenia się, daje studentowi możliwość utrzymania się, ale także zdobycia cennego doświadczenia. Wiele korzyści z zatrudnienia studenta może zauważyć także pracodawca. Niewątpliwymi zaletami są:
- Mniejsze koszty zatrudnienia;
To jedna z najważniejszych korzyści z zatrudnienia studenta przez pracodawcę. W przypadku umowy zlecenia, zatrudniający nie musi odprowadzać składek ZUS, co pozwala na dużą oszczędność. Co więcej, pracodawca nie musi także płacić za czas urlopu czy choroby.
- Cechy ludzi młodych;
Studenci to osoby otwarte na nowe rozwiązania i kreatywne, co sprawia, że mogą wnieść wiele do przedsiębiorstwa. Co więcej, zazwyczaj doskonale znają nowe technologie, dzięki czemu mogą sprawnie obsługiwać media społecznościowe oraz wykorzystywać różnego rodzaju programy komputerowe i aplikacje. To z pewnością bardzo ważne umiejętności, często niezbędne dla przyszłych pracodawców.
- Dostosowywanie kształcenia pracownika do własnych potrzeb;
Brak doświadczenia na poprzednich stanowiskach może mieć swoje plusy dla zatrudniającego. Pracodawca, zatrudniający jeszcze nieukształtowanego pracownika, może być pewien, że nie będzie on posiadał negatywnych nawyków z poprzednich stanowisk. Dlatego też zatrudniający może nauczyć studenta własnych schematów oraz sposobów pracy i obsługiwania narzędzi, a tym samym dostosować kwalifikowanie pracownika wedle własnych oczekiwań.
Zatrudnianie studentów i absolwentów - kiedy warto?
Wakacje to czas, w którym kandydaci do pracy wyrastają jak grzyby po deszczu. Uczniowie i studenci mogą wtedy "dorobić", a absolwenci znaleźć pierwszą poważną pracę . Jest to dobry okres na nawiązanie efektywnej współpracy. Energia i chęci młodych ludzi, a zarazem optymalizacja kosztów w firmie to doskonałe połączenie.
Entuzjazm i zapał młodych ludzi to tylko jedna z korzyści wynikających zatrudnienia młodych ludzi. Pracodawca przede wszystkim ma możliwość skorzystania z odpowiadającej mu formy współpracy. A tutaj pojawia się cały wachlarz możliwości. Umowa zlecenie, o dzieło, praktyka absolwencka, staż i umowa o pracę. Warto wiedzieć, jakie korzyści wynikają z zawarcia takich umów z uczniami, studentami i absolwentami.
Umowa zlecenie formą zatrudnienia studenta - kiedy warto?
Zawarcie tej umowy ze studentami (w wieku do 26 lat), uczniami szkół ponadpodstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych gwarantuje zwolnienie ze składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.
A kto według ZUS-u do 31 sierpnia utrzymuje status ucznia?
Osoba, która ukończyła szkołę i nie podjęła kontynuacji nauki.
Absolwent szkoły ponadgimnazjalnej, rozpoczynający studia. Jeśli kandydat o pracę przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na uczelnię, jego status ucznia zostanie przedłużony do końca września.
Osoba kontynuująca naukę w danej szkole lub rozpoczynająca naukę w następnej, gdzie nauka rozpoczyna się 1 września.
Dla tych osób pracodawca płaci wyłącznie podatek dochodowy:
Od wynagrodzenia do 200 zł odprowadzany jest zryczałtowany 17% podatek dochodowy PIT-8AR. Podstawy do opodatkowania nie pomniejsza się o koszty uzyskania przychodów. Nie jest konieczne też przesyłanie zleceniobiorcy PIT-11.
Umowa z wynagrodzeniem brutto powyżej 200 zł wiąże się ze standardowymi kosztami uzyskania przychodów. Dla przykładu przy wynagrodzeniu 250 zł brutto, po potrąceniu 20% kosztów uzyskania przychodów, zaliczka na podatek wynosić będzie 36 zł.
Umowa o praktykę absolwencką
Tą formą współpracy można nawiązać z osobą, która ukończyła przynajmniej gimnazjum i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30. roku życia. Pisemna umowa zawierana między pracodawcą i praktykantem nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. z 2009, nr 127, poz. 1052) mówi, że wynagrodzenie maksymalne z tytułu tej umowy nie może przekraczać dwukrotności wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. W pierwszej połowie 2023 r. będzie to kwota 6980 zł brutto. Ustawa ta dopuszcza też praktyki nieodpłatne.
Sporą korzyścią, wynikającą z tej umowy jest fakt, że nie jest obciążona składkami ZUS. Odprowadzić należy tylko zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 12% od wynagrodzenia brutto. W czasie nie przekraczalnym 28 lutego następnego roku praktykant musi otrzymać od nas informację PIT-11.
Praktykant po zakończeniu współpracy może zwrócić się do pracodawcy z prośba o zaświadczenie. Powinno ono zawierać opis umiejętności nabytych w czasie praktyk oraz obowiązków, jakie pełnił.
Staż absolwencki
Osoby, które zakończyły naukę na poszczególnych szczeblach edukacji mogą zdecydować się też na odbycie stażu absolwenckiego finansowanego z urzędu pracy. Pracodawca, który chce zatrudnić absolwenta na takich zasadach musi udać się do przyporządkowanemu miejscu prowadzenia działalności urzędu pracy. Tam powinien złożyć wniosek zawierający informacje o długości stażu (3-12 miesięcy), wymaganiach zdrowotnych, niezbędnych kwalifikacjach kandydata, a także zadaniach jakie stażysta będzie pełnił. Z tego typu współpracy może skorzystać:
Osoba bezrobotna przed 25 rokiem życia.
Absolwent uczelni wyższej, przed 27 rokiem życia, w czasie 12 miesięcy po otrzymaniu dokumentu ukończenia studiów.
Jeśli urząd pozytywnie rozpatrzy naszą prośbę możemy przyjąć do pracy osobę bez płacenia składek i pensji (zrobi to za nas urząd pracy).
- szkolenie BHP
- odzież, obuwie robocze itd.
- warunki pracy zgodne z zasadami bezpieczeństwa i higieny
- określony czas pracy - nie więcej niż 8h dziennie i 40h tygodniowo
- 2 dni urlopu w każdym pełnym miesiącu odbywania stażu
- opinia wydana w czasie do 7 dni po zakończeniu stażu.
Poprzez przyjęcie stażysty bądź absolwenta pracodawca może dużo zyskać: Obniż koszty zatrudnienia - przyjmij stażystę lub absolwenta.
Umowa o pracę dla studenta oskładkowana kiedy warto?
Jeśli zatrudniamy osobę, która do tej pory nie pracowała,nie podlegała też ubezpieczeniu społecznemu w pierwszym roku możemy wypłać jej pensję mniejszą niż wynagrodzenie minimalne. Konkretnie w wysokości 80% tej kwoty. Automatycznie obniża to składki ZUS i zaliczkę na podatek dochodowy. Wynagrodzenie osoby zatrudnionej na część etatu jest oczywiście odpowiednie mniejsze. Osoba zatrudniona na tych zasadach prawo do urlopu wypoczynkowego nabywa z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 należnego urlopu.
Jak widać opłaca się zatrudniać uczniów, studentów i absolwentów. Wraz z zapałem, świeżą wiedzą i nowym spojrzeniem na naszą działalność, w pakiecie otrzymujemy niższe koszty. Możemy zaoszczędzić choćby na składkach ZUS, a to już spory profit. W zamian zaś możemy zaoferować wiedzę praktyczną, doświadczenie zawodowe i jakże cenne w dzisiejszych czasach referencje.
Opracowane na podstawie tekstu ze strony www.bielsko.biala.pl przygotowanego przez: Martę Czajowska-Wawak Kancelaria Księgowo-Podatkowa "MERITUM" S.C. www.meritumsc.pl
Podsumowując, zatrudnienie studenta to nie tylko korzyść dla niego, ale także dla pracodawcy. W przypadku zatrudnienia na umowę zlecenie nie trzeba opłacać składek ZUS, dlatego koszty utrzymania takiego pracownika są znacznie niższe. Ponadto, wzbogacenie swojej kadry pracowniczej o młode, kreatywne osoby, które wniosą nowe spojrzenie oraz umiejętności w zakresie nowych technologii, zawsze korzystnie wpływa na rozwój przedsiębiorstwa.
To może Cię również zainteresować