Spis treści
Każdy, kto prowadzi własną działalność gospodarczą i zatrudnia pracowników wie doskonale, jak trudne jest to wyzwanie. Szczególnie jeśli mówimy o dużym przedsiębiorstwie, w którym musi istnieć hierarchia jeśli chodzi o stanowiska, odpowiedni podział odpowiedzialności i uprawnień między poszczególnych zatrudnionych itp. Na jakie elementy struktury organizacyjnej należy zwrócić uwagę? Organizacja przedsiębiorstwa: jaka struktura organizacyjna panuje w Twojej firmie?
Struktura organizacyjna firmy jako całość jej funkcji i relacji
Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa to dość złożone zagadnienie, ponieważ nie ma jednego idealnego modelu, dzięki któremu firma będzie mogła w pełni funkcjonować. Jak się bowiem w praktyce okazuje, organizacja to podstawa sukcesu, a w biznesie wygrywają ci, którzy sobie to odpowiednio wcześnie uświadomią. Zanim jednak zastanowimy się nad tym, czym jest dokładnie jest struktura przedsiębiorstwa, warto skupić się na jej funkcjach i nieco szerszym wymiarze. Funkcje struktury organizacyjnej mogą się od siebie różnić w zależności od konkretnych okoliczności, ale na uwagę zasługują między innymi następujące: klasyfikowanie celów, kreowanie stanowisk i ustalenie zależności pomiędzy nimi, tworzenie członków kierowniczych oraz wyodrębnianie organów zarządzających. Najkrócej więc pisząc, struktura organizacji przedsiębiorstwa opiera się na wewnętrznym uporządkowaniu działań firmy i wypracowaniu jak najbardziej efektywnych relacji między pracownikami.
Struktura organizacyjna firmy - projektowanie
Chcąc wdrożyć strukturę we własnej firmie warto dokładnie zaplanować każdy z etapów. Co należy wziąć pod uwagę przy tworzeniu koncepcji danej struktury? Czy jest jeden czynnik struktury, który decyduje o finalnym sukcesie? Przede wszystkim warto mądrze ułożyć strukturę zatrudnienia, a więc w taki sposób, aby niepotrzebnie nie mnożyć stanowisk. Następnie trzeba pogrupować te stanowiska pracy oraz ustalić między nimi hierarchię, a także stworzyć komórki organizacyjne, określając ich główne zadania i kompetencje. Kluczowe okazuje się w praktycznym wymiarze umiejętne dopasowanie uprawnień co do podejmowanych decyzji względem poszczególnych pracowników, co przekłada się na wyniki przedsiębiorstwa.
Struktura organizacyjna - najpowszechniejsze typy schematów
Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa przykład najpopularniejszych typów - to zagadnienie pojawia się w kontekście omawianego obszaru bardzo często. Jak się okazuje, eksperci w tej dziedzinie wyznaczyli kilka typów schematów organizacyjnych stosowanych w firmach. Na liście znajdziemy na przykład tzw. strukturę płaską (inaczej struktura pozioma), liniową (struktura pionowa) oraz funkcjonalną (struktura typu u). W kolejnych akapitach dokładniej wyjaśniamy istotę każdej z nich, ale w tym miejscu warto zaznaczyć, że tym czy opis struktury organizacyjnej w wielu przypadkach dobiera się na zasadzie prób i błędów. Na szczęście wiele przedsiębiorstw wypracowało już optymalną strukturę i dzięki temu inne, które stoją przed tym zadaniem, mogą nieco skorzystać z przyjętych rozwiązań. Oprócz wspomnianych już typów można wyróżnić jeszcze kilka, które często spotkamy w biznesie, a chodzi np. o strukturę projektową, dywizjonalną czy holdingową.
Zasady tworzenia struktur organizacyjna firmy
Opis struktury organizacyjnej zawsze trzeba przełożyć na wymierne efekty i wdrożyć strategię, które w jak najwyższym stopniu będzie dopasowana do specyfiki działalności danego przedsiębiorstwa. Pomimo złożoności wielu branż czy rynków można wyróżnić kilka podstawowych zasad, które należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu struktury organizacyjnej. Mowa tutaj w głównej mierze o konkretyzacji celów, w miarę prostych założeniach i mechanizmach funkcjonowania firmy, a także skupieniu się na potencjale ludzkim oraz strukturze kierowniczej, w tym najważniejszych osób w firmie takich jak CEO. Nie bez znaczenia będzie także całe środowisko biznesowe, bezpośrednia konkurencja, a więc te czynniki zewnętrzne, które mają wpływ na model działania podmiotu gospodarczego.
Rodzaje struktur organizacyjnych firm
Rodzaje struktur uzależnione są nie tylko o typu działalności przedsiębiorstwa czy jego wielkości, ale także od relacji międzyludzkich. Ostateczny kształt struktury organizacyjnej zazwyczaj zależy od właściciela firmy lub jej najwyższego kierownictwa, ale w niektórych przypadkach tworzą go specjalnie powołane w tym celu osoby czy zespoły. Co do zasady, z im większym podmiotem mamy do czynienia, tym większą wagę przywiązuje się do tego, aby struktura była optymalnie dopasowana. Nie bez znaczenia są tutaj także uregulowania prawne, w tym regulaminy określające zasady funkcjonowania wewnątrz zakładu pracy, a nawet uprawnienia związane z przechowywaniem dokumentacji firmowej. Bez dobrze zorganizowanej pracy przedsiębiorstwa wiele z tych płaszczyzn byłoby zaniedbanych, a to prowadzi często do poważnych konsekwencji.
Struktura organizacji: płaska, liniowa i funkcjonalna
Struktura organizacyjna rodzaje - jakie są plusy i minusy najpopularniejszych z nich? Struktura organizacyjna firmy przykłady? Sprawdźmy to! Struktura płaska charakteryzuje się stosunkową prostotą, szybkim przepływem informacji, często brakiem kadry kierowniczej, a co z tym idzie - większą swobodą pracowników przy podejmowaniu kluczowych decyzji. Jeśli chodzi z kolei i strukturę liniową, jedną z głównych cech jest to, że osoby zatrudnione podlegają wielu kierownikom, z których każdy odpowiada za dany obszar działalności. Ma to wpływ na fachowość podejmowanych decyzji, ale z drugiej strony spowalnia to przepływ informacji. Przy strukturze funkcjonalnej natomiast na specjalizację kładzie się jeszcze większy nacisk, ponieważ jeden pracownik podlega nawet kilku przełożonym, którzy są ekspertami w konkretnych dziedzinach. Dzięki temu mamy do czynienia z bardzo efektywnym wykorzystaniem posiadanych zasobów ludzkich i to przy jak najmniejszym koszcie ogólnym.
Jak tworzyć stanowiska pracy w firmie
Dobra struktura organizacyjna to taka, która sprawdza się w nawet najbardziej skrajnych okolicznościach, w tym także w zakładach pracy, gdzie istnieje spora rotacja pracowników. Dlatego jedną z podstawowych zasad współczesnego biznesu jest to, aby potrafić dopasować się do zmieniających się warunków. Tworzenie nowych miejsc pracy w firmie to skomplikowany proces i należy podejść do tego zadania dopiero po dokładnym przeanalizowaniu potrzeb. Utworzenie stanowiska nie jest bowiem aż tak trudne, jak jego późniejsza redukcja.
Rozwój – dynamiczna struktura-regulacje wewnętrzne
Idealna struktura organizacyjna nie istnieje, ale najważniejsze jest znalezienie i wdrożenie tej, która w jak największym stopniu będzie odpowiadać dynamice rozwoju firmy. Tak naprawdę nie chodzi już tutaj o wielkość danego podmiotu, ponieważ modele strukturalne są swego rodzaju elastycznym rozwiązaniem, które można modyfikować według potrzeb. Największym błędem, jaki może zrobić właściciel przedsiębiorstwa, jest stworzenie regulacji wewnętrznych, które spowalniają funkcjonowanie firmy. Wówczas im prędzej dokona się zmian w tym obszarze, tym lepiej.
Mikroprzedsiębiorcy i zawieranie konsorcjów
Świat przedsiębiorczości to nie tylko korporacje oraz duże zakłady pracy, ale także mniejsze firmy. To właśnie one w wielu przypadkach tworzą życie gospodarcze. Często mikroprzedsiębiorcy decydują się przy ambitniejszych projektach na podjęcie współpracy z większymi podmiotami, które posiadają zaplecze personalne, sprzętowe czy finansowe. W taki sposób tworzone są różnego rodzaju konsorcja, a więc byty prawne przy realizacji konkretnych zadań, w których każde z przedsiębiorstw wnosi jakieś korzyści. Możliwość połączenia się w konsorcjum sprawia, że wiele firm musi nieco zmieniać czy też dopasowywać strukturę organizacyjną zgodnie z nowymi wymaganiami.
Co ma wpływ w organizacji na sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem?
Nie ważne, czy chodzi o zwykłą jednostkę organizacyjną czy ogromne przedsiębiorstwo - w każdym przypadku wszystkie działania pracowników muszą zmierzać do sprawnego funkcjonowania firmy. To dlatego właśnie tak wiele miejsca poświęca się choćby budowie struktury organizacyjnej, dzięki której jest się w stanie zadbać o większość obszarów działalności danego podmiotu. Pamiętajmy, że firma to ludzie oraz relacje między nimi. Aby wszystko działało zgodnie z założeniami, w tym zarówno w sferze personalnej czy finansowej takiej jak choćby zarządzanie należnościami w firmie, musi istnieć klarowny schemat działania w konkretnych sytuacjach. Z tego powodu warto już na początkowym etapie prowadzenia biznesu zadbać o jego organizację, a z czasem - zgodnie z potrzebami - modyfikować strukturę.
- Struktura organizacyjna firmy opiera się na wewnętrznym uporządkowaniu działań i wypracowaniu efektywnych relacji między pracownikami.
- Projektowanie struktury organizacyjnej wymaga mądrego ułożenia zatrudnienia, pogrupowania stanowisk pracy, ustalenia hierarchii oraz stworzenia komórek organizacyjnych.
- Wśród najpopularniejszych typów schematów organizacyjnych stosowanych w firmach znajdują się m.in. struktura płaska, liniowa i funkcjonalna, jednak wiele przedsiębiorstw wypracowało już optymalną strukturę.
- Przy tworzeniu struktury organizacyjnej należy wziąć pod uwagę konkretyzację celów, prostotę założeń i mechanizmów funkcjonowania, potencjał ludzki oraz strukturę kierowniczą i środowisko biznesowe.