Szopkarz - praca, zarobki, doświadczenie, zatrudnienie, przyszłość

Szopkarz - na czym polega praca?

Praca szopkarza polega na naprawianiu oraz budowaniu tradycyjnych bożonarodzeniowych szopek krakowskich. Konstrukcje charakteryzują się bogatym zdobieniem. Mają formę wielowieżowych budynków nawiązujących do najważniejszych sakralnych zabytkowych budowli Krakowa. W tak zaplanowaną aranżację wpisywane jest Misterium Bożego Narodzenia. Szkielet rzeźby powstaje na ogół z drewna lub ze sklejki. Dekoracje oraz inne elementy wykonywane są natomiast z barwionej blachy lub ze staniolu.

Szopkarze najczęściej nawiązują do wielu budowli w jednej kompozycji, dowolnie łącząc cechy stylistyczne z różnych epok. Najczęściej spotykamy zatem połączenia strzelistych gotyckich wież z renesansowymi arkadami oraz barokowymi kopułami. Dzięki swojej charakterystycznej formie szopki krakowskie już w połowie XIX wieku oddzieliły się od analogicznych prac pochodzących z innych regionów.

Jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako szopkarz?

• Znajomość stylów architektonicznych.
• Wiedza na temat sztuki i tradycji Krakowa.
• Umiejętności rzeźbiarskie.
• Zdolności manualne.
• Wiedza w zakresie architektury.
• Umiejętności matematyczne.

Jaki jest zakres obowiązków na stanowisku szopkarza?

• Wykonywanie szkiców i planów.
• Tworzenie koncepcji artystycznej.
• Sporządzanie modeli szopek.
• Naprawa szkieletu oraz figurek.
• Konstruowanie drewnianego szkieletu.
• Ozdabianie przy pomocy blaszek oraz staniolu.
• Wystawianie prac na konkursach.
• Pozyskiwanie klientów.

Ile zarabia szopkarz?

Zarobki szopkarza zależą przede wszystkim od liczby pozyskanych klientów. Zawód ma charakter sezonowy, dlatego często wymaga podejmowania dodatkowych zajęć zarobkowych. Warto zauważyć przy tym, iż przeważnie zawód nie jest traktowany jako profesja, a pasja i misja. Większość szopkarzy na co dzień wykonuje bowiem inną pracę. Największe szopki mogą osiągać cenę nawet 30 tys. złotych. Rynek pozostaje jednak mocno ograniczony. Więcej informacji na temat zarobków znajdziesz w poniższej tabeli nr 1.

Czy do pracy na stanowisku szopkarza potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia? 

Dawniej zawód związany był silnie z tradycjami rodzinnymi. Rzemieślnicy przekazywali wiedzę swoim dzieciom i uczniom. Współcześnie nie ma formalnych wymagań co do rozpoczęcia pracy w zawodzie szopkarza. Wśród współczesnych artystów rzemieślników można spotkać zarówno architektów oraz inżynierów, jak i amatorów pasjonatów. Jest to ciekawy kierunek rozwoju dla plastyków, którzy ukończyli Uniwersytety Artystyczne i specjalizują się w rzeźbiarstwie oraz sztuce przestrzennej. Informacje na temat wymaganego wykształcenia zostały zebrane w tabeli nr 2.

Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie szopkarza?

Szopkarze nie mają w zasadzie możliwości rozpoczęcia tradycyjnej pracy zarobkowej w oparciu o umowę o pracę. Artyści muszą zatem samodzielnie pozyskiwać klientów oraz prowadzić własną działalność gospodarczą. Mogą sprzedawać swoje tradycyjne dzieła rzeźbiarskie zarówno w stacjonarnych sklepach oraz galeriach, jak i za pośrednictwem Internetu. Warto przy tym dodać, iż mogą łączyć wykonywanie szopek krakowskich z innymi aktywnościami rzeźbiarsko-plastycznymi.

Jednym z najbardziej typowych sposobów na propagowanie swoich dzieł jest coroczny konkurs szopek krakowskich organizowany przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Jest to otwarte wydarzenie, w którym mogą brać udział uczestnicy niezależnie od wieku. Nagrody przyznawane są zgodnie z kategorią wiekową.

Jakie są predyspozycje zdrowotne na stanowisku szopkarza?

• Dobry wzrok.
• Ogólna sprawność fizyczna.
• Sprawność mięśniowo-szkieletowa.
• Zręczność palców i dłoni.
• Możliwość pracy z chemikaliami.

Warto przy tym zauważyć, iż jest to wolny zawód, który nie posiada jasno określonych przeciwwskazań zdrowotnych.

Czy zawód szopkarza jest przyszłościowy?

Niestety zawód szopkarza nie jest uważany za przyszłościowy. Dla większości rzemieślników jest to jedynie pasja lub zajęcie sezonowe. Profesja ta cieszy się jednak długą tradycją i może stać się źródłem dochodu dla najlepszych artystów. Należy liczyć się z ograniczonym rynkiem zbytu oraz brakiem możliwości zatrudnienia na stałe.

Jednocześnie warto zauważyć, iż pracę szopkarza można połączyć z innymi zawodami rzemieślniczymi i artystycznymi. Plastycy mogą pomyśleć o wzbogaceniu swojej oferty o tradycyjne szopki krakowskie. Niekiedy dzieła zostają kupione przez muzea. Jednak instytucje państwowe mają restrykcyjne zasady co do jakości przyjmowanych prac. Warto przy tym zaznaczyć, iż są one kupowane także przez zagraniczne placówki, np. przez słoweńskie muzeum w Brezji. Jednakże dalsze perspektywy zatrudnienia w zawodzie pozostają ograniczone.