Urlop na żądanie

Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?

19 lutego 2020

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 20 głosów

20 głosów

12 komentarzy
Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?
Urlop na żądanie to specyficzny rodzaj dni wolnych, które należą się zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę. Można z nich skorzystać w sytuacjach nagłych, losowych i trudnych do przewidzenia. Jednak czy zawsze? Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie? Przybliżamy szerzej tematykę odmowy urlopu na żądanie, zasad udzielania tego typu dni wolnych oraz podstawy prawnej, która nadaje ten przywilej pracowniczy.

W życiu zdarzają się różne sytuacje – zachorowanie, wypadek, śmierć bliskiej osoby, odwołany lot powrotny z wakacji czy awaria samochodu. Jeśli wydarzy się to w dniu, kiedy powinieneś być w pracy, najlepszym (a często jedynym) rozwiązaniem jest skorzystanie z urlopu na żądanie. Wiele osób zastanawia się jednak, czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie i jeśli tak, to w jakich sytuacjach i na jakiej podstawie. Rozwiewamy wątpliwości.

Urlop na żądanie odmowa

Na początku wyjaśnijmy, czym w ogóle jest urlop na żądanie. Otóż jest to część urlopu wypoczynkowego, z której można skorzystać w sytuacjach nagłych, bez wcześniejszego planowania w harmonogramie. Zgodnie z rozdziałem i „Urlopy wypoczynkowe”, działu siódmego „Urlopy pracownicze”, art. 1672, zawartym w Kodeksie pracy, każdemu pracownikowi, który uprawniony jest do urlopu wypoczynkowego, przysługują w jego obrębie 4 dni wolnego na żądanie. Te mogą być wykorzystane w ciągu, bądź też rozłącznie – w zależności od okoliczności.

W przypadku urlopu na żądanie odmowa może pojawić się wówczas, gdy pracownik nie będzie miał uprawnień do urlopu wypoczynkowego. Dzieje się tak, gdy nie jest on zatrudniony w oparciu o umowę o pracę, a na przykład wykonuje obowiązki na podstawie umowy zlecenie czy umowy o dzieło. Może nie być także uprawniony do skorzystania z wolnego na żądanie wtedy, gdy wykorzystał już cały urlop wypoczynkowy.

Zapamiętaj!
Dni wolne na żądanie nie są dodatkowymi dniami urlopu, lecz stanowią część przysługującego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 dni (jeśli staż pracy ma mniej niż 10 lat) lub 26 dni (gdy staż pracy jest dłuższy niż 10 lat).

Kiedy zgłosić urlop na żądanie?

Chęć skorzystania z urlopu na żądanie należy zgłosić pracodawcy najpóźniej w dniu, w którym chcemy wziąć wolne, przed godziną rozpoczęcia pracy. Możemy to zrobić telefonicznie lub pocztą elektroniczną, podając daty, których dotyczy wniosek o urlop. Jednak nawet złożenie prośby w odpowiednim czasie nie gwarantuje, że otrzymamy zgodę na wolne.

Odmowa urlopu na żądanie może mieć miejsce, gdy wskutek urlopu w danym terminie interes pracodawcy byłby poważnie naruszony – doszłoby do zagrożenia dobra lub mienia firmy wskutek nieobecności danego pracownika. Mowa o sytuacji, gdy np. w firmie będą duże braki kadrowe – np. w sezonie chorobowym czy urlopowym albo gdy pracownik był w danym terminie zobligowany do stawienia się na ważnym spotkaniu lub oddania danego projektu dla klienta.

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500-4 950 zł brutto / mc
  • Bodzentyn
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Nowiny
Dodana

Kierowca C+E

WOJTAN TRANSPORT SP.J.

  • 8 000 zł netto / mc
  • Dąbrowa Górnicza
Dodana

Pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 4 500 zł brutto / mc
  • Kajetanów
Dodana

Operator maszyn produkcyjnych/pracownik produkcji

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • 5 100-6 000 zł brutto / mc
  • Kielce
Dodana

Urlop na żądanie - infografika

Odmowa urlopu na żądanie powinna być zatem solidnie uzasadniona. Generalnie rzecz ujmując, każdy pracodawca zobligowany jest do udzielenia podwładnemu urlopu na żądanie na mocy Kodeksu pracy. Jeśli pracownik ma solidne argumenty, pracodawca nie udzieli mu urlopu, a sprawa trafi na sądową wokandę, wówczas zatrudniającego mogą spotkać surowe konsekwencje w postaci grzywny.

Do takich sytuacji dochodzi najczęściej wówczas, gdy pomimo otrzymania odmowy udzielenia urlopu na żądanie pracownik nie stawił się w pracy, a w konsekwencji został zwolniony za poważne naruszenie obowiązków pracowniczych. W takim przypadku sprawa jest rozpatrywana wielowymiarowo i brane pod uwagę są różne okoliczności po obu stronach.

Konsekwencje odmowy udzielenia urlopu na żądanie

Nawiązując do obowiązku udzielenia urlopu na żądanie, dobrze, aby przedsiębiorcy zdawali sobie sprawę z możliwości odmowy udzielenia wolnego, ale też z konsekwencji, jakie mogą mieć miejsce, kiedy pracodawca odmówi urlopu na żądanie niesłusznie. W związku z tym, że urlop na żądanie jest prawem pracowniczym, pozbawienie zatrudnionego możliwości skorzystania z niego może zostać zakwalifikowane zgodnie z art. 282 par. 1 pkt 2 k.p., jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Z pewnością nie spotka to pracodawcy, który nie udzieli wolnego na żądanie osobie, która nie nabyła jeszcze prawa do urlopu wypoczynkowego (np. pracuje w firmie od tygodnia) albo wyczerpała już cały urlop ani wówczas, gdy ma solidne podstawy świadczące o potrzebie stawienia się danej osoby w firmie.

Video

Jak zatem ustalać z pracownikami kwestie odnośnie udzielenia lub odmowy urlopu na żądanie? Dobrym pomysłem jest skorzystanie z pisemnej formy wniosków. Choć pracownik nie ma obowiązku czynić tego na papierze na podstawie kodeksu pracy, można sporządzać notatki, np. z rozmowy telefonicznej. Przedstawia się w takowej stanowisko pracownika oraz swoje, a następnie składa podpis obu stron, kiedy tylko będzie to możliwe. W razie jakichkolwiek wątpliwości będzie to solidny argument w sądzie pracy, przedstawiający motywacje i powody odmowy zatrudniającego.

Szczególne sytuacje wymagają szczególnego postępowania. Prawodawca, zgodnie z potrzebami pracowników, wprowadził regulację dotyczącą 4 dni wolnych na żądanie, gdy zaistnieje taka potrzeba. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy możemy spotkać się z odmową udzielenia urlopu na żądanie, dlatego warto znać swoje prawa i jednocześnie nie nadużywać tego przywileju.

 Zgodnie z art. 1672 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Warto przy tym dodać, że urlop na żądanie to nie osobna pula dni wolnych – są one wyodrębnioną częścią urlopu wypoczynkowego.

Jak zgłosić żądanie?

Pracownik chcący skorzystać z urlopu na żądanie, powinien zgłosić żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Ponieważ do urlopów na żądanie stosuje się ogólne regulacje dotyczące urlopów, zatrudniony zgłoszenia powinien dokonać najpóźniej przed rozpoczęciem pracy w dniu, w którym chce skorzystać z dnia wolnego.
Zgłoszenie żądania można dokonać na wiele sposobów. Pracownik może zrobić to osobiście, telefonicznie lub mailowo. Ważne jednak, by pracodawca (lub bezpośredni przełożony) miał możliwość zapoznać się z treścią żądania. Dlaczego? Gdyż w niektórych sytuacjach podmiot zatrudniający może nie udzielić zgody na skorzystanie przez podwładnego z urlopu na żądanie.

Kiedy pracodawca może odmówić?

Zasadniczo pracodawca powinien przystanąć na żądanie swojego podwładnego. Kiedy zatem osoba zatrudniona może usłyszeć odmowę? Trzeba podkreślić, że odmowa nie może mieć miejsca w każdej sytuacji. Dotyczy to wyłącznie szczególnych okoliczności, np. faktu, że wszyscy pozostali pracownicy przebywają na urlopach lub zwolnieniach chorobowych.
Odmowa może być też umotywowana tym, że pracownik w danym dniu miał np. spotkać się z ważnym kontrahentem. W takich przypadkach pracodawca będzie mógł zażądać, by jego podwładny zjawił się w zakładzie pracy. W praktyce zatem ustawodawca wyraźnie chroni interesy podmiotów zatrudniających przed ewentualnymi nadużyciami ze strony zatrudnionych.

Odmowa? Trzeba przyjść do pracy...

Jeżeli pracodawca odmawia udzielenia pracownikowi urlopu na żądanie, to powinien on możliwie najszybciej zjawić się w zakładzie pracy. Warto pamiętać, że opuszczenie firmy bez zgody przełożonego może zostać uznane za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy. A to może być podstawą do tego, by pracownika zwolnić dyscyplinarnie, gdyż nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.
Zgodnie z art. 100 § 2 Kodeksu pracy, pracownik jest w szczególni zobowiązany m.in. do przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy. Z tego względu tak ważne jest, by nie zlekceważyć odmowy pracodawcy, tylko się do niej dostosować.

Urlop na żądanie to część urlopu wypoczynkowego

Co dzieje się z niewykorzystanym urlopem na żądanie? Trzeba pamiętać, że jest on wyodrębnioną częścią urlopu wypoczynkowego. W praktyce zatem niewykorzystany urlop na żądanie „zamienia się” w zwykły urlop. Pracownicy, którzy nie zdecydują się na skorzystanie z urlopu na żądanie w jednym roku kalendarzowym, nie mogą liczyć na to, że w roku przyszłym będą mieli do wykorzystania 8 dni. Dni urlopu na żądanie nie podlegają kumulacji.

To może Cię również zainteresować

Urlop na żądanie ile dni

Najczęściej zadawane pytania

Kto może wziąć urlop na żądanie?

Urlop na żądanie jest wydzielany z puli dni urlopu wypoczynkowego i przysługuje każdemu zatrudnionemu na podstawie stosunku pracy. Nie mają do niego prawa osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych: zleceniu lub o dzieło.

Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?

Pracodawca może odmówić pracownikowi urlopu na żądanie, gdy jego nieobecność mogłaby przynieść faktyczne szkody dla firmy lub spowodowałaby poważne problemy w jej działaniach (np. w okresach urlopowych, gdy inni pracownicy są nieobecni).

Ile dni urlopu na żądanie przysługuje?

Pracownik ma prawo do 4 dni urlopu na żądanie rocznie, przy czym nie są to dni dodatkowe, ale należące do puli wolnego z urlopu wypoczynkowego. Można korzystać z tego urlopu w pojedyncze dni lub też wybrać cały jego wymiar ciągiem, jeśli zaistniała taka potrzeba.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Patrycja Kosek

Dziennikarz

Specjalista digital marketingu, redaktor, copywriter i dziennikarz. Ma ponad 10 lat doświadczenia. Poza pisaniem i korektą zajmuje się zarządzaniem i optymalizacją treści, a także planowaniem i realizacją kampanii marketingowych oraz projektów link outreach na potrzeby SEO.

12 komentarzy

bankowiec renia

bankowiec renia

Czasamii jednak jako pracodawca muszę odmówić pracyownikowi udzielenia urlopu na żądanie, ze względu na ważne projekty, które muszą być zakończone w danym terminie. W takihej sytuacji, należy jednak dobrze uzasadnić odmowę, aby nie narazić się na problemy prawne. Dobrze, że artykuł ten wyjaśnia te niuanse.
Litwa

Litwa

Bardzio interesujące informaccje. Dzięki nim będę wiedziałala jak sobie radic w przypadku, gdy potrafią pracodawca odmówi mi urlopu na żądanie. Znaając swoje prawa można wiele zczącić!
Gośka

Gośka

No wlasnie ileż razy słyszałam o tym, że pracodawca odmawia urlop na żądanie. Mam nadzieję że stosując te wszystkie przepisy z Kodeksu Pracy włąśnie będzie można w końcu jakos sie bronci przed takimi jak nieuczciwymi decyzjami odnosnie urlopu.
Olka

Olka

Tzkywałem już kiedyś z urlopem na żądanie i szczerz mówiąć. to saper kosztowne. Nawet jeśli pracodawca ma dobry powód do odmowy, jednak fajnie byłoby wiedzieć jakie argumenty są wystarczająco solidne żebyśmy nie musieli tracić naszych dni wolnych w sytuacjach naglych.
Łukasz J.

Łukasz J.

Jak ktoś ma w porządku pracodawcę to z wszystkimi sytuacjami da się dogadać. Jednak gorzej gdy jest to niemożliwe wtedy warto znać przepisy by potem nie być stratnym czy mieć negatywne coś w papierach.
pechowic

pechowic

Witam jeszcze w starym roku. Dzisiaj muszę wziąć urlop na żądanie, może i na poniedziałek, wtorek też. Jestem 790 km od mojej pracy i auto wczoraj mi się zepsuło. Ma być naprawione 30-go na godz. 15 w 100% . Nie dojadę do pracy z rodziną. Liczę, że bez problemu dostanę te dni wolne. Jakbym nie dostał??????????? to tutaj napiszę----ale i tak w pracy nie mogę być...
Adam

Adam

Wiedziałem, że urlop na żądanie jest coś takiego i można 4 dni takie wykorzystać w roku kalendarzowym. Nie wiedziałem tylko, że pracodawca może odmówić mi taki urlop, ale teraz wiem, że odmowa musi być solidnie uzasadniona przez pracodawcę.
Piotr Kwaśny

Piotr Kwaśny

Jeśli jest sprawa bardzo ważna, którą nie można przełożyć na inny termin, to prawie każdy pracodawca nie odmówi urlopu na żądanie. Tylko należy mieć jeszcze dni do wykorzystania urlopu wypoczynkowego, być na umowie o pracę. Przysługują 4 dni urlopu na żądanie w roku kalendarzowym. Jeśli się je wykorzysta, to się ma o 4 dni mniej urlopu wypoczynkowego. Ja taki urlop na żądanie bez najmniejszego problemu otrzymałem.
Barti

Barti

Twój pracodawca może również poinformować Cię, że chcesz wziąć urlop w określonym czasie - na przykład, jeśli biuro zostanie zamknięte na Boże Narodzenie.
Mors

Mors

Podejmij decyzję przed poruszeniem tematu na temat tego, jaki będzie twój następny ruch, jeśli Twoja prośba zostanie odrzucona. U nas jednak nigdy się tak nie zdarzyło.
Cygan

Cygan

Oczywiście chodziło mi, że dobrze jakby także w podobnej sytuacji mógł postawić się pracodawca. Dobre relacje jeszcze raz to powtarzam stanowią podstawę współpracy.
Cygan

Cygan

Jeżeli są zasady w firmie to trzeba je przestrzegać. Tylko na tej podstawie pracownik nie olewa swoich obowiązków i rozumie sytuacje firmy jak i swoją sytuacje.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.