Urlop na żądanie

Urlop na żądanie? Tak, masz do tego prawo!

17 grudnia 2019

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 30 głosów

30 głosów

13 komentarzy
Urlop na żądanie? Tak, masz do tego prawo!
Nagła sytuacja? Rodzinny problem? Złe samopoczucie? A może po prostu chcesz mieć dzień wolny? Choć urlop na żądanie budzi wiele kontrowersji, prawo do niego ma każdy pracownik, który świadczy pracę w oparciu o umowę o pracę. Co warto o nim wiedzieć?

Urlop na żądanie a Kodeks pracy

Urlop na żądanie rozważać można w dwóch kategoriach: prawa pracownika i trudności dla pracodawcy. Ten drugi musi liczyć się z koniecznością innego niż zawsze rozdysponowania pracy. Nierzadko zdarza się też, że nieobecność raptem jednego pracownika może doprowadzić do paraliżu firmy. Dzieje się tak dlatego, że pracownik z żądaniem udzielenia urlopu może wystąpić najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Z drugiej jednak strony, trzeba pamiętać, że urlop na żądanie jest takim urlopem, który powinien być wykorzystany przez pracownika w nagłych sytuacjach. Mowa tu przede wszystkim o złym samopoczuciu, trudnościach z dojazdem czy innych okolicznościach, które sprawiają, że pracownik postanawia pozostać w tym dniu w domu.

Ile masz dni urlopu na żądanie?

Urlop na żądanie przysługuje każdemu pracownikowi, który świadczy pracę na podstawie umowy pracę, czyli zawartego stosunku pracy. Znaczenia nie ma przy tym, czy zatrudniony świadczy pracę w pełnym, czy też niepełnym wymiarze czasu pracy. Fakt jego posiadania nie jest też uzależniony od systemu pracy, w jakim swoje obowiązki wykonuje pracownik. Zgodnie z art. 167 Kodeksu pracy: „Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym." Oznacza to tyle, że każda osoba, która świadczy pracę w oparciu o umowę o pracę, może wykorzystać w ciągu trwania roku kalendarzowego 4 dni płatnego urlopu na żądanie.

Pamiętaj!
Przysługujące w każdym roku kalendarzowym 4 dni urlopu na żądanie są częścią urlopu wypoczynkowego. Nie są to dodatkowe dni urlopu, więc korzystając z nich, uszczuplasz liczbę pozostałych dni wolnych do wykorzystania.

W przypadku gdy okazuje się, że na uporanie się z problemem nie jest potrzebny cały dzień, pracownik może skorzystać z alternatywy. Mowa tu o wniosku o zwolnienie od pracy w celu załatwienia swoich osobistych spraw. Więcej informacji na ten temat w artykule: Alternatywa dla urlopu na żądanie.

Szukasz pracy?

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Stolarz

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Bielsko-Biała
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Magazynier - operator wózka widłowego

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Jak zgłosić urlop na żądanie?

Z punktu widzenia pracownika, który chce skorzystać z urlopu na żądanie, ważna jest znajomość formy, w jakiej powinien on to zrobić. Ustawodawca w tej kwestii nie ustalił konkretnych wytycznych. W związku z powyższym zatrudniony może zrobić to w dowolnej formie, dla przykładu, telefonicznej lub też elektronicznej. Ważne jest jednak, aby oświadczenie woli pracownika dotarło do pracodawcy i to w tym samym dniu, w którym zatrudniony będzie korzystał z urlopu na żądanie. Zgodnie z art. 167 Kodeksu pracy: „Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu”. Z jego punktu widzenia istotne jest też to, że nie musi on motywować składanego przez siebie wniosku, to jest wskazywać, z jakiego powodu decyduje się na wykorzystanie przysługującego mu dnia wolnego.

Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?

Pracownicy nie mogą zapomnieć, że pracodawca nie zawsze musi udzielić urlopu na żądanie. Inaczej mówiąc, są pewne sytuacje, w których podmiot zatrudniający będzie mógł odmówić pracownikowi urlopu. Może to mieć miejsce choćby wówczas, gdy zatrudniony wiedział o ważnym spotkaniu, na którym powinien pojawić się w dzień, w którym zgłasza chęć skorzystania z urlopu na żądanie. Takie stanowisko zaprezentował również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 2009 roku (sygn. akt II PK 123/09). Jednocześnie jednak podmiot zatrudniający musi pamiętać o art. 8 Kodeksu pracy: "Nie można czynić ze swojego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego".

Video

Wniosek o urlop na żądanie

O ile wyżej wskazano, że pracownik powinien złożyć wniosek o urlop najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, o tyle warto doprecyzować, że powinno być to przed godziną, od której powinien rozpocząć wykonywanie powierzonej mu pracy. Z drugiej strony, warto też wskazać stanowisko Sądu Najwyższego, który stwierdził, iż z uwagi na niedoprecyzowane przepisy w tej kwestii, to w zakładzie pracy mogą zostać ustalone konkretne wytyczne, które będą wiążące dla pracowników. Zgodnie z tym, pracodawca może np. zażądać, aby wnioski o urlop na żądanie były zgłaszane telefonicznie. Wówczas też mówimy o tak zwanej praktyce zawodowej, która to może być źródłem zarówno praw, jak i obowiązków pracownika oraz pracodawcy.

Czy każdemu należy się urlop na żądanie?

Zasadniczo urlop na żądanie można wziąć już na samym początku zatrudnienia. Okres próbny umowy o pracę może u wielu osób budzić wątpliwości, czy w takim przypadku mają w ogóle prawo do urlopu na żądanie. Trzeba jasno podkreślić, że każda osoba zatrudniona na umowie o pracę, może z tego przywileju skorzystać. Wolne na żądanie zostało ustalone w prawie głównie z tego powodu, że w życiu każdego z nas może pojawić się taka nieprzewidziana sytuacja, przez którą zjawienie się w pracy staje się fizycznie niemożliwe. Może ona się pojawić zarówno na początku zatrudnienia (jeszcze w okresie próbnym), jak i dopiero po kilku latach pracy.

Warto jednak pamiętać, że urlop na żądanie przyznawany jest z puli dni urlopu wypoczynkowego, dlatego pracownicy rozpoczynający pracę np. w połowie roku kalendarzowego, nie otrzymają od razu 20 lub 26 dni urlopu. Będzie on naliczany proporcjonalnie do przepracowanych miesięcy, dlatego nie ma możliwości wzięcia np. 4 dni urlopu na żądanie w drugim miesiącu pracy.

Co zrobić, gdy mamy za mało urlopu?
Rozwiązaniem takiej sytuacji z punktu widzenia pracownika może być złożenie wniosku do pracodawcy o bezpłatny urlop na dni, na które nie możemy wziąć urlopu na żądanie. Rodzice dzieci do 14 roku życia mogą także skorzystać z dodatkowych dwóch dni tzw. opieki nad zdrowym dzieckiem.

Urlop na żądanie — ile płatny?

Pracownicy, którzy po raz pierwszy w życiu decydują się wykorzystać jeden z przysługujących im 4 dni urlopu na żądanie w danym roku kalendarzowym, bardzo często zastanawiają się, jakie wynagrodzenie otrzymają za takie wolne. Dobrą wiadomością dla nich jest to, że pracodawca będzie musiał wypłacić 100% pensji zasadniczej. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że niektóre firmy mają wewnętrzne ustalenia mówiące o tym, że pracownikowi należy się na przykład comiesięczna dodatkowa pensja za pełną frekwencję, dlatego w takim przypadku wzięcie urlopu na żądanie może wiązać się z obniżeniem wysokości tego dodatku lub całkowitym jego zabraniem.

To może Cię również zainteresować

Urlop na żądanie ile dni

Najczęściej zadawane pytania

Ile przysługuje dni urlopu na żądanie?

W każdym roku kalendarzowym przysługują pracownikowi 4 dni urlopu na żądanie.

Jak zgłosić chęć wzięcia urlopu na żądanie?

Kodeks Pracy nie precyzuje tego, w jaki sposób należy powiadomić pracodawcę. Jednak należy tego dokonać skutecznie, czyli najlepiej telefonicznie, mailowo lub przez sms.

Kiedy należy zgłosić urlop na żądanie?

Chęć wzięcia urlopu na żądanie należy zgłosić najpóźniej w pierwszym dniu tego urlopu przed godziną rozpoczęcia pracy.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma ponad 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

13 komentarzy

Radek

Radek

Cieszę się, że artykuł wyjaśnia na czym polega urlop na żądanie i jakie są jego zasady. Dzięki temu kiedy zacznę pracę, będę miał już na ten temat wiedzę i będę mógł skorzystać z takiego wolnego, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Kurator

Kurator

Rozumiem potrzebę pracowników do korzystania z urlopu na żądanie. Jednak dla biznesu jest to trudna sytuacja, szczególnie gdy pracownik zawiadamia o chęci korzystania z tego przywileju w ostatniej chwili. Często też nie mamy możliwości zastąpienia go inną osobą, co wpływa na nasze obowiązki.
Iza

Iza

Czy w trakcie procesu rekrutacji pracodawcy informują o tym, że zatrudniony zyska prawo do urlopu na żądanie? Chętnie skorzystałbym z takiego wolnego w przyszłości.
Jan

Jan

Art. 167 Kodeksu pracy to super sprawa dla pracowników! Tylko szkoda, że osoby bezrobotne na takie przywileje nie mogą sobie pozwolić.
brat

brat

Bardzo się cieszę, że jako pracownik mam prawo do urlopu na żądanie. Jednak muszę przyznać, że brak konkretnej formy zgłaszania wniosku może powodować pewne nieporozumienia z pracodawcą.
Cecylia

Cecylia

Prawo do urlopu na żądanie jest ważne. Są takie sytuacje w życiu gdy urlop na żądanie jest jedynym wyjściem. Dobrze wtedy posiadać argumenty za tym by go potrzymać. Inaczej by były niedogodności.
Pagina

Pagina

W każdej firmie jednak może to inaczej wyglądać. Tym niemniej pewne zasady i forma mogą się różnić. Grunt żeby konkretnie znać schematy i opierać się na właściwym punkcie ustawy.
Karol M

Karol M

Artykuł super. Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę może skorzystać z urlopu na żądanie. Powinien wiedzieć ile dni takich może wykorzystać, czy przełożony może mu odmówić skorzystania z urlopu na żądanie. Ja tego roku kalendarzowego wykorzystałem 2 dni tego urlopu i mogę jeszcze wykorzystać do końca grudnia jeszcze 2 dni.
Darek Ozimek

Darek Ozimek

Bardzo dobrze, że można skorzystać z urlopu na żądanie w liczbie 4 dni w roku kalendarzowym. Ja korzystam tylko wtedy, gdy zachodzi taka bardzo ważna konieczność, kiedy na prawdę nie mogę być w pracy, bo wolę jednorazowo w całości wykorzystać urlop wypoczynkowy. Fajne informacje są w powyższym artykule...
Wiencek

Wiencek

Dyrektywa dotycząca czasu pracy) nie może zostać przeniesiona na następny rok urlopowy. Chyba, że traktujemy urlop na żądanie jako zwykły dzień niewykorzystany.
Neno1

Neno1

Dobrze, że kodeks to reguluje odpowiednio i jest coś takiego. Sami jednak wiemy, że w wielu firmach po prostu można brać dzień urlopu gdy się logicznie to wywnioskuje.
Samanta

Samanta

JA czasami mnie się zdarza skorzystać z takiego urlopu. Różne są sytuacje, jednak u nas traktuje się to jako normalny urlop do wyboru. Nie robią z tym problemów.
maly_swd

maly_swd

Przykład czytelny i można z niego skorzystać. Dobrze, że takie opisowe porady dajecie bo można w jednym miejscu znaleźć odpowiedzi na wiele pytań z zakresu pracy.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.