Spis treści
Zobacz także: Ministerstwo pracuje nad zmianą przepisów zatrudniania pracowników ze Wschodu
Jakie świadczenia socjalne przysługują obywatelom Ukrainy w Polsce?
Wojna w Ukrainie trwa już ponad dwa miesiące i nic nie wskazuje na to, aby agresja Rosji na ten kraj miała się szybko zakończyć. W Polsce przebywa obecnie kilka milionów uchodźców, w tym nie tylko osób z ukraińskim paszportem, ale również obywateli ponad stu innych krajów. W większości przypadków przekroczyli oni polską granicę bez żadnego majątku. Na szczęście, oprócz spontanicznej pomocy Polek i Polaków, uchodźcy mogą już liczyć na inne formy wsparcia, w tym oferty pracy oraz świadczenia finansowe.
Warunki otrzymania świadczeń socjalnych przez obywateli Ukrainy
Wsparcie finansowe dla obywateli Ukrainy jest możliwe na mocy przyjętej przez polski parlament specjalnej ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Świadczenia socjalne dla uchodźców przysługują na tych samych zasadach, jak w przypadku obywateli Polski, z tym jednak zastrzeżeniem, że dotyczą w szczególności uchodźców, którzy przybyli na terytorium naszego kraju legalnie od 24 lutego 2022 r. Co istotne, ze świadczeń mogą skorzystać wyłącznie ci, którzy otrzymają numer PESEL. Wniosek o jego nadanie można złożyć osobiście w formie pisemnej w urzędzie gminy/miasta, nie zapominając o własnoręcznym podpisaniu takiego dokumentu.
Świadczenia opiekuńcze przysługują obywatelom Ukrainy?
Uchodźcy po spełnieniu niezbędnych formalności mogą liczyć na liczne świadczenia, które otrzymają m.in. w ramach pomocy społecznej lub w zakresie kompetencji organów samorządowych, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych itp. Jednym z podstawowych rodzajów wsparcia jest jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 300 złotych na osobę, które ma postać zasiłku przeznaczonego na pokrycie bieżących wydatków na odzież, żywność, środki higieny osobistej czy noclegu. Przy okazji warto szczegółowo przyjrzeć się także innym instrumentom wsparcia dla obywateli Ukrainy w Polsce.
Zasiłek rodzinny na dzieci
Rodzinne zasiłki dla uchodźców mają na celu częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka. Warunkiem otrzymania takiego wsparcia jest spełnienie kryterium dochodowego. W tym przypadku średni miesięczny dochód całej rodziny w przeliczeniu na osobę nie może wynieść więcej niż 674 zł lub 764 zł jeżeli członkiem rodziny jest dziecko z orzeczoną niepełnosprawnością. Kwota zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku do 5. roku życia to 95 zł miesięcznie, 124 zł na dziecko w wieku 5-18 lat oraz 135 zł na osobę w wieku 18-24.
Zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
Jest to jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, czyli tzw. becikowe. Świadczenie to przysługuje rodzinom, w których dochód na jedną osobę nie przekracza 1922 zł netto miesięcznie.
Świadczenia opiekuńcze
Osobną kategorią są wszelkiego typu świadczenia opiekuńcze, wśród których można wymienić przede wszystkim zasiłek pielęgnacyjny (wynosi 215,84 zł miesięcznie), świadczenie pielęgnacyjne (2119 zł) oraz specjalny zasiłek opiekuńczy (620 zł). Głównym założeniem jest tutaj pomoc osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej, a opiekują się niepełnosprawnym dzieckiem lub członkiem rodziny niezdolnym do samodzielnej egzystencji.
Świadczenie 500+
Świadczenie to jest przyznawane na tych samych zasadach jak w przypadku obywateli Polski, zgodnie z Ustawą z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci. Pomoc jest adresowana do osób, które mieszkają z dziećmi na terytorium RP. Świadczenie należy się bez względu na wysokość dochodów i wynosi zawsze 500 zł na każde dziecko w wieku do 18. roku życia. O świadczenie mogą wnioskować rodzice, opiekunowie tymczasowi, jak i opiekunowie sprawujący pieczę zastępczą.
Świadczenia z Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego
Tego rodzaju wsparcie jest przyznawane na drugie oraz kolejne dziecko w wieku 12-35 miesięcy. O pomoc mogą starać się zarówno rodzice, jak i opiekunowie tymczasowi. Wartość świadczenia na jedno dziecko nie może być wyższa niż 12 000 zł i jest ono udzielane niezależnie od wysokości dochodów uzyskiwanych przez rodziców lub opiekunów. Wnioskodawca może wybrać okres wypłaty środków, np. roczny, gdzie każdego miesiąca otrzyma na konto 1000 zł lub dwuletni - 500 zł na miesiąc.
Inne świadczenia przysługujące w Polsce obywatelom Ukrainy
To tylko najważniejsze rodzaje dofinansowania dla uchodźców z Ukrainy, którzy uciekają przed wojną. Na uwagę zasługują również inne świadczenia takie jak choćby dofinansowanie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (w wysokości 400 zł) czy wyprawka szkolna z programu Dobry Start 300+ (300 zł wypłacane raz w roku) przyznawana na każde dziecko do 20. lub 24. roku życia w przypadku ucznia niepełnosprawnego. Przed skorzystaniem z pomocy należy dokładnie zapoznać się z warunkami danego programu, w tym sprawdzić, jaką dokumentację, gdzie i w jakich terminach trzeba złożyć.
- Obcokrajowcy, którzy przebywają legalnie od 24 lutego 2022 roku, mogą skorzystać z dotacji dla uchodźców, takich jak zasiłki rodzinne, jednorazowe świadczenia finansowe i świadczenia opiekuńcze, na podobnych zasadach jak obywatele polscy.
- Aby otrzymać wsparcie socjalne, obywatele Ukrainy muszą otrzymać numer PESEL, który można uzyskać z urzędu gminy lub miasta.
- Świadczenia opiekuńcze obejmują zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, udzielane rodzinom, które opiekują się niepełnosprawnymi członkami rodziny.
- Niektóre dodatkowe świadczenia dla uchodźców z Ukrainy obejmują dofinansowanie opłat za opiekę nad dzieckiem w żłobku lub klubie dziecięcym oraz wyprawkę szkolną o wartości 300 zł z programu Dobry Start 300+, przyznawaną na każde dziecko do 20. lub 24. roku życia w przypadku ucznia niepełnosprawnego.