Prowadzenie własnej firmy to nie lada wyzwanie. Szczególnie, kiedy zatrudniasz pracowników. Musisz znać swoje prawa i obowiązki, a także skrupulatnie ich przestrzegać. Podstawowe zagadnienia w tej kwestii zostały opisane w szczególności w art. 94 i art. 97 Kodeksu Pracy.
Obowiązki pracodawcy wobec pracowników
Zgodnie z tymi zapisami, pracodawca zobowiązany jest do:
- Zaznajamiania pracowników z zakresem ich obowiązków
- Organizowania pracy zgodnie z normami czasu pracy oraz w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy
- Przeciwdziałania dyskryminacji w miejscu pracy
- Zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz organizacji przeszkolenia pracowników w tym zakresie
- Ułatwiania pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych
- Terminowego i właściwego wypłacania wynagrodzenia
- Zaspakajania potrzeb socjalnych pracowników
- Stosowania obiektywnego systemu oceny pracowników i wyników ich pracy
- Prowadzenia akt osobowych pracowników i właściwego przechowywania dokumentacji
- Przeciwdziałania mobbingowi
Ponadto, każdy pracodawca ma dodatkowe obowiązki, związane ze specyfiką danego zakładu pracy. Powinien w odpowiedni sposób zawiadamiać pracowników o zachodzących zmianach, wdrażać nowoczesne technologie, które usprawnią pracę czy przeszkalać zespół w zakresie ich nowych obowiązków. Musi również informować swoich pracowników o zagrożeniach dla zdrowia i życia, występujących w miejscu pracy oraz o osobach odpowiedzialnych za udzielanie pierwszej pomocy i wykonywanie czynności przeciwpożarowych i ewakuacyjnych.
Prawa pracodawcy
Prawa pracodawcy to nieco mniej obszerny temat, jednak również wart uwagi. Otóż jako osoba zatrudniająca zyskuje się takie uprawnienia, jak prawo do zatrudniania i zwalniania pracowników, swobodnego ustalania warunków pracy i płacy (z uwzględnieniem prawa pracy i warunków umowy), przyznawania nagród i wyróżnień.
Do mniej przyjemnych kwestii, jednak również będących w zakresie kompetencji pracodawcy, leży prawo do udzielania kar, upomnień i nagan, kiedy pracownik nie wypełnia swoich obowiązków lub łamie prawo bądź regulamin. Oprócz tego, pracodawca może także dochodzić od pracownika odszkodowania wskutek nielojalności pracowniczej i ujawnienia poufnych danych na temat firmy.
Ponadto pracodawca ma prawo do pozyskania od kandydatów i pracowników informacji, niezbędnych do udziału w procesie rekrutacji i pracy w danym zakładzie. Do takich danych należą imiona, nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia, PESEL, adres zamieszkania, wykształcenie czy historia zatrudnienia.
Zaznajomienie się z zakresem praw i obowiązków pracodawcy sprzyja interesom firmy. Warto wiedzieć, co leży w zakresie Twoich kompetencji, czego możesz oczekiwać do swoich pracowników oraz jakie masz wobec nich zobowiązania. Dzięki temu unikniesz przykrych konsekwencji, jakie mogłyby Cię spotkać, gdybyś nie dopełnił swoich obowiązków.