Spis treści
Stosowanie w Polsce czasu letniego i zimowego jest ściśle uregulowane w aktualnie obowiązujących przepisach, a konkretnie w ustawie z dnia 10 grudnia 2003 roku o czasie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z tym aktem, 29 października przesuwaliśmy wskazówki zegara z godziny 3 na godzinę 2 w nocy. Pracownicy, którzy wtedy pracowali, wykonywali swoje obowiązki zawodowe o godzinę dłużej. To zaś rodzi określone konsekwencje finansowe dla firm.
Zmiana czasu a praca w nocy – co z dodatkową godziną?
Noc zmiany czasu stanowi wyzwanie w zakresie prawidłowego rozliczenia czasu pracy. Konieczne jest uwzględnienie dodatkowej godziny w systemie rozliczeń. Jest to szczególnie ważne dla firm, które prowadzą działalność całodobową i zatrudniają pracowników na nocnych zmianach.
Pamiętaj o tym, ponieważ prowadzenie ewidencji czasu pracy jest jednym z obowiązków pracodawców.
nadgodziny">Czy praca w nocy ze zmianą czasu to nadgodziny?
Pracodawcy muszą być świadomi potencjalnych skutków finansowych związanych z nocą zmiany czasu. Wykonanie pracy w takim terminie może prowadzić do dodatkowych kosztów w postaci nadgodzin czy dodatków nocnych. Dlatego ważne jest, aby pracodawcy byli na to gotowi.
W sytuacji, gdy dochodzi do zmiany czasu z letniego na zimowy, pracownicy zatrudnieni na nocnej zmianie mogą być zobowiązani do pracy przez dziewięć godzin zamiast standardowych ośmiu.
Pracownik magazynu
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Tychy
Pracownik produkcji
Randstad Polska Sp. z o.o.
- Żory
Specjalista/Specjalistka w biurze Fundacji
American Heart of Poland Spółka Akcyjna
- Katowice
Pracownik produkcji – cebulki kwiatowe (start 02-12-2024)
Duijndam Works Sp. z o.o.
- Holandia
Merchandiser - wykładanie towaru KAUFLAND WĄGROWIEC
Golden Serwis Sp. z o. o.
- 28-28 zł brutto / h
- Wągrowiec
Taka sytuacja powoduje konieczność rozliczenia dodatkowego czasu w pracy jako nadgodziny. W polskim prawie praca w godzinach nadliczbowych wymaga odpowiedniego rozliczenia. Pracodawca ma obowiązek zrekompensować ją pracownikom albo poprzez wypłatę 100% dodatku do wynagrodzenia, albo przez udzielenie proporcjonalnego czasu wolnego.
Dodatkowo, pracownicy pracujący w nocy mają prawo do dodatku nocnego. Pojawiają się dwa różne podejścia do kwestii dodatku za nadprogramową godzinę pracy:
- jedno zakłada wypłatę dodatku za każdą godzinę pracy nocnej,
- drugie – tylko za pierwsze osiem godzin.
Pracodawcy powinni zatem być świadomi potrzeby właściwego rozliczenia nadgodzin oraz dodatku nocnego, szczególnie podczas zmiany czasu. W przypadku przestawienia zegarów na czas letni, pracownicy zatrudnieni na nocnej zmianie powinni mieć prawidłowo naliczone wynagrodzenie.
Jak wypłacić wynagrodzenie?
Zasadniczo wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za wykonaną pracę. Tylko w nielicznych sytuacjach osoba zatrudniona może liczyć na pensję również wówczas, gdy de facto nie realizowała swoich codziennych obowiązków (np. usprawiedliwiona nieobecność w pracy spowodowana chorobą).
W związku z powyższym, w przedstawionym przykładzie pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie za 8 godzin pracy i jednocześnie przysługuje mu prawo do dodatku za jedną dodatkową godzinę pracy. Inaczej mówiąc, tacy pracownicy wykonywali pracę w nadgodzinach, zaś te – zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy – rekompensowane powinny być przez:
- udzielenie czasu wolnego,
- wypłacenie dodatku w wysokości 100% wynagrodzenia.
Udzielanie czasu wolnego
Pracodawca, który zatrudnia pracownika w porze nocnej, musi pamiętać, że w przypadku nadgodzin powinien on udzielić podwładnemu czasu wolnego na jego pisemny wniosek. Istotne jest przy tym to, aby zachowany został wymiar, czyli godzina wolnego za godzinę pracy. Termin przy tym jest dowolny, choć pracownik może wskazać we wniosku dzień, jaki go interesuje.
Z drugiej strony, udzielenie czasu wolnego może odbyć się bez wniosku pracownika. Wówczas podmiot zatrudniający powinien udzielić czasu wolnego od pracy najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych. Jednocześnie nie powinno to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
Odebranie godziny przy kolejnej zmianie czasu
Udzielenie nawet jednej godziny wolnego może być dla pracodawcy problemem. Z tego też względu istnieje inne rozwiązanie, z którego skorzystać mogą przedsiębiorcy stosujący podstawowy system w 12-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Oni bowiem mogą zrekompensować swoim podwładnym 1 godzinę nadliczbową wiosną – podczas kolejnej zmiany czasu (tym razem na letni).
Jeśli pracownik zdecyduje się na czas wolny, to zgodnie z przepisami, powinien otrzymać wolne w stosunku 1:1, jeżeli wnioskuje o to sam. W sytuacji, gdy pracodawca decyduje o udzieleniu czasu wolnego, należy to uczynić najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o 50% dłuższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych. Oznacza to, że pracownik odbierze nie 1, a 1,5 godziny.
Podsumowanie
Podczas zmiany czasu z letniego na zimowy w Polsce, pracownicy zatrudnieni na nocnej zmianie pracują o godzinę dłużej, co zgodnie z przepisami pracy kwalifikuje się jako nadgodziny. Pracodawcy są zobowiązani do rekompensaty za ten czas, co może przybrać formę dodatkowego wynagrodzenia lub proporcjonalnego czasu wolnego. Warto być na bieżąco z przepisami prawa pracy, które regulują tę kwestię.
To może Cię również zainteresować
