Spis treści
Asesor – na czym polega praca?
Tak jak wspomnieliśmy we wstępie asesor to osoba, która w ramach 4- lub 5-letniego stażu realizuje swoje obowiązki w sądzie, prokuraturze lub kancelarii komorniczej. W zależności od miejsca jego pracy można więc wyróżnić asesora sądowego, prokuratury oraz komorniczego. Co ciekawe zawód ten istniał jeszcze przed III rozbiorem Polski w 1795 roku. Asesorem nazywano wtedy doradcę sędziego, który uzupełniał komplet sędziowski i brał udział głównie w sądach ziemskich. Obecnie urząd ten obsadza się w sądach powszechnych, administracyjnych, notariacie, prokuraturze oraz izbach komorniczych, a jego sprawowanie jest traktowane jako 4-letni okres próbny, który poprzedza nominację na sędziego, prokuratora, czy komornika. W trakcie sprawowania tej pozycji, asesor posiada pełen prawnokarny status funkcjonariusza publicznego, co oznacza, że wydane przez niego decyzje są pełnoprawne tak jak w przypadku sędziego, prokuratora, czy komornika.
To jednak nie wszystko, czym zajmuje się asesor. Pora bowiem odpowiedzieć sobie na pytanie: jaki jest zakres obowiązków na stanowisku asesor? Obowiązki asesora są ściśle związane z funkcją, jaką ma w przyszłości pełnić. Do jego powinności należą więc m.in.:
- W przypadku asesora komorniczego:
- Rejestracja spraw;
- Księgowanie wpłat;
- Prowadzenie spotkań z klientami;
- Wykonywanie czynności egzekucyjnych – na polecenie komornika;
- Podnoszenie swych kwalifikacji zawodowych.
- W przypadku asesora sądowego:
- Pełnienie obowiązków sędziego – na mocy zapisów Dziennika Ustaw (Dz.U.2020.2072 z dn. 15 lipca 2022 r.), maks. przez 4 lata;
- Podnoszenie swych kwalifikacji zawodowych.
- W przypadku asesora prokuratury:
- Pełnienie funkcji asystenta prokuratora;
- Pełnienie czynności zawodowych – przez okres maks. 3 lat, jednak bez prawa do występowania przed sądem apelacyjnym i okręgowym w sprawach II instancji, bez prawa do votum oraz występowania przed Sądem Najwyższym;
- Podnoszenie swych kwalifikacji zawodowych.
Jak więc widać, niezależnie od miejsca pełnienia tej funkcji, asesor ma bardzo wiele obowiązków. Zwłaszcza jeśli pełni on funkcję niezależnego sędziego, prokuratora lub komornika.
Ile zarabia asesor?
Zarobki asesorów utrzymują się na poziomie od 3 000 do 6 000 zł brutto. Co ciekawe, taka duża różnica w pensji jest nie tylko wynikiem doświadczenia, ale również miasta oraz wielkości kancelarii, w której asesor (komorniczy, notarialny) pracuje. Czynnik ten decyduje bowiem o ilości spraw, jakie wpływają do kancelarii. Na najmniejsze stawki mogą narzekać pracownicy małych firm prywatnych. Nieco lepiej zarabiają pracownicy zatrudnieni w większych firmach, choć na najlepsze pensje mogą liczyć pracownicy sektora publicznego, czyli asesorzy sądowi i prokuratury. Obrazuje to poniższa tabela.
| POZIOM WYNAGRODZENIA | ZAROBKI BRUTTO | ZAROBKI NETTO |
|---|---|---|
| MINIMALNE | 3 200 zł / msc | 2 512 zł / msc |
| ŚREDNIE | 5 960 zł / msc | 4 393 zł / msc |
| WYSOKIE | 7 920 zł / msc | 5 729 zł / msc |
W jakich warunkach pracuje asesor?
Inspektor/Starszy Inspektor/Specjalista w Dziale Inwestycji i Obsługi Technicznej
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
- Katowice
Prawnik
BPC
- Bielsko-Biała
Praca asesora może dzielić się na kilka etapów – w zależności od rodzaju pełnionej funkcji. Asesorzy sądowi i prokuratury pracują głównie z sądu, choć oczywiście część swoich obowiązków mogą również wykonać z domu. Nieco inaczej wygląda specyfika pracy asesora komorniczego. Przeprowadzane przez niego egzekucje komornicze toczą się nie tylko na sali sądowej, ale i w miejscu zamieszkania osoby obarczonej długiem komorniczym. O ile więc praca asesora sądowego ogranicza się jedynie do sali sądowej, w przypadku asesora komorniczego w grę wchodzi również praca w terenie. W dodatku nie należy ona do najprzyjemniejszych – ściąganiu długów towarzyszy wiele skrajnych emocji. Osoba ubiegająca się o pracę na tym stanowisku powinna być:
- Odporna na stres;
- Gotowość do pracy w terenie – zwłaszcza asesor komorniczy;
- Nie mieć za sobą poważnych operacji czy chorób serca – stres może wpłynąć na pogorszenie zdrowia;
- Myśleć racjonalnie i nie kierować się emocjami.
To jednak dopiero nieduży ułamek tego, jakie warunki powinna spełniać osoba ubiegająca się o posadę asesora.
Czy do pracy na stanowisku asesor potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia?
Podstawowym warunkiem kwalifikującym do ubiegania się o pracę asesora są przede wszystkim ukończone studia prawnicze. Drugą istotną sprawą jest posiadanie zaświadczenia o niekaralności. To jednak dopiero początek wymagań, jakie kandydat lub kandydatka musi spełniać. Stanowisko asesora prokuratury przyznawane jest na drodze konkursu, który kończy się egzaminem. W praktyce więc oznacza to nie tylko konieczność dostarczenia wszystkich wymaganych dokumentów, ale i zdanie egzaminu, który składa się z 90 pytań. Dla utrudnienia odnoszą się one do różnych dziedzin prawa.
Z kolei zupełnie inaczej jest to w przypadku asesorów sądowych, których na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa powołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z zapisami Prawa o ustroju sądów administracyjnych w ten sposób asesor sądowy jest wyznaczany na okres 5 lat w jednym z wojewódzkich sądów administracyjnych. Szczegółowo obrazuje to poniższa tabela.
| CZY POTRZEBNE? | SZKOŁY / STUDIA | KURSY / SZKOLENIA |
|---|---|---|
| WYMAGANE |
Zdanie egzaminu adwokackiego jest niezbędne do zdobycia zawodu jako asensor |
Po pomyślnym napisaniu egzaminu adwokackiego potrzebna jest również roczna praktyka jako asystent prokuratora |
| PRZYDATNE |
- |
- |
W tym miejscu warto również zadać sobie pytanie, jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako asesor? Poza wykształceniem prawniczym powinny to być też:
- Zaświadczenie o niekaralności;
- Dokument potwierdzający posiadanie dyplomu prawniczego;
- Odbyta aplikacja;
- Zdany egzamin;
- Polskie obywatelstwo;
- Pełna zdolność do czynności prawnych.
Ponadto kandydat na asesora powinien wyróżniać się nieposzlakowaną opinią oraz posiadać zaświadczenie lekarza medycyny pracy o zdolności do wykonywania swoich obowiązków.
Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie asesor?
Biorąc pod uwagę wymagania, jakie musi spełniać asesor oraz fakt, iż rekrutacja na to stanowisko odbywa się na drodze konkursu (poza asesorem sądowym, którego mianuje Prezydent RP), droga do zostania asesorem nie jest lekka. Nie ulega jednak wątpliwości, że taki asesor przyda się nie tylko w sądzie, ale kancelarii komorniczej, czy notarialnej. Co więcej, zawód ten jest ogromną szansą dla prawników, którzy w przyszłości chcą zostać sędziami, prokuratorami, czy komornikami – otwiera im bowiem wrota do kariery.
Jakie czynniki szkodliwe występują na stanowisku asesor?
Praca asesora nie jest związana z wieloma zagrożeniami. Największym minusem tej pracy może być wyłącznie stres, z którym trzeba będzie się zmagać w miejscu pracy. W przypadku asesora komorniczego może to również być zła pogoda, która utrudni pracę w terenie. Zdaniem niektórych istotnym zagrożeniem może być również sama specyfika wykonywanego zawodu. Orzekając w sprawie sądowej, każdy asesor sądowy powinien liczyć się z ryzykiem, jakie płynie z tej pracy. Zwłaszcza jeśli orzeka się przeciw przestępcom.
Czy zawód asesor jest przyszłościowy?
Oczywiście, że tak. Zawód asesora otwiera wielu młodym prawnikom drzwi do dalszej kariery sędziego, prokuratora, czy komornika. Wpływa na to również ugruntowana w polskim prawie pozycja asesora. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem jest to bowiem staż, jaki należy odbyć, by zajść jeszcze dalej. Zachęcające są również zarobki, które wzrastają wraz z doświadczeniem.
