Spis treści
Na początku wyjaśnijmy czym w ogóle jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Otóż zgodnie z przepisami jest to „zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”.
Tym samym, aby móc mówić o jednoosobowej działalności gospodarczej, muszą zostać spełnione pewne warunki, określone w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy.
- Mieć cel zarobkowy – być nastawiona na zysk;
- Mieć charakter zorganizowany – np. biuro, strona internetowa itp.;
- Być wykonywana w sposób ciągły i powtarzalny;
- Być prowadzona we własnym imieniu i przede wszystkim – na własną odpowiedzialność;
- Nie być zarządzana przez zewnętrzną osobę czy podmiot.
Tutaj warto także dodać, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej nieodłącznym elementem jest ponoszenie bezpośredniego ryzyka z prowadzeniem tej działalności. Często nazywana jest także samozatrudnieniem, a jej założenie jest możliwe wyłącznie przez osobę fizyczną. Jako zalety takiego typu działalności wskazuje się łatwość w rejestracji i prowadzeniu firmy, dlatego świetnie sprawdza się przy drobnych biznesach.
Jednoosobowa działalność gospodarcza koszty
Rejestracja takiej firmy jest całkowicie darmowa, a ponadto bardzo prosta – wystarczy jedna wizyta w Urzędzie Gminy, a wszelkie formalności można wykonać przez internet. Rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej dokonuje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a przy tej formie prawnej nie występują żadne wymagania kapitałowe. Oznacza to, że koszty na start nie są wyszególnione – nie ma minimalnego progu pieniędzy, jakim trzeba dysponować, aby zarejestrować firmę.
Trzeba jednak pamiętać, że zakładanie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się z różnymi innymi wydatkami. Choć rejestracja nic nie kosztuje, to dalsze koszty mogą być znaczne. Wszystko zależy od branży, rodzaju świadczonych usług, ale też innych poczynań, które wpływają na rozwój firmy (m.in. działania marketingowe, wyposażenie, wynajem biura itp.). W związku z tym niezbędne jest opracowanie biznesplanu, który będzie uwzględniał wszelkie koszty i pozwoli Ci oszacować potencjalny zysk.
Co należy uwzględnić, obliczając koszty jednoosobowej działalności gospodarczej? Po pierwsze są to wspomniane powyżej bieżące wydatki firmy. Po drugie są to obowiązkowe opłaty administracyjno-skarbowe. Te muszą być opłacane regularnie, a ich wysokość uzależniona jest przede wszystkim od formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Na te drugie składają się podatki, składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS), a czasem także wpłaty na PFRON, czyli Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Przeczytaj poniższe wskazówki i dowiedz się, jak wyglądają przy jednoosobowej działalności gospodarczej podatki, ZUS, opcja zatrudnienia pracownika czy formy opodatkowania.
Jednoosobowa działalność gospodarcza ZUS
Poprzez rejestrację działalności w CEIDG dochodzi do automatycznego zgłoszenia przedsiębiorcy jako płatnika do ZUS, czyli osoby, która będzie zobowiązana opłacać podatki. W takim przypadku wniosek CEIDG-1 będzie stanowił jednocześnie pismo zgłaszające do ZUS jako płatnika składek, na którego podstawie to ZUS za Ciebie sporządzi niezbędne zgłoszenie na formularzu ZUS ZFA.
Niemniej nie jest to koniec Twoich obowiązków wobec ZUS. W kolejnym kroku, w ciągu ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności musisz dokonać zgłoszenia siebie do ubezpieczeń. Niezbędne jest więc wypełnienie druku ZUS ZUA, by podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym albo ZUS ZZA, gdy opłacana ma być tylko składka zdrowotna (np. w sytuacji, gdy jesteś ubezpieczony społecznie z innego tytułu, np. umowy o pracę).
Prawodawca wyszedł jednak naprzeciw potrzebom początkujących przedsiębiorców tworząc odpowiednie preferencje. Te polegają na tym, że przez pierwszych 24 miesięcy liczonych od dnia rozpoczęcia prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, będzie płacony tzw. „Mały ZUS”, czyli pomniejszone, preferencyjne składki ZUS.
Ulga ta nie dotyczy jednak przedsiębiorców, którzy posiadają już bagaż doświadczeń w postaci prowadzenia w okresie 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia funkcjonowania działalności gospodarczej już innej działalności oraz tym, którzy w ramach swojej działalności świadczą identyczne usługi na rzecz byłego pracodawcy, które świadczyli w ciągu dwóch lat przed dniem rozpoczęcia tej działalności.
Źródło: wgospodarce.pl
Jednoosobowa działalność gospodarcza zatrudnienie pracownika
Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej wcale nie powoduje konieczności rezygnowania z pomocy innych osób przy prowadzeniu biznesu. Należy jednak pamiętać, że zatrudnienie pracownika wiąże się z pewnymi obowiązkami. Te zależeć będą m.in. od rodzaju umowy, na jaką będą zatrudnieni pracownicy oraz od ich indywidualnych uprawnień podatkowych i składkowych.
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej zatrudnienie pracownika wiąże się z koniecznością pamiętania, że przy niektórych formach opodatkowania wprowadzone zostały limity, a także ściśle określone reguły odnoszące się do przyjęcia dodatkowych osób. Przykładowo, w sytuacji, gdy przedsiębiorca rozlicza się na zasadzie karty podatkowej może jedynie przyjąć pracowników na podstawie umowy o pracę – nie może to być umowa o dzieło czy umowa zlecenie. Ponadto występuje tutaj limit zatrudnienia maksymalnie 5 osób.
Takie zgłoszenie obejmuje ubezpieczenia społeczne, tj.: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Wszelkie zapisy regulujące te kwestie zawarte są w Kodeksie pracy, Kodeksie cywilnym, Ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednoosobowa działalność gospodarcza podatki
Przedsiębiorca zakładający jednoosobową działalność gospodarczą ma możliwość wyboru spośród czterech metod form opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Najczęściej wybierane jest rozliczenie na zasadach ogólnych, najrzadziej z kolei karta podatkowa. Przybliżamy wszystkie możliwości, abyś poznał ich wady oraz zalety! Pamiętaj bowiem, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej podatki są absolutną koniecznością, dlatego warto wiedzieć, jakie czekają Cię zobowiązania i co się z nimi wiąże.
Decyzję musisz podjąć już podczas rejestracji swojej firmy i wówczas na druku CIDEG-1 wskazać preferowaną formę opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Dobrze zastanów się wcześniej, którą wybrać.
Formy opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej
Wyróżnia się 4 rodzaje opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej. Każdy z nich omówimy w osobnym podpunkcie, aby szczegółowo wyjaśnić ich funkcjonowanie. Wybór odpowiedniej formy powinien uwzględniać sposób działalności i zarobku, przewidywaną dynamikę przychodów itp.
Źródło: poradnikprzedsiebiorcy.pl
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Inaczej tzw. podatek progresywny obowiązauje przy zastosowaniu skali podatkowej (obecnie jest to 12% oraz 32%) – w tym przypadku podatek płaci się od dochodu, czyli różnicy pomiędzy faktycznie uzyskanym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Jest to domyślna forma opodatkowania, której nie trzeba zgłaszać do Urzędu Skarbowego. Przychody i koszty muszą być wykazywane w ewidencji, którą nazywa się podatkową księgą przychodów i rozchodów (czyli KPiR).
Opodatkowanie na zasadach ogólnych wyróżnia dwie stawki podatku, zależne od dochodu rocznego:
- 12% przy rocznym dochodzie do wysokości 120 000 zł lub
- 32% dla dochodu przekraczającego wartość 120 000 zł.
Do Twoich obowiązków należy miesięczne lub kwartalne (gdy spełniasz określone warunki i poinformujesz o tym Urząd Skarbowy) wpłacanie zaliczki na podatek. Następnie po zakończeniu roku podatkowego niezbędne jest złożenie rocznego zeznania podatkowego na formularzu PIT-36. Przy tej formie opodatkowania możliwe jest rozliczanie dochodu z jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnie z małżonkiem czy korzystanie z ulg podatkowych.
Opodatkowanie według jednolitej stawki podatku
Jest to tzw. podatek liniowy (obecnie 19%) – w tym przypadku również dochód jest liczony jako różnica między przychodami oraz kosztami ich uzyskania. Największą korzyścią z tej formy rozliczania podatku jest stała opłata 19% - niezależnie od rocznej granicy dochodu (która w zasadach ogólnych powoduje skok na 32% opodatkowania). Przy wyborze podatku liniowego niezbędne jest poinformowanie Urzędu Skarbowego o zamiarze rozliczania się w taki sposób, a także przeprowadzenie rozliczenia na niezależnym formularzu (pit 36L), niedającym możliwości wykonania rozliczeń wspólnie z małżonkiem czy skorzystania z ulg podatkowych.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ten rodzaj stanowi specyficzną formę opodatkowania i wymaga zgłoszenia takiego wyboru do Urzędu Skarbowego. Podatek płacony jest od przychodu, bez względu na koszty. Niemniej prawo do rozliczania się w takiej formie jest ograniczone i mogą z niej skorzystać wyłącznie niektórzy przedsiębiorcy, którzy spełniają ściśle określone kryteria. Warto tutaj też pamiętać, że wysokość stawek ryczałtu uzależniona jest od rodzaju działalności i wynoszę one: 17%, 15%, 14%, 12,5%, 12%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%.
Jako zaletę należy wskazać prostotę prowadzonej ewidencji księgowej (prowadzisz wyłącznie ewidencję przychodów), z kolei wadą jest uzależnienie podatku tylko od przychodów (płacisz bez względu na to czy koszty przewyższyły przychody czy nie). Rozliczenie roczne wykonuje się na formularzu PIT-28 i nie ma możliwości skorzystania z ulg podatkowych czy rozliczenia się ze współmałżonkiem.
Karta podatkowa
Możliwość wyboru karty podatkowej jako formy rozliczania dedykowana jest wyłącznie podatnikom prowadzącym określone rodzaje działalności gospodarczej, a także spełniającym ściśle wytyczone warunki (m.in. zatrudnianie pracowników wyłącznie na umowie o pracę czy niemożność korzystania z usług innych firm). W tej formie opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej wysokość ryczałtowej stawki podatku uzależnia się od rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby pracowników czy nawet liczby mieszkańców miejscowości, gdzie prowadzona jest działalność.
Jako zalety rozliczania się według karyt podatkowej wskazuje się właściwie brak ewidencji księgowej, a także stałą kwotę podatku do zapłacenia. Za wadę uznaje się konieczność opłacenia podatku niezależnie od kosztów.
Podsumowując, jednoosobowa działalność gospodarcza to dogodna forma prowadzenia firmy. Świetnie sprawdza się przy niewielkich biznesach o różnych obszarach działania. Warto znać kwestie takie jak formy opodatkowania, możliwość zatrudniania pracowników czy inne regulacje prawne, które się z tym wiążą.
To może Cię również zainteresować