Spis treści
Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia, nie może również przenieść tego prawa na inną osobę (art. 84 Kodeksu pracy). Z tego przepisu jasno wynika, że za świadczoną pracę to właśnie pracownikowi należy się wynagrodzenie. Dalej, warto zauważyć, że ustawodawca, obejmując ochroną wynagrodzenie za pracę, zobowiązał zatrudniającego do wypłacania wynagrodzenia w miejscu, terminie i czasie, które określone zostały w regulaminie pracy lub też w innych przepisach prawa pracy. W myśl art. 85§2 Kodeksu pracy: Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Ponadto, jeżeli dzień wypłaty wynagrodzenia przypada na dzień wolny od pracy, wynagrodzenie takie powinno zostać wypłacone zatrudnionemu w dniu poprzedzającym. Pracodawca ma również obowiązek udostępnić do wglądu zatrudnionemu dokumenty, na podstawie których dokonał on obliczenia wysokości jego wynagrodzenia. Co zaś, gdy wynagrodzenie nie wpływa na osobisty rachunek w terminie?
Czy przyczyny opóźnienia wypłaty wynagrodzenia mają znaczenie dla pracodawcy?
Warto zauważyć, że z punktu widzenia ustawodawcy nie ma znaczenia, jakie są przyczyny opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia przez pracodawcę. W takim ujęciu mowa o ryzyku zatrudniającego, który prowadzi swoją własną działalność gospodarczą. W żadnym przypadku nie może on przerzucać ciężaru tego właśnie ryzyka na swoich pracowników.
Konsekwencje prawne i finansowe nieterminowej wypłaty wynagrodzenia
Oczywiście, pracodawca, który nie wypłaca wynagrodzenia pracownikom na czas, narusza podstawowe prawa pracownika i naraża się na szereg negatywnych konsekwencji. Pracownik może skorzystać z prawa do wypowiedzenia umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia. Może również złożyć pozew o zapłatę zaległego wynagrodzenia oraz odsetek za opóźnienie. Dodatkowo, pracownik ma prawo do odszkodowania za straty wynikłe z opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia. Wszystko to prowadzi do znaczącego obciążenia finansowego dla pracodawcy, nie wspominając o potencjalnym uszczerbku na jego reputacji.
Kiedy opóźnienie w wypłacie uprawnia do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia?
Sąd Najwyższym w wyroku z dnia 8 sierpnia 2006 roku (I PK 54/06) uznał, że pracodawca niewypłacający pracownikowi bez usprawiedliwionej przyczyny części należnego zatrudnionemu wynagrodzenia za pracę narusza swoje podstawowe obowiązki i to w sposób ciężki. Jednocześnie warto zauważyć, że w wyroku z dnia 5 czerwca 2007 roku (III PK 17/07) Sąd Najwyższy stwierdził, iż nie można jednakowo traktować pracodawcy, który nie wypłaca pracownikowi w całości wynagrodzenia i takiego pracodawcy, który wypłaca je tylko w części. Choć bowiem w obu przypadkach dochodzi do naruszenia podstawowego obowiązku pracodawcy, warto zauważyć, że w drugim przypadku nie zawsze można mówić o ciężkim naruszeniu obowiązków, które zostały nałożone na zatrudniającego przez ustawodawcę. Zanim zatem pracownik rozwiąże umowę o pracę bez wypowiedzenia, powinien dokładnie przeanalizować swoją sytuację, aby stwierdzić, czy niewypłacenie w terminie należnego mu wynagrodzenia jest wystarczającą podstawą do takiego właśnie kroku.
Co zrobić, gdy wynagrodzenie nie wpływa na czas? Kolejne kroki
Pracownik, który zdecyduje się na rozwiązanie zawartej z pracodawcą umowy o pracę bez wypowiedzenia, w myśl art. 55§2 Kodeksu pracy, powinien uczynić to w formie pisemnej i podać przyczyny uzasadniające jego decyzję. Zatrudniony nie powinien złożyć takiego oświadczenia po upływie miesiąca od uzyskania przez niego wiadomości, które stanowią treść owego wypowiedzenia. W przypadku, gdy mowa o nieterminowym wypłaceniu wynagrodzenia, termin należy liczyć od dnia, w którym upłynął termin wypłaty wynagrodzenia. Samo wypowiedzenie pociąga za sobą określone skutki. I tak, pracownik może wystąpić o odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub też na czas wykonywania określonej pracy, zatrudniony może dochodzić odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
Każdy pracownik, który nie otrzymał wynagrodzenia w terminie, ma również możliwość wystąpienia do sądu z powództwem o zapłatę zaległego wynagrodzenia wraz z należnymi mu odsetkami za opóźnienie. Warto zauważyć, że jeżeli strony nie ustaliły wysokości odsetek w umowie, to pracownikowi przysługują odsetki ustawowe.
Jakie są najczęstsze błędy, które pracownicy popełniają, gdy dochodzą swoich praw w przypadku opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia?
Kiedy pracownik napotyka na problemy z opóźnieniem w wypłacie wynagrodzenia, istnieje kilka błędów, które często są popełniane podczas dochodzenia swoich praw.
- Brak dokumentacji:
Pracownicy często nie dokumentują sytuacji, co może utrudnić udowodnienie, że doszło do opóźnienia w wypłacie. Ważne jest, aby zachować wszelką korespondencję z pracodawcą na ten temat, a także dowody na to, kiedy wynagrodzenie powinno zostać wypłacone.
- Nieznajomość praw:
Wiele osób nie jest świadomych swoich praw w przypadku opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia. Warto skonsultować się z prawnikiem lub związkowcem, aby dowiedzieć się, jakie kroki można podjąć.
- Brak komunikacji z pracodawcą:
Niektórzy pracownicy boją się poruszyć ten temat z pracodawcą. Jednakże, komunikacja jest kluczowa i może pomóc rozwiązać problem bez konieczności dochodzenia praw w sądzie.
- Zbyt szybkie podjęcie decyzji o podjęciu działań prawnych:
Zanim zdecydujesz się na podjęcie działań prawnych, warto spróbować rozwiązać problem za pomocą mediacji lub negocjacji. Sądy powinny być ostatecznością, nie pierwszym krokiem.
- Brak cierpliwości:
Dochodzenie praw może zająć trochę czasu. Ważne jest, aby nie poddawać się zbyt szybko i kontynuować proces, nawet jeśli wydaje się on trudny.
Jak skutecznie dochodzić odszkodowania za nieterminową wypłatę wynagrodzenia?
Każdy pracownik, niezależnie od powyższego, może również walczyć o odszkodowanie na zasadach ogólnych, które zostały określone w Kodeksie cywilnym. W takim jednak przypadku, aby skutecznie walczyć o odszkodowanie z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia, muszą zostać spełnione określone warunki. I tak, pracownik musi wykazać, że:
- poniósł szkodę na skutek niewypłacenia wynagrodzenia,
- niewypłacenie wynagrodzenia było następstwem okoliczności, za które to pracodawca ponosi odpowiedzialność,
- istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy niewypłaceniem wynagrodzenia a szkodą, jaką to poniósł.
Każdy zatrudniony, który dochodzi swoich praw i roszczeń powinien również pamiętać, że postępowania o odszkodowanie oraz zaległe wynagrodzenie nie wykluczają się wzajemnie. Innymi słowy, w stosunku do jednego pracodawcy może toczyć się kilka postępowań zainicjowanych przez jednego pracownika.
To może Cię również zainteresować