Spis treści
Gdy mowa o obniżaniu wynagrodzenia za pracę, to należy pamiętać, że każdy pracodawca może skorzystać z kilku opcji. Wybór metody zależy głównie od samego podmiotu zatrudniającego, jego oczekiwań czy też chęci negocjowania warunków z podwładnymi. Wśród wariantów wskazać należy na:
- porozumienie stron,
- wypowiedzenie zmieniające,
- porozumienie zbiorowe (dotyczy ono wszystkich pracowników).
Takie rozwiązania, choć często przez zatrudnionych są postrzegane jako negatywne, pozwala przede wszystkim na uchronienie stanowisk pracy. Podmiot zatrudniający, który z uwagi na kryzys, realia gospodarcze lub koniunkturę ekonomiczną nie może pozwolić sobie na utratę płynności finansowej, ma możliwość wstrzymać się ze zwolnieniami.
Kiedy wypowiedzenie zmieniające?
Jedną z możliwości, którą pracodawca może zastosować, jest wyżej wymienione wypowiedzenie zmieniające. Ten wariant uregulowany został w Kodeksie pracy, zaś jego istota sprowadza się nie do zakończenia stosunku pracy, jaki zawarły strony, ale do modyfikacji warunków zatrudnienia. Trzeba zauważyć, że te sprowadzają się nie tylko do zakresu obowiązków pracownika czy miejsca wykonywania pracy, ale również do wymiaru etatu czy właśnie warunków płacy.
Pracodawca, który zdecyduje się na takie rozwiązanie, musi pamiętać, że jest zobowiązany wręczyć nowe warunki pracownikowi na piśmie. Te powinny być nie tylko konkretne, ale również precyzyjne – pracownik nie powinien mieć tu żadnych wątpliwości. Co więcej, podmiot zatrudniający, wręczając wypowiedzenie zmieniające, powinien podwładnego pouczyć o możliwości wniesienia sprzeciwu, czyli odmowy przyjęcia zaproponowanych mu warunków pracy lub płacy. Wówczas też, zgodnie z art. 42 § 3 Kodeksu pracy: umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia.
Co ciekawe, jeśli pracodawca nie umieści w piśmie zmieniającym pouczenia o domyślnej zgodzie w razie braku odmowy przyjęcia nowych warunków, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków i będzie ono wiążące.
Korzystne porozumienie zmieniające
Z punktu widzenia pracodawcy może mieć miejsce taka sytuacja, w której pracownik zgodzi się na zaproponowane zmiany. W takim przypadku wystarczy zawarcie stosownego porozumienia zmieniającego. W praktyce jest to też sposób, po który pracodawcy sięgają najchętniej i najczęściej. Ale zawarcie takiego porozumienia jest możliwe tylko wtedy, gdy obie strony godzą się na dokonanie zmian w treści umowy. Jeżeli pracodawca nie porozumie się z pracownikiem, nie będzie możliwe zastosowanie takiego rozwiązania.
Warto też wskazać, że istnieje duża różnica pomiędzy wypowiedzeniem a porozumieniem zmieniającym. W przypadku tego drugiego skutki następują z datą określoną przez strony. Oznacza to, że przykładowo, zmiana warunków umowy może nastąpić już w dniu zawarcia porozumienia.
Porozumienie zbiorowe
Jeszcze innym rozwiązaniem jest skorzystanie z tzw. porozumienia zbiorowego. W tym przypadku zawierają porozumienie, na mocy którego możliwe jest stosowanie mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników, niż wynika to z zawartych umów. Takie rozwiązanie pozwala przede wszystkim uniknąć konieczności sięgania po wypowiedzenia lub porozumienia zmieniające. Dodatkowo pracodawca oszczędza czas, gdyż nie musi prowadzić rozmów czy negocjacji z każdym z podwładnych z osobna.
Podpisanie porozumienia zbiorowego automatycznie pozwala na zmienienie warunków zatrudnienia i to wszystkich pracowników, którzy zostali nim objęci. Z punktu widzenia zainteresowanych stron ważne jest przy tym, że jedną z przesłanek, która uzasadnia zawarcie takiego właśnie porozumienia, jest zła kondycja finansowa pracodawcy. Pojęcie to jednak jest nieostre i trzeba pamiętać, że w praktyce może w tej kwestii dochodzić do nadużyć.
Czy można obniżyć wynagrodzenie?
Jak wynika z powyższych informacji, pracodawca ma prawo do obniżenia pensji pracownika, choć nie może tego zrobić bez poinformowania go i dopełnienia niezbędnych formalności. Pracownik może, ale nie musi wyrazić zgodę na taką zmianę, w związku z czym dochodzi albo do podpisania porozumienia zmieniającego, albo do rozwiązania umowy.
Zatrudniający może więc zmienić warunki płacowe w granicach prawa i dotyczy to zarówno obniżenia wynagrodzenia zasadniczego, jak i premii bądź dodatków, poza tymi przywilejami finansowymi, do których udzielania pracodawca zobowiązany jest Kodeksem pracy. Obniżenie pensji pracownika może także zdarzyć się wówczas, gdy dojdzie do potrącenia z pensji w ramach kary porządkowej wskutek naruszeń obowiązków pracowniczych. Jednak również w takim przypadku zatrudniony powinien być o tym informowany.
Niedopuszczalna jest sytuacja, gdy pracownik otrzymuje na konto znacznie pomniejszoną pensję i nie wie, dlaczego jego wynagrodzenie jest niższe. Wówczas koniecznie należy to wyjaśnić z pracodawcą, zawsze zresztą istnieje możliwość, że zaszła zwykła pomyłka.
To może Cię również zainteresować