Pracownik - prawa i obowiązki

Odpowiedzialność majątkowa zatrudnionych

27 marca 2020

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 3 głosy

3 głosy

8 komentarzy
Odpowiedzialność majątkowa zatrudnionych
Poza odpowiedzialnością porządkową, pracownicy mogą też odpowiadać za mienie powierzone im przez pracodawcę. Taka, materialna odpowiedzialność pracowników umożliwia podmiotom zatrudniającym dochodzenie roszczeń za ewentualne szkody czy też właśnie mienie powierzone. Jakie są podstawowe zasady odpowiedzialności majątkowej zatrudnionych?

Każdy pracownik za mienie inne niż powierzone odpowiada na zasadzie winy. Przesłanki tej winy uregulowane zostały w art. 114 Kodeksu pracy, który wyraźnie mówi o tej odpowiedzialności. Złamanie tej zasady wiąże się z konsekwencjami, takimi jak konieczność udzielenia pracodawcy odszkodowania lub innego rodzaju rekompensaty zgodnie z porozumieniem stron.

Odpowiedzialność majątkowa pracownika Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału.
Art. 114 Kodeksu pracy

Na podstawie cytowanego przepisu można wskazać na bardziej szczegółowe przesłanki, które warunkują odpowiedzialność pracownika. Mowa tu o:

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł netto / mc
  • Bliżyn
Dodana

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Stolarz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Bielsko-Biała
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Bodzentyn
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana
  • bezprawności zachowania pracownika, która przejawia się niewykonaniem lub też nienależytym wykonaniem obowiązku pracowniczego,
  • winie pracownika,
  • szkodzie, czyli uszczerbku w mieniu pracodawcy,
  • wyraźnym i widocznym związku przyczynowo-skutkowym pomiędzy wadliwym działaniem lub też zaniechaniem pracownika i powstałą szkodą.

Czym jest odpowiedzialność majątkowa?

Zgodnie z wyżej cytowanym prawem, pracownik, który zaniedbał wykonania swoich obowiązków, zaś wskutek tego powstała szkoda w mieniu jego pracodawcy, może ponieść majątkową odpowiedzialność. Ta polega przede wszystkim na poniesieniu przez niego ujemnych skutków w sferze właśnie majątkowej, co określa się także jako odpowiedzialność materialna.

Trzeba przy tym zauważyć, że taka odpowiedzialność pracownika to odpowiedzialność osobista. Zgodnie z przepisami, może ponieść ją wyłącznie w razie zawinionego braku wykonania obowiązków pracowniczych. Dodatkowo – o czym muszą pamiętać pracodawc– to właśnie ich obowiązkiem jest wykazanie, że wszystkie powyżej wymienione przesłanki miały miejsce.

Kiedy pracownik NIE ponosi odpowiedzialnośći majątkowej?
Pracownik nie może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, gdy:
  • szkoda powstała w związku z działalnością pracodawcy,
  • jego działania doprowadziły do poniesienia szkody, ale jednocześnie mieściły się w granicach dopuszczalnego ryzyka.

Z kolei gdy w zdarzeniu, do którego doszło, poszkodowana została osoba trzecia, odpowiedzialność spada na pracodawcę, natomiast pracownik, który wykonywał wówczas obowiązki, musi naprawić swoją szkodyę wobec przełożonego.

Wysokość odszkodowania

Odpowiedzialność pracownika, a co za tym idzie wysokość odszkodowania, jakie należy się pracodawcy, jest uzależniona od wielu czynników. Mowa tu zarówno o wysokości szkody, rodzaju i stopniu winy, wysokości wynagrodzenia zatrudnionego, jak również okoliczności, w jakich doszło do uszczerbku w mieniu pracodawcy. Zgodnie z art. 115 Kodeksu pracy: Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.

Zapamiętaj!
Zgodnie z art. 119 Kodeksu pracy, wysokość odszkodowania nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia, które przysługuje pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.

Nieco inaczej jest w przypadku, który mowa o szkodzie, która powstała w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka. W takim przypadku pracownik nie będzie ponosił odpowiedzialności. O wysokości odszkodowania może też decydować fakt, iż szkoda wyrządzona została przez kilku pracowników. W takim przypadku każdy z nich ponosić będzie odpowiedzialność za część szkody i to stosowanie do przyczynia się do niej, jak i stopnia winy.

Polubowne rozwiązanie sprawy

Ugodowe rozwiązywanie sporów powstałych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą jest preferowane przez Kodeks pracy. W każdym przypadku wysokość odszkodowania powinna być obniżana przede wszystkim z uwagi na takie elementy, jak:

  • okoliczności sprawy,
  • stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do obowiązków pracowniczych,
  • okoliczności, w jakich wystąpiła szkoda.

Ugoda może być zawarta między innymi w sądzie. Warto zauważyć, że takie rozwiązanie – z punktu widzenia zainteresowanego pracownika – jest dla niego najkorzystniejsze. Jednocześnie jednak, jeżeli pracownik nie wywiąże się z ugody, to podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Inaczej mówiąc, pracodawca, po uzyskaniu na orzeczeniu klauzuli wykonalności, może skierować sprawę do kancelarii komorniczej. Wyjątkiem może być sytuacja, w której sąd uzna, że nadanie wykonalności zawartej ugodzie jest sprzeczne z prawem lub też z zasadami współżycia społecznego.

To może Cię również zainteresować

Odpowiedzialność materialna pracowników

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest odpowiedzialność majątkowa pracownika?

Pracowni ponosi odpowiedzialność za szkody mienia pracodawcy powstałe wskutek niewypełnionych przez niego obowiązków. Jeśli więc z jego winy pracodawca dozna szkody mienia, pracownik musi ją naprawić, a pracodawca ma prawo do odszkodowania z tego tytułu.

Kiedy pracownik ponosi odpowiedzialność majątkową?

Do pociągnięcia do odpowiedzialności majątkowej pracownika dochodzi, gdy szkoda: powstała z winy pracownika, powstała przez niewłaściwe wykonanie obowiązków lub niewykonanie ich bądź bezprawne zachowanie, oraz gdy istnieje wyraźny związek przyczynowo-skutkowy między działaniem pracownika a zaistniałą szkodą na mieniu pracodawcy.

Jaka jest wysokość odszkodowania z tytuły wyrządzenia szkody mienia pracodawcy?

Nie ma jednej stałej wysokości odszkodowania, jaka obowiązkuje w każdym przypadku. Zelżna jest ona od wyrządzonej szkody, a także okoliczności temu towarzyszących, odszkodowanie nigdy nie może być jednak wyższe od wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika (art. 115 Kp).

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

8 komentarzy

Justyna

Justyna

Jako osoba, która szuka pracy, chciałbym wiedzieć, jak moja przyszła firma traktuje kwestię odpowiedzialności pracowników. To ważne, aby wiedzieć, jakie są konsekwencje zaniedbań i jakie zabezpieczenia ma pracownik. Artykuł podpowiada, że w przypadku szkód wynikających z normalnego ryzyka pracy, pracownik nie będzie ponosił odpowiedzialności. To cenna wiedza.
Roksana

Roksana

Odpowiedzialność pracownicza to bardzo ważne zagadnienie, z którego każdy pracodawca powinien być świadomy. Artykuł przedstawia tę kwestię jasno i konkretnie. Zawsze trzeba pamiętać, że odpowiedzialność pracownicza to jedna z podstawowych zasad, na jakich opiera się relacja pracownik-pracodawca, więc warto mieć świadomość swoich obowiązków i prawa.
Ula

Ula

Mam mieszane uczucia co do odpowiedzialności pracowników. Z jednej strony, rozumiem, że pracodawcy muszą być chronieni przed szkodami wyrządzonymi przez pracowników, ale z drugiej strony, co z sytuacjami, w których szkody są niezamierzone i wynikają z błędów, na które pracownik nie miał wpływu? Warto zastanowić się nad tym, jakie zabezpieczenia mają pracownicy, którzy popełniają niewielkie błędy.
Zuzanna

Zuzanna

Myślę, że artykuł dobrze przedstawia zagadnienie odpowiedzialności pracowniczej. Trudno nie zgodzić się z tym, że pracownik powinien ponosić odpowiedzialność za swoje zaniedbania, które powodują szkodę w mieniu pracodawcy. Ale jak zwykle, diabeł tkwi w detalach i trzeba bardzo dokładnie zanalizować okoliczności każdej sprawy, aby można było wyciągnąć właściwe wnioski.
Eniak1

Eniak1

Zawsze trzeba szukać wyjścia z sytuacji, nikt nie chce czegoś przedłużać. Tak to wszystko wygląda w praktyce.
Kowal

Kowal

Każdy musi mieć w zapisie odpowiedzialność za coś i jeżeli są jakieś sytuacje to musi być to określone za co odpowiadam i co grozi za jakieś zaistniałe kwestie.
naucz. z inform

naucz. z inform

Odpowiedzialność majątkowa zatrudnionych. Ja jestem odpowiedzialny za całą pracownią komputerową, drukarki, skanery , krzesła i stoliki komputerowe.
Ponek

Ponek

Wszyscy zatrudnieni muszą się liczyć z pewnymi odpowiedzialnościami z tytułu p[racy. Jak zaistnieje jakiś przypadek musi być jasno określona realizowana konsekwencja.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.