Urząd Pracy, ZUS, PIP i Urząd Skarbowy

Zatrudnienie "na czarno" a szukanie pracy

28 lutego 2020

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 4 głosy

4 głosy

8 komentarzy
Zatrudnienie "na czarno" a szukanie pracy
Trudna sytuacja na rynku pracy sprawia, że wiele osób decyduje się na pracę bez umowy. Tak zwana „praca na czarno” jest też problemem wówczas, gdy pracownik stara się zmienić posadę na lepszą. Jak rozmawiać z pracodawcami o doświadczeniu wyniesionym z nieudokumentowanej pracy?

Praca na czarno w Polsce

Szacuje się, że w Polsce bez umowy może pracować nawet milion osób. Badania GUS z ostatnich lat wykazały 700-800 tys. zatrudnień nierejestrowanych rocznie. Zwłaszcza młodzi ludzie często decydują się na taką pracę – szczególnie gdy zapewnia ona dobre zarobki bez kwalifikacji i doświadczenia, brak formalnej dokumentacji schodzi na dalszy plan.

Właśnie te osoby mają największy problem później, gdy szukają legalnej pracy. Tzw. „czarne dziury” w CV, czyli nieudokumentowane okresy zatrudnienia, mogą być poważną przeszkodą w zawodowym spełnieniu. Większość pracodawców nie tylko poszukuje osób z doświadczeniem, lecz także skrupulatnie zapoznaje się z dokumentami aplikacyjnymi potencjalnych pracowników. Okresy, w których pracownik nie świadczył pracy, stają się najczęściej przedmiotem licznych pytań.

Zatrudnieni na czarno wg rodzaju pracodawców - infografika

Grafika na podstawie danych z raportu GUS: Praca nierejestrowana w Polsce w 2017 r.

Praca na czarno – czy musi się znaleźć w CV?

Jeżeli masz w swoim życiu epizody pracy na czarno, to doskonale wiesz, że przygotowanie CV jest wyzwaniem. Dobrze, byś miał świadomość, że pracodawca będzie pytał o luki, jakie dostrzeże w otrzymanym dokumencie. Nie masz żadnego obowiązku wpisywać w CV niektórych prac. Obecnie nawet wskazane jest zamieszczanie tylko tych doświadczeń zawodowych, które są istotne ze względu na nabyte umiejętności bądź obraną branżę i ścieżkę kariery.

Oczywiście w przypadku niewielkiego doświadczenia  lub określonych stanowisk może się okazać, że praca wykonywana przez nas bez umowy też jest warta wzmianki. Pytanie zatem, jak stworzyć CV, by zawrzeć w nim zatrudnienie na czarno, a zarazem uniknąć kłopotliwych pytań i jak na nie odpowiedzieć, gdy się pojawią?

Szukasz pracy?

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł netto / mc
  • Bliżyn
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Bodzentyn
Dodana

Przygotowując CV, można wyjść poza standardy i stworzyć taki dokument, który będzie wyróżniał się wśród innych. Nie jest to dużym problem, bo współcześnie każdy zainteresowany w sieci znajdzie mnóstwo przykładów kreatywnych dokumentów aplikacyjnych. Dzięki temu można uniknąć wpisywania konkretnych dat, czy nawet firm, dla których świadczyło się pracę – wystarczy wymienienie np. stanowisk i zakresu obowiązków.

Przykłady dobrego i złego sposobu pisania o pracy na czarno w CV:

Doświadczenie w CV – dobre i złe przykłady zapisu prac na czarno

Źródło: http://profesjonalny-doradca-zawodowy.blogspot.com/2017/03/praca-na-czarno-w-cv.html

Zatrudnienie na czarno w CV – jak o nim rozmawiać

O ile pracodawca, który po raz pierwszy lub drugi organizuje w firmie rekrutację, może niedokładnie przejrzeć dokumenty, o tyle na taką nieuwagę nie pozwoli sobie doradca zawodowy zatrudniony w agencji pracy. Jeżeli to właśnie on przeprowadza rozmowę, to prędzej czy później zainteresuje się nazwami czy datami firm, w jakich pracę świadczył pracownik. Z tego właśnie względu każda osoba, w której zawodowym życiu pojawiły się epizody z pracą na czarno, powinna mieć świadomość, że będzie zobowiązana odpowiedzieć na trudne pytania.

Jak mówić na rozmowie o pracy bez umowy? Specjaliści podkreślają, że o ile wymienienie nazwy firmy nie jest dobrym rozwiązaniem, o tyle przyznanie się do pracy bez umowy (chyba że kandydat ubiega się o pracę w urzędzie) jest korzystne. Zdecydowana większość przedsiębiorców doskonale rozumie powody zatrudniania przez inne podmioty bez umowy.

Jak udowodnić doświadczenie zdobyte podczas pracy na czarno?

W przypadku pracy bez umowy pojawia się również pytanie o to, jak pracownik może udowodnić swoje doświadczenie? Ponieważ nie otrzymuje on referencji czy świadectwa pracy, najprościej jest sprawdzić jego umiejętności podczas rozmowy kwalifikacyjnej czy okresu próbnego. Ponieważ takie rozwiązania są powszechnie stosowane, osoby, które pracowały bez umowy, nie powinny mieć problemu ze znalezieniem zatrudnienia.

Warto wiedzieć
Brak umowy w poprzedniej firmie nie wyklucza możliwości znalezienia legalnego zatrudnienia. To dobra wiadomość dla tych, którzy wahają się, czy odejść z dotychczasowego miejsca pracy. Warto jednak zdobyć się na szczerość i – w rozmowie z potencjalnym pracodawcą lub doradcą zawodowym – podkreślić, że luki w CV są spowodowane pracą bez umowy.

Praca bez umowy w CV – jak zapatruje się na nią pracodawca?

Kwestia tego, czy w CV można wpisać pracę na czarno, jest dyskusyjna. Wszyscy dobrze wiedzą, że zatrudnianie na czarno jest niezgodne z prawem, przy czym prawo łamie w tym wypadku zarówno pracodawca, jak i pracownik. Jednak, jeśli taka informacja może przedstawić potencjalnego pracownika w lepszym świetle, to warto ją w CV umieścić, jednak bez podawania nazwy firmy – wystarczy wymienić stanowisko pracy oraz zebrane doświadczenie. Z prawnego punktu widzenia taka praca nie ma wpływu na staż pracy, nie uprawnia też do dłuższego urlopu. Jednak praca bez umowy w CV może mieć wpływ na podniesienie wartości kandydata w oczach pracodawcy.

Wraz z informacją o zatrudnieniu na czarno należy przedstawić wszystkie pozytywne cechy, które dzięki takiej pracy udało się rozwinąć. Co zrobić, jeśli pracodawca zapyta o nazwę firmy? Wówczas liczy się szczerość – trzeba wyjaśnić, że okoliczności wymagały, aby taką ofertę przyjąć.

Zapamiętaj
Gdy w rozmowie kwalifikacyjnej mówisz o pracy bez umowy w żadnym razie nie wolno ujawniać danych firmy, która zatrudnia na tzw. wariackich papierach. Nowy pracodawca mógłby takie postępowanie odebrać jako nielojalność i brak dyskrecji, a takich pracowników nikt nie chce w swojej firmie.

Warto pamiętać, że pracodawcy doskonale wiedzą, jaka sytuacja panuje na rynku pracy i zdają sobie sprawę, że praca na czarno czy praca dorywcza w CV nigdy nie jest marzeniem pracownika, a wynika najczęściej z trudnej sytuacji życiowej.

Nawet mało prestiżową pracę można przedstawić w taki sposób, aby przyniosło to wymierne korzyści. Jeśli np. potencjalny kandydat na menedżera przez jakiś czas pracował jako kelner, to dzięki temu zajęciu mógł nauczyć się nawiązywania relacji z ludźmi czy doskonałego radzenia sobie z tzw. trudnymi klientami. W przypadku, gdy potencjalny pracownik umysłowy przez jakiś czas pracował za granicą jako budowlaniec czy inny pracownik fizyczny, miał on szansę na nauczenie się obcego języka oraz zdobycie wielu cennych doświadczeń związanych z pracą w grupie.

Podsumowując, każdy pracodawca inaczej podchodzi do kwestii pracy na czarno, ale warto takie zatrudnienie wpisać w CV, podkreślając korzyści i zdobyte umiejętności.

To może Cię również zainteresować

Praca na czarno - na tak czy na nie?

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma ponad 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

8 komentarzy

Anonymous

Anonymous

Bardzo potrzebny artykuł, dla osób które sa w podobnej sytuacji jak ja. Wielo nie wie jak dyskotwestować tego rodzaju dorywcze doświadczenia na swoim życiorysie. Dziekujeze to.
Lucyna P

Lucyna P

Omówienie praktyki pracy bez umowy w CV powinien być rzetelne. Wiele osób musiało pracować na czarno, zwłaszcza w trudnych sytuacija życiowych, my jako pracodawcy winni to jednak rozważyć.
Star

Star

Powinna być większa wiedza o tym jak sprobować ukryć te 'czarne dzury' w CV. Jest to ważne dla osób, któté potrzebują znaleźć pracę i tacyarak umiejetnosci zdobyte w trakcie pracy na czarno.
Sylwia

Sylwia

Przyznam się, że kiedyś zmuósł mnie loszte żeby pracoać na czarno. Wiem, że to nie jest dobre, ale potrzebowałam pracy. Dobrze, że mogę teraz legalnie dostac zatrudnienie.
bezrobotny

bezrobotny

W naszym kraju bardzo dużo ludzi pracuje na czarno. Ryzykuje osoba co ich zatrudnia, ale i ryzyko takiej pracy ponoszą też ci co pracują na czarno. Praca na czarno oprócz forsy nic nie daje.
Edward

Edward

Praca na czarno to ryzyko obustronne, bo i pracownika i pracodawcy. Ale jak ktoś nie ma pracy - to praca na czarno dla niego to zawsze coś.
Sonda

Sonda

Każdy szukający pracy wie, że lepsze jest posiadanie jakichkolwiek funduszy niż nic. Wiadomo, że są jakieś tam sankcje jednak człowiek wielokrotnie nie ma tutaj wyboru.
Orka

Orka

No raczej się tego w CV nie zamieszcza jednak teraz wiele firm stawia na konkretne umiejętności i to w pracy fizycznej jak umysłowej. Część pracodawców zatrudnia bezproblemowo.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.