Spis treści
Z tego artykułu dowiesz się:
- czym jest polska klasa średnia i jacy ludzie ją tworzą
- ile zarabia osoba, która należy do klasy średniej
- czym charakteryzuje się przynależność do tej klasy
- jakie zawody wykonywać, aby przynależeć do klasy średniej w Polsce?
Zobacz także artykuł: Ile wynoszą średnie zarobki w Polsce?
Czym jest klasa średnia?
Podział społeczeństwa na klasy zaczął się formować w momencie intensywnego rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturowego - mniej więcej na przełomie XVIII i XIX wieku. Funkcjonowały wtedy trzy klasy: pracująca, średnia i wyższa. Przynależność do konkretnej grupy definiowały nie tylko zarobki oraz posada, ale także zasoby kulturowe i społeczne. Jak jest dzisiaj?
Dzisiaj klasą średnią nazywa się grupę społeczną, która znajduje się po środku: to znaczy, że jej zarobki są usytuowane na średnim poziomie. Nie należą ani do najniższych, ani do najwyższych, ale takie osoby mogą sobie pozwolić na pewne przywileje.
Kto tworzy w Polsce klasę średnią?
Klasa średnia w Polsce składa się przede wszystkim z osób, które mają wykształcenie wyższe, a dodatkowo posiadają wyższe kompetencje społeczne czy kulturowe w porównaniu do klasy niższej. Pojęcie klasy średniej nie jest łatwe do sprecyzowania i najczęściej określa się je zarobkami, a także dochodem na osobę w danej rodzinie. Pod uwagę bierze się także typ wykonywanej pracy - pracownicy należący do klasy średniej raczej nie wykonują zawodów fizycznych, chociaż to oczywiście również może zależeć od wielu aspektów.
Innym kryterium jest miejsce zamieszkania - chociaż nikt nie wskazuje tego wprost, Centrum Badania Opinii Społecznej uzyskało wyniki, które świadczą o tym, że osoby mieszkające na wsi wykazują przynależność do klasy niższej, natomiast osoby zamieszkujące w miastach same określają siebie jako należące do klasy średniej czy wyższej. Według badań CBOS aż 77% Polaków i Polek określa swoją przynależność do klasy średniej.
Ile zarabiają przedstawiciele klasy średniej?
Ile zarabia klasa średnia? Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (klasyfikacja OECD) określa, że dochody klasy średniej powinny wynosić od 75% do 200% mediany zarobków w danym kraju na głowę (w gospodarstwie domowym). Biorąc pod uwagę informacje gromadzone przez GUS, w Polsce mediana dochodów wynosi 4702,66 zł brutto, czyli 3403 zł na rękę. To znaczy, że zarobki klasy średniej w 2022 roku będą wynosiły od 3526,50 zł do 9404 zł brutto. Niższa kwota wynosi mniej, niż minimalna krajowa obowiązująca w 2022 roku.
Klasa średnia w Polsce zarobki 2022
Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziło analizę przynależności Polaków do klasy średniej w roku 2022 i uzyskało wyniki niższe, niż wykazała analiza OECD. Według CBOS dochody przedstawicieli klasy średniej mieszczą się w widełkach od 2000 zł do 2999 zł.
Nowy Ład również ożywił rozmowy na temat definicji klasy średniej. Wprowadzona została ulga podatkowa, tzw. ulga dla klasy średniej, która obowiązuje osoby, których przychód na rok wynosił od 68 412 zł do 133 692 zł brutto, co pozwala na stworzenie widełek od 5,701 zł brutto do 11,141 zł brutto.
Czym charakteryzuje się klasa średnia w Polsce?
Ciężko zatem określić konkretną kwotę, która definiuje początek i koniec przynależności do klasy średniej w Polsce. Nie da się zatem jednoznacznie stwierdzić, ile zarabia klasa średnia w Polsce. Czym charakteryzuje się jednak ta grupa społeczna? W XX wieku uważano, że typowy przedstawiciel klasy średniej ma wykształcenie wyższe, posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe, bez problemu potrafi znaleźć dobrze płatną posadę, aby utrzymać siebie i swoją rodzinę. Posiada samochód, dom (również na kredyt) i oszczędności. Jak jest dzisiaj? Rozbieżność pomiędzy dolnym, a górnym pułapem kwoty, która definiuje klasę średnią nie pozwala wprost określić tego, na co dziś stać przedstawiciela klasy średniej w Polsce.
Z jednej strony może to być przedsiębiorca, jeżdżący przyzwoitym samochodem, mieszkający w domu na przedmieściach, wyjeżdżający raz w roku za granicę z rodziną. Jednak z drugiej - może to być także osoba, która wynajmuje mieszkanie w stolicy, posiada tańszy samochód z drugiego obiegu, a wakacje spędza na terenie kraju.
Jakie zawody wykonuje i czym zajmuje się klasa średnia?
Osoby należące do klasy średniej w Polsce najczęściej są właścicielami średnich firm, mogą być urzędnikami niższego szczebla lub menagerami, a także technikami wyższego szczebla. Generalnie są to profesjonaliści niższego szczebla. To mogą być także:
- nauczyciele
- elektrycy
- informatycy
- pielęgniarki
- inni specjaliści
Według innych źródeł, to może być także:
- monter instalacji ogrzewania
- operator obrabiarek CNC
- pracownik supermarketu
Praca, którą wykonuje przeciętna osoba należąca do klasy średniej, może różnić się znacznie względem siebie, ze względu na duże widełki dotyczące płac obowiązujących w tej grupie społecznej.
- Pojęcie klasy średniej w Polsce definiuje się jako grupę społeczną, która znajduje się po środku społeczeństwa i charakteryzuje się średnimi zarobkami oraz wyższym wykształceniem i kompetencjami w porównaniu do klasy niższej.
- Przynależność do klasy średniej w Polsce jest określana przez dochody na osobę w danej rodzinie oraz typ wykonywanej pracy, jednak nie da się jednoznacznie określić konkretnej kwoty definiującej tę klasę społeczną.
- Osoby należące do klasy średniej w Polsce najczęściej posiadają wykształcenie wyższe i zatrudniają się jako właściciele średnich firm, menagerowie lub technicy wyższego szczebla.
- Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju określa, że dochody klasy średniej powinny wynosić od 75% do 200% mediany zarobków w danym kraju na głowę (w gospodarstwie domowym), a według badań CBOS aż 77% Polaków i Polek określa swoją przynależność do klasy średniej.