Spis treści
W sytuacji, gdy dochodzi do nawiązania stosunku pracy, zainteresowane strony powinny podpisać umowę o pracę. Taka umowa zatrudnienia wymaga zachowania formy pisemnej. W sytuacji, jeżeli taka nie została zachowana, to pracodawca, i to najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez osobę zatrudnioną, ma obowiązek na piśmie potwierdzić pracownikowi dokonane ustalenia. Warto zauważyć, że dopełnienie formalności na tym etapie wiążę się m.in. z przekazaniem pracodawcy szeregu dokumentów (głównie świadectwa pracy, ale mogą być to także zaświadczenia o ukończonych kursach, szkoleniach czy niekaralności).
Rozmowa kwalifikacyjna
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy już kandydat zgłaszający się na rozmowę kwalifikacyjną ma swoje prawa. Te dotyczą faktu, że pracodawca nie może zadawać dozwolonych pytań, ale jest ograniczony do pewnej ich puli. Ponadto, nie może on też prosić o okazanie wszelkich dokumentów, ale wyłącznie tych które poświadczają wykształcenie, doświadczenie zawodowe czy też uzyskanie określonych kwalifikacji. Warto o tym pamiętać, gdyż prawa potencjalnych pracowników często są łamane.
Z własnej inicjatywy pracownik może przedstawić potencjalnemu pracodawcy np. zaświadczenie o niekaralności czy referencje uzyskane z poprzednich miejsc pracy. W ocenie osób starających się o zatrudnienie takie dokumenty pomagają w uzyskaniu posady.
Co w umowie?
Dowolność w kształtowaniu umowy o pracę wyraża się w fakcie, że pracodawca i pracownik mogą dowolnie modyfikować dokument, który sporządzają. Warto jednak wiedzieć, że w umowie o pracę, aby była ona ważna, muszą znaleźć się określone zapisy. Zgodnie z przepisami, które znaleźć można w Kodeksie pracy, mowa tu m.in. o stronach umowy, rodzaju umowy czy warunkach pracy i płacy. W przypadku tych ostatnich, niezbędne jest wskazanie rodzaju pracy, miejsca, w których pracownik będzie wykonywał zadania służbowe czy też wynagrodzenia, terminu rozpoczęcia pracy czy wymiaru czasu pracy.
W przypadku wynagrodzenia, istotne są odrębne przepisy mówiące o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Aktualnie wynosi ono 1680 zł brutto w przypadku świadczenia pracy w pełnym wymiarze godzin. Pracodawca powinien mieć to na uwadze, zaś pracownik dokładnie sprawdzić, czy taki zapis znalazł się w przygotowanym dokumencie.
Inne obowiązki pracodawcy
Poza elementami niezbędnymi w umowie warto pamiętać, że pracodawca jest też zobowiązany do przestawienia pracownikowi innych dokumentów. Jako pracownik, na piśmie i nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, powinieneś zostać poinformowany o:
- obowiązującej cię dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
- częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
- wymiarze przysługującego ci urlopu wypoczynkowego,
- obowiązującej cię długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- układzie zbiorowym pracy, którym jesteś objęty.
W sytuacji, gdy pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy, powinien pamiętać również o poinformowaniu dodatkowo o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Sprawdzenie wszystkich powyższych informacji powinno uchronić osobę podpisującą umowę o pracę przed ewentualnymi problemami czy nieporozumieniami.
Jak sprawdzić umowę o pracę
Pierwszym i podstawowym krokiem, jaki powinien podjąć pracownik przed podpisaniem umowy o pracę, jest jej dokładne przeczytanie i zrozumienie. Może wydawać się to oczywiste, ale często w pośpiechu czy ze względu na nacisk czasu, wiele osób pomija ten krok. Niezależnie od tego, czy jest to twoja pierwsza umowa o pracę, czy masz już za sobą wiele takich dokumentów, zawsze warto poświęcić chwilę na sprawdzenie jej treści.
Nawet jeśli nie posiadasz specjalistycznej wiedzy prawniczej, istnieje kilka podstawowych elementów, które powinieneś sprawdzić. Są to między innymi rodzaj umowy, okres jej obowiązywania, miejsce wykonywania pracy, wysokość wynagrodzenia, wymiar czasu pracy oraz sposób i termin jego rozliczenia. Sprawdzanie umowy o pracę osobiście pozwoli ci uniknąć wielu nieporozumień w przyszłości.
Jeżeli nie jesteś pewien, czy umowa o pracę jest zgodna z prawem, możesz skorzystać z możliwości sprawdzenia umowy o pracę online. W sieci znajdziesz wiele serwisów prawnych, które oferują tego typu usługi. Warto jednak pamiętać, że takie sprawdzenie jest zazwyczaj płatne i nie zastąpi konsultacji z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy.
Jak sprawdzić potencjalnego pracodawcę
Kiedy podpiszesz umowę o pracę, będziesz chciał mieć pewność, że twoja przyszła firma jest stabilna i wiarygodna. Dlatego warto sprawdzić przyszłego pracodawcę zanim podejmiesz decyzję o podpisaniu umowy. Możesz to zrobić na kilka sposobów. Przede wszystkim, warto poszukać informacji o firmie w Internecie - sprawdzić jej stronę internetową, opinie pracowników czy też informacje o ewentualnych problemach prawnych.
Równie ważne jest sprawdzenie, czy firma rzeczywiście istnieje. Można to zrobić, sprawdzając jej wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym. Dodatkowo, warto sprawdzić, czy firma jest zarejestrowana jako płatnik składek ZUS - to oznacza, że jest zobowiązana do płacenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne swoich pracowników.
Pamiętaj też, że wartość firmy to nie tylko jej zyski, ale również sposób traktowania pracowników. Warto więc poszukać opinii obecnych i byłych pracowników, aby dowiedzieć się więcej o kulturze pracy, warunkach pracy, możliwościach rozwoju czy relacjach między pracownikami a zarządem.
Jakie parametry zatrudnienia powinienem sprawdzić
Podczas analizy umowy o pracę, warto zwrócić szczególną uwagę na kilka aspektów. Przede wszystkim, sprawdź, czy wynagrodzenie jest zgodne z obowiązującym minimalnym wynagrodzeniem za pracę. Ponadto, zwróć uwagę na zapisy dotyczące nadgodzin oraz ewentualnych dodatków, takich jak premie czy dodatki za pracę w nocy czy święta.
Kolejnym ważnym elementem, na który powinieneś zwrócić uwagę, jest wymiar czasu pracy. Sprawdź, czy jest zgodny z tym, co ustaliliście podczas rozmowy kwalifikacyjnej i czy jesteś w stanie go zrealizować. W umowie powinna być również zawarta informacja o miejscu wykonywania pracy, czyli czy będzie to siedziba firmy, praca zdalna czy może praca na terenie całego kraju.
Na koniec, warto zwrócić uwagę na zasady rozwiązania umowy o pracę. Czy jest możliwość jej rozwiązania za porozumieniem stron? Jaki jest okres wypowiedzenia? Czy są przewidziane jakiekolwiek kary za niestosowanie się do warunków umowy? Te wszystkie informacje powinny być jasno określone w umowie o pracę, a ich brak może świadczyć o nieprofesjonalnym podejściu potencjalnego pracodawcy.
To może Cię również zainteresować