Studenci socjologii bardzo często spotykają się z pytaniem, czym zajmuje się socjolog lub gdzie można pracować w charakterze socjologa? Przyjrzyjmy się zatem, jakie branże zatrudniają osoby z takim wykształceniem? Sprawdźmy, jak wygląda praca socjologa, ile można zarobić w tym zawodzie i przede wszystkim, gdzie szukać zatrudnienia po studiach socjologicznych.
Czym się zajmuje socjolog?
Najkrótsza definicja socjologii mówi, że jest to nauka o społeczeństwie. Wyjaśnienie to należy do bardzo nieprecyzyjnych, szczególnie że zakres tej nauki możemy określić jako bardzo szeroki. Samo pojęcie społeczeństwa bowiem dotyczy ludzi, których coś łączy, wspólna kultura, język, religia, państwo, miasto, szkoła, podobne wartości, prawo, normy społeczne, relacje ekonomiczne itp.
Socjolog bada procesy społeczne, zasady funkcjonowania ludzi w grupach oraz zależności między ich poszczególnymi członkami. Interesują go relacje międzyludzkie, sposób, w jaki się tworzą, utrwalają, ewoluują.
To właśnie socjologowie przyglądają się, chociażby zmianom zachodzącym między małżonkami, czy innymi członkami rodzin w czasie pandemii, którzy podczas lockdownu spędzają ze sobą 24/h. Do zadań socjologów należy badanie wzajemnych zależności między zmieniającą się rzeczywistością a funkcjonowaniem określonych grup społecznych.
Warto jednak zwrócić uwagę na to, że praca socjologa nie polega na biernej obserwacji, roli zewnętrznego analityka. Socjolog stoi po stronie społeczeństwa, lecz wie więcej i chętnie się tą wiedzą dzieli. Można powiedzieć, że pokazuje grupie lustro, w której odbija się jej obraz. To, co grupa zobaczy, ma szansę poddać analizie, ocenić i rozważyć zasadność wprowadzenia pewnych zmian. Jednym ze źródeł podglądu naszego społecznego obrazu są media. Socjologowie z dużą uwagą przyglądają się również temu, co i w jaki sposób media przekazują. Ogromnej wiedzy dostarcza też Internet oraz to, jak przebiega w nim komunikacja.
Socjologowie w swojej pracy analizują wszystko, co nas otacza, poszczególne czynniki wpływające na nasze zachowanie. Opierają swoją wiedzę na faktach, zgłębiają świat ludzi, niezależnie od tego, czy z zakresu osób bezdomnych, uzależnionych, czy sławnych lub wysoko urodzonych, wyśmienicie usytuowanych. Dzięki tym badaniom łatwiej jest wysnuć pewne wnioski i ewentualnie zaprowadzić zmiany, które usprawniłyby funkcjonowanie danej grupy.
Praca socjologa polega na przeprowadzaniu badań społecznych, wywiadów, a także na zdobywaniu danych pośrednich z artykułów, wpisów w Internecie oraz z danych urzędowych.
Gdzie można znaleźć pracę po socjologii?
Studia socjologiczne przygotowują do życia w świecie, w którym ceniona jest samodzielność, umiejętność obserwacji, wyciągania wniosków i komunikowania się z ludźmi. Absolwenci potrafią myśleć krytycznie i lepiej rozumieć otaczającą nas rzeczywistość. Są to zdolności uniwersalne, pożądane przez wielu pracodawców w różnych branżach. W jakich jednak konkretnie miejscach, instytucjach socjologowie mogą szukać zatrudnienia?
Praca socjologa znajduje swoje zastosowanie w:
- samorządowej administracji państwowej,
- ośrodkach badania opinii publicznej,
- firmach zajmujących się badaniem rynku,
- organizacjach społecznych,
- instytucjach resocjalizacyjnych,
- organizacjach biznesowych,
- organizacjach politycznych,
- w dziale Public Relations,
- w agencjach reklamowych i marketingowych
- firmach doradztwa personalnego,
- ośrodkach i domach pomocy społecznej,
- ośrodkach leczenia uzależnień,
- placówkach oświatowych i kulturalnych,
- wydawnictwach prasowych, stacjach radiowych i telewizyjnych.
Jak to wygląda w praktyce? Socjologowie dostarczają do urzędów oraz innych podmiotów na przykład informacje dotyczące bezpieczeństwa w danych regionach miasta, wraz ze wskazówkami, z czego dana sytuacja może wynikać. Dzięki takim danym można wiedzieć, w jaki sposób pracować nad maksymalizacją bezpieczeństwa na terenie całego miasta. Dzięki pracy socjologa łatwiej jest także określić odpowiedzialnym jednostkom jak wpłynąć na ludzi, by dbali o środowisko i wspierali się nawzajem. To, czym zajmuje się socjolog, może też mieć wpływ na poprawę systemu kształcenia.
Kierunek socjologiczny to dla wielu osób także świetna baza do studiowania innych przedmiotów, takich jak: nauka o komunikowaniu się, o rodzinie, coaching i mentoring, mechanizmy funkcjonowania człowieka w środowisku pracy itp. Oczywiście absolwenci socjologii mają również możliwość pozostania na uczelni i prowadzenia pracy naukowej.
Przez lata narastał stereotyp o tym, że ukończenie studiów socjologicznych jest łatwe, w przeciwieństwie do znalezienia pracy jako socjolog. Zarobki zaś, na które można liczyć, zaniżają średnią krajową. Na szczęście rośnie świadomość społeczeństwa o specyfice tego zawodu, a wraz z nim zainteresowanie ze strony pracodawców.
Ile może zarobić socjolog?
Jest to pytanie, na które nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zarobki socjologa mogą być różne w różnych lokalizacjach oraz na różnych stanowiskach. Szeroki zakres możliwości, jakie posiada absolwent socjologii, nie pozwala nawet na ustalenie wyraźnych widełek. Urzędy państwowe z reguły nie zapłacą takiej kwoty jak przedsiębiorcy prywatni. Najwyższe zarobki mają szansę osiągnąć socjologowie pracujący w branży reklamowej. Wciąż jednak konkretna kwota uzależniona jest od kwalifikacji oraz pełnionych obowiązków.
Czy warto studiować socjologię?
Studenci bardzo często spotykają się z takim pytaniem. Wiele osób nie zna zakresu działań socjologa, dlatego uważa ten kierunek za zbędny i mało przyszłościowy. Jednak absolwenci, którzy pracują w zawodzie, lubią swoją pracę i dobrze zarabiają, powiedzą coś zupełnie odwrotnego. Socjologią trzeba się interesować, by pozostanie w branży miało sens. Trzeba lubić ludzi i najlepiej posiadać duże dawki empatii oraz altruizmu.
Niestety należy liczyć się z tym, że ten kierunek jest jednym z nadwyżkowych. Oznacza to, że liczba osób, które każdego roku zdobywają dyplom socjologa, jest wyższa niż liczba miejsc pracy w tym zawodzie. Wielu studentów będzie musiało się przekwalifikować. Dlatego warto już wcześniej pomyśleć o zdobywaniu dodatkowych kwalifikacji w zakresie, który darzy się zainteresowaniem i który można połączyć z czasem właśnie z zawodem socjologa.
Socjologia jest kierunkiem ogromnie ciekawym i uczy przede wszystkim radzenia sobie w świecie ludzi. Dzięki zdobytej wiedzy nawet ci absolwenci, którzy nie będą pracować w swojej branży, nie powinni mieć problemu z analitycznym myśleniem oraz nawiązywaniu kontaktów z ludźmi. To cenne kompetencje miękkie, które są dodatkowo punktowane przez rekruterów.