Spis treści
Zobacz też: Studia czy praca? Również masz ten problem?
Kiedy jest możliwa zmiana nazwiska?
Nazwisko ulega zmianie w naturalny sposób, gdy zawiera się związek małżeński. Wtedy to najczęściej kobieta przyjmuje nazwisko męża, jednak nie jest to regułą. Małżonkowie mogą zdecydować się na jedną z poniższych możliwości:
- noszenie wspólnego nazwiska, które będzie dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich,
- każdy małżonek pozostanie przy swoim nazwisku,
- małżonkowie będą nosić połączone nazwiska swoje i drugiego małżonka.
Warto zaznaczyć, że do zmiany nazwiska może dojść także w innych okolicznościach. Chodzi o następujące sytuacje:
- nazwisko jest ośmieszające bądź nielicujące z godnością człowieka,
- wnioskodawca chce zmienić nazwisko na to, którego używa,
- wnioskodawca chce powrócić do nazwiska, które wcześniej zostało bezprawnie zmienione,
- wnioskodawca chce nosić nazwisko zgodnie z przepisami prawa państwa, którego również jest obywatelem.
(Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska)
Zmiana nazwiska po rozwodzie
Nazwisko może zostać zmienione także po rozwodzie. Rozwiedziony małżonek, który wcześniej w związku z zawarciem małżeństwa zmienił swoje nazwisko, ma prawo, aby ponownie nosić to nazwisko, które nosił, zanim wszedł w związek małżeński.
Aby zmiana nazwiska po rozwodzie była możliwa, trzeba złożyć oświadczenie o chęci powrotu do poprzedniego nazwiska w urzędzie stanu cywilnego lub konsulacie. Należy pamiętać, aby wszystkie formalności związane z powrotem do poprzedniego nazwiska załatwić w terminie do trzech miesięcy od momentu uprawomocnienia się postanowienia sądu o rozwodzie.
Podczas składania wniosku należy również dołączyć odpowiednie dokumenty. Mianowicie:
- dowód osobisty lub paszport,
- informacja o miejscu, gdzie został sporządzony akt małżeństwa oraz dacie uprawomocnienia orzeczenia o rozwodzie - nie musi to być dokument, wystarczy przekazać tę informację pracownikowi USC ustnie,
- dowód uiszczenia opłaty skarbowej.
Gdy składamy wniosek o zmianę nazwiska po rozwodzie przed konsulem, wtedy trzeba dodatkowo dołączyć odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie bądź odpis zupełny aktu małżeństwa z informacją o rozwodzie. Czy warto zmieniać nazwisko po rozwodzie? To zależy od naszej sytuacji życiowej, a także od relacji z dotychczasowym małżonkiem.
Zmiana nazwiska - wpływ na zawarte umowy
Wszystkie wytyczne dotyczące sposobu postępowania przy zmianie nazwiska w związku z wejściem w związek małżeński omówione zostały w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Artykuł 25 tego dokumentu mówi, że "O nazwisku, które każdy z małżonków będzie nosił po zawarciu małżeństwa, decyduje jego oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie może być złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika urzędu stanu cywilnego zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa".
Oznacza to, że nowym nazwiskiem należy posługiwać się od chwili złożenia stosownego oświadczenia i podpisania aktu małżeństwa, a nie od momentu wymiany dokumentów. Zmianę nazwiska w pracy należy zgłosić niezwłocznie, aby pracodawca mógł zaktualizować dane osobowe.
Zmiana nazwiska może wiązać się w pracy z koniecznością wymiany adresu e-mailowego, zaktualizowania informacji na temat pracowników na stronie internetowej itd. Informację pracodawcy odnośnie zmiany nazwiska można przekazać w dowolnej formie, zarówno pisemnie, jak i ustnie. Pracodawca może jednak zażądać okazania dokumentów potwierdzających zmianę nazwiska, np. skróconego odpisu aktu małżeństwa.
Czy istnieje zależność między zmianą nazwiska po ślubie a umową o pracę? Okazuje się, że nie. Zmiana nazwiska nie wpływa na ważność umowy o pracę czy czas jej trwania. Gdy pracownik zmienia nazwisko, nie musi zawierać nowej umowy ze swoim pracodawcą.
Gdzie należy zgłosić zmianę nazwiska?
Tak jak wspomnieliśmy powyżej, zmianę nazwiska należy zgłosić przede wszystkim swojemu pracodawcy. Gdy jesteśmy osobą bezrobotną, wtedy trzeba poinformować o tym fakcie Urząd Pracy. Osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą, są zobowiązane, by powiadomić o fakcie zmiany nazwiska stosowne organy - Urząd Skarbowy oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Czas na powiadomienie obu tych instytucji jest dość krótki, ponieważ wynosi on 7 dni od dnia, w którym dane osobowe uległy zmianie. Urząd Skarbowy można w szybki i łatwy sposób powiadomić przez zaktualizowanie danych zawartych w CEIDG. Wprowadzenie tych danych za pośrednictwem internetu będzie najbardziej opłacalną opcją, ponieważ nie będziemy musieli nawet wychodzić z domu.
Jeśli chodzi o osoby, które są na studiach, to zmiana nazwiska także wywołuje określone konsekwencje. Bez względu na to, czy są to studia czy praca, informacja ta musi trafić do stosownych organów. Ważna informacja dla studentów: o zmianie nazwiska należy powiadomić dziekanat lub sekretariat uczelni.
- Nazwisko może ulec zmianie w przypadku zawarcia lub rozwiązania związku małżeńskiego oraz z innych powodów, takich jak niestosowność lub ośmieszanie nazwiska.
- Do zmiany nazwiska po rozwodzie konieczne jest złożenie oświadczenia o powrocie do poprzedniego nazwiska oraz załatwienie formalności w urzędzie stanu cywilnego lub konsulacie w terminie trzech miesięcy od uprawomocnienia postanowienia o rozwodzie.
- Zmiana nazwiska po ślubie nie wpływa na ważność umowy o pracę, jednak pracownik powinien niezwłocznie poinformować pracodawcę o zmianie nazwiska i przedstawić dokumenty potwierdzające zmianę.
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą powinny powiadomić o zmianie nazwiska Urząd Skarbowy i Zakład Ubezpieczeń Społecznych w ciągu 7 dni od momentu zmiany danych osobowych.