Spis treści
Pracodawca spóźnia się z wypłatą
Wynagrodzeniom za pracę w Kodeksie pracy poświęcony jest rozdział Ia. Zgodnie z art. 78 § 1, powinno być ono tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, jak również uwzględniało ilości oraz jakość świadczonej pracy. Ponadto, każdy pracownik powinien pamiętać, że wynagrodzenie przysługuje pracownikom jedynie za wykonaną pracę, choć od zasady tej istnieją odstępstwa.
W czasach kryzysu coraz więcej pracowników nie otrzymuje przysługującego im uposażenia w terminie. Ustawodawca, który chroni wynagrodzenie za pracę, umożliwia każdemu zatrudnionemu dochodzenia swoich praw. W Kodeksie pracy znaleźć można stosowne zapisy. Na co warto zwrócić uwagę?
Wynagrodzenie - czym jest?
Warto zauważyć, że wynagrodzenie za pracę, zgodnie z
Dodatkowa ochrona uposażenia wyrażona została w art. 84 przywołanej powyżej ustawy. Mowa o tym, że pracownik nie może zrzec się prawa do należnego mu wynagrodzenia, nie może też przenieść tego prawa na inną osobę.
Pracodawca spóźnia się z wynagrodzeniem - jakie są prawa pracownika?
Jeżeli pracodawca spóźnia się z wypłatą wynagrodzenia za świadczoną pracę, pracownikowi przysługuje prawo żądania odsetek ustawowych z tytułu zwłoki i to od dnia, w którym świadczenie to stało się wymagalne. Warto przy tym wskazać, że zatrudniony powinien powołać się przy tym na:
Zanim jednak wybierzemy się na ścieżkę sądową, warto porozmawiać z pracodawcą i poznać jego sytuację oraz powody, jakie nim kierowały w momencie niewypłacenia wynagrodzenia danemu pracownikowi. Może okazać się, że to jedynie chwilowe problemy, spowodowane opóźnieniem w realizacji kontraktów i opłaceniu faktur przez klientów. Być może nie warto od razu kierować sprawy do sądu, tylko spróbować dojść do porozumienia z pracodawcą.
Co mówi Sąd Najwyższy w sprawie pracodawców spóźniających się z wynagrodzeniem?
Na temat odsetek od wypłaconego po terminie uposażenia wielokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy.
Oznacza to, że pracownik nie musi wykazywać szkody, jaką poniósł właśnie z uwagi na niewypłacone w terminie wynagrodzenie.
Każdy pracownik, który nie otrzymuje swojego wyposażenia w terminie lub też w ogóle, może dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej, czyli zgodnie z art. 242 § 1 Kodeksu pracy. Warto również zauważyć, że w zakładzie pracy może działać organizacja związkowa. Wówczas też pracodawca wspólnie z nią może powołać tak zwaną komisję pojednawczą. Do jej głównych uprawnień należy próba polubownego załatwienia sporów o roszczenia związane bezpośrednio z zawartymi umowami o pracę. Jeżeli wszystkie działania przez nią podjęte nie przyniosą spodziewanych efektów, to strony sporu będą zmuszone spotkać się w sądzie i tam dochodzić swoich praw.
Jaka jest wysokość odsetek za niewypłacone wynagrodzenie?
To pytanie zadają sobie często pracownicy. Warto zauważyć, że informacji na tak sformułowane zapytanie nie można znaleźć w Kodeksie pracy. Sama wysokość odsetek ustawowych została uregulowana osobnymi przepisami, dokładniej zaś rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 marca 1989 roku w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych. Od 2008 roku ich wartość wynosi 13% w skali roku i należy pamiętać, że nie można mylić ich z innymi rodzajami odsetek, w tym zwłaszcza podatkowymi, lombardowymi czy umownymi.
Gdy pracodawca regularnie spóźnia się z wynagrodzeniem
Zakład pracy może opóźniać się z wypłatą wynagrodzenia sporadycznie, może też naruszać swój obowiązek notorycznie (zgodnie z art. 94 pkt. 5 Kodeksu pracy terminowe i prawidłowe wypłacanie wynagrodzenia jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy).
W drugim przypadku mowa o ciężkim naruszeniu podstawowych obowiązków pracodawcy. Wówczas też zatrudniony może skorzystać z możliwości, jaką daje mu art. 55 § 1? Kodeksu pracy: Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.
Niewypłacalny pracodawca
Konto pracodawcy jest puste, a pracownicy pozostają bez wynagrodzenia? Nie w każdym przypadku. Niekiedy możliwe jest skorzystanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Szczegółowy opis tego zagadnienia został zawarty w artykule: Gdy pracodawca jest niewypłacalny...
Kiedy pracodawca może nie wypłacić wynagrodzenia?
Każdy pracodawca, który zatrudnił pracownika, jest zobowiązany do wypłacenia mu z tego tytułu pensji, której wysokość została ustalona podczas podpisywania umowy. Są jednak pewne sytuacje, które usprawiedliwiają to, że pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia.
- Jedną z najczęstszych tego typu sytuacji jest przebywanie pracownika na urlopie bezpłatnym, o który sam wnioskował.
- Inną podobną sytuacją jest przebywanie pracownika w sądzie, ponieważ pełnił on wtedy funkcję ławnika. Za takie dni pracodawca nie musi wypłacać wynagrodzenia.
Wynagrodzenie jednak przysługuje pracownikowi wtedy, gdy był on gotowy do świadczenia pracy, ale nie świadczył jej, ponieważ w przedsiębiorstwie występował przestój, który nie był spowodowany przez pracownika. W takim przypadku pensja za dni, w których nie była świadczona praca, może być niższa od standardowej – np. poziomu 60%.
A co, jeśli pracodawca nie wypłaca wynagrodzenia na czas, choć nie ma ku temu żadnych poważnych powodów? Jak w takiej sytuacji powinien zachować się pracownik, aby zwiększyć nie tylko prawdopodobieństwo otrzymania zaległej pensji, ale przede wszystkim przyspieszyć całą sprawę?
Warto wezwać pisemnie pracodawcę do wypłaty zaległej pensji wyznaczając konkretny termin i zachowując sobie taki dokument na ewentualność przyszłej sprawy sądowej. Osoby zatrudnione na umowie o pracę, w przypadku których pracodawca jest niewypłacalny, mogą także zgłosić się po zaległe wynagrodzenie do Funduszu pracy.
Pracodawca spóźnia się z wypłatą - umowa zlecenie
Trochę gorszą sytuację mają osoby zatrudnione na umowie zlecenie. Jeśli ich zleceniodawca spóźnia się z wypłatą wynagrodzenia, to również powinny wysłać do niego stosowne pismo. Jeśli ono nie pomoże, to dobrze jest skonsultować swoją sytuację z prawnikiem, ponieważ w przypadku umów cywilnoprawnych zastosowanie ma Kodeks Cywilny, a nie Kodeks Pracy, co utrudnia odzyskanie pieniędzy. Nie oznacza to jednak, że odzyskanie swoich pieniędzy jest niemożliwe. Warto walczyć o swoje prawa i nie pozwolić, aby nieuczciwy pracodawca miał chęć do wykorzystywania pracowników w podobny sposób po raz kolejny.
Brak wynagrodzenia to bardzo stresująca sytuacja dla pracownika, a często również dla pracodawcy. Warto w takiej sytuacji najpierw spróbować porozumieć się z pracodawcą lub zwrócić się o pomoc do Funduszu Pracy. Droga sądowa powinna być w takiej sytuacji ostatecznością.
To może Cię również zainteresować