Spis treści
Osoby, które rozpoczynają nową pracę, otrzymują w pierwszych dniach podstawowe narzędzia pracy oraz sprzęt służbowy. Najczęściej jest to laptop, smartfon, czasem także tablet, czy samochód. Te sprzęty mają im umożliwić wykonywanie służbowych obowiązków. Często jednak zdarza się tak, że pracownicy korzystają ze służbowego sprzętu poza czasem pracy. Jak to się ma do kodeksu pracy i innych przepisów dotyczących zatrudnienia? Okazuje się, że w KP na próżno szukać konkretnych uregulowań dotyczących korzystania przez pracowników z telefonów, komputerów, czy samochodów służbowych. Takie zasady mogą jednak, a nawet powinny zostać uregulowane w wewnętrznych regulaminach.
Wyposażenie stanowiska pracy
Na pracodawcy, jako podmiocie zatrudniającym, ciąży obowiązek dostarczenia wszelkich niezbędnych materiałów i sprzętów, które pozwolą pracownikowi w należyty sposób wypełniać jego obowiązki służbowe. Inaczej mówiąc, osoba zatrudniona może liczyć na wyposażenie jej stanowiska pracy w niezbędny sprzęt komputerowy, ubranie ochronne, czy otrzymanie kluczyków do samochodu firmowego, jeżeli jej praca będzie wymagać przemieszczania się. Ponieważ jednak poszczególne urządzenia, w tym również telefon i auto, są w ciągłej eksploatacji, to również w interesie pracownika leży szczegółowe unormowanie zasad korzystania z nich i wskazanie przesłanek, które będą pociągały do odpowiedzialności materialnej właśnie zatrudnionego.
Do sprzętu służbowego zaliczyć można wiele urządzeń
Poza komputerem czy telefonem komórkowym pracownicy na określonych stanowiskach, jak np. przedstawiciele handlowi mogą korzystać z samochodów firmowych. Problem rodzi się wtedy, gdy osoba zatrudniona wykorzystuje powierzony jej sprzęt również do załatwiania prywatnych spraw w tajemnicy przed swoim pracodawcą. Traci na tym przedsiębiorca i to właśnie w jego interesie leży uregulowanie tej kwestii z pracownikiem. Ponieważ szczegółowych wytycznych na próżno szukać w przepisach prawa pracy, znaczenia nabierają akty prawa wewnętrznego, które obowiązują w danym zakładzie pracy.
Unormowania na poziomie zakładu pracy
Tak, jak wspomniano, kwestia sprzętu służbowego nie jest rozstrzygana w przepisach Kodeksu pracy. Z tego względu w praktyce pracodawcy najczęściej regulują tę kwestię w aktach prawa obowiązujących w danym zakładzie pracy lub przez spisanie dodatkowej umowy z konkretnym pracownikiem. Podmiot zatrudniający ma w tym przypadku zupełną dowolność. Jedynym przepisem, o którym musi on pamiętać, jest art. 9 Kodeksu pracy, który mówi o tym, że wszystkie funkcjonujące w firmie regulaminy, statusy czy postanowienia układ zbiorowych pracy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy właśnie Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Przykładem zapisu niezgodnego z obowiązującym prawem może być umowa pomiędzy stronami, w której pracownik wyrazi zgodę na potrącanie nieokreślonej sumy pieniędzy na poczet przyszłych, ewentualnych szkód w mieniu służbowym.
Sprzęt tylko służbowy?
W praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawca umożliwił pracownikowi korzystanie ze służbowego sprzętu również w celach prywatnych. Taka ewentualność jest najpopularniejsza w odniesieniu do firmowych telefonów. Często jednak zdarza się również, że pracodawcy wyrażają zgodę na używanie służbowych laptopów, jeśli tylko dane firmowe będą odpowiednio zabezpieczone. Wprowadzane w tej materii rozwiązania są różnorakie – część pracodawców w ogóle nie dopuszcza możliwości, aby pracownik taki sprzęt wykorzystywał w celach prywatnych, część ustala pewne limity. Te sprawdzają się szczególnie w odniesieniu do samochodów firmowych. Po godzinach pracownik może korzystać ze służbowego samochodu w ramach określonego limitu kilometrów. Niezależnie od wypracowanych warunków ważne jest, aby zapisy o nich znalazły się albo w firmowym regulaminie, albo w umowie podpisanej przez strony.
Sprzęt służbowy to własność firmy
Należy pamiętać, że sprzęt służbowy stanowi własność firmy i jest powierzony pracownikom w celach zawodowych. Oznacza to, że pracownicy powinni korzystać z tego sprzętu zgodnie z jego przeznaczeniem, a wszelkie działania i czynności powinny mieć związek wyłącznie z wykonywaniem obowiązków służbowych, chyba że strony ustaliły inaczej i istnieje furtka do wykorzystywania służbowego mienia prywatnie.
Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, warto mieć na uwadze, że zepsucie bądź zniszczenie sprzętu służbowego przez jego niewłaściwe używanie stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, które może prowadzić do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia. W takiej sytuacji pracodawca będzie musiał wykazać, że pracownik został zaznajomiony z wewnętrznymi regulacjami dotyczącym użytkowania służbowego sprzętu i regularnie łamał te zasady.
To może Cię również zainteresować