Spis treści
W polskim i unijnym prawie funkcjonują rozwiązania, które mają nie tylko pomóc pracownikom z niepełnosprawnościami odnaleźć się na rynku pracy, lecz przede wszystkim zachęcić pracodawców do ich zatrudniania. Wśród najważniejszych instrumentów aktywizacyjnych należy wskazać rozszerzenie grona osób niepełnosprawnych, dzięki zatrudnieniu których pracodawca może liczyć na dofinansowanie.
Zapisy w prawie są wynikiem konieczności dostosowania polskiego prawa do unijnego. Poszczególne punkty projektu przygotowanej ustawy zostały zatem dostosowane do zaleceń znajdujących się w rozporządzeniu Komisji UE nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r., uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu.
Pojęcie i stopnie niepełnosprawności
Warto zrozumieć samo pojęcie niepełnosprawności oraz stopnie jej nasilenia. Niepełnosprawność to stan, w którym osoba ma trwałe trudności w wykonywaniu codziennych czynności z powodu fizycznych, umysłowych, sensorycznych czy psychicznych ograniczeń.
- umiarkowany,
- znaczny,
- lekki.
Każdy stopień określa zakres i rodzaj ograniczeń, jakich osoba z niepełnosprawnością (OzN) doświadcza w codziennym życiu.
Ważne jest, aby pracodawcy byli świadomi różnorodności stopni niepełnosprawności i dostosowywali warunki pracy zgodnie z indywidualnymi potrzebami pracowników. Wspierając osoby z różnymi stopniami niepełnosprawności, firma może skorzystać zarówno z ich umiejętności, jak i zwiększyć zróżnicowanie w zespole.
Plusy zatrudniania osób niepełnosprawnych
Zatrudnianie osób z niepełnosprawnością to strategiczny krok dla każdego pracodawcy. Plusy płynące z zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami są liczne i wpływają korzystnie na pracę i atmosferę w firmie.
Przede wszystkim, przy zatrudnianiu warto pamiętać, że osoba z niepełnosprawnością to przede wszystkim człowiek, mający do zaoferowania zestaw jakichś umiejętności. Czy warto odmawiać pracy ekspertowi tylko dlatego, że do poruszania się potrzebuje wózka inwalidzkiego lub kul? Uznajmy to pytanie za retoryczne.
Ponadto zatrudnianie niepełnosprawnych pracowników pozwala na tworzenie prawdziwie inkluzywnych zespołów. Różnorodność wprowadza świeżą perspektywę, innowacyjność i kreatywność. Osoby z niepełnosprawnościami przynoszą ze sobą unikalne umiejętności i doświadczenia, które mogą przyczynić się do rozwoju firmy.
Nie jest to najważniejsze, ale warto wspomnieć, że zatrudnienie osób z niepełnosprawnością może wpłynąć pozytywnie na wizerunek firmy. Tacy pracodawcy budują reputację jako pracodawcy troszczący się o społeczność i otwartych na różnorodność. To może przyciągnąć nowych klientów, partnerów biznesowych i inwestorów.
Uprawnienia i przywileje pracowników niepełnosprawnych
Pracodawcy zobowiązani są do respektowania uprawnień i przywilejów pracowników z niepełnosprawnościami, aby zapewnić im równe szanse w miejscu pracy.
Przepisy przewidują szereg uprawnień mających na celu dostosowanie środowiska pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Wymieniamy je poniżej.
- Dodatkowa przerwa w pracy – pracownicy niepełnosprawni mają prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy, która jest wliczana do czasu pracy. Jest to istotne dostosowanie mające na celu zwiększenie komfortu i wydajności pracy osób z ograniczeniami zdrowotnymi.
- Skrócony czas pracy – osoby z orzeczeniem o co najmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać ze skróconego wymiaru czasu pracy, który wynosi 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo. To rozwiązanie ma na celu zmniejszenie obciążenia fizycznego i psychicznego.
- Zakaz pracy w porze nocnej i nadgodzin – niezależnie od stopnia niepełnosprawności, pracownicy są chronieni przed zatrudnianiem w nocy i w nadgodzinach, chyba że istnieje specjalne orzeczenie lekarza medycyny pracy pozwalające na taką pracę. Jest to zabezpieczenie mające na celu ochronę zdrowia osób niepełnosprawnych.
- Dodatkowy urlop wypoczynkowy – osoby z co najmniej umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego trwającego 10 dni roboczych rocznie. Ma to na celu zapewnienie dodatkowego czasu na regenerację i odpoczynek.
- Zwolnienie od pracy na badania i zabiegi – pracownicy z co najmniej umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać ze zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, jak również w celu uzyskania lub naprawy zaopatrzenia ortopedycznego, jeżeli te czynności nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
- Urlop na turnus rehabilitacyjny – osoby z co najmniej umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają możliwość skorzystania z urlopu w wymiarze do 21 dni roboczych rocznie na uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym, z zastrzeżeniem, że łączny wymiar wykorzystanego urlopu dodatkowego i zwolnienia na turnus nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.
Pracodawcy mogą także ubiegać się o dotacje z urzędu pracy na zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych. Takie wsparcie finansowe może pomóc w pokryciu kosztów dostosowania stanowisk pracy oraz innych inicjatyw mających na celu integrację osób z niepełnosprawnościami.
Dodatkowe wsparcie finansowe na zatrudnienie OzN
Pracodawcy zatrudniający osoby z niepełnosprawnością mogą liczyć na różnorodne formy wsparcia finansowego, mające na celu ułatwienie integracji zawodowej tej grupy osób. Jednym z nich jest comiesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), które zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika. Wysokość dofinansowania wynosi odpowiednio:
- 500 zł dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności,
- 1 350 zł dla osób z umiarkowanym stopniem,
- 2 400 zł dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
Kwota dofinansowania może zostać zwiększona o dodatkowe środki w przypadku osób z określonymi schorzeniami lub niepełnosprawnościami szczególnymi.
Dofinansowanie na adaptację stanowiska pracy
Pracodawcy mogą również uzyskać dofinansowanie na adaptację stanowiska pracy oraz na szkolenia dla osób niepełnosprawnych i ich współpracowników. Środki te mogą być przeznaczone na:
- wyposażenie stanowisk pracy,
- dostosowanie pomieszczeń,
- zakup urządzeń ułatwiających pracę,
- szkolenia związane z obsługą specjalistycznego sprzętu,
- dofinansowanie transportu do miejsca pracy.
Maksymalna wysokość dofinansowania może wynieść do 34 000 zł na jednego pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym kwota ta może być różna w zależności od stopnia niepełnosprawności.
Dofinansowania do osób z niepełnosprawnościami – o tym pamiętaj!
Ważne jest, aby pamiętać o spełnieniu pewnych warunków, takich jak brak zaległości we wpłatach do PFRON oraz zatrudnienie osoby niepełnosprawnej na minimum 12 miesięcy. Kwota dofinansowania nie może przekroczyć 90% miesięcznych kosztów płacy, włączając w to wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę składki ZUS.
Zachęcamy do zapoznania się z dokładnymi warunkami i procedurami ubiegania się o dofinansowanie na stronach PFRON oraz innych oficjalnych źródeł informacji o wsparciu dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami, aby w pełni wykorzystać dostępne możliwości finansowania.
Podsumowanie
Inwestycja w zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami przynosi korzyści nie tylko pracownikom, ale i całemu przedsiębiorstwu. Wykorzystując dostępne dofinansowania i adaptując środowisko pracy, pracodawcy mogą odkrywać nieznane dotąd źródła talentów i pasji. Zachęcamy do podjęcia tego wyzwania, które może przynieść nieoczekiwane, pozytywne rezultaty dla wszystkich stron.
To może Cię również zainteresować