Spis treści
Czym jest urlop na żądanie i kiedy możesz z niego skorzystać? Jak nabywasz prawo do urlopu na żądanie? Pytań, które możesz sobie zadawać, jest wiele. Postaramy się wyczerpująco odpowiedzieć na wszystkie.
urlop-na-żądanie">Czym jest urlop na żądanie?
Zgodnie z przepisami zawartymi w kodeksie pracy, każdy pracownik nabywa prawo do urlopu na żądanie na początku roku kalendarzowego. Możesz z niego skorzystać, jeśli z jakiegoś nieprzewidzianego powodu nie pojawisz się w pracy. Takich sytuacji może być wiele, np. złe samopoczucie, choroba członka rodziny lub awaria uniemożliwiająca dotarcie do firmy na czas. By nie narażać się na odpowiedzialność i zwolnienie dyscyplinarne, możesz zawnioskować o dzień wolny, powołując się na swoje prawo do urlopu na żądanie.
Urlop na żądanie – podstawa prawna
Wiele osób zastanawia się, ile dni urlopu na żądanie im przysługuje. Otóż zgodnie z art. 167 (2) Kodeksu pracy w każdym przypadku pracownikowi przysługują maksymalnie 4 dni. Trzeba jednak pamiętać, że wolne na żądanie wliczają się w pulę urlopu wypoczynkowego. Tym samym jeśli chcesz skorzystać z urlopu na żądanie, musisz dysponować określoną liczbą dni urlopu wypoczynkowego.
Wymiar urlopu na żądanie
Ustalenie wymiaru urlopu na żądanie nie wymaga specjalnych obliczeń. Każdemu, kto wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę, przysługuje on w takiej samej liczbie – 4 dni. Możesz wykorzystać go w całości, w części lub zupełnie pominąć.
Jeśli nie spotkają Cię żadne nagłe wydarzenia, które uniemożliwiają dotarcie do pracy, zaplanuj dni wolne zgodnie z zapotrzebowaniem. Pracodawcy doceniają bowiem zatrudnionych, którzy nie nadużywają swoich pracowniczych przywilejów i rzetelnie podchodzą do powierzonych obowiązków.
Urlop na żądanie nie kumuluje się i nie przechodzi na kolejny rok. Jeśli zostanie Ci kilka zaleglych dni, które wykorzystasz na początku nowego roku, w puli tej nie znajduje się ustalony wymiar urlopu na żądanie. W takiej sytuacji przysługują Ci:
- regularny urlop wypoczynkowy,
- wliczone w nową pulę urlopową 4 dni urlopu na żądanie,
- zaległy urlop wypoczynkowy z zeszłego roku.
Podsumowując: kwestia, ile dni urlopu na żądanie przysługuje pracownikom, została jasno określona w kodeksie pracy. Każdemu należą się 4 dni, bez względu na staż pracy i wymiar urlopu wypoczynkowego. Warto jednak roztropnie podchodzić do tej formy dni wolnych i korzystać z niej wyłącznie wówczas, kiedy zaistnieje silna potrzeba, uzasadniona sytuacją losową.
Kiedy nie brać urlopu na żądanie?
Warto mieć na uwadze, jakie jest przeznaczenie wolnego na żądanie. Nie należy z niego korzystać, kiedy nie chce Ci się wstać z łóżka lub gdy chcesz pójść do kina. Nie należy również go brać w związku z wydarzeniami, które mogłeś wcześniej zaplanować - wyjazd na długi weekend, wesele czy wizyta u fryzjera. Możesz natomiast skorzystać z niego wówczas, gdy zdarzy się trudna, losowa sytuacja i to od niej zależy, ile dni urlopu na żądanie będziesz potrzebować.
Jaki może być powód urlopu na żądanie? Przykłady
Czasem życie potrafi bardzo zaskoczyć. Nie da się zapobiec niektórym sytuacjom ani ich przewidzieć. Urlop na żądanie bywa zbawiennym rozwiązaniem.
- odwołany lot – kiedy wracając z wakacji nagle okaże się, że Twój samolot nie wystartuje, a Ty nie będziesz w stanie zjawić się w pracy zgodnie z planem, skontaktuj się z przełożonym i poproś o urlop na żądanie;
- nagłe złe samopoczucie – kiedy się zatrujesz albo po prostu bardzo źle poczujesz, najlepiej udaj się do lekarza. Jeśli jednak nie masz takiej możliwości, możesz wziąć dzień wolny na żądanie;
- śmierć bliskiej osoby – gdy umrze ktoś z Twoich bliskich, na których śmierć nie należy Ci się urlop okolicznościowy, możesz wziąć wolne z tytułu sytuacji losowej;
- wszelkie inne okoliczności, uniemożliwiające dotarcie do pracy, np. zatrzaśnięcie kluczy od domu, usterka transportu do pracy czy konieczność zaopiekowania się dzieckiem lub osobą niepełnosprawną.
Zastanawiasz się, ile wolnych dni możesz wziąć pod rząd? Wszystko zależy od okoliczności i Twoich potrzeb. Jeśli okaże się, że samolot powrotny będzie dopiero za 3 dni, możesz skorzystać z maksymalnej liczby dni wolnych na żądanie. Pamiętaj jednak, żeby nie nadużywać tego uprawnienia – nigdy nie wiadomo, czy ponownie nie zaistnieje konieczność, aby z niego skorzystać.
Jak poprawnie zgłosić kilka dni urlopu na żądanie pod rząd?
Pracownicy mogą zastanawiać się, czy mogą skorzystać z więcej niż jednego dnia urlopu na żądanie pod rząd. Jest to możliwe, bo ustawodawca nie sprecyzował tej kwestii. Jeżeli jednak jesteś zainteresowany wykorzystaniem kilku dni urlopu na żądanie, to powinieneś pamiętać, że żądanie udzielenia takiego urlopu powinieneś zgłosić najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Oznacza to, że każdego dnia musisz informować swojego pracodawcę o tym, że chcesz skorzystać z dnia wolnego.
Kiedy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?
Choć urlop na żądanie to jeden z przywilejów pracownika, nie zawsze może on z niego skorzystać. Jeżeli w zakładzie pracy już dawno temu zostało zaplanowane ważne spotkanie z kontrahentami i Twoja obecność jest dla niego kluczowa, pracodawca może nie wyrazić zgody na urlop na żądanie. Pamiętaj, że zgoda jest niezbędna, by móc rozpocząć absencję.
Kiedy jeszcze pracodawca może nie wyrazić zgody na to, byś załatwił swoje osobiste sprawy? Za każdym razem, gdy wpłynie to znacząco na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Jeśli szefostwo nie udzieliło zgody na Twoją nieobecność, a Ty mimo to się nie zjawisz, może to zostać potraktowane jako naruszenie pracownicze.
Pracodawca nie ma dowolności w odmowie przyznania Ci dnia wolnego na żądanie. Podkreślał to wiele razy Sąd Najwyższy w wydawanych wyrokach. Odmowa musi być uzasadniona, bo w przeciwnym razie godziłaby w przysługujące pracownikowi prawo do urlopu na żądanie.
Podsumowanie
Urlop na żądanie to prawo każdego pracownika, które pozwala na skorzystanie z maksymalnie 4 dni wolnych w ciągu roku kalendarzowego. Dotyczy sytuacji nieprzewidzianych, takich jak złe samopoczucie czy awaria uniemożliwiająca dotarcie do pracy. Dni te wliczają się w pulę urlopu wypoczynkowego, a nadużywanie tego uprawnienia może mieć negatywne konsekwencje. Ważne jest zachowanie roztropności i wykorzystanie urlopu na żądanie tylko w uzasadnionych, nagłych przypadkach, z zachowaniem zasad zgłaszania tego faktu pracodawcy.
To może Cię również zainteresować