Spis treści
Każdy pracownik za mienie inne niż powierzone odpowiada na zasadzie winy. Przesłanki tej winy uregulowane zostały w art. 114 Kodeksu pracy, który wyraźnie mówi o tej odpowiedzialności. Złamanie tej zasady wiąże się z konsekwencjami, takimi jak konieczność udzielenia pracodawcy odszkodowania lub innego rodzaju rekompensaty zgodnie z porozumieniem stron.
Na podstawie cytowanego przepisu można wskazać na bardziej szczegółowe przesłanki, które warunkują odpowiedzialność pracownika. Mowa tu o:
- bezprawności zachowania pracownika, która przejawia się niewykonaniem lub też nienależytym wykonaniem obowiązku pracowniczego,
- winie pracownika,
- szkodzie, czyli uszczerbku w mieniu pracodawcy,
- wyraźnym i widocznym związku przyczynowo-skutkowym pomiędzy wadliwym działaniem lub też zaniechaniem pracownika i powstałą szkodą.
Czym jest odpowiedzialność majątkowa?
Zgodnie z wyżej cytowanym prawem, pracownik, który zaniedbał wykonania swoich obowiązków, zaś wskutek tego powstała szkoda w mieniu jego pracodawcy, może ponieść majątkową odpowiedzialność. Ta polega przede wszystkim na poniesieniu przez niego ujemnych skutków w sferze właśnie majątkowej, co określa się także jako odpowiedzialność materialna.
Trzeba przy tym zauważyć, że taka odpowiedzialność pracownika to odpowiedzialność osobista. Zgodnie z przepisami, może ponieść ją wyłącznie w razie zawinionego braku wykonania obowiązków pracowniczych. Dodatkowo – o czym muszą pamiętać pracodawc– to właśnie ich obowiązkiem jest wykazanie, że wszystkie powyżej wymienione przesłanki miały miejsce.
- szkoda powstała w związku z działalnością pracodawcy,
- jego działania doprowadziły do poniesienia szkody, ale jednocześnie mieściły się w granicach dopuszczalnego ryzyka.
Z kolei gdy w zdarzeniu, do którego doszło, poszkodowana została osoba trzecia, odpowiedzialność spada na pracodawcę, natomiast pracownik, który wykonywał wówczas obowiązki, musi naprawić swoją szkodyę wobec przełożonego.
Wysokość odszkodowania
Odpowiedzialność pracownika, a co za tym idzie wysokość odszkodowania, jakie należy się pracodawcy, jest uzależniona od wielu czynników. Mowa tu zarówno o wysokości szkody, rodzaju i stopniu winy, wysokości wynagrodzenia zatrudnionego, jak również okoliczności, w jakich doszło do uszczerbku w mieniu pracodawcy. Zgodnie z art. 115 Kodeksu pracy: Pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.
Nieco inaczej jest w przypadku, który mowa o szkodzie, która powstała w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka. W takim przypadku pracownik nie będzie ponosił odpowiedzialności. O wysokości odszkodowania może też decydować fakt, iż szkoda wyrządzona została przez kilku pracowników. W takim przypadku każdy z nich ponosić będzie odpowiedzialność za część szkody i to stosowanie do przyczynia się do niej, jak i stopnia winy.
Polubowne rozwiązanie sprawy
Ugodowe rozwiązywanie sporów powstałych pomiędzy pracownikiem a pracodawcą jest preferowane przez Kodeks pracy. W każdym przypadku wysokość odszkodowania powinna być obniżana przede wszystkim z uwagi na takie elementy, jak:
- okoliczności sprawy,
- stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do obowiązków pracowniczych,
- okoliczności, w jakich wystąpiła szkoda.
Ugoda może być zawarta między innymi w sądzie. Warto zauważyć, że takie rozwiązanie – z punktu widzenia zainteresowanego pracownika – jest dla niego najkorzystniejsze. Jednocześnie jednak, jeżeli pracownik nie wywiąże się z ugody, to podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Inaczej mówiąc, pracodawca, po uzyskaniu na orzeczeniu klauzuli wykonalności, może skierować sprawę do kancelarii komorniczej. Wyjątkiem może być sytuacja, w której sąd uzna, że nadanie wykonalności zawartej ugodzie jest sprzeczne z prawem lub też z zasadami współżycia społecznego.
To może Cię również zainteresować