Spis treści
Kodeks pracy przewiduje kilka rodzajów umów o pracę i każdej z nich dotyczy odrębna regulacja prawna. Podstawową kwestią jest to, że ustawodawca dokładnie wskazał, kiedy pracodawca jest zobowiązany zaoferować swojemu podwładnemu umowę o pracę. Mowa tu o sytuacji, w której zostaje nawiązany stosunek pracy. Zgodnie z art. 22 § 1 Kodeksu pracy ma to miejsce wówczas, gdy pracownik zobowiązuje się do „wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem”.
Gdy mowa o umowie o pracę, to nie można zapomnieć, że polski ustawodawca przewidział możliwość zdecydowania się przez strony na podpisanie umów o różnym czasie ich trwania. Jedną z takich umów jest umowa o pracę na czas określony. Pracodawca nie może jednak w dowolny sposób korzystać z takiej umowy, bowiem ustawodawca limituje liczbę takich umów dla danego pracownika.
Umowa na czas określony wciąż popularna
Współcześnie często zestawia się umowę o pracę z innymi rodzajami umów, jakie mogą podpisać zainteresowane strony. Ponieważ umowa o pracę chroni pracownika w najpełniejszy sposób, pracodawcy często próbują ominąć przepisy. Ci, którzy zatrudniają zgodnie z literą prawa, powinni pamiętać, że mogą przetestować umiejętności pracownika. Umowa na czas określony sprawdza się w tej sytuacji świetnie.
Umowa o pracę na czas określony jest o tyle korzystna (z punktu widzenia pracodawcy), że może zostać rozwiązana zarówno za porozumieniem stron, za wypowiedzeniem, jak i bez zachowania okresu wypowiedzenia. W odróżnieniu jednak od umowy o pracę na czas nieokreślony, okres wypowiedzenia jest krótszy. Oznacza to, że z pracownikiem można rozstać się szybciej, jeżeli nie spełni on oczekiwań i nie będzie umieć sprostać zadaniom przed nim stawianym.
Kiedy podpisać umowę na czas wykonywania określonej pracy?
Umowa na czas wykonywania określonej pracy to zdecydowanie mniej popularna forma współpracy niż wyżej omówiona umowa o pracę na czas określony. Obecnie ta umowa nie jest już w ogóle w użyciu. Od 22 lutego 2016 polski Kodeks pracy nie przewiduje już umów takiego rodzaju.
Limit umów na czas określony
Ograniczenie w stosowaniu umów o pracę na czas określony wynika przede wszystkim z konieczności ich limitowania. Pracodawca nie może dowolnie i bez ograniczeń zawierać z tym samym pracownikiem umów o identycznym charakterze. W myśl przepisu art. 251 Kodeksu pracy czas trwania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, jak również łączny okres zatrudnienia wynikający z takich umów między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekroczyć 33 miesięcy, a liczba tych umów nie może być większa niż 3.
Przedłużenie obowiązywania umowy o pracę na czas określony, ustalone przez strony w trakcie jej trwania, traktowane jest jako zawarcie nowej umowy o pracę na czas określony, począwszy od dnia następującego po dniu, w którym pierwotna umowa miała ulec rozwiązaniu. W sytuacji, gdy okres zatrudnienia przekracza ustawowy limit bądź liczba umów o pracę przekracza przewidziany limit, przyjmuje się, że pracownik od dnia po upływie tego okresu lub od dnia zawarcia czwartej umowy zostaje zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.
- w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
- w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
- w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
- w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie.
Wypowiedzenie umowy na czas określony
W przypadku wypowiedzenia umowy na czas określony, pracodawca musi przestrzegać określonego okresu wypowiedzenia. W zależności od długości zatrudnienia, okres ten może wynosić od dwóch tygodni do trzech miesięcy. To ważne prawo, które pozwala pracownikom na przygotowanie się do zmiany pracy i daje im wystarczająco dużo czasu na znalezienie nowego zatrudnienia. Według ostatniej nowelizacji przepisów pracodawca ma obowiązek wskazania powodu rozwiązania umowy o pracę na czas określony.
Ciąża podczas umowy na czas określony
Przepisy prawne w Polsce zapewniają szczególną ochronę pracownicom w ciąży, również podczas trwania umowy na czas określony. W przypadku potwierdzenia ciąży podczas trwania umowy na czas określony, umowa ta nie może zostać wypowiedziana przez pracodawcę. Jest to ważne prawo, które gwarantuje bezpieczeństwo i stabilność pracownicom oczekującym dziecka, niezależnie od rodzaju umowy, na jakiej są zatrudnione.
Umowa o pracę na czas określony, lub na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, zostaje automatycznie przedłużona do dnia porodu. Nie stosujemy tej zasady do umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa innego pracownika (art. 177 §3 i §3(1) Kodeksu pracy).
Podsumowanie
Umowy o pracę na czas określony podlegają ograniczeniom, zgodnie z którymi pracodawca może zawrzeć z pracownikiem maksymalnie trzy takie umowy. Zawarcie kolejnej umowy skutkuje automatycznym przekształceniem jej w umowę na czas nieokreślony. Kodeks pracy przewiduje jednak pewne odstępstwa od tej zasady, na przykład w odniesieniu do umów o pracę zawieranych na czas zastępstwa innego pracownika.
W Kodeksie pracy zawarte są także przepisy chroniące kobiety ciężarne pracujące na takich umowach. Przekroczenie ustawowego limitu umów na czas określony przez pracodawcę może prowadzić do odpowiedzialności prawnej, a były pracownik ma prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem, nawet po ustaniu zatrudnienia.
To może Cię również zainteresować