Spis treści
Dzień wolny za święto - podstawa prawna
Aktem prawnym, który reguluje wszystkie kwestie związane z dniami wolnymi od pracy jest Kodeks Pracy. To właśnie art. 132 tej ustawy stwierdza, iż „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”.
Zapis ten w jednym ze swoich wyroków potwierdził też Trybunał Konstytucyjny. I dlatego już od kilku lat w Polsce, za każdy dzień ustawowo wolny od pracy, będący świętem i przypadający w sobotę, przypada dodatkowy dzień wolny od pracy.
Wniosek o dzień wolny za święto przypadające w sobotę i jego wzór? Niestety takiego wniosku nie składają pracownicy, zarówno zbiorowo jak i indywidualnie. To samodzielna decyzja pracodawcy w tym zakresie, ale też obowiązek by taki dzień wyznaczyć bez uprzedniego wniosku.
Terminy dni wolnych od pracy nie zostały określone w Kodeksie pracy
Kodeks Pracy nie precyzuje jakie dni są w Polsce świętami i dniami wolnymi od pracy. Wpisane są one w różnego rodzaju inne ustawy i rozporządzenia Rady Ministrów. Według obecnego stan prawnego mamy w Polsce 13 świąt, państwowych i religijnych, które s jednocześnie dniami wolnymi od pracy.
- 1 stycznia – Nowy Rok,
- 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
- pierwszy dzień Wielkanocy (święto zawsze wypadające w pierwszą niedzielę, po pierwszej wiosennej pełni księżyca),
- drugi dzień Wielkanocy (święto zawsze wypadające w poniedziałek bezpośrednio po Wielkanocy),
- 1 maja – Święto Pracy,
- 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
- Zielone Świątki (Zesłanie Ducha Świętego) – (święto zawsze wypadające w niedzielę),
- Dzień Bożego Ciała, którego data jest ruchoma i wypada zawsze 60 dni po Wielkanocy,
- 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
- 1 listopada – Święto Wszystkich Świętych,
- 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
- 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
- 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.
Dzień wolny za święto kiedy nie przysługuje?
Dzień wolny za święto nie przysługuje jednak we wszystkich przypadkach. Po pierwsze nie przysługuje on za święto wypadające w niedzielę, która jest dla pracownika dniem wolny od pracy jak i pracującym. Także pracownicy, którzy w trakcie święta przebywali na urlopie macierzyńskim nie otrzymają za ten dzień dodatkowego dnia wolnego od pracy. Podobnie jest w przypadku choroby i przebywania na zwolnieniu lekarskim w dniu święta. Wtedy też nie przysługuje dodatkowy dzień wolny od pracy. Wynika to z faktu, iż zasiłek chorobowy i macierzyński przypadają za każdy dzień niezdolności do pracy, a więc także za dni wolne.
Choroba w dzień wolny za święto
W przypadku gdy w wyznaczony przez Pracodawcę dzień wolny za święto wypadnie nam choroba i będziemy przebywać na zwolnieniu lekarskim, nie przysługuje nam inny wolny dzień lub obniżenie wymiaru czasu pracy. Pracodawca zrealizował swój obowiązek, wyznaczając dzień wolny i taka losowa sytuacja nie nakłada na niego, żadnych dodatkowych obowiązków. Pamiętajmy też o tym, iż w trakcie zwolnienia lekarskiego pracownik otrzymuje wynagrodzenie jako osoba objęta ubezpieczeniem chorobowym.
W jakim terminie udzielić dodatkowego wolnego?
Dzień wolny za święto przypadające w sobotę wyznacza samodzielnie pracodawca. Nie ma on obowiązku, ustalając tę datę, konsultować tej decyzji z pracownikami czy związkami zawodowymi. Co więcej, ma w tej kwestii sporą elastyczność, gdyż każdy pracownik może mieć ten dzień wyznaczony w innym terminie. Data ta może zostać wyznaczona po lub także przed świętem, którego dotyczy. Jedyny obowiązek pracodawcy to wyznaczenie tego dnia do końca okresu rozliczeniowego, w którym przypada dane święto.
Święto wypadające w sobotę a wolny dzień dla nauczycieli
Do kiedy trzeba wykorzystać dzień wolny za święto w sobotę, jeśli jest się nauczycielem? Nieco odrębną grupą zawodową są nauczyciele. Ich prawa i obowiązki oprócz Kodeksu Pracy reguluje także tzw. Karta Nauczyciela. Jest to dokument nadrzędny, a przepisy Kodeksu Pracy mają zastosowanie tylko w kwestiach, których Karta Nauczyciela nie określa. Karta Nauczyciela nie wprowadziła zasady, w myśl której nauczycielowi przysługuje dzień wolny za święto wypadające w sobotę. Z tego powodu nauczyciel nie otrzyma dnia wolnego za święto przypadające w sobotę lub w niedzielę.
Czy w 2023 r. można będzie odebrać dzień wolny za święto przypadające w sobotę?
Do kiedy można odebrać dzień wolny za święto w 2023 r. ? Przepisy Kodeksu Pracy regulujące odbiór dni wolnych za święto obowiązują również w 2023 r. Dlatego za wszystkie święta przypadające w sobotę w 2023 r., pracownikom przysługuje dodatkowy dzień wolny od pracy. W kalendarzu dotyczącym 2023 r. mamy raz taką sytuację. Dodatkowy dzień wolny przysługuje nam za 11 listopada, wypadający w 2023 r. w sobotę.
Jak najkorzystniej zaplanować urlop 2023? Darmowy szablon planu urlopowego
Aby najkorzystniej zaplanować urlop w 2023 r., warto się do tego dobrze przygotować. Najpierw ustalmy jakim wymiarem urlopu dysponujemy. Weźmy pod uwagę zarówno dni wolne, jakie przysługują nam za 2023 r. jak i urlop zaległy z 2022 r. Pamiętajmy, iż po zmianie przepisów wydłużył się termin na wykorzystanie urlopu zaległego. Teraz przykładowo urlop pozostały z 2022 r. możemy wykorzystać, aż do 30 września 2023 r. Drugi istotny element to spojrzenie w kalendarz i sprawdzenie jak układają się święta i dni wolne od pracy; czyli gdzie mamy tzw. długie weekendy.
W końcu poczekajmy na decyzje naszego pracodawcy co do dodatkowych dni wolnych od pracy wyznaczonych za święta. Dopiero gdy znamy zmienne całej układanki, możemy planować nasz urlop. Jeśli zrobimy to dobrze, to zyskamy, wydłużając czas naszego wolnego o kilka dni względem liczby wykorzystanych dni urlopowych. Aby zrobić to dobrze, możemy też posłużyć się dostępnymi w Internecie darmowymi szablonami planu urlopowego.
Urlop zimą, długi weekend i ferie z bonem turystycznym – kiedy planować?
Planując urlop zimą lub w ferie zimowe korzystajmy z podobnych zasad. Uwzględnijmy tylko, kiedy w naszym województwie są realizowane ferie zimowe i jest przerwa szkolna. Nie jest to co prawda okres obfitujący w święta i dodatkowe dni wolne od pracy. Jednak początek roku to zazwyczaj dobry czas, by wykorzystać zaległy urlop z poprzedniego roku. Pamiętajmy też o tym, że tzw. bon turystyczny możemy wykorzystać tylko do końca marca 2023 r. A więc ferie 2023 to ostatni moment, by użyć tych środków do opłacenia naszego pobytu w ośrodku lub hotelu.
Do kiedy wykorzystać urlop w 2023 r.?
Przez długi czas zaległy urlop należało wykorzystać do 31 marca kolejnego roku. W ostatnim czasie te przepisy Kodeksu Pracy uległy zmianie. Od niedawna zaległy urlop możemy wykorzystać aż do 30 września. Tak więc czas na rozdysponowanie urlopu z 2023 r. mamy, aż do 30 września 2024 r.
- Pracodawca ma obowiązek wyznaczenia dodatkowego dnia wolnego za każde święto przypadające w sobotę w Polsce.
- Terminy dni wolnych od pracy nie zostały określone w Kodeksie pracy, lecz w innych ustawach i rozporządzeniach Rady Ministrów.
- Nauczyciele nie otrzymują dodatkowego dnia wolnego za święto wypadające w sobotę lub niedzielę.
- Aby najkorzystniej zaplanować urlop w 2023 r., należy przygotować się do wykorzystania urlopu zaległego, uwzględnić dni wolne i święta oraz czekać na decyzje pracodawcy co do dodatkowych dni wolnych od pracy.